Τα μεγάλα κεφάλια της ναζιστικής πολεμικής μηχανής

Όταν μιλάμε συνήθως για τους «αρχιτέκτονες» του Γ’ Ράιχ, στο μυαλό μας έρχονται ονόματα όπως του Χίτλερ, του Χίμλερ, του Γκέρινγκ, του Γκέμπελς και του Σπέερ, της πολιτικής ηγεσίας δηλαδή του εθνικοσοσιαλισμού που άπλωσε τον τρόμο και τον όλεθρο στην Ευρώπη. Αν και αυτοί που σχεδίασαν και ανέπτυξαν την καλοκουρδισμένη μηχανή θανάτου, μπολιάζοντας τεχνολογία και διεστραμμένη μανία, ήταν άλλοι. Διαπρεπείς επιστήμονες και μηχανικοί δηλαδή που βοήθησαν τον Αδόλφο στην εκστρατεία κατάκτησης του κόσμου, αφήνοντας παρακαταθήκη καινοτόμα συστήματα μαζικής εξόντωσης…

Φέρντιναντ Πόρσε

Ο «μηχανικός του αιώνα» συντάχθηκε με τον ναζισμό όταν ο Χίτλερ ανέβηκε στο τιμόνι της Γερμανίας και δούλεψε ενθουσιωδώς για να κάνει πράξη το όραμα του Χίτλερ για το «αυτοκίνητου του λαού», τον περιβόητο «Σκαραβαίο» του. Αυτή ήταν βέβαια μία μόνο πτυχή της συνεργασίας του Πόρσε με το καθεστώς, καθώς ο μηχανικός σχεδίαζε άρματα μάχης και στρατιωτικό εξοπλισμό για λογαριασμό της γερμανικής κυβέρνησης ήδη από τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Έχοντας ήδη κατασκευάσει για τους Αυστριακούς κινητήρες για αεροσκάφη (δουλεύοντας στην Austro-Daimler) κατά τον Μεγάλο Πόλεμο, αλλά και τα οχήματα πυροβολικού Motor-Moerser με τα οποία ο γερμανικός στρατός εισέβαλε στο Βέλγιο, ο Πόρσε λίγο έλειψε να αναλάβει το συμβόλαιο για το διαβόητο γερμανικό άρμα μάχης Tiger, αν και το σύστημα χειρισμού του θεωρήθηκε ιδιαιτέρως περίπλοκο. Ο σχεδιασμός του μηχανικού χρησιμοποιήθηκε ωστόσο αυτούσιος στον «Ελέφαντα», ένα καινοτόμο αντιαρματικό που έφερε τη σφραγίδα του. Στα τέλη Δεκεμβρίου του 1930 ήταν πια έτοιμος να ιδρύσει την ομώνυμη εταιρία του, πάντοτε με τον γιο του συμπαραστάτη, όντας πια ένας από τους κορυφαίους μηχανικούς του κόσμου. Τόσο κορυφαίος που το 1932 προσπάθησε να τον επιστρατεύσει ο ίδιος ο Στάλιν να δουλέψει για λογαριασμό της ΕΣΣΔ και να αναλάβει το τιμόνι της σοβιετικής αυτοκινητοβιομηχανίας. Ο Πόρσε αρνήθηκε και δυο χρόνια αργότερα το μεγαλόπνοο όραμά του για ένα φτηνό αμάξι μαζικής παραγωγής βρήκε απλόχερη αγκαλιά από τον Χίτλερ. Οι δυο άντρες συναντήθηκαν σε βερολινέζικο ξενοδοχείο το φθινόπωρο του 1933 και ο «Σκαραβαίος» είχε μόλις γεννηθεί. Ο Πόρσε συνέχισε να εργάζεται για λογαριασμό του καθεστώτος, έγινε υπεύθυνος της Επιτροπής Γερμανικών Αρμάτων Μάχης και επόμενα σχέδιά του κατέληξαν σε θεόρατα τανκς που έκαναν τη γη να τρέμει στο πέρασμά τους. Μέχρι και τη γερμανική εκδοχή του αμερικανικού τζιπ σχεδίασε (Kubelwagen), το οποίο παράχθηκε σε 55.000 κομμάτια. Μεταπολεμικά, ο Πόρσε πέρασε 22 μήνες σε γαλλική φυλακή ως ναζιστής…

