Το δρόμο για πολλά πολιτικά σενάρια ανοίγει η παραίτηση του Πορτογάλου πρωθυπουργού Ζοζέ Σόκρατες με πιθανότερη την άμεση διάλυση της βουλής και την προκήρυξη πρόωρων εκλογών από τον πρόεδρο Ανιμπαλ Καβάκο Σίλβα.
Λιγότερο από δύο εβδομάδες από την έναρξη της δεύτερης προεδρικής του θητείας, μετά την επανεκλογή του στις 23 Ιανουαρίου, ο πρόεδρος της Πορτογαλίας έχει τη δυνατότητα να επιχειρήσει τον σχηματισμό νέας κυβέρνησης με βάση το παρόν κοινοβουλευτικό πλαίσιο ή να διαλύσει το κοινοβούλιο και να προκηρύξει πρόωρες εκλογές, όπως ορίζει το Σύνταγμα.
Στην πρώτη περίπτωση, θα ζητήσει από το Σοσιαλιστικό Κόμμα, το πρώτο κόμμα του κοινοβουλίου, να ορίσει νέο εντολοδόχο πρωθυπουργό, λύση που θα είχε ως αποτέλεσμα την παράταση της παρούσας πολιτικής αστάθειας, ή να κινηθεί προς τον σχηματισμό κυβέρνησης συνασπισμού.
Το πιθανότερο σενάριο που ευνοείται τόσο από το Σοσιαλιστικό Κόμμα όσο και από την αντιπολίτευση είναι η διάλυση του κοινοβουλίου και η προκήρυξη πρόωρων εκλογών.
Σύμφωνα με τον εκλογικό νόμο οι εκλογές μπορούν να διεξαχθούν το λιγότερο σε 55 ημέρες, δηλαδή στα μέσα Μαΐου ή αρχές Ιουνίου.
Όποια και να είναι η λύση που θα επιλεγεί από τον πρόεδρο της χώρας και τοποτηρητή, σύμφωνα με το Σύνταγμα, «της εύρυθμης λειτουργίας των δημοκρατικών θεσμών», θα πρέπει προηγουμένως να συμβουλευτεί το Συμβούλιο του Κράτους και τα πολιτικά κόμματα που εκπροσωπούνται στο κοινοβούλιο.
Σύμφωνα με τις τελευταίες δημοσκοπήσεις το Φεβρουάριο, πριν από την έναρξη της πολιτικής κρίσης, το Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα (PSD) θα κέρδιζε τις εκλογές χωρίς να εξασφαλίσει απόλυτη πλειοψηφία.
Ο πρόεδρος του PSD Πάντρο Πάσος Κοέλιο, 46 ετών, φαβορί για τη διαδοχή του Ζοζέ Σόκρατες, έχει ήδη ταχθεί υπέρ του σχηματισμού κυβέρνησης διευρυμένης πλειοψηφίας.
Ο Ζοζέ Σόκρατες, ο οποίος αναμένεται να επανεκλεγεί στην ηγεσία του Σοσιαλιστικού Κόμματος στο τέλος του μήνα, επιβεβαίωσε την υποψηφιότητά του.
