Ένα σπάνιο ατμοσφαιρικό φαινόμενο στην Ισπανία, με ακραίες διακυμάνσεις της θερμοκρασίας στο εσωτερικό της χώρας, προκάλεσε το μαζικό μπλακάουτ σήμερα σε ολόκληρη την Ιβηρική Χερσόνησο, ανακοίνωσε ο φορέας του πορτογαλικού δικτύου ηλεκτρικής ενέργειας REN.
Σύμφωνα με αυτόν, η πλήρης αποκατάσταση του πορτογαλικού δικτύου ηλεκτροδότησης μπορεί να διαρκέσει έως και μία εβδομάδα.
Δεν υπάρχει τίποτα που να δείχνει «σε αυτό το στάδιο» ότι το μπλακάουτ που πλήττει την Ισπανία και την Πορτογαλία ήταν αποτέλεσμα κυβερνοεπίθεσης, διαβεβαίωσε ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Αντόνιο Κόστα.
«Οι διαχειριστές του δικτύου των δύο χωρών προσπαθούν να βρουν την αιτία της βλάβης και να αποκαταστήσουν την τροφοδοσία» ανέφερε ο Κόστα. «Δεν υπάρχει ένδειξη κυβερνοεπίθεσης σε αυτό το στάδιο», πρόσθεσε στην ανάρτησή του στην πλατφόρμα Χ.
Ο πρωθυπουργός της Πορτογαλίας Λουίς Μοντενέγκρο επιβεβαίωσε ότι «δεν υπάρχουν ενδείξεις» κυβερνοεπίθεσης. Μιλώντας σε δημοσιογράφους είπε επίσης ότι η βλάβη αναμένεται να αποκατασταθεί «εντός των επόμενων ωρών».
Πάντως, η διαχειρίστρια εταιρεία του πορτογαλικού δικτύου ηλεκτρικής ενέργειας (REN) στην ανακοίνωσή της σημείωσε ότι είναι «αδύνατον να προβλέψει» πότε θα επανέλθει η τροφοδοσία στη χώρα. «Προς το παρόν, είναι ακόμη αδύνατον να προβλέψουμε πότε θα ομαλοποιηθεί η κατάσταση», σημείωσε.
Αποκαταστάθηκε η ηλεκτροδότηση σε πολλές περιοχές Ισπανίας
Η ηλεκτροδότηση έχει αποκατασταθεί σε «πολυάριθμες περιοχές στο βόρειο, νότιο και δυτικό τμήμα» της Ισπανίας, ανακοίνωσε ο ισπανικός διαχειριστής δικτύου ηλεκτρικής ενέργειας Red Electrica λίγο πριν τις 17:00, ώρα Ισπανίας (18:00 ώρα Ελλάδας), μετά το μαζικό μπλακάουτ που πλήττει τη χώρα από τις 12:30 το πρωί, τοπική ώρα.
«Η ηλεκτροδότηση έχει επιστρέψει σε υποσταθμούς σε πολυάριθμες περιοχές στο βόρειο, νότιο και δυτικό τμήμα της χερσονήσου, επιτρέποντας την παροχή ρεύματος σε καταναλωτές σε αυτές τις περιοχές», ανακοίνωσε ο ισπανικός φορέας, τονίζοντας ότι εργάζεται για τη «σταδιακή αποκατάσταση της ηλεκτροδότησης σε όλη τη χώρα».
Έκλεισαν τέσσερις πυρηνικοί σταθμοί παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας
Το ισπανικό Συμβούλιο Πυρηνικής Ασφάλειας (CSN) ανακοίνωσε σήμερα ότι από το κολοσσιαίο μπλακάουτ έκλεισαν αυτόματα τέσσερις πυρηνικοί σταθμοί παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, με τους αντιδραστήρες να λειτουργούν πλέον με εφεδρικές γεννήτριες ντίζελ.
Μετά τη διακοπή ηλεκτροδότησης, «οι αντιδραστήρες των σταθμών που λειτουργούσαν (Almaraz II, Ascó I και II, Vandellós II) έκλεισαν αυτόματα – σύμφωνα με τον σχεδιασμό τους – και οι εφεδρικές γεννήτριες ντίζελ τους τέθηκαν σε λειτουργία και διατηρούν τους σταθμούς σε ασφαλή κατάσταση», τόνισε το CSN σε ανακοίνωσή του.