Κουρτ Τανκ

Ο διακεκριμένος μηχανικός, αεροναυπηγός, πιλότος δοκιμών και μπαρουτοκαπνισμένος ήδη από τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο, συντάχθηκε από την πρώτη στιγμή με το ναζιστικό μόρφωμα. Το 1931 ανέβαλε τα ηνία της αεροναυπηγικής Focke-Wulf, την οποία αναμόρφωσε πλήρως μετατρέποντάς τη σε ένα από τα μεγαλύτερα ονόματα παγκοσμίως στην κατασκευή αεροσκαφών. Ο κορυφαίος μηχανικός σχεδίασε και κατασκεύασε τον ίδιο τον τρόμο των αιθέρων κατά τον Β’ Παγκόσμιο, τον λεγόμενο «Στραγγαλιστή». Το μονοθέσιο μαχητικό αεροσκάφος του Fw 190 παράχθηκε μαζικά (περισσότερα από 20.000 αεροπλάνα) και κυριάρχησε στους ουρανούς της Ευρώπης καθ’ όλη τη διάρκεια του πολέμου. Εξίσου επιτυχημένο ήταν και το μεταγωγικό του (και βομβαρδιστικό) Fw 200, που μέτρησε τη δική του λαμπρή ζωή εκεί πάνω. Την ώρα που το μαχητικό Fw 190 ήταν σαφώς ανώτερο από το βρετανικό Spitfire και μάλλον το καλύτερο γερμανικό μονοκινητήριο του πολέμου, το Fw 200 (με ακτίνα δράσης στα 3.200 χιλιόμετρα) έσπειρε την καταστροφή στα συμμαχικά πλοία, βουλιάζοντας περισσότερους από 90.000 τόνους φορτίου τον μήνα. Γι’ αυτό και ο Τσόρτσιλ το χαρακτήρισε «μάστιγα του Ατλαντικού». Μεταπολεμικά, ο Τανκ μετανάστευσε στην Αργεντινή όπου ανέλαβε με πλαστό όνομα το πρόγραμμα αεροναυπηγικής της χώρας και αργότερα σχεδίασε τζετ μαχητικά για λογαριασμό της Ινδίας. Δυο δεκαετίες αργότερα, ο Τανκ επέστρεψε στη Γερμανία ως τεχνικός σύμβουλος ομίλου αεροναυπηγικής…

Ερνστ Χάινκελ

Παρά το γεγονός ότι το πρώτο αεροπλάνο που σχεδίασε ποτέ ο Χάινκελ ήταν απολύτως αποτυχημένο, ο διαπρεπής μηχανικός δεν τα έβαψε μαύρα. Αφού ανέπτυξε σωρεία αεροσκαφών κατά τον Α’ Παγκόσμιο και ίδρυσε μετά τη δική του φίρμα, γνώρισε μεγάλες δόξες στη δεκαετία του 1920 και του 1930, όταν τα αγωνιστικά αεροσκάφη του κατέρριπταν όλα τα ρεκόρ ταχύτητας. Μετά ήρθε βέβαια το διαβόητο He 178, το πρώτο αεριωθούμενο αεροπλάνο που έβλεπε ο πλανήτης, το οποίο πέταξε το 1939, πάνω στην ώρα δηλαδή για το ξέσπασμα του Β’ Παγκοσμίου. Αν και η μεγαλύτερη συνεισφορά του στη ναζιστική πολεμική μηχανή θα ήταν το τρομερό He 111, ένα δικινητήριο βομβαρδιστικό που βοήθησε τα μέγιστα στις πρώτες φάσεις της επεκτατικής μανίας του Χίτλερ ως το απολύτως καλύτερο βομβαρδιστικό ήδη από τον Μεσοπόλεμο. Ο Χάινκελ, παρά το γεγονός ότι συνέχιζε να παράγει τα καλύτερα βομβαρδιστικά της Λουφτβάφε, μετατράπηκε κάποια στιγμή σε σφοδρό επικριτή του ναζιστικού καθεστώτος, κάτι που θα έκανε τον Χίτλερ και την παρέα του να κατασχέσουν τις μονάδες παραγωγής του εθνικοποιώντας την περιβόητη φίρμα του το 1942. Παρά το γεγονός ότι ήταν προβεβλημένο μέλος του ναζιστικού κόμματος και συνήθιζε να χρησιμοποιεί στα εργοστάσιά του καταναγκαστική εργασία, η εσωτερική αυτή αντίσταση στον Αδόλφο ήταν που θα του εξασφάλιζε ασυλία όταν θα έπεφτε στα χέρια των θριαμβευτών Συμμάχων. Το 1950 έφτιαξε μια νέα εταιρία που κατασκεύαζε πια μηχανάκια, ποδήλατα και μικρά αυτοκίνητα…

