«Μαύρα» γενέθλια για τη Συρία, η οποία συμπληρώνει σήμερα επτά χρόνια που ο πόλεμος κατασπαράζει τα σωθικά της, με τους πολίτες της -κυρίως άμαχους- να χάνουν τη ζωή τους στον βωμό μιας διαμάχης που δεν φαίνεται ότι θα τελειώσει σύντομα.

Το Αθηναϊκό – Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων παραθέτει μερικά σημαντικά στάδια της σύγκρουσης στη χώρα, που εισέρχεται επίσημα στον όγδοο χρόνο της: από την αιματηρή καταστολή του καθεστώτος του Μπασάρ αλ-Άσαντ, των διαδηλώσεων υπέρ της δημοκρατίας μέχρι την ανάδυση τζιχαντιστικών οργανώσεων και την επέμβαση ξένων δυνάμεων.

Ο περίπλοκος αυτός πόλεμος έχει προκαλέσει περισσότερους από 350.000 νεκρούς και εκατομμύρια εκτοπισμένους και πρόσφυγες, πολλοί εκ των οποίων πέρασαν από τη χώρα μας.

Εξέγερση και καταστολή

Στις 15 Μαρτίου 2011, στο πλαίσιο της λεγόμενης Αραβικής Άνοιξης, ξεσπά ένα κύμα διαμαρτυρίας στη Συρία, μια χώρα που κυβερνάται με σιδηρά πυγμή επί 40 χρόνια από την οικογένεια Άσαντ. Ο Μπασάρ, ο γιος, διαδέχθηκε στην εξουσία τον πατέρα του, τον Χάφεζ, το 2000.

Μικρές διαδηλώσεις πραγματοποιήθηκαν στη Δαμασκό προτού κατασταλούν με τη βία. Όμως είναι στην Ντεράα (νότια Συρία) που το κίνημα παίρνει έκταση.

Το καθεστώς καταγγέλλει μια «ένοπλη εξέγερση σαλαφιστικών οργανώσεων».

Τον Ιούλιο, ένας συνταγματάρχης που κατέφυγε στην Τουρκία δημιουργεί τον Ελεύθερο Συριακό Στρατό που αποτελείται από πολίτες που πήραν τα όπλα και από λιποτάκτες του στρατού.

Το μεγάλο ατού του καθεστώτος

Τον Μάρτιο του 2012, ο στρατός παίρνει τον έλεγχο του προπυργίου των ανταρτών, Χομς (κέντρο), έπειτα από έναν μήνα βομβαρδισμών. Άλλες αιματηρές επιχειρήσεις πραγματοποιήθηκαν κυρίως στη Χάμα (κέντρο) έπειτα από τεράστιες διαδηλώσεις κατά του καθεστώτος.

Τον Ιούλιο, οι αντάρτες εξαπολύουν τη μάχη της Δαμασκού. Η κυβέρνηση διατηρεί τον έλεγχο της πρωτεύουσας αλλά περιοχές των περιχώρων της περνούν στον έλεγχο των ανταρτών.

Από το 2013, ελικόπτερα και αεροπλάνα του καθεστώτος εκτοξεύουν βαρέλια με εκρηκτικά εναντίον των ανταρτοκρατούμενων θυλάκων.

Εμπλοκή Χεζμπολάχ, Ιράν

Τον Απρίλιο του 2013, η λιβανική σιιτική οργάνωση Χεζμπολάχ παραδέχεται την εμπλοκή μαχητών της στο πλευρό του Άσαντ, που προέρχεται από τη μειονότητα των αλεβιτών. Θα στείλει χιλιάδες μαχητές για να πολεμήσουν στο πλευρό της Δαμασκού.

Από την πλευρά του, το σιιτικό Ιράν θα υποστηρίξει πολιτικά, οικονομικά και στρατιωτικά το καθεστώς στέλνοντας «στρατιωτικούς συμβούλους» και «εθελοντές» Ιρανούς, αλλά και Αφγανούς και Πακιστανούς, για να συνδράμουν τον συριακό στρατό.

Αμερικανική κόκκινη γραμμή και υποχώρηση

Στις 21 Αυγούστου 2013, χημική επίθεση, την οποία φέρεται να πραγματοποίησε το καθεστώς σε δύο ανταρτοκρατούμενες περιοχές κοντά στη Δαμασκό, προκαλεί περισσότερους από 1.400 θανάτους.

Ο τότε πρόεδρος των ΗΠΑ Μπαράκ Ομπάμα, ο οποίος είχε πει ότι η χρήση χημικών όπλων θα παραβίαζε μια κόκκινη γραμμή, αποφασίζει την τελευταία στιγμή να μην προχωρήσει σε τιμωρητικά πλήγματα, επισφραγίζοντας με τη Ρωσία μια συμφωνία καταστροφής του συριακού χημικού οπλοστασίου.

