Οι καινοτόμοι οραματιστές που κάνουν τη διαφορά το 2018

Τι κάνει άραγε κάποιον οραματιστή; Να έχει απλώς ένα όνειρο, μια καλή ιδέα σε κάτι ή μήπως να το κάνει πράξη τολμώντας και συχνά αψηφώντας τις νόρμες; Πιθανότατα είναι αυτή η δεύτερη συνιστώσα, καθώς ο πρωτοπόρος οφείλει να κάνει αυτά τα πρώτα δειλά βήματα πάνω στα οποία θα πατήσει αγέρωχα η ανθρωπότητα σημειώνοντας τελικά μεγάλα άλματα προόδου. Για πρωτοπόρους θα μιλήσουμε λοιπόν και μάλιστα όλων των λογιών, από την ιατρική και την τεχνητή νοημοσύνη μέχρι τη δεοντολογία, ακόμα και την καθαρή έρευνα. Ανθρώπους που έχουν μεγάλες ιδέες, έχουν όμως και την επιμονή και την πειθαρχία να τις πραγματοποιήσουν, κάνοντας τον κόσμο να θέλει να παρακολουθεί τις εξελίξεις τους. Καθώς οι δικές τους εξελίξεις είναι αναγκαστικά και του κόσμου ολόκληρου…

Πιο κοντά σε ένα εμβόλιο για τον καρκίνο

Η επιστήμη προσπαθεί να αναπτύξει ένα αποτελεσματικό εμβόλιο για τον καρκίνο εδώ και καιρό, δεν έχει σημειώσει ωστόσο παρά μικρή πρόοδο στην κατεύθυνση της ανάπτυξης μιας θεραπείας που να βοηθά το ανοσοποιητικό σύστημα να καταπολεμά τα καρκινικά κύτταρα. Μόνο που μια μελέτη που δημοσιεύτηκε στην έγκριτη επιθεώρηση «Nature» το περασμένο καλοκαίρι υποδεικνύει πως μπορεί να κάναμε τα πρώτα σωστά βήματα. Εγκέφαλος πίσω από την ερευνητική ομάδα είναι η Catherine Wu, καθηγήτρια ιατρικής του Χάρβαρντ και επικεφαλής του ερευνητικού ιδρύματος Dana-Farber Cancer Institute, η οποία κατάφερε να δημιουργήσει ένα αποτελεσματικό εμβόλιο εξατομικευμένο μάλιστα στις θεραπευτικές ανάγκες κάθε ασθενούς. Η μελέτη ήταν μικρή, μόλις έξι άνθρωποι που έπασχαν από μελάνωμα. Και οι όγκοι τους είχαν αφαιρεθεί χειρουργικά, παρέμεναν ωστόσο στις ομάδες υψηλού κινδύνου για επανεμφάνιση του καρκίνου. Σε αυτούς έκανε το εμβόλιό της και δύο χρόνια αργότερα, οι τέσσερις από αυτούς δεν παρουσίαζαν ίχνος καρκίνου, ενώ στους άλλους δύο που επανεμφανίστηκε, η θεραπεία ήταν απλή και οι όγκοι εξαφανίστηκαν. Το πρωτοποριακό της δικής της μελέτης ήταν ότι το εμβόλιο βασίστηκε στα νεοαντιγόνα, μόρια που παράγονται από μεταλλάξεις του DNA σε καρκινικά κύτταρα, κάτι που επέτρεψε στο ανοσοποιητικό σύστημα των ασθενών να αναγνωρίσει και να καταστρέψει τα εν λόγω κύτταρα. Η Wu λέει στη μελέτη της ότι τα αποτελέσματα παρέχουν «μια καταρχήν απόδειξη» ότι ένα εμβόλιο μπορεί να στοχεύει σε συγκεκριμένο τύπο καρκίνου. Ο δρόμος για την προσωποποιημένη αντικαρκινική θεραπεία φαίνεται πως άνοιξε, αν και δεν είμαστε ακόμα παρά στην αρχή…

