Η ανθρωπότητα πλησιάζει όλο και περισσότερο στη δυνατότητα να δημιουργεί παιδιά, χωρίς τη φυσική αναπαραγωγική διαδικασία και χωρίς φυσικά ωάρια και σπερματοζωάρια, δημιουργώντας μάλιστα έμβρυα κατ΄επιλογή. Οι ενδιαφερόμενοι θα μπορούν να επιλέγουν αυτό που επιθυμούν, έχοντας λάβει όλες τις γενετικές πληροφορίες για το κάθε ένα έμβρυο που θα έχουν μπροστά τους.
Πρόκειται για μια δυνατότητα που απέχει πολύ από τη γνωστή σήμερα εξωσωματική γονιμοποίηση, καθώς δεν χρειάζονται φυσικά ωάρια και σπερματοζωάρια των γονέων ή του δότη, αλλά αυτά μπορούν να δημιουργηθούν από κύτταρα του δέρματος ή του αίματος.
Ονομάζεται «in vitro gametogenesis» ή IVG στη βάση αυτής της τεχνολογίας βρίσκεται η δυνατότητα να επεμβαίνουμε σε ένα κύτταρο δίνοντάς του μια διαφορετική λειτουργία. Εάν αυτό μπορούμε να το κάνουμε σε απεριόριστα κύτταρα, τότε μπορούμε να έχουμε και έναν απεριόριστο αριθμό απογόνων.
Οι υποστηρικτές της IVG υπόσχονται πως εκτός των άλλων αυτή η τεχνολογία θα μπορούσε να προσφέρει μια οριστική θεραπεία για πολλούς τύπους υπογονιμότητας, να επιβραδύνει ή ακόμα και να απενεργοποιήσει τα βιολογικά ρολόγια, αλλά ακόμα και να βοηθήσει στη διατήρηση ειδών που βρίσκονται υπό εξαφάνιση.
Όπως αναφέρει το USA Today, το ζήτημα τέθηκε σε «στρογγυλή τράπεζα» κατά τη διάρκεια συνάντησης της Αμεριανικής Ακαδημίας Επιστημών. Οι ερευνητές συζήτησαν για τις εξελίξεις στο πεδίο της έρευνας και οι υποστηρικτές της IVG εξέθεσαν το όραμά τους, προκαλώντας σε πολλούς ρίγη με τις δυνατότητες και τους κινδύνους της νέας εποχής. Εκφράστηκαν δημόσια φόβοι με επισημάνσεις πως η αναζήτηση μιας «τέλειας» φυλής, ενός «τέλειου» μωρού και μιας «τέλειας» γενιάς δεν είναι πλέον «επιστημονική φαντασία».
Η δυνατότητα εφαρμογής της εν λόγω τεχνολογίας στον γενικό πληθυσμό ενδεχομένως απέχει μερικά χρόνια ακόμα, όμως οι ειδικοί υπογραμμίζουν πως είναι τώρα η στιγμή, προτού η πιθανότητα γίνει πραγματικότητα, η ανθρωπότητα να εξετάσει τις επιπτώσεις της. Είναι η ώρα, σημειώνουν, να εξεταστούν οι ηθικές ανησυχίες διότι όταν «θα μπορούμε να το κάνουμε» ποιος θα μπορούσε να πει πως «δεν πρέπει να το κάνουμε»;
Εξάλλου όλοι συμφωνούν πως υπάρχουν πολλοί που θα ενδιαφέρονταν για τη νέα αυτή τεχνολογία, είτε λόγω της αδυναμίας τους να κάνουν παιδιά, είτε για να αποκτήσουν τους απογόνους της επιλογής τους. Και είναι επίσης γεγονός πως ήδη μεγάλα ιδιωτικά επιχειρηματικά κεφάλαια επενδύονται σε εργαστήρια και νεοφυείς επιχειρήσεις, προετοιμάζοντας την εμπορευματοποίηση της δημιουργίας εργαστηριακών ωαρίων και σπερματοζωαρίων, ενδεχομένως αρχικά για τη δημιουργία ζώων στο πλαίσιο της κτηνοτροφίας.
Σε μια από τις τελευταίες εξελίξεις στον χώρο της IVG, ο Ιάπωνας επιστήμονας Κατσουχίκο Χαγιάσι κατάφερε τον Μάρτιο να μετατρέψει δερματικά κύτταρα ενήλικων αρσενικών ποντικιών σε υγιή ωάρια. Μόνο ένα μικρό ποσοστό των ωαρίων που δημιούργησε ήταν τελικά βιώσιμα, ωστόσο τα ποντίκια που τελικά αναπτύχθηκαν από αυτά τα ωάρια ήταν υγιή και μπορούσαν να αναπαραχθούν.
Το όραμά του, όπως ανέφερε, είναι να χρησιμοποιήσει τη νέα τεχνολογία για τη θεραπεία της υπογονομιμότητας, αλλά και να δώσει τη δυνατότητα σε ομόφυλα ζευγάρια να αποκτήσουν ένα παιδί που θα σχετίζεται βιολογικά και με τους δύο γονείς. Ο Χαγιάσι έχει υλοποιήσει εξίσου επιτυχημένα πειράματα και για την παραγωγή σπερματοζωαρίων από κύτταρα ενήλικου αρσενικού ποντικιού. Πλέον ο ίδιος αλλά και άλλοι επιστήμονες εργάζονται για αντίστοιχα αποτελέσματα με βάση κύτταρα από ενήλικα θηλυκά ποντίκια.
Επιστήμονες της βιοηθικής υπογραμμίζουν πως θα μπορούσε να αποδειχθεί μια τρομερά επικίνδυνη εξέλιξη που διαστρεβλώνει μια θεμελιώδη πτυχή της ανθρώπινης ζωής, καθώς μετατρέπει την τεκνοποίηση σε μια «βιομηχανική διαδικασία» που έχει ως στόχο την ικανοποίηση των «πελατών». Όπως σημειώνουν οι επιστήμονες της βιοηθικής, οι αναπαραγωγικές τεχνολογίες αποτελούν από καιρού ένα βιολογικό, κοινωνικό, νομικό και ηθικό πείραμα, όμως «ένας πολύ θεμελιώδης κανόνας είναι να μην πειραματίζεσαι με παιδιά». «H IVG δημιουργία μια νέα αγορά που στο τέλος της ημέρας συνεπάγεται ουσιαστικά πειραματισμό σε παιδιά», συμπληρώνουν.
Επιπλέον εκφράστηκαν σοβαρές ανησυχίες σχετικά με τους κανόνες που θα πρέπει να τεθούν, αλλά και εάν αυτοί θα μπορούσαν να εφαρμοστούν σε διεθνές επίπεδο ή εν τέλει θα υπάρχουν χώρες που θα προωθήσουν αυτή τη τεχνολογία με λιγότερη επιστημονική και ρυθμιστική εποπτεία. «Αν δεν το κάνουμε εμείς θα το κάνουν οι άλλοι ή η Χ χώρα, επομένως ας το κάνουμε πρώτοι» είναι μια από τις κυρίαρχες θέσεις των υποστηρικτών, που συνήθως συνοδεύεται από τη δυναμική του κέρδους και την εμπορευματοποίηση των επιστημονικών τεχνολογιών.
