Διεθνή κατακραυγή πυροδότησε η απόφαση του κοινοβουλίου του Ισραήλ να εγκρίνει χθες Δευτέρα, με συντριπτική πλειοψηφία, νομοσχέδια τα οποία απαγορεύουν κάθε δραστηριότητα στο Ισραήλ της υπηρεσίας των Ηνωμένων Εθνών για τους παλαιστίνιους Πρόσφυγες (UNRWA). Ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ, Αντόνιο Γκουτέρες, επανέλαβε νωρίς σήμερα πως δεν υπάρχει «εναλλακτική» στην υπηρεσία: είναι «εκ των ων ουκ άνευ».
Η εφαρμογή του νόμου, σύμφωνα με τον κ. Γκουτέρες, θα είχε «καταστροφικές συνέπειες για τους παλαιστίνιους πρόσφυγες στα κατεχόμενα παλαιστινιακά εδάφη, κάτι που είναι απαράδεκτο».
«Δεν υπάρχει εναλλακτική στην UNRWA», επέμεινε, κι η εφαρμογή των νόμων που ενέκρινε η Κνέσετ «θα ήταν επιζήμια για την επίλυση της ισραηλινοπαλαιστινιακής διένεξης και την ειρήνη και την ασφάλεια στην περιοχή συνολικά. Όπως έχω πει στο παρελθόν, η UNRWA είναι εκ των ων ουκ άνευ».
Ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ πρόσθεσε πως θα θέσει το ζήτημα στη Γενική Συνέλευση του διεθνούς οργανισμού.
Το ίδιο το Γραφείο Αρωγής και Έργων των Ηνωμένων Εθνών για τους Παλαιστίνιους Πρόσφυγες στην Εγγύς Ανατολή κατήγγειλε το «σκανδαλώδες» νομοσχέδιο εναντίον του, καθώς είναι ο σημαντικότερος παράγοντας όσον αφορά τις ανθρωπιστικές επιχειρήσεις στη Λωρίδα της Γάζας, τον παλαιστινιακό θύλακο υπό πολιορκία που έχει υποστεί πελώρια καταστροφή, έπειτα από έναν και πλέον χρόνο πολέμου ανάμεσα στο Ισραήλ και τη Χαμάς.
Το Ισραήλ, για το οποίο η υπηρεσία ήταν μαύρο πρόβατο εδώ και πολύ καιρό, έχει κατηγορήσει ορισμένους υπαλλήλους της UNRWA πως πήραν μέρος στην αιματηρή επίθεση που εξαπολύθηκε εναντίον νότιων τομέων της επικράτειάς του από το παλαιστινιακό ισλαμιστικό κίνημα την 7η Οκτωβρίου 2023, το έναυσμα του συνεχιζόμενου πολέμου.
Το κείμενο, το οποίο απαγορεύει «τις δραστηριότητες της UNRWA στο ισραηλινό έδαφος», συμπεριλαμβανομένης της ανατολικής Ιερουσαλήμ, του τομέα της ιερής πόλης που καταλήφθηκε από το Ισραήλ το 1967 και προσαρτήθηκε αργότερα, εγκρίθηκε από την Κνέσετ με 92 ψήφους υπέρ έναντι 10 κατά.
Δεύτερο κείμενο, που εγκρίθηκε επίσης με μεγάλη πλειοψηφία (89-7), απαγορεύει σε ισραηλινούς δημόσιους λειτουργούς να συνεργάζονται με την UNRWA και υπαλλήλους της, κάτι που θα περιπλέξει σε μεγάλο βαθμό τη δραστηριότητα της υπηρεσίας, καθώς το Ισραήλ ελέγχει αυστηρά όλες τις εισόδους για τα φορτία ανθρωπιστικής βοήθειας με προορισμό τη Λωρίδα της Γάζας.
Οι δύο νόμοι θα τεθούν σε ισχύ 90 ημέρες μετά την υιοθέτησή τους, σύμφωνα με την Κνέσετ.
Ο επικεφαλής της UNRWA, ο Φιλίπ Λαζαρινί, καταδίκασε την απαγόρευση, που «δημιουργεί επικίνδυνο προηγούμενο» και θα «επιδεινώσει τα δεινά των Παλαιστινίων».
Η UNRWA, που δημιουργήθηκε με απόφαση της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ το 1949, διαχειρίζεται ιδίως τα κέντρα υγείας στη Λωρίδα της Γάζας και στη Δυτική Όχθη.
Καθώς παρέχει καταφύγιο, τροφή και βασικές ιατρικές υπηρεσίες, θεωρείται η «σπονδυλική στήλη» της διεθνούς βοήθειας στη Λωρίδα της Γάζας, που έχει βρεθεί αντιμέτωπη με ανθρωπιστική καταστροφή.
