Μετά από μια δεκαετία σκληρών συγκρούσεων στη Συρία το καθεστώς του Μπασάρ αλ Άσαντ κατέρρευσε ξαφνικά μέσα σε μια εβδομάδα και μάλιστα αμαχητί, με τον στρατό να παραδίδει τα όπλα.
Πέρα από το βίαιο παρελθόν της κυβέρνησης του, τον ξένο παράγοντα και τις συριακές ένοπλες ομάδες που αποφάσισαν να συνεργαστούν για να τον ρίξουν, ο αραβικός κόσμος επιρρίπτει ευθύνες στον πρώην Σύρο ηγέτη. Σύμφωνα με αναλυτές της Μέσης Ανατολής, υποτίμησε την πραγματικότητα και έμεινε αδρανής όταν χρειάστηκε να δράσει, κάτι που οδήγησε σε δυσφορία, με αποτέλεσμα να τον εγκαταλείψουν και οι τελευταίοι πιστοί του, όπως οι Αλεβίτες.
Το πρώτο λάθος αφορά τη διαχείριση της οικονομίας, που δεν μπορούσε να σώσει εν μέσω εμφυλίου, αλλά τουλάχιστον να παρέμβει για να αμβλύνει τις ανισότητες. Αντιθέτως, δεν έπραξε τίποτα και την άφησε να κινείται όπως γίνεται σε καιρό ειρήνης.
Αυτό οδήγησε το μισό πληθυσμό να μην έχει πρόσβαση σε φαγητό, νερό και είδη πρώτης ανάγκης, με τη φτώχεια να αγγίζει μέρη που γλίτωσαν από τη φρίκη του πολέμου. Ταυτόχρονα, ξεκίνησαν να καταρρέουν οι κρατικές υπηρεσίες και η διαφθορά ή φυγή στο εξωτερικό να αποτελούν μονόδρομο για την επιβίωση. «Δεν άξιζε να δουλεύεις για τον Άσαντ. Είτε ήσουν μαζί του, είτε απέναντι, η ανταμοιβή ήταν η ίδια. Πείνα, πείνα και πάλι πείνα», υποστήριξε ένας Άραβας αναλυτής.
Μάλιστα, από την οικονομική δυσμένεια δεν γλίτωσε ούτε ο στρατός, το παραδοσιακό προπύργιο του καθεστώτος. Τα τελευταία χρόνια έγιναν τεράστιες περικοπές στους μισθούς των στρατιωτικών και αρκετοί ήταν απλήρωτοι όταν ξεκίνησε η προέλαση των τζιχαντιστών.
Σε αντίθεση λοιπόν με την αρχή του εμφυλίου, που ο στρατός πολέμησε μέχρι εσχάτων τους αντάρτες, αυτή τη φορά δεν έριξε ούτε τουφεκιά, καταθέτοντας τα όπλα. Ακόμη, ορισμένοι άλλαξαν στρατόπεδο, είτε για πολιτικούς λόγους, είτε επειδή έλαβαν υποσχέσεις ότι θα πληρωθούν τα χρωστούμενα.
Η ψευδαίσθηση του ελέγχου
Το δεύτερο λάθος του Άσαντ με βάση τους Άραβες είναι πως πίστεψε ότι ξεμπέρδεψε με τον πόλεμο, ειδικά μετά το 2020 που σταμάτησαν οι βασικές εχθροπραξίες.
Από τότε και μέχρι να πέσει από την εξουσία, μείωσε τις στρατιωτικές δυνάμεις, αποδέσμευσε βετεράνους και έστειλε άπειρους φαντάρους να φυλάξουν τα σύνορα. Ταυτόχρονα, δεν προχώρησε σε στρατιωτικές μεταρρυθμίσεις που πρότειναν Ρώσοι στρατιωτικοί σύμβουλοί του, διαβεβαιώνοντας τους για το αντίθετο.
Ένα ενδεικτικό παράδειγμα, αποτελεί η 5η Μεραρχία που δημιουργήθηκε με ρωσικό οπλισμό, πριν λίγα χρόνια. Η συντριπτική πλειοψηφία των στρατιωτών προερχόντουσαν από μονάδες του ISIS που συμμάχησαν με τον Άσαντ, επειδή έλαβαν χάρη. Έτσι, μόλις ξεκίνησε η προέλαση των τζιχαντιστών, άλλαξαν στρατόπεδο και χτύπησαν θέσεις του συριακού στρατού.
Σύμφωνα με τους Άραβες λοιπόν, ο Άσαντ φέρεται να πίστεψε ότι ξεμπέρδεψε με τον εμφύλιο, με αποτέλεσμα να μη δει πως ξεκίνησε να σκάβει τον ίδιο του τον λάκκο, στον οποίο θα έπεφτε μετά από λίγο καιρό.
