Το Χάρκοβο είναι μια από τις μαρτυρικές πόλεις του πολέμου στην Ουκρανία. Περισσότερες από 500 ημέρες μετά τις πρώτες βόμβες, όπως και στις υπόλοιπες περιοχές που δεν έχουν καταληφθεί από τις ρωσικές δυνάμεις, οι κάτοικοι της μεγαλύτερης πόλης στη βορειοανατολική Ουκρανία, μόλις 15 μίλια από τα ρωσικά σύνορα, προσπαθούν να βρουν μια ισορροπία μεταξύ της φρίκης και της ζωής.
Κάποτε οι σειρήνες των αεροπορικών επιδρομών προκαλούσαν τρόμο και πανικό. Σήμερα έχουν μάθει να συμβιώνουν ή ακόμα και να αγνοούν – στο βαθμό του δυνατού – τους ήχους του πολέμου. Είναι πλέον το soundtrack της καθημερινότητάς τους.
Ανάμεσα στις επιχειρήσεις που με πείσμα συνεχίζουν να λειτουργούν είναι και ένα strip show club. Το Flash Dancers είναι το μοναδικό στο Χάρκοβο που ανήκει σε γυναίκες, όπως αναφέρει το Insider. Η πορνεία στην Ουκρανία είναι παράνομη και τα strip show club κινούνται σε μια νόμιμη γκρίζα ζώνη. Ο νόμος σπάνια εφαρμοζόταν και πριν από τον πόλεμο. Μάλιστα η Ουκρανία ήταν ένας από τους πιο ακμάζοντες προορισμούς σεξουαλικού τουρισμού στην Ανατολική Ευρώπη, με περίπου 80.000 εργάτριες του σεξ το 2016.
Σήμερα κανείς δεν δίνει σημασία στον εν λόγω νόμο. Οι αστυνομικοί στο Χάρκοβο έχουν να ασχοληθούν με σημαντικότερα ζητήματα, όπως την υπεράσπιση της πόλης από Ρώσους σαμποτέρ και την υποστήριξη των κατοίκων από τις πυραυλικές επιθέσεις και τις αεροπορικές επιδρομές. Επιπλέον οι αρχές και η κοινωνία της Ουκρανίας αποδέχονται, υπό τις παρούσες τραγικές συνθήκες, πως το συγκεκριμένο επάγγελμα δεν θα πρέπει να είναι απλώς ανεκτό, αλλά είναι μια αναγκαιότητα για τη διαφυγή από τη σκληρή πραγματικότητα του πολέμου.
«Στόχος μας είναι να δίνουμε μια διέξοδο», αναφέρει στο Insider η Valeriya Zavadskaya, η 24χρονη συνιδιοκτήτρια του strip show club. Το «Flash Dance» το άνοιξε πριν από περίπου μια δεκαετία η μητέρα της, επαγγελματίας χορεύτρια στα χρόνια της Σοβιετικής Ένωσης, η οποία συνέχισε στο χώρο του χορού και του μόντελινγκ και μετά την πτώση.
Το κλαμπ βρίσκεται σε υπόγειο και λειτουργεί και ως καταφύγιο για τους εργαζόμενους και περιοίκους την ώρα των βομβαρδισμών. Τρεις υπάλληλοι έχουν σκοτωθεί από την έναρξη του πολέμου. Πάνω από ένα εκατομμύριο κάτοικοι έχουν εγκαταλείψει το Χάρκοβο και όσοι έχουν απομείνει δύσκολα μπορούν να αντέξουν οικονομικά μια βραδιά στο Flash Dancers. Η τιμή του ποτού έχει τριπλασιαστεί σε σχέση με πριν τον πόλεμο.
Παρά την απαγόρευση της κυκλοφορίας μετά τις 23:00, το κλαμπ παραμένει ανοιχτό επτά νύχτες την εβδομάδα, όμως σπάνια μπορεί κάποιος να βρει περισσότερους από 20 πελάτες και κάποιες βραδιές δεν εμφανίζεται κανείς. Οι περισσότεροι θαμώνες είναι Ουκρανοί στρατιώτες. Σε αυτή τη φάση το κλαμπ δεν λειτουργεί για τα κέρδη, αλλά είναι μια «σανίδα σωτηρίας», μέρος μιας προσπάθειας για την ομαλότητα εν μέσω του πολέμου.