Ένα ζευγάρι μάτια για όσους δεν βλέπουν

Την ώρα που τα Google Glass δεν έπιασαν ακριβώς τον κόσμο εξαπίνης, μια παραλλαγή της συσκευής βρήκε μια άλλη εφαρμογή, εξίσου σημαντική και πολύτιμη. Να δώσει μάτια σε ανθρώπους που δεν βλέπουν. Τα έξυπνα γυαλιά που ανέπτυξε η μικρή φίρμα Aira επιτρέπουν σε έναν άνθρωπο που βλέπει να λέει σε έναν τυφλό τι ακριβώς είναι αυτό που δεν βλέπει. Όταν ο τυφλός θέλει να «δει» κάτι, συνδέεται στην εφαρμογή και μέσα σε δευτερόλεπτα ο ανθρώπινος «παράγοντας» της Aira τον ενημερώνει τι είναι αυτό που βρίσκεται μπροστά του. Ο ιθύνων νους είναι ο Suman Kanuganti, συνιδρυτής και διευθύνων σύμβουλος της Aira, που έχει αλλάξει τη ζωή στους τυφλούς συνανθρώπους μας. Από το να εκτελούν απλά καθημερινά πράγματα, όπως να πληροφορούνται τις ημερομηνίες λήξης των προϊόντων που έχουν μπροστά τους στο σουπερμάρκετ, μέχρι εκείνες τις φορές «που μας αφήνει άναυδους ο τρόπος που τα χρησιμοποιεί ο κόσμος», λέει ο Kanuganti, «μόλις βάλεις την τεχνολογία στα χέρια του κόσμου, τότε γίνονται δημιουργικοί. Τα πήγαν στο επόμενο επίπεδο». Όπως αυτή η μαμά που συνδέεται στην υπηρεσία κάθε βράδυ για να διαβάζει παραμύθια στα παιδιά της. Πλέον ο Kanuganti πειραματίζεται με «παράγοντες» τεχνητής νοημοσύνης και το 2018 υπόσχεται πως θα είναι η χρονιά που θα γίνει ακόμα ευκολότερη η ζωή των τυφλών συνανθρώπων του…

Φέρνοντας την ηθική στην τεχνητή νοημοσύνη

Λίγη αμφιβολία υπάρχει πια για τον κεντρικό ρόλο που διαδραματίζει η τεχνητή νοημοσύνη στις περισσότερες τεχνολογικές καινοτομίες αλλά και την ίδια την έρευνα. Έξυπνες μηχανές και αλγόριθμοι μαθαίνουν καθημερινά ολοένα και περισσότερα πράγματα, με την τεχνολογία να καλπάζει εδώ και να αφήνει πίσω όλα τα παλιά. Μόνο που αυτός ο φρενήρης ρυθμός προόδου ξεπερνά αναγκαστικά κάθε σοβαρή μελέτη των ηθικών, νομικών και κοινωνικών επιπτώσεων που έχει η χρήση της τεχνητής νοημοσύνης. Μια έρευνα, για παράδειγμα, υπέδειξε πρόσφατα πως δεδομένα που χρησιμοποιήθηκαν ως βάση μάθησης για αλγόριθμο περιείχαν στερεότυπα και μεροληπτικές συμπεριφορές κατά γυναικών και μειονοτήτων. Και αυτά τα δεδομένα χρησιμοποιήθηκαν σε πρόγραμμα τεχνητής νοημοσύνης που έπρεπε να παίρνει αποφάσεις! Πρέπει να συζητήσουμε σοβαρά για τη δεοντολογία της τεχνητής νοημοσύνης και μάλιστα σήμερα. Σε αυτό καλούν δύο γυναίκες που εργάζονται σε τεχνολογικούς κολοσσούς, στη Microsoft (Research) η Kate Crawford, στην Google (Open Research) η Meredith Whittaker, και έχουν τεθεί επικεφαλής της κούρσας. Ο δικός τους ερευνητικός οργανισμός (AI Now Institute) άνοιξε πρόσφατα τις πύλες του στη Νέα Υόρκη για να επικεντρωθεί στον αντίκτυπο που έχει η χρήση των έξυπνων μηχανών σε όλες τις πτυχές της κοινωνίας και της ψυχολογίας. «Η ποσότητα των χρημάτων και η βιομηχανική ενέργεια που έχουν δαπανηθεί στην επιτάχυνση του κώδικα της τεχνητής νοημοσύνης σημαίνει πως δεν έχει δαπανηθεί η ίδια ενέργεια στη συλλογιστική περί των κοινωνικών, οικονομικών και ηθικών πλαισίων αυτών των συστημάτων», λέει η Crawford, «πιστεύουμε πως είναι επιτακτική η ανάγκη να συμβεί αυτό γρηγορότερα». Τεχνητή νοημοσύνη με ηθική χρειαζόμαστε, μας λένε, αλλά και ηθική χρήση της τεχνητής νοημοσύνης, ώστε να μας απελευθερώσει χωρίς να υπονομεύσει βασικά μας δικαιώματα…

