Αναμφίβολα, η πτώση του Μπασάρ αλ Άσαντ στη Συρία μειώνει σημαντικά την επιρροή της Ρωσίας στη Μέση Ανατολή και πηγαίνει πίσω τις προσπάθειες του Βλαντίμιρ Πούτιν για έλεγχο της περιοχής.
Εύλογα, ορισμένοι αναλυτές υποστήριξαν ότι η Συρία μετατρέπεται σιγά σιγά στο νέο Αφγανιστάν της Μόσχας, με τις τωρινές συνέπειες να είναι παρόμοιες με τις επιπτώσεις του πολέμου που διεξήγαγε η ΕΣΣΔ. Συγκεκριμένα, την περίοδο 1979-1989 κλυδωνίστηκαν οι σχέσεις του Κρεμλίνου με τα κράτη της Μέσης Ανατολής, με τη χώρα να βγαίνει χαμένη στο τέλος, καθώς δεν εξαργύρωσε το κεφάλαιο που επένδυσε στην πολεμική επιχείρηση.
Σύμφωνα με άρθρο του Nikolay Kozhanov στον «Guardian», κάτι παρόμοιο φαίνεται να γίνεται και σήμερα, καθώς η Ρωσία χάνει ένα σημαντικό έρεισμα στην περιοχή, ενώ απειλείται η στρατιωτική της παρουσία, όπου αναμένεται να μειωθεί για πρακτικούς λόγους.
«Η ρωσική επέμβαση στη Συρία, όχι μόνο διατήρησε το καθεστώς της Δαμασκού, που ήταν υπέρ της Μόσχας, στην εξουσία κι ενίσχυσε τους δεσμούς της Ρωσίας με το Ιράν, αλλά ανάγκασε και άλλες χώρες της Μέσης Ανατολής να θεωρήσουν τη Ρωσία σημαντικό παράγοντα. Έτσι, η ρωσική στρατιωτική παρουσία στη Συρία έγινε ένας από τους παράγοντες που οδήγησαν στην εντατικοποίηση του διαλόγου της Μόσχας με τις αραβικές μοναρχίες του Κόλπου και δημιούργησε ένα άλλο θέμα στην ατζέντα των σχέσεων της Μόσχας με την Αίγυπτο, το Ιράκ και την Τουρκία» έγραψε χαρακτηριστικά.
«Μετά τη στρατιωτική επέμβαση, η Ρωσία είχε τοποθετηθεί ενεργά ως εγγυητής της σταθερότητας. Όσο για τις ΗΠΑ και τη Δύση με την ευρύτερη έννοια, οι ενέργειες της Μόσχας δημιούργησαν έναν άλλο δίαυλο επικοινωνίας προκειμένου να αντισταθμίσουν την ενεργό περικοπή των επαφών μετά την προσάρτηση της Κριμαίας το 2014. Το μήνυμα του Κρεμλίνου ήταν απλό: Είτε σας αρέσει είτε όχι, η Ρωσία είναι ένας σημαντικός παίκτης και η Δύση πρέπει να συνομιλήσει μαζί της» πρόσθεσε στη συνέχεια.
Παιχνίδι για γερά νεύρα
Τα παραπάνω οφέλη που αποκόμισε η Ρωσία από τη Συρία ξεκίνησαν να μειώνονται τα τελευταία χρόνια και κυρίως μετά τον πόλεμο στην Ουκρανία, όπου η Δύση απομόνωσε τη Μόσχα. Ταυτόχρονα, η αναλγησία του Άσαντ και οι ενστάσεις στα ρωσικά σχέδια μείωσαν τα κέρδη για το Κρεμλίνο, μέχρι που η κατάσταση έγινε ανυπόφορη.
«Έως τον Δεκέμβριο του τρέχοντος έτους, η Ρωσία βρέθηκε αντιμέτωπη με μία επιλογή: Να επαναλάβει τη μοίρα της ΕΣΣΔ στο Αφγανιστάν και να αναλάβει την πλήρη οικονομική και στρατιωτική ευθύνη για τη Συρία του Άσαντ ή να κάνει ένα βήμα πίσω. Η επιλογή έγινε υπέρ της δεύτερης εκδοχής: Η πτώση του Άσαντ, όσο οδυνηρή και αν φαίνεται, άνοιξε μια ευκαιρία στη Μόσχα να βγει από την παρατεταμένη σύγκρουση, η οποία γινόταν όλο και λιγότερο επικερδής» έγραψε ο Nikolay Kozhanov.
Οι αναλυτές θεωρούν ότι η Ρωσία δεν έχει χάσει τα πάντα μέχρι στιγμής, καθώς η επιρροή της μπορεί να μειώθηκε, αλλά δεν έχει φτάσει σε μη αναστρέψιμο σημείο. Ο Πούτιν, λοιπόν, φέρεται ότι προσπαθεί να διατηρήσει χαμηλούς τόνους, όχι τόσο για να βολιδοσκοπήσει την κατάσταση, όσο για να στείλει το μήνυμα: «Είμαστε εδώ ακόμη, δεν έχουμε φύγει».
Επιπλέον, φαίνεται να ποντάρει στην προπαγάνδα κατά των Αμερικανών, εκμεταλλευόμενος προηγούμενες πολιτικές τους, αλλά και τη συγκυρία. Ενδεικτικά, η φυγή του Άσαντ μπορεί να έβλαψε τον ίδιο, αλλά όχι και τον ρώσο πρόεδρο. Αντιθέτως, ο Πούτιν διεμήνυσε με αυτό τον τρόπο ότι «η Ρωσία δεν εγκαταλείπει τους συμμάχους όταν δεν τους χρειάζεται, σε αντίθεση με τις ΗΠΑ», κάτι που μπορεί να αποδειχτεί χρήσιμο προπαγανδιστικό εργαλείο, καθώς στις αρχές του 2025 αναμένεται έντονη αμερικανική κινητικότητα στη Συρία.
