‘Εχουν περάσει πλέον αρκετές εβδομάδες από την πρώτη σημαντική ομιλία του νέου αντιπροέδρου των ΗΠΑ, Τζέι Ντι Βανς, στο εξωτερικό, στη Διάσκεψη του Μονάχου για την Ασφάλεια στα μέσα Φεβρουαρίου, που εξέπληξε την Ευρώπη.
Αντί να επικεντρωθεί στον πόλεμο που μαίνεται στην Ουκρανία, ο αντιπρόεδρος των ΗΠΑ αναφέρθηκε μόνο εν συντομία στην πιο αιματηρή ευρωπαϊκή σύγκρουση μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο.
Αντ’ αυτού, το BBC γράφει πως ο αντιπρόεδρος των ΗΠΑ χρησιμοποίησε σχεδόν όλο τον χρόνο του σε μία από τις μεγαλύτερες διεθνείς σκηνές για να κατακεραυνώσει τους στενούς συμμάχους των ΗΠΑ σχετικά με τη μετανάστευση και την ελευθερία του λόγου. Τους κατηγόρησε επίσης ότι αγνοούν τη βούληση των λαών τους και αναρωτήθηκε ποιες κοινές αξίες μοιράζεται πραγματικά η Ευρώπη με τις ΗΠΑ.
Λίγες ημέρες αργότερα βρέθηκε και πάλι στην επικαιρότητα, στο επίκεντρο ενός φλογερού καβγά με τον ουκρανό πρόεδρο Βολοντίμιρ Ζελένσκι, τον οποίο κατηγόρησε για αχαριστία.
Ο Βανς έχει υπογραμμίσει επανειλημμένα πως προτεραιότητά του είναι η Αμερική και οι πολίτες της.
Στο Εθνικό Συνέδριο των Ρεπουμπλικανών το περασμένο καλοκαίρι, για παράδειγμα, εξέφρασε το παράπονό του για το πώς σε μικρές πόλεις των ΗΠΑ «οι δουλειές στάλθηκαν στο εξωτερικό και τα παιδιά στάλθηκαν στον πόλεμο». Και επιτέθηκε στον τότε πρόεδρο, Τζο Μπάιντεν, λέγοντας: «Εδώ και μισό αιώνα, είναι υπέρμαχος κάθε πολιτικής πρωτοβουλίας που κάνει την Αμερική πιο αδύναμη και φτωχή».
Αλλά το BBC υπογραμμίζει πως ο Βανς είναι επίσης αυτός που, μετά την ξαφνική φήμη που απέκτησε χάρη στο μπεστ σέλερ «Hillbilly Elegy», φαίνεται να έχει αλλάξει πολλές φορές τις πολιτικές του απόψεις.
Το 2016 χαρακτήρισε δημόσια τον νυν πρόεδρο των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, ως «καταδικαστέο» και «ηλίθιο», ενώ το Reuters αναφέρει πως ιδιωτικά τον είχε παρομοιάσει με τον Αδόλφο Χίτλερ.
Το βιβλίο του όμως φαίνεται να επιρρίπτει μεγάλο μέρος της ευθύνης για τη δυσχερή θέση των φτωχών της υπαίθρου στις επιλογές των ίδιων των ατόμων. Πιο πρόσφατα μετατόπισε την ευθύνη αυτή στις ελίτ – μια ομάδα που έχει ορίσει ποικιλοτρόπως ως Δημοκρατικούς, συμβατικούς Ρεπουμπλικάνους, φιλελεύθερους, εταιρικούς ηγέτες, παγκοσμιοποιητές και ακαδημαϊκούς.
Σύμφωνα με το BBC, η προθυμία του αντιπροέδρου να «αναστατώνει ή να ενοχλεί τους συμμάχους» αντανακλά μια κοσμοθεωρία που, σύμφωνα με τα λόγια του, δεν έχει πολύ χώρο και χρόνο για «ηθικολογίες του τύπου αν “αυτή η χώρα είναι καλή” ή “αυτή η χώρα είναι κακή”».
«Αυτό δεν σημαίνει ότι δεν πρέπει να δίνεις σημασία στην ηθική, αλλά ότι πρέπει να είσαι ειλικρινής με τις χώρες με τις οποίες συναλλάσσεσαι, και υπάρχει πλήρης αποτυχία να το κάνεις αυτό με το μεγαλύτερο μέρος του κατεστημένου της εξωτερικής μας πολιτικής σε αυτή τη χώρα», δήλωσε πέρσι σε αρθρογράφο των New York Times.
Στο Μόναχο, καθώς μιλούσε για την ελευθερία του λόγου, ο αντιπρόεδρος απέφυγε να αναφερθεί στις σκληρές απαγορεύσεις της Ρωσίας στην ελευθερία της έκφρασης. Ο Βανς και οι σύμμαχοί του απορρίπτουν ότι του είναι συμπαθής ο Πούτιν.
«Ποτέ δεν υποστήριξα ότι ο Πούτιν είναι ένας ευγενικός και φιλικός άνθρωπος», δήλωσε ο Βανς, τότε γερουσιαστής του Οχάιο, σε ομιλία του στη Διάσκεψη για την Ασφάλεια του Μονάχου 2024.
«Δεν χρειάζεται να συμφωνούμε μαζί του. Μπορούμε να τον αμφισβητήσουμε και συχνά θα τον αμφισβητήσουμε», είχε πει. «Αλλά το γεγονός ότι είναι ένας κακός άνθρωπος δεν σημαίνει ότι δεν μπορούμε να ασχοληθούμε με τη βασική διπλωματία και την ιεράρχηση των συμφερόντων της Αμερικής».
Ο ίδιος έχει δηλώσει ότι υπάρχουν μεγαλύτερα ζητήματα στα οποία πρέπει να επικεντρωθούν οι ΗΠΑ και οι φίλοι τους από την Ουκρανία, δηλαδή η απειλή της Κίνας, την οποία έχει αποκαλέσει «τον πιο σημαντικό ανταγωνιστή μας… για τα επόμενα 20 ή 30 χρόνια».
Οι απόψεις του Βανς για την Ουκρανία και η προθυμία του να τις εκθέσει δημοσίως αποτελούν ένα ζωντανό παράδειγμα της ιδεολογίας του αντιπροέδρου, της εξέχουσας θέσης του στην κυβέρνηση Τραμπ και του τρόπου με τον οποίο βλέπει τη θέση της Αμερικής στον κόσμο.
