Ένα από τα τελευταία πειράματα του Δαρβίνου στο ανθρώπινο είδος – το οποίο αποσκοπεί στη κατανόηση των συναισθημάτων – έχει γεννηθεί εκ νέου με τη βοήθεια των ψηφιακών μέσων.
Ο πρωτοπόρος εξελικτικός επιστήμονας διέθετε μια συλλογή από φωτογραφίες, οι οποίες παρουσίαζαν έναν Γάλλο να δέχεται ηλεκτροσόκ και να πραγματοποιεί διάφορες γκριμάτσες.
Το 1868, μετά το επιδόρπιο και ένα τελευταίο ποτό, οι επισκέπτες του Δαρβίνου καλούνταν να περιγράψουν με δικά τους λόγια τις ανθρώπινες εκφράσεις που έβλεπαν στις φωτογραφίες. Ο Δαρβίνος συγκέντρωσε συνολικά 24 απαντήσεις.
Ο Βρετανός φυσιοδίφης ήταν γοητευμένος από τις φωτογραφίες που ελήφθησαν από το Γάλλο νευρολόγο, Duchenne de Boulogne, ο οποίος χαρακτήρισε τις εκφράσεις του προσώπου ως «γυμναστική της ψυχής».
Ο Δαρβίνος ζητούσε από τους επισκέπτες του να βρουν τη καλύτερη λέξη που περιγράφει τη κάθε φωτογραφία, και στη συνέχεια, φιλτράροντας τα αποτελέσματα, έβρισκε τα επαναλαμβανόμενα θέματα.
Στόχος του ήταν να προσδιορίσει κατά πόσο υπάρχει ένας «καθολικός πυρήνας συναισθημάτων» και κατά πόσο αυτός επηρεάζεται από την ιστορία, τη γλώσσα και το πολιτισμό.
Σήμερα, το Πανεπιστήμιο του Δαρβίνου επαναλαμβάνει το πείραμα, αλλά αυτή τη φορά με τη βοήθεια του διαδικτύου. Οι ίδιες ερωτήσεις έχουν απαντηθεί από περισσότερα από 18.000 άτομα.
«Τον Δαρβίνο χαρακτήριζε μια ακατάπαυστη περιέργεια και ελπίζουμε να προκαλέσουμε την ίδια περιέργεια σε πολλούς ανθρώπους. Υπάρχουν βασικά συναισθήματα; Ποια είναι αυτά και πόσα είναι; Γιατί εκφράζουμε τα συναισθήματα μας και με ποιόν τρόπο το κάνουμε; Είναι αυτή η έκφραση έμφυτη; Αλλάζει ανά πολιτισμό; Μπορεί μια στατική εικόνα να προκαλέσει συναισθήματα; Όλα αυτά τα ερωτήματα προσπάθησε να αξηγήσει ο Δαρβίνος με το πείραμα του», τονίζει το Πανεπιστήμιο.
«Ένα από τα προβλήματα που αντιμετώπισε ο Δαρβίνος ήταν αν πρέπει να προτείνει πιθανές απαντήσεις στους συμμετέχοντες ή να τους επιτρέψει να χρησιμοποιήσουν δικά τους λόγια. Όπως έκανε κι ο ίδιος, δεχόμαστε οποιαδήποτε απάντηση, αλλά ο Δαρβίνος είχε να αποκωδικοποιήσει 24 απαντήσεις, ενώ εμείς χιλιάδες», συνεχίζει.
Ο Δαρβίνος επέλεξε τις φωτογραφίες από μια συλλογή εβδομήντα-τριών, οι οποίες ελήφθησαν από το Γάλλο φυσιολόγο, Benjamin Amand Duchenne.
Ο Γάλλος ήθελε να βρει τους μύες που ευθύνονται για τη δημιουργία συγκεκριμένων εκφράσεων, χρησιμοποιώντας μια ηλεκτρική συσκευή.
Ενώ οι 24 απαντήσεις του Δαρβίνου μπορούν να δώσουν μια αξιόλογη ετυμηγορία, μια μελέτη 18.000 ανθρώπων θα αποφέρει πολύ περισσότερα επιστημονικά έγκυρα αποτελέσματα.
Αλλά το πιο σημαντικό – μας παρέχει επίσης μια μεγάλη εικόνα για την αλλαγή νοοτροπίας και γλωσσολογίας ανάμεσα στο σήμερα και την εποχή του Δαρβίνου.
