Την έναρξη διαλόγου με την αντιπολίτευση επί αλλαγών στη συμφωνία ειρήνης στην οποία κατέληξε η κυβέρνηση της Κολομβίας με την οργάνωση FARC ανέθεσε ο πρόεδρος της χώρας Χουαν Μανουέλ Σάντος σε ομάδα υψηλόβαθμων κυβερνητικών αξιωματούχων.

Ο Σάντος έκανε την ανακοίνωση αυτή μετά τη συνάντησή του με τους πολιτικούς ηγέτες της Κολομβίας και μετά την απόρριψη της συμφωνίας ειρήνης από τους πολίτες, με οριακή διαφορά, στο δημοψήφισμα που διεξήχθη την Κυριακή.

Ο πρώην πρόεδρος της χώρας Αλβάρο Ουρίμπε, που ηγήθηκε της εκστρατείας του «όχι» δεν συμμετείχε στη συνάντηση αλλά ανέθεσε σε τρεις διαπραγματευτές να έχουν συνομιλίες με την κυβέρνηση. Ο Ουρίμπε θέλει οι αντάρτες που διέπραξαν σοβαρά εγκλήματα να βρεθούν στη φυλακή και σε ορισμένους από τους ηγέτες της FARC, των Φρουρών της Επανάστασης, να απαγορευτεί η ενασχόληση με την πολιτική.

Η συμφωνία υπεγράφη την περασμένη εβδομάδα ύστερα από σχεδόν τέσσερα χρόνια διαπραγματεύσεων που διεξήχθησαν στην πρωτεύουσα της Κούβας Αβάνα. Για να εφαρμοστεί η συμφωνία, που τερματίζει εμφύλιες συγκρούσεις 52 ετών, θα έπρεπε να έχει τη μέγιστη νομιμοποίηση, αυτή του Κολομβιανού λαού, μέσω του δημοψηφίσματος.

Οι δημοσκοπήσεις έδειχναν σαφή τάση υπέρ του «ναι» αλλά το αποτέλεσμα-έκπληξη ήταν νίκη του «όχι».

Η διαφορά ήταν μόλις 54.000 ψήφοι σε σύνολο σχεδόν 13 εκατομμυρίων ψηφοφόρων ενώ η συμμετοχή κινήθηκε χαμηλά, κάτω  του 38%.

Ο Σάντος και ο ηγέτης των FARC Τιμολέων Χιμένες υπέγραψαν την 26η Σεπτεμβρίου την συμφωνία ειρήνης που προβλέπει κυρίως την αποστράτευση των 5.765 μαχητών των FARC και τον μετασχηματισμό της οργάνωσης των ανταρτών σε νόμιμο πολιτικό κίνημα. Όμως για να τεθεί σε ισχύ, το κείμενο των 297 σελίδων θα έπρεπε να εγκριθεί από τους ψηφοφόρους σε ένα δημοψήφισμα στο οποίο η συμμετοχή δεν ήταν υποχρεωτική και δεν είχε χαρακτηριστεί δεσμευτικό, αλλά επιθυμούσε ο πρόεδρος για να δοθεί η «μέγιστη δυνατή νομιμοποίηση» στην ειρήνη.

Μολαταύτα, και παρότι οι περισσότερες δημοσκοπήσεις κατεδείκνυαν άνετη νίκη του «ναι», ήταν το «όχι» αυτό που επικράτησε με το 50,21% των ψήφων έναντι 49,78%, σε μια ψηφοφορία που σημαδεύτηκε από την τεράστια αποχή (62%). Το αποτέλεσμα αποκάλυψε μια διχασμένη Κολομβία, που διαφωνεί για το πώς πρέπει να τερματιστεί η πιο μακρόχρονη ένοπλη σύρραξη στο δυτικό ημισφαίριο.

Ο πρόεδρος Σάντος είπε την περασμένη εβδομάδα πως δεν υπήρχε «σχέδιο Β» για τον τερματισμό του πολέμου που έχει στοιχίσει τη ζωή τουλάχιστον 260.000 ανθρώπων.

Παρά το δυσάρεστο αποτέλεσμα, τόσο ο Σάντος όσο και η FARC επέμειναν πως παραμένουν αποφασισμένοι να συνεχίσουν να εργάζονται για την ειρήνη.

«Δεν θα εγκαταλείψω την προσπάθεια, θα συνεχίσω να επιδιώκω την ειρήνη μέχρι το τέλος της θητείας μου», δήλωσε ο Κολομβιανός πρόεδρος μετά την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων του δημοψηφίσματος και γνωστοποίησε τη διεξαγωγή συνομιλιών με την αντιπολίτευση «ώστε να καταλήξουμε σε μια συμφωνία και να κάνουμε πραγματικότητα το όνειρο όλης της Κολομβίας να τελειώνουμε με τον πόλεμο με τις FARC».

Ο ηγέτης των FARC Τιμολέων Χιμένες ανακοίνωσε πως οι αντάρτες θα συνεχίσουν να τηρούν τη διμερή συμφωνία κατάπαυσης του πυρός που υπεγράφη με την κυβέρνηση της Κολομβίας.

Ο επικεφαλής των διαπραγματευτών από την πλευρά της κυβέρνησης, Humberto de la Calle, έθεσε την παραίτησή του στη διάθεση του Σάντος χθες, αναλαμβάνοντας την πλήρη ευθύνη για τυχόν λάθη στη διαπραγμάτευση. Η παραίτηση δεν έγινε δεκτή από τον πρόεδρο της Κολομβίας ο οποίος του ανέθεσε να ηγηθεί της ομάδας «εθνικού διαλόγου» σε μια προσπάθεια να διασωθεί η ειρηνευτική διαδικασία.