Αν αυτή η απαγόρευση εφαρμοστεί, θα πρόκειται «για καταστροφή, ειδικά εξαιτίας του αντίκτυπου που πιθανόν θα έχει στις ανθρωπιστικές επιχειρήσεις στη Λωρίδα της Γάζας και σε πολλούς τομείς της Δυτικής Όχθης», τόνισε στο Γαλλικό Πρακτορείο η εκπρόσωπος της υπηρεσίας Ζουλιέτ Τουμά.
Ο ισραηλινός πρωθυπουργός, Μπενιαμίν Νετανιάχου, διαβεβαιώνει ότι το Ισραήλ είναι «έτοιμο» να «συνεργαστεί με διεθνείς εταίρους (του)» για να συνεχίσει να «διευκολύνει την ανθρωπιστική βοήθεια στη Λωρίδα της Γάζας κατά τρόπο που δεν θα απειλεί την ασφάλειά (του)».
Ήδη πριν από την ψηφοφορία, οι ΗΠΑ δήλωσαν «πολύ ανήσυχες» και «παρότρυναν την κυβέρνηση να μην εγκρίνει» το κείμενο, σύμφωνα με τον εκπρόσωπο του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, τον Μάθιου Μίλερ, που επανέλαβε τον «κρίσιμο» ρόλο της UNRWA στη Λωρίδα της Γάζας σε ό,τι αφορά την ανθρωπιστική βοήθεια.
Ο επικεφαλής του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ), ο Τέντρος Αντανόμ Γκεμπρεέσους, κατήγγειλε την «αφόρητη» απόφαση που θα έχει «καταστροφικές συνέπειες». «Αντίκειται προς τις υποχρεώσεις και τις ευθύνες του Ισραήλ», πρόσθεσε, υπογραμμίζοντας ότι η UNRWA είναι «αναντικατάστατο σωσίβιο για τον παλαιστινιακό λαό».
Ο πρωθυπουργός της Βρετανίας δήλωσε «σοβαρά ανήσυχος», ενώ η Γερμανία «επέκρινε έντονα» την απόφαση αυτή.
Η Ιρλανδία, η Νορβηγία, η Σλοβενία και η Ισπανία, τέσσερις χώρες που αναγνώρισαν φέτος το κράτος της Παλαιστίνης, «καταδίκασαν» με κοινή ανακοίνωσή τους τον νέο νόμο, χαρακτηρίζοντας «απαραίτητο και αναντικατάστατο» το έργο της UNRWA.
Από παλαιστινιακής πλευράς, η Χαμάς κατήγγειλε την «σιωνιστική επίθεση», ενώ ο Παλαιστινιακός Ισλαμικός Τζιχάντ, σύμμαχος της, κατήγγειλε την «κλιμάκωση στη γενοκτονία» των Παλαιστινίων.
Η προεδρία της Παλαιστινιακής Αρχής έκρινε από την πλευρά της ότι το κείμενο επιβεβαιώνει «τη μεταμόρφωση του Ισραήλ σε φασιστικό κράτος».
Το Συμβούλιο Ασφαλείας, με την ψήφο και των ΗΠΑ, ιστορικού συμμάχου του Ισραήλ, είχε προειδοποιήσει την κυβέρνηση Νετανιάχου εναντίον αυτού του νόμου.
«Το κράτος του Ισραήλ έχει το δικαίωμα και το καθήκον, ως κυρίαρχο κράτος που αγωνίζεται για την επιβίωσή του, να πολεμά όλες τις απειλές, συμπεριλαμβανομένων αυτών στο εσωτερικό του», δήλωσε μετά την ψηφοφορία ο βουλευτής Γιούλι Εντελστάιν, πρόεδρος της επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων και Άμυνας του ισραηλινού κοινοβουλίου.
Ορισμένοι από τους μεγαλύτερους δωρητές είχαν αναστείλει τη χρηματοδότησή τους στην UNRWA στις αρχές της χρονιάς, αφού του Ισραήλ κατηγόρησε περίπου 20 από τους 13.000 εργαζόμενους της υπηρεσίας στη Λωρίδα της Γάζας πως πήραν μέρος στην έφοδο της Χαμάς την 7η Οκτωβρίου 2023. Οι περισσότεροι από τους δωρητές πάντως ξανάρχισαν έκτοτε να υποστηρίζουν την υπηρεσία, με την αξιοσημείωτη εξαίρεση του μεγαλύτερου: των ΗΠΑ.
Εννιά εργαζόμενοι της υπηρεσίας «μπορεί να ενέχονταν» πράγματι στην επίθεση της Χαμάς, σύμφωνα με έκθεση του ΟΗΕ που δημοσιοποιήθηκε τον Αύγουστο.
Τουλάχιστον 223 εργαζόμενοι της UNRWA έχουν χάσει τη ζωή τους στον πόλεμο στη Λωρίδα της Γάζας, που διαρκεί για πάνω από έναν χρόνο.
