Οι άνθρωποι της bitar, της εταιρείας που υπογράφει τα συναρπαστικά «Βιβλία που ζωντανεύουν», είχαν μία έξυπνη αλλά και κοπιώδη στην εφαρμογή της ιδέα, σε μια καθόλου ευνοϊκή εποχή. Χωρίς να μπουν στο δίλημμα τεχνολογία ή «παραδοσιακή» ανάγνωση, που τόσο ταλανίζει τους σύγχρονους γονείς, σκέφτηκαν να τα συνδυάσουν, επιδιώκοντας να εμπλουτίσουν και να ενθαρρύνουν τη διαδικασία της μάθησης. Φυσικά ήρθαν αντιμέτωποι με όλων των ειδών τις δυσκολίες που φαντάζεται κανείς- ή και δεν φαντάζεται- συστήνοντας κάτι καινούριο στο κοινό, ειδικά σε μία περίοδο βαθιάς και παρατεταμένης οικονομικής κρίσης. Ακόμα περισσότερο, επειδή επέλεξαν όλη η παραγωγική διαδικασία να γίνεται στην Ελλάδα. Τα Livebooks δημιουργούνται εξολοκλήρου εδώ, από την αρχική ιδέα τους μέχρι την τελική εκτύπωσή τους παράλληλα με τη δημιουργία της εφαρμογής που τα «ζωντανεύει». «Είναι βασική μας δέσμευση και εταιρική κατεύθυνση να στηρίζουμε την χώρα μας, αφού ο κόσμος της μας στηρίζει απλόχερα» λένε στο newsbeast.gr. Όπως φαίνεται πάντως, και παρά τις αντιξοότητες, η προσήλωσή τους στον στόχο τους, η συνέπειά τους στη δουλειά τους και η πίστη στην καλή τους ιδέα και την αποτελεσματικότητά της τους δικαιώνει. Τους δικαιώνει ο ενθουσιασμός των παιδιών, που μαθαίνουν για τον τυραννόσαυρο ή τον στεγόσαυρο, ή τον πλανήτη Γη και τον Κρόνο με το «δαχτυλίδι» του, ή τη ζέβρα, την τίγρη και τον κροκόδειλο, βλέποντας τα να βγαίνουν από τις σελίδες των βιβλίων και να ζωντανεύουν μπροστά τους, να βρυχώνται, να κινούνται, να περιστρέφονται. Τους δικαιώνει και η ικανοποίηση των εκπαιδευτικών, που εντάσσουν το παιχνίδι στην εκπαιδευτική διαδικασία απολαμβάνοντας τα αποτελέσματά του. Η αλήθεια είναι πως φαίνεται εξαιρετικά ενδιαφέρον να μαθαίνει κανείς την προπαίδεια συντροφιά με τη Ρενάτα, που προσπαθεί να απελευθερώσει τα Δρακοφιλαράκια της από τον μεγαλύτερο εχθρό των μαθηματικών, τον Τεμπελάδωνα. Τα «Βιβλία που ζωντανεύουν» απευθύνονται κατά κύριο λόγο σε παιδιά, που ανακαλύπτουν και γνωρίζουν τον κόσμο γύρω τους αλλά και κατακτούν γνώσεις όπως τα γράμματα και τους αριθμούς. Σας διαβεβαιώνουμε πάντως πως καθήλωσαν και πολλούς ενηλίκους… – Πρώτα οι συστάσεις. Ποιοι είστε οι άνθρωποι της bitar, που είναι πίσω από τα livebooks; Είμαστε 4 νέοι άνθρωποι και γονείς με έδρα τη Θεσσαλονίκη, δύο προγραμματιστές (Παπούλιας Βαγγέλης και Παπούλιας Ευθύμης), μία ειδική παιδαγωγός (Παπούλια Κατερίνα) και ένας υπεύθυνος παραγωγής (Ματζιάρης Γιάννης) – Συνήθως ακούμε πως η τεχνολογία- βλέπε tablet, κινητά κτλ- κρατά τα παιδιά μακριά από την ανάγνωση και το «παραδοσιακό» βιβλίο. Εσείς πώς και γιατί σκεφτήκατε να τα συνδυάσετε; Θέλαμε να λύσουμε ακριβώς αυτό το πρόβλημα, να συνδυάσουμε κάτι που λατρεύουν τα παιδιά, το παιχνίδι μέσω tablet, με αυτό που θέλουμε εμείς να αγαπάνε, το παραδοσιακό καλό βιβλίο. Οπότε φτιάξαμε παραδοσιακά έντυπα εικονογραφημένα βιβλία, που συνοδεύονται από δωρεάν εφαρμογή για tablet/smartphone, που ζωντανεύει το περιεχόμενό τους και κάνει τα βιβλία να είναι και παιχνίδια! Θέλαμε να δώσουμε ποιότητα και αξία στις σύγχρονες