Το καθεστώς, που διαψεύδει, κατηγορείται από τότε ότι κατέφυγε πολλές φορές στη χρήση χημικών όπλων.

Τον Απρίλιο του 2017, επίθεση με αέριο σαρίν (περισσότεροι από 80 θάνατοι) στην ανταρτοκρατούμενη πόλη Χαν Σεϊχούν (βορειοδυτικά), ώθησε τον Ντόναλντ Τραμπ να διατάξει επίθεση σε μια αεροπορική βάση του καθεστώτος.

Οι τζιχαντιστές στη Ράκα

Τον Ιανουάριο του 2014, η τζιχαντιστική οργάνωση Ισλαμικό Κράτος (ΙΚ) καταλαμβάνει τη Ράκα (βόρεια), που γίνεται το κυριότερο προπύργιό της. Τον Ιούνιο, ο ISIS ανακηρύσσει ένα «χαλιφάτο» στα εδάφη που κατέκτησε στο Ιράκ και στη Συρία.

Τον Σεπτέμβριο, ένας διεθνής συνασπισμός υπό τις Ηνωμένες Πολιτείες εξαπολύει, μετά το Ιράκ, τα πρώτα πλήγματά του εναντίον του ΙΚ στη Συρία.

Τον Οκτώβριο του 2017, οι Συριακές Δημοκρατικές Δυνάμεις (SDF), μια αραβο-κουρδική συμμαχία που υποστηρίζεται από τον συνασπισμό, καταλαμβάνει τη Ράκα έπειτα από πολύμηνες μάχες.

Το Ισλαμικό Κράτος χάνει το μεγαλύτερο μέρος των εδαφών που είχε κατακτήσει.

Ο Ρωσία στο πλευρό του Άσαντ

Στις 30 Σεπτεμβρίου 2015, η Ρωσία ξεκινά μια εκστρατεία αεροπορικών πληγμάτων σε υποστήριξη των κυβερνητικών στρατευμάτων που αντιμετωπίζουν μεγάλες δυσκολίες απέναντι στους αντάρτες και στους τζιχαντιστές.

Η αποφασιστική υποστήριξη των Ρώσων θα αποδειχθεί «σωτήρια» για τον Σύρο πρόεδρο. Και η εξέγερση, που έχει ήδη υπονομευθεί από τις αντιπαλότητες ανάμεσα στην Ντόχα και στο Ριάντ –που υποστηρίζουν διαφορετικές ομάδες ανταρτών– θα υποστεί τη μία μετά την άλλη υποχώρηση, χάνοντας κυρίως το Χαλέπι τον Δεκέμβριο του 2016.

Τον Ιανουάριο του 2017, η Μόσχα, μαζί με την Τεχεράνη και την Άγκυρα, που υποστηρίζει τους αντάρτες, γίνεται ανάδοχος των συνομιλιών στην Αστάνα (Καζακστάν), χωρίς τη συμμετοχή της Ουάσινγκτον, ανάμεσα σε εκπροσώπους του καθεστώτος και ομάδες ανταρτών.

Η τουρκική επίθεση

Στις 20 Ιανουαρίου 2018, η Τουρκία εξαπολύει από κοινού με Σύρους αντάρτες επίθεση κατά του καντονιού Αφρίν (βορειοδυτικά), με σκοπό να εκδιώξει την κουρδική πολιτοφυλακή Μονάδες Προστασίας του Λαού (YPG), ραχοκοκαλιά των FDS.

Η Άγκυρα, που φοβάται μήπως ξεκινήσει η δημιουργία ενός κουρδικού κράτους στα σύνορά της, θεωρεί πως αυτή η πολιτοφυλακή είναι ένα παρακλάδι στη Συρία του Εργατικού Κόμματος του Κουρδιστάν (PKK) που πραγματοποιεί ανταρτοπόλεμο στη νοτιοανατολική Τουρκία εδώ και περισσότερα από 30 χρόνια.

Η πληγωμένη ανατολική Γούτα

Στις 18 Φεβρουαρίου, το καθεστώς εξαπολύει αεροπορική, την οποία ακολουθεί χερσαία, επίθεση πρωτοφανούς έντασης στον ανταρτοκρατούμενο θύλακα ανατολική Γούτα.

Η εκστρατεία, που αποσκοπεί στην ανακατάληψη του συνόλου αυτού του τελευταίου προπυργίου των ανταρτών στα περίχωρα της πρωτεύουσας, έχει ήδη προκαλέσει περισσότερους από 1.220 θανάτους αμάχων.