Υπάρχουν βιβλία που αν διαβαστούν την κατάλληλη στιγμή στη ζωή κάποιου, τότε μπορούν να έχουν βαθύτατο αντίκτυπο στον αναγνώστη, αλλάζοντας λες μονομιάς τη ζωή του. Δικαιώνοντας έτσι τον συγγραφέα για τον κόπο του, καθώς για κάθε γραφιά αυτό είναι εξάλλου το άγιο δισκοπότηρο: να επηρεάσει με τη γραφή του άλλους ανθρώπους και να προκαλέσει σκέψεις που διαμορφώνουν προσωπικότητες και πλάθουν χαρακτήρες. Κι έτσι συχνά πυκνά κάποιο βιβλίο καταφέρνει να βγει από τον σωρό της βιβλιοθήκης του αναγνώστη και να τον κάνει να μην το ξεχάσει ποτέ, όπως ακριβώς και με τους ανθρώπους της λίστας μας. Διαφορετικοί μεταξύ τους, όλοι είχαν ένα κοινό: επηρεάστηκαν από ένα βιβλίο και διαμόρφωσαν τη ζωή τους στα πρότυπα του λόγου του συγγραφέα…
Κερτ Κομπέιν: «Το Άρωμα» του Πάτρικ Ζίσκιντ
Ο θρυλικός frontman των Nirvana, η απόλυτη φωνή μιας ολόκληρης γενιάς, αυτοκτόνησε τον Απρίλιο του 1994, σε μια από τις καθοριστικότερες αναμφίβολα στιγμές της δεκαετίας. Πριν συμβούν βέβαια όλα αυτά, ο Κερτ πρόλαβε να διαβάσει το σκοτεινό στοχαστικό θρίλερ του Πάτρικ Ζίσκιντ «Το Άρωμα», που παρακολουθεί τις περιπέτειες του αρωματοποιού Ζαν-Μπατίστ Γκρενούιγ, ο οποίος μπορεί να πάσχει από παντελή έλλειψη όσφρησης, έχει ωστόσο την πιο ευαίσθητη μύτη του κόσμου. Ο Κομπέιν είχε δηλώσει ότι διάβασε το βιβλίο του Ζίσκιντ τουλάχιστον 10 φορές και δεν μπορούσε να απαλλαγεί από τη σαγήνη που του ασκούσε, κουβαλώντας το πάντα μαζί του. Οι αναλογίες μεταξύ του Κομπέιν και του μυθιστορηματικού ήρωα είναι βέβαια κάτι παραπάνω από προφανείς, καθώς ήταν αμφότεροι ολότελα μοναχικοί χαρακτήρες. Ο Κερτ το χρησιμοποίησε ως βάση για το κομμάτι «Scentless Apprentice» (στο άλμπουμ «In Utero»)…
Μαντόνα & Γουίλ Σμιθ: «Ο Αλχημιστής» του Πάουλο Κοέλο
Μπορεί να είναι τελείως διαφορετικοί, ασπάζονται όμως τις ίδιες ακριβώς απόψεις για το μπεστ-σέλερ του Κοέλο που όπως λένε τους άλλαξε τη ζωή. Το μυθιστόρημα που έγραψε χρυσές σελίδες στον χώρο των πωλήσεων και άφησε κληρονομιά φράσεις όπως «Όταν θέλεις πάρα πολύ κάτι, όλο το σύμπαν συνωμοτεί για να τα καταφέρεις», παρακολουθεί την ιστορία του Σαντιάγο, ενός νεαρού βοσκού της Ανδαλουσίας που αφήνει την πατρίδα του για να ριχτεί στην αναζήτηση ενός θησαυρού κρυμμένου στις πυραμίδες. Στον δρόμο του θα συναντήσει ο Σαντιάγο μια πανέμορφη γυφτοπούλα, έναν άντρα που αποκαλεί τον εαυτό του βασιλιά κι έναν αλχημιστή, ο οποίος θα τον μάθει να διαβάζει τα σημάδια της μοίρας, να ακούει την καρδιά του και, πάνω από όλα, να