Έρχονται τα αυτοκινούμενα λεωφορεία

Το μέλλον που θα φέρει αυτοματοποιημένες συγκοινωνίες είναι ήδη εδώ και η Alisyn Malek είναι ένας από τους ανθρώπους που πρέπει να ευχαριστούμε γι’ αυτό. Συνιδρυτής και γενική διευθύντρια της May Mobility καθώς είναι, έβγαλε έναν στόλο αυτοκινούμενων λεωφορείων στους δρόμους του Ντιτρόιτ και σύντομα, όπως υπόσχεται, και στον υπόλοιπο κόσμο. Ήταν πέρυσι που εγκαινιάστηκε πειραματικά η αυτοκινούμενη μαζική μεταφορά στο κέντρο του Ντιτρόιτ και από αυτό το καλοκαίρι θα λειτουργεί σε μόνιμη βάση. Και είναι πράγματι η πρώτη εταιρία που αντικαθιστά το παραδοσιακό σύστημα μαζικής μεταφοράς με ό,τι πιο καινούριο έχει να επιδείξει η ανθρωπότητα σε όρους αυτόνομης οδήγησης. «Οι κοινότητες παντού στον κόσμο αντιμετωπίζουν προκλήσεις με τις συγκοινωνίες τους και εμείς είμαστε έτοιμοι να λύσουμε το πρόβλημα με το ολοκληρωμένο σύστημα μικρο-συγκοινωνιών μας», λέει η ίδια. Το πλάνο της περιλαμβάνει πολλές ακόμα πόλεις των ΗΠΑ αλλά και του εξωτερικού και η ιδέα της αποτελεί το άγιο δισκοπότηρο των επενδυτών, καθώς πρόσφατα απορρόφησε νέα κονδύλια της τάξης των 11,5 εκατ. δολαρίων…

