Μια κίνηση που βάζει φωτιά στα θεμέλια της καλής γειτονίας και ενδεχομένως να δημιουργήσει σοβαρή κρίση στα Βαλκάνια αποφάσισαν να κάνουν οι εθνικιστές στη Βόρεια Μακεδονία. Το εθνικιστικό κόμμα VMRO στη Βόρεια Μακεδονία νικητής στις τελευταίες εκλογές στην γειτονική χώρα, διάβηκε τον δικό του «Ρουβίκωνα» καταπατώντας τη Συνθήκη των Πρεσπών.
Κατά τη σημερινή ορκωμοσία της στη Βουλή και παρά το γεγονός ότι στο επίσημο κείμενο του όρκου που της υπαγορεύθηκε η χώρα αναφερόταν ως «Βόρεια Μακεδονία», η νέα Πρόεδρος της Δημοκρατίας της Βόρειας Μακεδονίας, κυρία Σιλιάνοφσκα-Ντάβκοβα, επέλεξε να αποκαλέσει τη χώρα της «Μακεδονία».
«Δηλώνω ότι θα εκτελώ τα καθήκοντα της Προέδρου της Δημοκρατίας της Μακεδονίας».
Αποχώρησε άμεσα από την ορκωμοσία και ενημέρωσε την Αθήνα
Η πρέσβης της Ελλάδας, Σοφία Φιλιππίδου, στο άκουσμα αυτό προχώρησε στην μέγιστη διαμαρτυρία σε διπλωματικό επίπεδο, αποχωρώντας άμεσα από τον χώρο και ενημερώνοντας την Αθήνα για τα καθέκαστα η οποία προχώρησε σε αυστηρότατη ανακοίνωση.
«Η πράξη αυτή παραβιάζει κατάφωρα τη Συμφωνία των Πρεσπών αλλά και το Σύνταγμα της γείτονος χώρας, το οποίο έχει εναρμονιστεί με τις διεθνείς της υποχρεώσεις. Η Ελλάδα, στο πλαίσιο αυτό, δηλώνει επίσης κατηγορηματικά ότι η περαιτέρω πρόοδος στις διμερείς σχέσεις της με τη Βόρεια Μακεδονία καθώς και η ευρωπαϊκή πορεία της τελευταίας εξαρτώνται από την πλήρη εφαρμογή της Συμφωνίας των Πρεσπών και κυρίως από τη χρήση της συνταγματικής ονομασίας της χώρας», δήλωσε το υπουργείο Εξωτερικών.
Η πρόεδρος της γειτονικής χώρας, ωστόσο, και στον λογαριασμό της στο Χ, δεν χρησιμοποιεί το συνταγματικό όνομα της χώρας.
Ο δε πρόεδρος του VMRO αναφέρετε στη χώρα του. όχι με τον συνταγματικό της όνομα. αλλά με εκείνο που παραβιάζει κατάφωρα τη Συμφωνία των Πρεσπών.
«Η Μακεδονία είναι ελεύθερη και η Μακεδονία θα είναι αιώνια. Όλοι όσοι νόμιζαν ότι μπορούσαν να καταστρέψουν τη Μακεδονία, να της προκαλέσουν κακό και ταπείνωση, θα θεωρηθούν υπεύθυνοι και θα καταλήξουν σε χωματερή».
Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα Φον Ντερ Λάινεν, αιφνιδιάστηκε από την κίνηση αυτή της Ντάβκοβα, καθώς ενώ αρχικά την συνεχάρη στην συνέχεια έσπευσε να της επισημάνει τις υποχρεώσεις που πηγάζουν από την Συνθήκη των Πρεσπών.
«Προκειμένου η Βόρεια Μακεδονία να συνεχίσει την επιτυχημένη πορεία της προς την ένταξη στην ΕΕ, είναι υψίστης σημασίας η χώρα να συνεχίσει την πορεία των μεταρρυθμίσεων και τον πλήρη σεβασμό των δεσμευτικών συμφωνιών της, συμπεριλαμβανομένης της Συμφωνίας των Πρεσπών».
Έντονες οι αντιδράσεις από τα κόμματα της αντιπολίτευσης
Η εξέλιξη αυτή προκάλεσε την αντίδραση και κομμάτων της αντιπολίτευσης. «Εμείς, ως η παράταξη η οποία πλήρωσε ακριβά τον πατριωτισμό της, καλούμε τη νέα ηγεσία της Βόρειας Μακεδονίας να συνετιστεί και να αναλογιστεί τις ευθύνες της απέναντι στην Ιστορία και στο μέλλον του λαού της», είπε ο Στέφανος Κασσελάκης.
«Ο Πρωθυπουργός μίλησε χθες για «ζητήματα» που θα ανακύψουν, αν η προεκλογική ρητορική συνεχιζόταν και μετεκλογικά. Αναμένουμε πλέον τις ενέργειες, στις οποίες θα προχωρήσει η Ελληνική Κυβέρνηση για να αντιδράσει στην πρόκληση», είπε ο υπεύθυνος τομέα Εξωτερικών ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ, Δημήτρης Μάντζος. Η Αθήνα παρακολουθεί τις κινήσεις των Σκοπίων και ετοιμάζεται για τις απαραίτητες ενέργειες.
«Η νέα κυβέρνηση οφείλει να σεβαστεί τη Συμφωνία των Πρεσπών»
Από χθες ο Κυριάκος Μητσοτάκης έχει διαμηνύσει σαφώς ότι στην περίπτωση που η νέα κυβέρνηση στη γειτονική χώρα εμείνει και μετεκλογικά σε όσα έλεγε προεκλογικά για τη συμφωνία των Πρεσπών, θα έχουμε ζητήματα.
Ο πρωθυπουργός υπενθύμισε και τη δική του διαφωνία ειδικά με τον επιθετικό προσδιορισμό του «μακεδονικού» έθνους και της «μακεδονικής» γλώσσας σημειώνοντας ωστόσο ότι δέχθηκε τη συμφωνία στα πλαίσια της συνέχειας του κράτους και οι ίδιες απαιτήσεις υπάρχουν και τώρα από τη νέα ηγεσίας της γειτονικής χώρας.
Στην περίπτωση που η νέα πρόεδρος στη Βόρεια Μακεδονία επιμείνει σε αυτή τη γραμμή που παραβιάζει και το Σύνταγμα της χώρας της, η Ελλάδα θα μπλοκάρει την ευρωπαϊκή πορεία των γειτόνων, κάτι που άλλωστε αναφέρει και η ανακοίνωση του υπουργείου Εξωτερικών.
Υπ. Δικαιοσύνης Β. Μακεδονίας: «Άκυρη η ορκωμοσία της προέδρου»
Η κίνηση παραποίησης του Προεδρικού όρκου έχει φέρει αντίδραση και στο εσωτερικό της γειτονικής χώρας. Ο εν ενεργεία υπουργός Δικαιοσύνης της χώρας ήταν μάλιστα ξεκάθαρος. Συγκεκριμένα, ανέφερε: «Η αγνόηση του συνταγματικού ονόματος της χώρας καθιστά άκυρο τον όρκο της Σιλιάνοφσκα. Πρέπει είτε να επαναληφθεί η διαδικασία είτε τη θέση του προέδρου της χώρας να αναλάβει προσωρινά ο πρόεδρος του κοινοβουλίου Γιόβαν Μίτρεσκι».