Συμφωνία για ένα κοινό σχέδιο εξουδετέρωσης των ναρκών που επιπλέουν στη Μαύρη Θάλασσα ως αποτέλεσμα του πολέμου στην Ουκρανία, υπέγραψαν σήμερα, Πέμπτη (11/1) η Τουρκία, η Ρουμανία και η Βουλγαρία μετά από μήνες συνομιλιών.
Ο Τούρκος υπουργός Άμυνας Γιασάρ Γκιουλέρ, ο Ρουμάνος ομόλογός του Άνγκελ Τίλβαρ και ο υφυπουργός Άμυνας της Βουλγαρίας Ατανάς Ζαπριάνοφ υπέγραψαν μνημόνιο κατανόησης στην Κωνσταντινούπολη για τη σύσταση τριμερούς πρωτοβουλίας ώστε να εξουδετερωθούν αυτοί οι εκρηκτικοί μηχανισμοί.
«Με την έναρξη του πολέμου, παρουσιάστηκε μια απειλή από νάρκες που επιπλέουν στη Μαύρη Θάλασσα. Προκειμένου να την καταπολεμήσουμε… συμφωνήσαμε να συστήσουμε μια ομάδα μέτρων κατά των ναρκών» επεσήμανε ο Γιασάρ Γκιουλέρ κατά την τελετή της υπογραφής όπως μεταδίδει το Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων επικαλούμενο το Reuters και το AFP.
Οι θαλάσσιες νάρκες συνιστούν απειλή για τις εξαγωγικές οδούς που χρησιμοποιεί η Ουκρανία στη Μαύρη Θάλασσα μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία τον Φεβρουάριο του 2022 και αρκετά πλοία έχουν πληγεί από αυτές, περιλαμβανομένου ενός φορτηγού πλοίου που κατευθυνόταν σε λιμάνι του ποταμού Δούναβη για να φορτώσει σιτηρά τον Δεκέμβριο.
Τρία ναρκαλιευτικά πλοία από κάθε χώρα και ένα πλοίο διοίκησης και ελέγχου θα αναλάβουν δράση στο πλαίσιο της πρωτοβουλίας, δήλωσε αξιωματούχος του τουρκικού υπουργείου Άμυνας.
Ναυτικοί διοικητές των τριών χωρών θα συστήσουν επιτροπή που θα διαχειρίζεται την επιχείρηση, είπε ο Γκιουλέρ, ο οποίος πρόσθεσε πως αυτή θα μπορούσε να περιλάβει και άλλες χώρες της Μαύρης Θάλασσας όταν τελειώσει ο πόλεμος στην Ουκρανία.
Ο Γκιουλέρ υπογράμμισε πως η Τουρκία θεωρεί «πολύτιμες» τις θετικές συμβολές σε αυτήν την πρωτοβουλία από συμμάχους στη Μαύρη Θάλασσα που δεν είναι μέλη του ΝΑΤΟ, όμως η πρωτοβουλία θα είναι ανοικτή μόνο σε πλοία των «τριών παράκτιων συμμαχικών χωρών».
Η Τουρκία δήλωσε την περασμένη εβδομάδα πως δεν θα επιτρέψει σε δύο ναρκαλιευτικά πλοία που δώρισε η Βρετανία στην Ουκρανία να διέλθουν από τα χωρικά της ύδατα στη Μαύρη Θάλασσα λέγοντας ότι θα παραβίαζαν τη Συνθήκη του Μοντρέ (1936), μια διεθνή συμφωνία για τη διέλευση από τα στενά του Βοσπόρου και των Δαρδανελίων μεταξύ άλλων και σε καιρό πολέμου.
«Ως Τουρκία, έχουμε εφαρμόσει τη Συνθήκη του Μοντρέ προσεκτικά, υπεύθυνα και αμερόληπτα, κάτι που διασφαλίζει την ισορροπία στη Μαύρη Θάλασσα» υποστήριξε.
Υπουργοί Άμυνας από τις τρεις χώρες της Μαύρης Θάλασσας διεξήγαγαν συνομιλίες για ένα σχέδιο εξουδετέρωσης ναρκών σε σύνοδο του ΝΑΤΟ στις Βρυξέλλες τον Οκτώβριο και στην Άγκυρα τον Νοέμβριο του 2023 καθώς εργάζονταν για την οριστικοποίηση της πρωτοβουλίας.
Η Άγκυρα, που διατηρεί καλές σχέσεις τόσο με το Κίεβο όσο και με τη Μόσχα, εργάζεται επίσης με τα Ηνωμένα Έθνη, την Ουκρανία και τη Ρωσία προκειμένου να αναβιώσει την πρωτοβουλία της Μαύρης Θάλασσας για τα σιτηρά από την οποία αποχώρησε πέρυσι η Μόσχα, αν και δεν φαίνεται δημόσια να υπάρχουν ενδείξεις προόδου στις συνομιλίες αυτές.