Η κινητική ενέργεια θα ηλεκτροδοτεί τον αναπτυσσόμενο κόσμο

Πίσω στο 2008, η Jessica Matthews ήταν πρωτοετής φοιτήτρια του Χάρβαρντ και στο πλαίσιο μιας εργασίας έπρεπε να αναπτύξει ένα προϊόν για τον αναπτυσσόμενο κόσμο. Η Matthews και η ομάδα της δημιούργησαν το Soccket, μια μπάλα ποδοσφαίρου που όσο την κλοτσάς μαζεύει κινητική ενέργεια και την αποθηκεύει σε μια μπαταρία. Το ρεύμα που μάζευε μπορούσε τότε να αφήσει μια λάμπα αναμμένη για ώρες, μεγάλο πράγμα για περιοχές που δεν υπάρχει ηλεκτρισμός. Αποφοιτώντας, η Matthews συνέχισε να ασχολείται με την ιδέα της και έφτιαξε μια εταιρία (Uncharted Play) με ένα φιλόδοξο προϊόν κατά νου. Βλέπετε η Uncharted Play δημιουργεί εφαρμογές που βασίζονται στην κινητική ενέργεια ώστε να παραχθεί καθαρό και φιλικό στο περιβάλλον ρεύμα. Από πλάκες πεζοδρομίου που παράγουν ρεύμα πατώντας τες απλώς μέχρι και σαμαράκια στον δρόμο που δουλεύουν με τον ίδιο ακριβώς τρόπο. Τέτοιες πειραματικές εφαρμογές έχουν τεθεί ήδη σε λειτουργία σε αρκετές γωνιές του δοκιμαζόμενου κόσμου και τα πρώτα αποτελέσματα είναι ιδιαιτέρως ενθαρρυντικά…

Εκπαιδεύοντας τη νέα γενιά στην κριτική ικανότητα

Ένας οραματιστής στον χώρο της εκπαίδευσης εγκαινίασε πριν από τέσσερα χρόνια μια ιδέα που είπε Newsela. Η αποστολή του Matthew Gross είναι αρκετά απλή και στοχευμένη: η προώθηση του αλφαβητισμού και της κριτικής ικανότητας των μαθητών μέσω κατάλληλου εκπαιδευτικού υλικού για τους δασκάλους. Το όλο παιδαγωγικό πρόγραμμα είναι ευρύτατο και μέχρι σήμερα περισσότεροι από 12 εκατ. δάσκαλοι, καθηγητές, εκπαιδευτικοί και θεσμοί έχουν εγγραφεί στην υπηρεσία του. Εκείνος ασχολείται τώρα με έναν τομέα που θεωρεί τον μεγαλύτερο δούρειο ίππο κατά της κριτικής ικανότητας: τις πλαστές ειδήσεις, τα περιβόητα «fake news». Ένα καυτό θέμα που συζητήθηκε και στην ακαδημαϊκή κοινότητα το 2016, στο φως των προεδρικών εκλογών των ΗΠΑ, καθώς πολλοί δάσκαλοι έλεγαν πως οι μαθητές τους πληροφορούνται για τον κόσμο από το ίντερνετ, τσαλαβουτώντας συχνά σε ύποπτες ή συνωμοσιολογικές ιστοσελίδες με περιεχόμενο τουλάχιστον αμφιλεγόμενο. Η Newsela έπεισε τον Σύνδεσμο Εκδοτών των ΗΠΑ να εφαρμόσουν πειραματικά ένα πρόγραμμα που στόχευε στην αναγνωστική ικανότητα του νεαρού χρήστη του διαδικτύου. Έπειτα από ένα ειδησεογραφικό post που διάβαζε online, υπήρχαν ερωτήσεις που έπρεπε να απαντήσει, ερωτήσεις τύπου «ποιες είναι οι πηγές της πληροφορίας και γιατί είναι αξιόπιστες;», «υπάρχει μεροληπτική τάση;», «υποστηρίζεται το συμπέρασμα από τις ενδείξεις;», «τι λείπει;» κ.λπ. Η μεγάλη εκπαιδευτική του πρωτοβουλία επιβεβαιώθηκε πειραματικά και πλέον τρέχει άλλο ένα πρόγραμμα, κατά των διακρίσεων αυτή τη φορά («A Mile in Our Shoes»), στο οποίο φέρνει τη νέα γενιά σε επαφή με (επιλεγμένες) ειδήσεις για ανθρώπους διαφορετικούς και μειονοτικές ομάδες, εξοικειώνοντάς τους με τη διαφορετικότητα. «Θέλουμε», λέει το όραμα του Gross, «να πάμε πέρα από το σχολικό βιβλίο και να δημιουργήσουμε μια εκπαιδευτική εμπειρία για την εποχή της ψηφιακής σχολικής αίθουσας»…