«Για τους περισσότερους από εμάς στην Ουκρανία σήμερα, είναι δύσκολο να κερδίσουμε τα προς το ζην με μία μόνο δουλειά», αναφέρει η Valeriia Kseniya, η μητέρα της Valeriya Zavadskaya, η οποία πλέον διευθύνει και ένα μικρό ξενοδοχείο σε μικρή απόσταση από το κλαμπ. Μετά την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης και την ανεξαρτησία της Ουκρανίας το 1991, η 23χρονη τότε χορεύτρια Valeriia Kseniya ξεκίνησε μια δύσκολη πορεία επιβίωσης χορεύοντας σε κλαμπ στη Βουλγαρία, την πρώην Γιουγκοσλαβία και σε περιοδείες με θιάσους μπαλέτου στην Ασία ή δουλεύοντας ως μοντέλο για εσώρουχα στην Ιταλία.
Απέκτησε δύο παιδιά και αποφάσισε να εγκατασταθεί στο Χάρκοβο. Εκείνη την άνοιξη, η Ρωσία προσάρτησε τη χερσόνησο της Κριμαίας μετά τα αιματηρά γεγονότα στην Ουκρανία που ξεκίνησαν με την εξέγερση του Euromaidan. Η Ουκρανία βυθίστηκε σε ύφεση, ο πληθωρισμός πλησίασε το 30%, ενώ η ανεργία σκαρφάλωσε σχεδόν στο 11%. Η Valeriia Kseniya εκμεταλλεύτηκε τη συγκυρία και αγόρασε ένα στριπτιτζάδικο στο κέντρο της πόλης που έκλεινε λόγω της κρίσης. Το όραμά της ήταν να δημιουργήσει ένα σύγχρονο Moulin Rouge, ένα καμπαρέ με τη δόξα του θρυλικού παριζιάνικου καμπαρέ του 19ου αιώνα.
Αρχικά η αστυνομία ήταν καχύποπτη για τα σχέδιά της. Οι επισκέψεις αστυνομικών ήταν συχνές για να διαπιστώσουν εάν το κλαμπ ήταν απλώς μια βιτρίνα για κάποιο κύκλωμα πορνείας. Ακόμη και οι θαμώνες ήταν εκνευρισμένοι που το κλαμπ δεν ικανοποιούσε τις προσδοκίες του για το.. τέλος της νύχτας. Η 55χρονη σήμερα Valeriia Kseniya ήταν πιστή στο όραμά της. Οι χορογραφίες θύμιζαν περισσότερο μια χορευτική ομάδα παρά στριπτιτζάδικο. Οι χορεύτριες δεν χόρευαν τόπλες και το σεξ με τους πελάτες απαγορευόταν αυστηρά. «Τα κορίτσια δεν είναι κρέας, δεν είναι αντικείμενα. Τα κορίτσια είναι αισθητική, ομορφιά, θηλυκότητα», τονίζει.
Σταδιακά το Flash Dancers απέκτησε πολύ καλή φήμη και ανάμεσα στους θαμώνες έβρισκε κανείς ακόμη και ζευγάρια. Οι κριτικές στο διαδίκτυο ήταν συναρπαστικά θετικά και η επιχείρηση μεγάλωσε. Το 2020 η Valeriia Kseniya έβαλε στην επιχείρηση και την κόρη της, ως συνιδιοκτήτρια. Η Valeriya Zavadskaya είχε σπουδάσει νομική και χορό. «Ο χορός είναι για τη ψυχή, ο νόμος είναι για όλα τα άλλα», αναφέρει.
Την ημέρα της ρωσικής εισβολής – 24 Φεβρουαρίου 2022 – η Kseniya και η Valeriya είχαν στην επιχείρηση 20 χορεύτριες. Οι περισσότεροι εγκατέλειψαν τη χώρα και δεν επέστρεψαν. Το ίδιο έπραξαν και αυτές στις 8 Μαρτίου, όταν τα ρωσικά μαχητικά εξαπέλυσε μια σφοδρή επίθεση στο Χάρκοβο. Έφτασαν μέχρι τα πολωνικά σύνορα, όμως επέστρεψαν στην πόλη τους, τον Μάιο του 2022, όταν τα ουκρανικά στρατεύματα απώθησαν τις ρωσικές δυνάμεις από την περιοχή.
Η πόλη όμως δεν ήταν ίδια. Πολλά κτίρια είχαν μετατραπεί σε συντρίμμια και οι δρόμοι είχαν ερημώσει. Οι βομβαρδισμοί είχαν καταστρέψει συγκροτήματα διαμερισμάτων, κυβερνητικά κτίρια, εκκλησίες, μια όπερα, μια αίθουσα συναυλιών και ένα κτίριο του πανεπιστημίου, στο οποίο σπούδασε η Valeriya. Οι τοίχοι στο κτίριο που στεγάζεται το Flash Dancers είχαν γεμίσει με σφαίρες.
