Περίπου κατά 100 εκατομμύρια εκτοξεύτηκε ο αριθμός των κατοίκων των χωρών της Αφρικής που ζουν σε καθεστώς φτώχειας σε σχέση με το 1990, παρά την πάροδο ετών οικονομικής ανάπτυξης και προγραμμάτων βοήθειας αξίας πολλών εκατομμυρίων δολαρίων, ανέφερε την Παρασκευή σε έκθεση της η Παγκόσμια Τράπεζα.
Τα «συγκλονιστικά» στοιχεία της έρευνας, όπως χαρακτηρίστηκαν από τον επικεφαλής του διεθνή οικονομικού οργανισμού για την Αφρική Μακχτάρ Ντιόπ, κατέδειξαν συνθήκες υποσιτισμού σε εκτεταμένες περιοχές της αφρικανικής ηπείρου και έξαρση κρουσμάτων βίας ενάντια σε άμαχο πληθυσμό, ειδικά στις κεντρικές αφρικανικές περιοχές και στο Κέρας της Αφρικής.
“Η πρόβλεψη είναι πως ο αριθμός των ανθρώπων που εξακολουθούν να ζουν σε συνθήκες ακραίας φτώχειας παγκοσμίως, θα παρουσιάζει έναν ολοένα και μεγαλύτερο βαθµό συγκέντρωσης στην αφρικανική ήπειρο”, υπογράμμισε ο Ντιόπ στο προοίμιο της έκθεσης.
Μια ραγδαία δημογραφική αύξηση σηματοδότησε πως ενώ το ποσοστό των Αφρικανών που ζουν σε κατάσταση φτώχειας παρουσιάζει μείωση, οι απόλυτοι αριθμοί των ανθρώπων που ζουν σε συνθήκες φτώχειας έχει αυξηθεί.
Όπως επισήμανε η Παγκόσμια Τράπεζα, σε μια εκτεταμένη έρευνα απογραφής των νοικοκυριών των αφρικανικών οικονομιών και κοινωνιών, έπειτα από δύο δεκαετίες σχετικά ισχυρής οικονομικής ανάπτυξης, 388 εκατομμύρια άνθρωποι – το 43% του πληθυσμού των 900 εκατομμυρίων κατοίκων της υποσαχάριας Αφρικής – ζει με λιγότερο από 1,9 δολάρια την ημέρα.
Το 1990, στην χρονική αφετηρία της έρευνας, το ποσοστό ήταν 56%, ή 284 εκατομμύρια άνθρωποι.
Τα ευρήματα παρουσιάζουν μια ετερόκλητη εικόνα των χωρών, οι οικονομίες των οποίων – κατά μέσο όρο – παρουσιάζουν αύξηση 4,5% στις τελευταίες δύο δεκαετίες, σε μια εποχή που επονομάστηκε ως “Αφρικανική Ανέλιξη”, σε αντιδιαστολή με την στασιμότητα της περιόδου που ακολούθησε την ανεξαρτητοποίηση των αφρικανικών χωρών, τον πόλεμο και τον μαρασμό που στιγμάτισε τις δεκαετίες του 1970 και του 1980.
Σύμφωνα με άλλα ευρήματα της μελέτης, ένα παιδί που γεννιέται στην Αφρική σήμερα είναι πιθανόν να ζήσει 6 χρόνια περισσότερο σε σύγκριση με ένα παιδί που γεννήθηκε το 1995, ενώ οι δείκτες αναλφαβητισμού την ίδια περίοδο αυξήθηκαν κατά 4 ποσοστιαίες μονάδες.
Η παχυσαρκία… ο νέος κίνδυνος
Εντούτοις, η Παγκόσμια Τράπεζα χαρακτήρισε την κοινωνική πρόοδο των χωρών της Αφρικής “μικρή σε όλους τους τομείς”, με αναφορά σε παραδείγματα όπως την ανοχή στην οικογενειακή βία στην Αφρική, τα περιστατικά των οποίων καταγράφονται σε διπλάσιους αριθμούς άπο ό,τι σε άλλες αναπτυσσόμενες περιοχές. Παράλληλα σημειώνεται πως οι ρυθμοί βελτίωσης είναι σχεδόν μηδενικοί.
Επιπρόσθετα τονίζεται πως “παρά την αύξηση του αριθμού των εγγεγραμμένων μαθητών, σήμερα περισσότεροι από 2 στους 5 ενηλίκους δεν μπορούν να διαβάσουν ή να γράψουν”.
“Σχεδόν δύο στα πέντε παιδιά υποσιτίζονται και μία στις οχτώ γυναίκες είναι κάτω από το φυσιολογικό σωματικό βάρος”, επισημαίνεται. “Στην άλλη άκρη του φάσματος, η παχυσαρκία ανακύπτει ως νέα ανησυχία σε θέματα υγείας”, γίνεται λόγος στην έκθεση.
Ίσως το πιο ανησυχητικό εύρημα της έρευνας ήταν η αναφορά επιπλέον αποδεικτικών στοιχείων της “κατάρας των πόρων” που πλήττει χώρες προικισμένες με πλούσια κοιτάσματα υδρογονανθράκων και ορυκτού πλούτου, που αποτελούν συχνά την αιτία εσωτερικών ή εξωτερικών πολεμικών συγκρούσεων, ή διαφθοράς και κυβερνητικής ανικανότητας.
Οι πολίτες των πλούσιων – σε πόρους – χωρών έχουν την τάση να είναι λιγότερο εγγράμματοι, να ζουν 4,5 χρόνια λιγότερο και να έχουν υψηλότερους δείκτες υποσιτισμού, ειδικά ανάμεσα στις γυναίκες και τα παιδιά, από ό,τι άλλα αφρικανικά κράτη, σύμφωνα με τα συμπεράσματα της έρευνας.
Παρόλο που οι γενικευμένοι πόλεμοι στην αφρικανική ήπειρο έχουν μειωθεί, η έκθεση σημειώνει πως τα κρούσματα βίας εναντίων αμάχων αυξάνονται, ειδικά στην κεντρική Αφρική και στο Κέρας της Αφρικής.