«Αυτό το συμβάν δεν είχε καμία επίπτωση στους εργαζόμενους, το κοινό ή το περιβάλλον», διαβεβαίωσε η CNS. Παράλληλα, η ισπανική πετρελαϊκή Moeve διέκοψε τις δραστηριότητές της στα διυλιστήρια πετρελαίου της στην Ισπανία μετά το μπλακάουτ, δήλωσε εκπρόσωπος της πετρελαϊκής.
Η Moeve, παλαιότερα γνωστή ως Cepsa, λειτουργεί τρία ισπανικά διυλιστήρια, τα οποία αντιπροσωπεύουν περίπου το 40% της δυναμικότητας διύλισης της χώρας.
Χάος σε δύο χώρες από το μπλακάουτ
To χειρότερο μπλακ άουτ στην πρόσφατη ιστορία της Ισπανίας και της Πορτογαλίας έχει προκαλέσει χάος στις δυο χώρες. Το φαινόμενο πλήττει, από τις 12 το μεσημέρι, εκατομμύρια πολίτες στην Ισπανία, εκτός από τις Βαλεαρίδες και τις Κανάριες Νήσους. Οι διακοπές ρεύματος έχουν παραλύσει τη λειτουργία υποδομών, κινητών επικοινωνιών, οδικού δικτύου, με γενικευμένες βλάβες στα φανάρια, σιδηροδρομικών σταθμών, αεροδρομίων, καταστημάτων και κτιρίων, ενώ έχουν αναφερθεί εκατοντάδες περιστατικά σε ανελκυστήρες. Τα νοσοκομεία δεν έχουν επηρεαστεί χάρη στη χρήση γεννητριών. Νωρίτερα, το Εθνικό Κέντρο Πληροφοριών εξέταζε το ενδεχόμενο το μπλακάουτ να οφείλεται σε κυβερνοεπίθεση, κάτι που υπονόησε και η πορτογαλική κυβέρνηση.
Σύμφωνα με τη Red Eléctrica, τη δημόσια εταιρεία υπεύθυνη για τα ηλεκτρικά δίκτυα, από τη 1 το μεσημέρι άρχισε η αποκατάσταση της τάσης στα βόρεια και νότια της χερσονήσου, «κρίσιμη για την προοδευτική επαναφορά της ηλεκτροδότησης». Ο Eduardo Prieto, διευθυντής των Υπηρεσιών Λειτουργίας της Red Eléctrica, δήλωσε ότι η πλήρης αποκατάσταση θα διαρκέσει από έξι έως δέκα ώρες.
Ο πρωθυπουργός της Ισπανίας, Πέδρο Σάντσεθ, προήδρευσε σε συνάντηση στο Κέντρο Ελέγχου της Red Eléctrica, παρουσία της τρίτης αντιπροέδρου, Σάρα Άαγκενσεν, και αρκετών υπουργών. Από τις 15:00 το μεσημέρι έχει προγραμματιστεί συνεδρίαση του Συμβουλίου Εθνικής Ασφάλειας. Σε περιφερειακό επίπεδο, η κατάσταση είναι παρόμοια: ο πρόεδρος της Καταλονίας, Σαλβαδόρ Ίγια, συγκάλεσε το υπουργικό συμβούλιο κρίσης στις 14:00 στο Παλάου ντε λα Ζενεραλιτάτ. Άλλες περιοχές, όπως η Ανδαλουσία και η Χώρα των Βάσκων, έχουν κινηθεί με παρόμοιο τρόπο. Στη Χώρα των Βάσκων η κατάσταση βελτιώνεται: το Σαν Σεμπαστιάν έχει ήδη αποκαταστήσει την ηλεκτροδότηση, σύμφωνα με την Europa Press.
Η εταιρεία Redeia δήλωσε ότι η διαδικασία αποκατάστασης του ρεύματος «περιλαμβάνει τη σταδιακή επανατροφοδότηση του δικτύου καθώς οι μονάδες παραγωγής εντάσσονται ξανά». Όπως επισημαίνει ο διαχειριστής, «συνεχίζουμε να εργαζόμαστε για την επαναφορά του εφοδιασμού». Προηγουμένως, η εταιρεία είχε αναφέρει ότι ενεργοποιήθηκαν «σχέδια επαναφοράς της ηλεκτροδότησης σε συνεργασία με τις εταιρείες του κλάδου μετά το μηδενισμό του συστήματος στην ηπειρωτική χώρα», όπως δήλωσαν μέσω της πλατφόρμας Χ. «Οι αιτίες αναλύονται και όλα τα διαθέσιμα μέσα διατίθενται για την επίλυση του προβλήματος», πρόσθεσαν.