ακολουθεί με πίστη και αποφασιστικότητα το όνειρό του. Αν ακούσεις την καρδιά σου, τότε μπορείς να καταφέρεις τα πάντα, μας λέει ο Κοέλο στον «Αλχημιστή» του. Σε συνέντευξή του, ο Γουίλ Σμιθ μίλησε με τα θερμότατα λόγια για το πόνημα του Κοέλο, που τον έκανε να αφιερώσει τη ζωή του στο να δείξει στους ανθρώπους ότι το αδύνατο είναι δυνατό αν προσπαθήσεις πολύ. Ο Γουίλ θέλει η ζωή του να είναι γεμάτη από δυνατότητες και κάποιες φορές, είπε, θεωρεί τον εαυτό του αλχημιστή, έστω και μεταφορικά. Όσο για τη Μαντόνα, δήλωσε επίσης ότι το βιβλίο τής άλλαξε τη ζωή, κάτι που εξομολογήθηκε στην Όπρα το 1996, η οποία ανήκει επίσης στο φανατικό κοινό του «Αλχημιστή»…
Τζέιμς Ντιν: «Ο Μικρός Πρίγκιπας» του Αντουάν ντε Σεντ-Εξιπερί
Στη σύντομη ζωή του, ο ηθοποιός-σύμβολο πρόλαβε να κάνει μόλις τρεις ταινίες, που σήμερα θεωρούνται πλέον κλασικές, και να εκτοξευτεί σε απίστευτη δόξα που δεν λέει να σβήσει ακόμα και 60 χρόνια μετά το τραγικό αυτό τροχαίο δυστύχημα του 1955 που του στοίχισε τη ζωή. Ο 24χρονος Ντιν είχε ένα βιβλίο βαθιά στην καρδιά του και το είχε διαβάσει μάλιστα στο σχολείο. Μιλάμε φυσικά για τον αριστουργηματικό «Μικρό Πρίγκιπα»! Δημοσιευμένο το 1943, το βιβλίο αφηγείται την ιστορία ενός αποκαρδιωμένου πιλότου που αναγκάζεται να προσγειωθεί στην έρημο της Σαχάρας. Εκεί θα συναντήσει τον μικρό πρίγκιπα, ένα χρυσαφένιο παιδί φερμένο από έναν άγνωστο πλανήτη μεγάλο όσο ένα σπίτι. Κι έτσι την ώρα που επισκευάζει το αεροπλάνο του, ο πιλότος γνωρίζει καλύτερα το παραμυθένιο αυτό πλάσμα που είναι ερωτευμένο με ένα τριαντάφυλλο, παρηγορείται με ηλιοβασιλέματα και λαχταρά να αποκτήσει ένα αρνάκι, έστω κι αν αυτό είναι ζωγραφιά. «Ο Μικρός Πρίγκιπας», που όπως έλεγε ο Εξιπερί «είναι ένα παιδικό βιβλίο γραμμένο για μεγάλους», μας καλεί να είμαστε ανοιχτοί και δεκτικοί σε νέες εμπειρίες, κάτι που άφησε βαθιά το σημάδι του στον ψυχισμό του νεαρού Ντιν, ο οποίος το είχε ευαγγέλιο και το έπαιρνε μαζί του όπου κι αν πήγαινε, την ίδια ώρα που παρέθετε συχνά φράσεις από το βιβλίο. Ακόμα και στον τάφο του οι καλοί του φίλοι ζήτησαν να χαραχτεί μια ατάκα από τον «Μικρό Πρίγκιπα» για να συντροφεύει τον Τζέιμς Ντιν στο δικό του αιώνιο ταξίδι…
Τζ.Κ. Ρόουλινγκ: «Έμμα» της Τζέιν Όστιν