Σχεδόν οι μισές επιχειρήσεις στην Ουκρανία έκλεισαν και το 90% των Ουκρανών αντιμετώπιζε τη φτώχεια. Αλλά η Kseniya αρνήθηκε να εγκαταλείψει το Flash Dancers. Αποφάσισε να το ανοίξει ξανά με τα μετρητά που της είχαν απομείνει από την προπολεμική επιτυχία του κλαμπ. Πολλές γυναίκες που εργάζονταν σε τοπικά εστιατόρια και στριπτιτζάδικα αναζητούσαν δουλειά και προσέγγισαν άμεσα τις ιδιοκτήτριες του Flash Dancers. «Όλα ήταν κλειστά και ο κόσμος άρχισε να έρχεται σε εμάς», είπε η Valeriya. Λίγοι από αυτούς, ωστόσο, είχαν ασχοληθεί με τον χορό στο παρελθόν.
Μια 23χρονη, που δούλευε και στο παρελθόν σε στριπτιτζάδικο είναι σήμερα χορεύτρια του Flash Dancers. Σήμερα νιώθει ανακούφιση που εργάζεται σε αυτό κλαμπ το οποίο ανήκει σε γυναίκες. Το Flash Dancers είναι διαφορετικό, αναζητώντας μια ισορροπία μεταξύ τέχνης και ψυχαγωγίας. «Δεν ντρέπομαι που εργάζομαι εδώ. Μπορώ να πω στους ανθρώπους ότι δουλεύω σε καμπαρέ».
Εκτός από τα προσωπικά προβλήματα, οι εργαζόμενες στο Flash Dancers έχουν αντιμετωπίσουν μια επίσης μεγάλη πρόκληση, μια καθημερινή ψυχολογική μάχη. «Πρέπει να χαμογελάς όταν δεν το θέλεις», λέει η Valeriya και προσθέτει: «Πρέπει να διασκεδάζεις όταν δεν το θέλεις». Υπενθυμίζει συχνά στους χορευτές ότι οι πελάτες τους – πολλοί από τους οποίους είναι Ουκρανοί στρατιώτες – έχουν απόλυτη ανάγκη από έναν περισπασμό.
«Το να βεβαιωθείτε ότι φεύγουν με θετικά συναισθήματα είναι καλό. Όταν μπαίνει ο στρατός, το κλίμα είναι τόσο τεταμένο. Είναι πραγματικά, πολύ σκληρό», αναφέρει. Πολλοί από τους στρατιώτες ζητούν από τους χορευτές να καθίσουν μαζί τους και η νύχτα μοιάζει περισσότερο με ομαδική θεραπεία παρά με έξοδο σε κάποιο καμπαρέ. Μιλούν για τα παιδιά και τις συζύγους τους που έχουν εγκαταλείψει την πόλη, τις ζωές που έχουν αφήσει πίσω τους, τις δικές τους παραπαίουσες επιχειρήσεις, όσα έχουν δει στο πεδίο της μάχης.
Κάποιοι από τους τακτικούς πελάτες στο Flash Dancers σκοτώθηκαν στις μάχες. Και η φρίκη του πολέμου ξεπερνάει τις πρώτες γραμμές του μετώπου. Τον περασμένο Σεπτέμβριο, μια χορεύτρια ονόματι Lyuda, μια από τις λίγες που ήταν στην επιχείρηση πριν από τον πόλεμο, γέννησε. Ζούσε στην πόλη Κουπιάνσκ, η οποία είχε περιέλθει σε ρωσική κατοχή. Αυτή και ο σύζυγός της, Maksyum, ένας μπάρμαν που είχε γνωρίσει στο Flash Dancers λίγα χρόνια νωρίτερα, έφυγαν από το σπίτι τους κατευθυνόμενοι προς το νοσοκομείο. Στο δρόμο, Ρώσοι στρατιώτες πυροβόλησαν το αυτοκίνητο, σκοτώνοντας και τους δύο. Τον ίδιο μήνα, ο Pavlo, εκ των διαχειριστών των οικονομικών του κλαμπ, πυροβολήθηκε από Ρώσους στρατιώτες ενώ οδηγούσε στο Μπαχμούτ.
Οι βραδιές στο Flash Dancers θα μπορούσαν να χρησιμεύσουν ως ένας μικρόκοσμος της δοκιμαστικής αλλά αποφασιστικής πρόθεσης της Ουκρανίας για επιστροφή στην κανονικότητα. «Ανοίξαμε ξανά το κλαμπ για να δημιουργήσουμε έναν άλλο κόσμο, όπου όλα είναι μαγικά», λέει η Valeriya. «Τα διαμάντια και τα στρας κάνουν το κόλπο».