Πολίτες από όλες τις ισπανικές αυτόνομες κοινότητες και την Πορτογαλία ανέφεραν γενικευμένη έλλειψη ρεύματος λίγο μετά το μεσημέρι. Οι μεγάλες ισπανικές εταιρείες ηλεκτρικής ενέργειας, που επικοινώνησαν με την εφημερίδα EL PAÍS, δεν έχουν ακόμα δώσει σαφή εξήγηση για τα μπλακ άουτ. Το σιδηροδρομικό δίκτυο της Adif υπέστη πτώσεις τάσης, διακόπτοντας την κυκλοφορία των τρένων σε όλη τη χώρα. Η Renfe ανακοίνωσε μέσω των κοινωνικών της δικτύων ότι από τις 12:30 δεν υπάρχει κίνηση ούτε αναχωρήσεις από τους σταθμούς. Διάφορες αεροπορικές εταιρείες ανέφεραν διακοπές στα αεροδρόμια της Μαδρίτης-Μπαράχας και της Βαρκελώνης-Ελ Πρατ, καθώς προσπαθούν να αποκαταστήσουν την ηλεκτροδότηση. Οι ελεγκτές εναέριας κυκλοφορίας ανέφεραν κανονισμούς και μειώσεις της κυκλοφορίας στους δύο μεγάλους αεροπορικούς κόμβους: Μαδρίτη-Μπαράχας και Λισαβόνα. Επικρατεί σύγχυση τόσο στις εταιρείες όσο και στους ταξιδιώτες.
Οι Κανάριες και οι Βαλεαρίδες Νήσοι δεν επηρεάστηκαν, σύμφωνα με δημοσιογράφους της EL PAÍS. Οι Κανάριες διαθέτουν έξι απομονωμένα συστήματα, ένα για κάθε νησί, ενώ οι Βαλεαρίδες διαθέτουν δύο διασυνδεδεμένα συστήματα: Μαγιόρκα-Μινόρκα και Ίμπιζα-Φορμεντέρα, που συνδέονται και με την Ιβηρική μέσω υποθαλάσσιου καλωδίου.

Το μπλακ άουτ επηρέασε και τις τηλεπικοινωνίες. Υπάρχουν γενικευμένα προβλήματα στις κλήσεις και το WhatsApp λειτουργεί με δυσκολίες. Μεγάλες εταιρείες όπως η Telefónica και η Masorange εξετάζουν το πρόβλημα και προσπαθούν να αποκαταστήσουν τις υπηρεσίες. Το διαδίκτυο μπορεί να λειτουργήσει για λίγες ώρες χωρίς ρεύμα, αλλά όχι για πολύ. Αν και τα κέντρα δεδομένων προστατεύονται από γεννήτριες, το υπόλοιπο δίκτυο εξαρτάται από ενδιάμεσες μονάδες με μικρότερη αυτονομία.
Το σύστημα υγείας λειτουργεί χάρη σε γεννήτριες που διατηρούν τα βασικά ιατρικά μηχανήματα, όπως αναπνευστήρες και καρδιογράφους. Ο πρόεδρος της Ανδαλουσίας, Χουάν Μανουέλ Μορένο, εξέφρασε ανησυχία για τη διάρκεια του μπλακ άουτ, λέγοντας πως «οι γεννήτριες έχουν αυτονομία μόλις 24 ώρες». Μετά από συνομιλία με το κέντρο κυβερνοασφαλείας της περιφέρειας, πρόσθεσε: «Όλα δείχνουν ότι πρόκειται για κυβερνοεπίθεση». Εκπρόσωπος του νοσοκομείου Gregorio Marañón στη Μαδρίτη δήλωσε ότι έχει ενεργοποιηθεί επιτροπή έκτακτης ανάγκης, ενώ στο νοσοκομείο 12 de Octubre επίσης λειτούργησαν τα συστήματα εκτάκτου ανάγκης, επιτρέποντας τη συνέχιση των χειρουργικών επεμβάσεων που ήταν σε εξέλιξη και την αναστολή όσων δεν είχαν ξεκινήσει, εκτός από τις επείγουσες. Το νοσοκομείο del Mar στη Βαρκελώνη λειτουργεί κανονικά.