Η Ρόουλινγκ κατάφερε να στρέψει εκατομμύρια παιδιά στο βιβλίο μέσω του ανάρπαστου μαθητευόμενου μάγου της, την ίδια ώρα που οι περιπέτειες του «Χάρι Πότερ» λατρεύτηκαν εξίσου και από μεγάλους. Το βιβλίο που επηρέασε τη Ρόουλινγκ να γίνει συγγραφέας είναι το αγαπημένο της από την αγαπημένη συγγραφέα της: η υπέροχη «Έμμα» της Τζέιν Όστιν. Το βιβλίο κυκλοφόρησε το 1815 ως μια κωμωδία καταστάσεων της βικτοριανής εποχής, εκεί που η Έμμα σκαρώνει ατέλειωτα προξενιά για τους γύρω της, εξυφαίνει γουστόζικες μηχανορραφίες και με πρόταγμα την ξεροκεφαλιά και το πείσμα της, μετατρέπεται σε πειραχτήρι ολκής. Η Όστιν δημιούργησε με την αστείρευτη ειρωνεία της μια χιουμοριστική πινακοθήκη χαρακτήρων, στην οποία η Ρόουλινγκ βρήκε παρηγοριά αλλά και έμπνευση, καθώς πάντα την εντυπωσίαζε το μυστήριο που φωλιάζει στην καρδιά του μυθιστορήματος της Όστιν. Η Ρόουλινγκ δήλωσε μάλιστα πως ό,τι κι αν γράψει, όσο κι αν πουλήσει, ποτέ δεν θα φτιάξει ένα μυστήριο τόσο καλό όσο η «Έμμα». Είναι όμως και το άλλο: η Τζόαν Ρόουλινγκ ταυτίζεται πλήρως με την «Έμμα» και δεν σταματά να της κάνει εντύπωση το πόσο καλά ανεπτυγμένος είναι ο χαρακτήρας της στο βιβλίο…
Άλμπερτ Αϊνστάιν: «Πραγματεία για την ανθρώπινη φύση» του Ντέιβιντ Χιουμ
Ένα από τα μεγαλύτερα μυαλά της επιστήμης και το όνομα που έγινε συνώνυμο με τη ριζική τομή και την επαναστατική σκέψη είχε μια πολύ καλή επιρροή να τον συντροφεύει, το σπουδαίο δοκίμιο του εμπειριστή φιλοσόφου Ντέιβιντ Χιουμ, γραμμένο το 1738. Ο μεγάλος σκοτσέζος διανοητής βάζει στο στόχαστρο τον νοητό κόσμο και τις αιτιακές συνάφειες, αποδεικνύοντας ότι το φιλοσοφείν δεν είναι μόνο φυσικό για την ανθρώπινη φύση, αλλά και εξίσου αναγκαίο. Στο τρίτομο αυτό έργο ο Χιουμ βάζει τις βάσεις της εμπειρικής και σκεπτικιστικής συλλογιστικής του παρομοιάζοντας τον ανθρώπινο νου με ένα εύθραυστο και γεμάτο ρωγμές σκάφος που πρέπει να ριχτεί «στην ανοικτή θάλασσα της ανθρώπινης φύσης» προκειμένου «να κάνει τον γύρο του κόσμου». Αυτό που τον ενδιαφέρει είναι το πώς μπορούμε να ξεδιαλύνουμε τη σύγχυση στην οποία μας οδηγούν οι νοητικές μας ικανότητες και τα προϊόντα της «πλασματικής φαντασίας» από την καθαρή γνώση, ώστε να απαλλαγούμε από λογικά «σφάλματα, παραλογισμούς και ασάφειες». Ο Αϊνστάιν έκανε πολλές φορές λόγο για την «Πραγματεία» του Χιουμ και τους πάμπολλους τρόπους με τους οποίους τον επηρέασε το σπουδαίο για την ιστορία της σκέψης σύγγραμμα. Το πρωτοδιάβασε μάλιστα λίγο πριν καταλήξει στην περιβόητη Θεωρία της Σχετικότητας. Σε επιστολή του παραδέχεται ότι η «Πραγματεία» τον βοήθησε να διατυπώσει την κολοσσιαίου αντίκτυπου θεωρία του, καθώς την είχε μεν στο κεφάλι του, αλλά ήταν ο Χιουμ αυτός που τον διευκόλυνε στη διατύπωσή της…