Βίλι Μέσερσμιτ

Πιλότος ρέκορντμαν και εκπαιδευτής σε γερμανική σχολή κατά τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο, ο κορυφαίος Μέσερσμιτ ξεκίνησε τη δική του περιπέτεια με την αεροναυπηγική στη δεκαετία του 1920 θέλοντας να κατασκευάσει αξιόπιστα αεροσκάφη μικρού κόστους. Το μόνο πρόβλημα ήταν ότι τα αεροπλάνα του παρουσίαζαν δυσλειτουργίες στον αέρα και έπεφταν συνεχώς, κάτι που θα κατέληγε στη χρεοκοπία του το 1931. Παρά τη φήμη του, ο Μέσερσμιτ σώθηκε από τη φτώχεια το 1933, όταν οι ναζί ανέλαβαν την εξουσία. Όχι βέβαια χωρίς περιπέτειες, μιας και ο γιος υψηλόβαθμου ναζιστικού στελέχους είχε σκοτωθεί μέσα σε ένα αεροπλάνο του και έκανε τα πάντα για να τον υπονομεύσει, αν και το όνομα του Μέσερσμιτ ήταν ήδη γνωστό και αξιοσέβαστο στους πολιτικούς κύκλους του εθνικοσοσιαλισμού. Θέλοντας λοιπόν να χτίσει από την αρχή τη γερμανική πολεμική μηχανή, ο Χίτλερ τον εξουσιοδότησε να του φτιάξει ένα πρωτότυπο μαχητικό. Το Bf 109 του Μέσερσμιτ χαρακτηρίστηκε ιδιαιτέρως επιτυχημένο και πολέμησε κατόπιν σε όλα τα μέτωπα του πολέμου, αν και εκεί που θα γνώριζε μεγάλες δόξες ήταν κατά των βρετανικών Spitfire στη Μάχη της Βρετανίας. Ο δαιμόνιος μηχανικός συνέχισε την επιτυχία του με το μαχητικό νυκτός Bf 110, αλλά και το μεγάλο του πολεμικό αριστούργημα, το Me 262, το πρώτο τζετ μαχητικό που είδε ποτέ μάχη! Μεταπολεμικά, αφού πέρασε δυο χρόνια στη φυλακή για τις αγαστές του σχέσεις με τους ναζί, έφτιαχνε τώρα προκατασκευασμένα σπίτια και ραπτομηχανές, καθώς οι Σύμμαχοι είχαν απαγορεύσει την παραγωγή αεροσκαφών στη Γερμανία. Το 1952 θα τον βρει ωστόσο στον ρόλο που όλοι τον ήξεραν: να κατασκευάζει μαχητικά αεροπλάνα και πολεμικό εξοπλισμό για τη Γερμανία…

Φριτς Τοτ

Έχοντας υπηρετήσει στον γερμανικό στρατό κατά τον Α’ Παγκόσμιο, ο Τοτ σπούδασε κατόπιν μηχανικός και βρήκε τη θέση του σε μια μικρή κατασκευαστική. Μέλος του ναζιστικού μορφώματος ήδη από τις πρώτες στιγμές του το 1922 και προβεβλημένο στέλεχος αργότερα των SS, ο Τοτ μπήκε στο στόχαστρο του Χίτλερ το 1930, όταν δημοσίευσε μια μελέτη με θέμα την εργασία. Κι έτσι όταν οι ναζί ανέβηκαν στην καγκελαρία, ο Τοτ άρχισε να παίρνει τις προαγωγές βροχή: από υπεύθυνος για τα μεγάλα οδικά έργα του Χίτλερ, έφτασε να επιβλέπει όλες τις πτυχές της γερμανικής οικονομίας ως υπουργός Υποδομών και ισχυρός άντρας του Γραφείου Τεχνολογίας του Γ’ Ράιχ. Η εξέχουσα φυσιογνωμία του εθνικοσοσιαλισμού έκανε όμως και κάτι ακόμα για τον Φύρερ του: έφτιαξε τη διαβόητη Οργάνωση Τοτ, η οποία έπαιρνε τους αιχμαλώτους πολέμου και τους κρατουμένους και τους μετέτρεπε σε σκλάβους, γενικεύοντας την καταναγκαστική εργασία στα πεπραγμένα του Γ’ Ράιχ. Έτσι κατασκεύασε τα τεράστια έργα του ο Τοτ, από το Τείχος του Ατλαντικού και τις οχυρώσεις στις γαλλικές ακτές μέχρι και το τεράστιο δίκτυο των αυτοκινητόδρομών του. Λέγεται ότι ο Τοτ άλλαξε με τις αντιδεοντολογικές πρακτικές του το πρόσωπο της Γερμανίας, καθώς τα μεγαλόπνοα έργα υποδομής του αντιγράφηκαν κατόπιν σωρηδόν από τους Συμμάχους στις δικές τους χώρες (όπως το πυκνό πλέγμα των αυτοκινητόδρομων). Παρά το γεγονός ότι ο ίδιος απολάμβανε πάντα της εκτίμησης του Χίτλερ, συγκρουόταν συχνά με τους άλλους υψηλόβαθμους ναζί, όπως ο Γκέρινγκ και ο Μπόρμαν, οι οποίοι ενδέχεται να έβαλαν το χεράκι τους στη μυστηριώδη αεροπορική έκρηξη που του στέρησε τη ζωή το 1942…