Gente bajando a pie del funicular de Artxanda en Bilbao#apagon pic.twitter.com/PthoY01CNq
— Javi Regalado (@djobi71) April 28, 2025
Η Διεύθυνση Τροχαίας της Ισπανίας (DGT) ζητά από τους πολίτες να αποφεύγουν τη χρήση αυτοκινήτων εκτός αν είναι απολύτως αναγκαίο, λόγω κινδύνου ατυχημάτων. «Η έλλειψη ρεύματος καθιστά αδύνατη τη λειτουργία φαναριών και πινακίδων σήμανσης». Σε ορισμένα σημεία, η κυκλοφορία ρυθμίζεται από αστυνομικούς. Στη Μαδρίτη, οι σήραγγες της Μ-30 είναι κλειστές.
Στην πρωτεύουσα, το μετρό έχει διακοπεί λόγω έλλειψης ρεύματος, όπως ανακοινώθηκε μέσω του Χ. Το δίκτυο προαστιακών τρένων της Μαδρίτης (Cercanías) επίσης δεν λειτουργεί. Καταγράφηκαν 150 περιστατικά σε ανελκυστήρες, σύμφωνα με τον δήμαρχο της πόλης, Χοσέ Λουίς Μαρτίνεθ-Αλμέιδα. Στη Βαρκελώνη, τουλάχιστον 23 εκκενώσεις σημειώθηκαν στο μετρό. Το περπάτημα έχει γίνει έτσι ο ασφαλέστερος (και συχνά μοναδικός) τρόπος μετακίνησης.

Το μπλακ άουτ παρέλυσε και τη βιομηχανική παραγωγή. Το εργοστάσιο της Ford Almussafes παραμένει χωρίς ρεύμα και με τις γραμμές παραγωγής σταματημένες. «Οι εργαζόμενοι είναι τρομοκρατημένοι, δεν ξέρουν τι έχει συμβεί», δήλωσε εκπρόσωπος της εταιρείας. Η Iveco, με εργοστάσια στη Μαδρίτη και το Βαγιαδολίδ, σταμάτησε επίσης την παραγωγή.
Το Χρηματιστήριο της Ισπανίας (BME) ανακοίνωσε ότι λειτουργεί κανονικά και ότι δεν υπήρξαν διακοπές στις συναλλαγές. Η Εθνική Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς (CNMV) επιβεβαιώνει ότι «οι υποδομές της αγοράς λειτουργούν κανονικά», αν και κάποιες τράπεζες μπορεί να αντιμετωπίζουν προβλήματα συνδεσιμότητας.
Στην Πορτογαλία, το μπλακ άουτ είναι επίσης γενικευμένο. Στο αεροδρόμιο της Λισαβόνας επικρατεί σύγχυση λόγω της διακοπής του ρεύματος. Δεν υπάρχει ακόμη επίσημη εξήγηση από την πορτογαλική κυβέρνηση. Η εταιρεία Red Eléctrica Nacional επιβεβαιώνει ότι πρόκειται για γενικευμένη βλάβη σε όλη τη χώρα και διερευνά τα αίτια. Ο υπουργός Μανουέλ Κάστρο Αλμέιδα δήλωσε στο δίκτυο RTP ότι δεν αποκλείεται το ενδεχόμενο κυβερνοεπίθεσης που να επηρεάζει πολλές ευρωπαϊκές χώρες.
Το μπλακ άουτ προκάλεσε διακοπές σε τρένα και μετρό, αν και τα νοσοκομεία συνεχίζουν να λειτουργούν με γεννήτριες. Πολλές πτήσεις καθυστερούν και η ηλεκτροδότηση δεν έχει ακόμη αποκατασταθεί.
Σύμφωνα με γαλλικά μέσα ενημέρωσης, το μπλακ άουτ επηρέασε ελαφρά μόνο περιοχές κοντά στα σύνορα με τη Γαλλία. Η πόλη Περπινιάν ανέφερε μεμονωμένα περιστατικά διακοπών ρεύματος, ενώ σε άλλες περιοχές της Γαλλίας δεν υπήρξαν προβλήματα.