«Λίγο ρύζι;» ρωτά μια γυναίκα καθώς μπαίνει σε μπακάλικο στο Κάιρο, δείχνοντας την πράσινη έξυπνη κάρτα υπό τη μορφή πιστωτικής, που περιέχει τους πόντους της οικογένειας για την αγορά τροφίμων. Ο μπακάλης κουνάει αρνητικά το κεφάλι του: «Μόνο ζάχαρη».
Πίσω από αυτόν, περισσότερα από τα μισά του ράφια είναι άδεια. Το ρύζι και το λάδι για μαγείρεμα έχουν εξαφανιστεί προ πολλού. Δεκάδες εκατομμύρια Αιγυπτίων περιμένουν την οικονομική ενίσχυση του κράτους, που δίνεται μέσω μονάδων σε έξυπνες κάρτες, προκειμένου να καλύψουν τις βασικές ανάγκες τους, κάθε μήνα. Ωστόσο, τις τελευταίες εβδομάδες εισαγόμενα αγαθά, όπως το λάδι για μαγείρεμα, έχουν γίνει δυσεύρετα, καθώς τα προβλήματα ρευστότητας σε δολάρια που αντιμετωπίζει η Αίγυπτος, καθιστούν πιο δύσκολη για τους κρατικούς εισαγωγείς τη διασφάλιση της ομαλής ροής των αγαθών που εισάγουν.
Οι ελλείψεις των αγαθών παρατηρούνται στην αιγυπτιακή πρωτεύουσα, αλλά και σε άλλες πόλεις, από την Αλεξάνδρεια στο Βορρά μέχρι την πόλη Μίνια στο Νότο.
«Όταν ρωτάμε, ο μπακάλης μας λέει ότι δεν έχει τίποτα άλλο εκτός από ζάχαρη. Κάθε ημέρα επαναλαμβάνει, αύριο, αύριο…, ενώ έχει περάσει μισός μήνας και το πρόβλημα παραμένει», αναφέρει η Σαμία Μοχάμεντ, μια νοικοκυρά σ’ ένα μπακάλικο στα νότια του Καΐρου.
«Εάν πάμε να αγοράσουμε από αλλού, οι τιμές είναι υψηλές. Δεν ξέρουμε τι να κάνουμε», επισημαίνει.
Η εξασφάλιση της καθημερινής διατροφής σε υποφερτές τιμές είναι ένα «εκρηκτικό θέμα» για την Αίγυπτο, καθώς εκατομμύρια άνθρωποι ζουν περιμένοντας οικονομική βοήθεια για να καλύψουν τις καθημερινές τους ανάγκες. Το κλίμα οικονομικής ανέχειας την τελευταία πενταετία, είχε ως πολιτική συνέπεια την πτώση δύο προέδρων.
Η κατάσταση δεν έχει σταθεροποιηθεί για την κυβέρνηση του προέδρου, Αμπντέλ Φατάχ αλ-Σίσι που επιδιώκει την προστασία των φτωχών Αιγυπτίων από τις τραγικές συνέπειες του διψήφιου πληθωρισμού.
Οι έξυπνες κάρτες γίνονται δεκτές σε ένα δίκτυο δημόσιων σούπερ-μάρκετ, αλλά και σε 26.000 ιδιωτικά καταστήματα τροφίμων, χορηγώντας στην κάθε οικογένεια πόντους 2 δολαρίων την εβδομάδα, αλλά και πέντε φραντζόλες ψωμί ημερησίως, από τους φούρνους που συμμετέχουν στο πρόγραμμα.
Το υπουργείο Τροφοδοσίας επιβλέπει και ένα δίκτυο αποτελούμενο από καταστήματα και κιόσκια, που προσφέρουν επιχουρηγούμενα είδη διατροφής, εκτός του συστήματος των έξυπνων καρτών.
Τα προϊόντα διατροφής όλων των ειδών, είναι διαθέσιμα σε συνηθισμένα σούπερ-μάρκετ, τα οποία δε συμμετέχουν στο πρόγραμμα των έξυπνων καρτών της κυβέρνησης. Ωστόσο, οι φτωχοί καταναλωτές δεν έχουν την οικονομική δυνατότητα να τ’ αγοράσουν. Στα καταστήματα που κάνουν εκπτώσεις, οι προμήθειες δεν επαρκούν.
Σε ένα κιόσκι στο ιστορικό τμήμα του Καΐρου, υπό την εμβληματική παρουσία της αιγυπτιακής σημαίας και την πινακίδα: «Όλοι μαζί κατά των υψηλών τιμών», το ρύζι είναι επίσης, σπάνιο.
«Το λάδι δεν επαρκεί. Οι προμήθειες του λαδιού δεν είναι σταθερές», εξηγεί ο υπεύθυνος στο κιόσκι αυτό, που άνοιξε το Δεκέμβριο, στο πλαίσιο κυβερνητικών προσπαθειών να μειωθούν οι συνέπειες του υψηλοπληθωρισμού στα προϊόντα διατροφής. «Μερικές φορές, μας τελειώνει το ρύζι, άλλες φορές, η ζάχαρη… Κάποιες φορές οι άνθρωποι δε θέλουν να κάνουν συνδυασμό. Δεν έχουμε αρκετά προϊόντα για όλους», τονίζει.
Από την πλευρά του, ο υπουργός Εφοδιασμού Χάλεντ Χανάφι δήλωσε χθες ότι τα αποθέματα των κρατικών εταιριών ειδών διατροφής αναπληρώνονται με δεκάδες είδη προϊόντων, τα οποία θα είναι διαθέσιμα στους κατόχους έξυπνων καρτών, το Μάρτιο.