Μυστήριες δακτυλιόσχημες κατασκευές που δημιουργήθηκαν πριν από 176.000 χρόνια από τους Νεάντερταλ με τη χρήση σπασμένων σταλαγμιτών βαθιά μέσα σε σπήλαιο της νοτιοδυτικής Γαλλίας υποδηλώνουν ότι οι πιο πρόσφατοι συγγενείς μας που έχουν εξαφανιστεί ήταν περισσότερο επιδέξιοι από ό,τι γνωρίζαμε έως τώρα.

Σε έρευνα που εκδόθηκε χθες στο επιστημονικό περιοδικό Nature, επιστήμονες περιέγραψαν έξι κατασκευές από πέτρες που ανακαλύφθηκαν περίπου 336 μέτρα από την είσοδο του Σπηλαίου Μπρουνικέλ στο διαμέρισμα της Γαλλίας Αβεϊρόν. Ενώ η χρήση τους παραμένει άγνωστη, συγκαταλέγονται μεταξύ των αρχαιότερων κατασκευών που ξέρουμε από ανθρώπινο είδος.

Οι επιστήμονες απέδωσαν το έργο στους Νεάντερταλ, οι οποίοι άκμαζαν στην Ευρώπη τότε αλλά εξαφανίστηκαν πριν από περίπου 40.000 χρόνια, μετά από την έλευση στην Ευρώπη του δικού μας είδους, Homo sapiens, το οποίο πρωτοεμφανίστηκε στην Αφρική πριν από περίπου 200,000 χρόνια.

Οι έξι τοίχοι χαμηλού ύψους κατασκευάστηκαν με κομμάτια σταλαγμιτών (πετρωμάτων που δημιουργούνται από κοιτάσματα ορυκτών από το νερό που στάζει από τις οροφές στο πάτωμα των σπηλαίων). Δύο από αυτούς, σε σχήμα δακτυλίου, έχουν διαστάσεις 6,7 με 4,5 μέτρα ο ένας και 2,2 με 2,1 μέτρα ο άλλος. Και οι έξι κατασκευές φέρουν ίχνη φωτιάς.

«Μετέφεραν πάνω από δύο τόνους σπασμένων σταλαγμιτών», είπε η παλεοκλιματολόγος Ντομινίκ Ζαντί, του Εργαστηρίου Κλιματολογικών και Περιβαλλοντολογικών Επιστημών της Γαλλίας. Ο καθηγητής προϊστορίας του Πανεπιστημίου του Μπορντό Ζακ Ζομπέρ είπε ότι ο σκοπός αυτών των κατασκευών στον «κάτω κόσμο», όπως τον περιέγραψε, παραμένει ένα μυστήριο: «Θα μπορούσε να είναι για συγκεκριμένη οικιακή χρήση ή για πολιτιστική», είπε.

Τα ευρήματα αποτελούν περαιτέρω ένδειξη ότι οι Νεάντερταλ δεν ήταν οι βραδύνοες ξάδελφοί μας, όπως παρουσιάζονται συχνά. Έρευνες υποδηλώνουν ότι οι Νεάντερταλ χρησιμοποιούσαν σύνθετες μεθόδους κυνηγιού, προφορική γλώσσα, χρώματα στο σώμα, τη φωτιά με επιδέξιο τρόπο και έθαβαν τους νεκρούς των.

Ο Ζομπέρ είπε ότι υπάρχουν άλλα παραδείγματα κατασκευών από τους Νεάντερταλ όπως εστίες μαγειρικής και εργαστήρια λιθοξοΐας, «αλλά ποτέ κατασκευές αυτού του εύρους, και σε τέτοιο πλαίσιο τόσο βαθιά μέσα σε σπήλαιο».

Η κατασκευή τέτοιων έργων απαιτεί ηγέτες, κινητοποίηση ατόμων για να εκτελέσουν το έργο, δημιουργία υλικού δόμησης και φώτιση του χώρου για μεγάλα διαστήματα, εξήγησε ο Ζομπέρ. Σύμφωνα με τη Ζαντί, οι Νεάντερταλ μάλλον έκαιγαν οστά για φωτισμό.

«Αυτό είναι έργο μιας ομάδας τουλάχιστον τριών ή τεσσάρων ατόμων, ίσως και παραπάνω. Όλα αυτά υποδεικνύουν μια δομημένη κοινωνία», τόνισε ο Ζομπέρ.

Οι Νεάντερταλ και οι σύγχρονοί τους Homo sapiens φαίνεται να είχαν περίπου όμοιες τεχνολογικές, κοινωνικές και άλλες ικανότητες, είπε ο Ζομπέρ. Υπήρχαν μερικές ανατομικές διαφορές μεταξύ των δύο ανθρώπινων ειδών, όπως το ότι οι Νεάντερταλ είχαν χαμηλότερο ύψος, ήταν εύσωμοι και είχαν μεγαλύτερα υπερόφρυα τόξα και μεγαλύτερες μύτες.