τεχνολογίες και έτσι δημιουργήσαμε τα «Βιβλία που ζωντανεύουν». Αυτή τη στιγμή κυκλοφορούν 8 διαδραστικά βιβλία στο www.livebooks.gr και ταξιδεύουν σε όλη την Ελλάδα, από την Κρήτη και την Κω, μέχρι τον Έβρο και τη Φλώρινα! – Ξεκινήσατε μέσα στην κρίση, σε μία εποχή πολύ δύσκολη τόσο από οικονομικής άποψης όσο και από άποψη ευκαιριών. Πώς το αποφασίσατε και πώς αντιμετωπίσατε τη δύσκολη περιρρέουσα ατμόσφαιρα; Η εποχή που ξεκινήσαμε ήταν πραγματικά πάρα πολύ δύσκολη αλλά ήμασταν εξαιρετικά αισιόδοξοι και σίγουροι για την χρησιμότητα και την αξία της ιδέας μας, οπότε και αποφασίσαμε να προχωρήσουμε. Κάναμε λάθη, δυσκολευτήκαμε πολύ, αλλά οι Έλληνες αγκάλιασαν από την πρώτη στιγμή την προσπάθεια μας και μας δίνουν συνεχώς κουράγιο να συνεχίζουμε, να βελτιωνόμαστε και να καινοτομούμε. – Τα Livebooks είναι ελληνική καινοτομία και όλη η παραγωγή τους γίνεται στην Ελλάδα. Είναι τέτοιες κινήσεις μια απάντηση σε όσους βλέπουν μόνο μαύρο το μέλλον της χώρας; Για εμάς ήταν πάντα βασικός ιδεολογικός άξονας, η ελληνική καινοτομία να παράγεται εξ’ ολοκλήρου εδώ. Θα μπορούσαμε πολύ εύκολα να κάνουμε την παραγωγή στην Κίνα ή σε άλλες χώρες. Είναι όμως βασική μας δέσμευση και εταιρική κατεύθυνση να στηρίζουμε την χώρα μας, αφού ο κόσμος της μας στηρίζει απλόχερα. Και είναι πραγματικά συγκλονιστική η στήριξη που μας δίνουν γονείς, εκπαιδευτικοί και ειδικοί επιστήμονες σε όλη την Ελλάδα. Δεν θέλω να ωραιοποιώ τις καταστάσεις, οι δυσκολίες είναι τεράστιες αλλά είμαστε από αυτούς που αποφάσισαν να μείνουν εδώ και να δημιουργήσουν. – Τι περιλαμβάνει ο σχεδιασμός και η υλοποίηση ενός βιβλίου; Πώς καταλήγετε στην αρχική ιδέα, πώς ξεκινά η έρευνα και πώς προχωράτε, σχεδιαστικά και προγραμματιστικά; Αρχικά, καταλήγουμε στην κεντρική ιδέα με βάση τη ζήτηση του κόσμου και των γονέων και αναπτύσσουμε την ιστορία του βιβλίου. Στην συνέχεια προχωράμε στην εικονογράφηση. Εδώ έχουμε κάποιες ειδικές τεχνικές διεργασίες, προκειμένου να κάνουμε αργότερα τις συγκεκριμένες σελίδες, να ζωντανεύουν. Με πιο απλά λόγια, κρύβουμε σημεία χρωματικών αντιθέσεων μέσα στις εικόνες μας, αποθηκεύοντας τις συντεταγμένες τους. Έπειτα ξεκινάει η σχεδίαση και ανάπτυξη της εφαρμογής, που είναι και το πιο δύσκολο και χρονοβόρο κομμάτι. Στη συνέχεια δείχνουμε τα πρώτα αποτελέσματα σε παιδιά και γονείς, ώστε να δούμε αντιδράσεις και εντυπώσεις και να κάνουμε τις κατάλληλες αλλαγές. Τέλος, γίνεται ο τελικός έλεγχος, η δημοσίευση των εφαρμογών και ξεκινάει η παραγωγή. Εδώ θέλω να σημειώσω ότι πολλές φορές αναβαθμίζουμε τις εφαρμογές μας, οπότε το παιδί μπορεί να έχει νέο περιεχόμενο και λειτουργίες σε ένα βιβλίο που ήδη έχει αγοράσει! Έτσι τα βιβλία μας μένουν πάντα «φρέσκα» και ενημερωμένα. – Πόσος χρόνος χρειάζεται από τη σύλληψη μιας ιδέας μέχρι την τελική εκτύπωση και κυκλοφορία του βιβλίου; Συνήθως χρειαζόμαστε 6 μήνες. Το τελευταίο μας βιβλίο, για το οποίο καμαρώνουμε πολύ, με τίτλο «Μαθαίνω την προπαίδεια με τη Ρενάτα», χρειάστηκε 9 μήνες εντατικής δουλειάς, καθώς πέρα από την επαυξημένη πραγματικότητα περιλαμβάνει και ένα παιχνίδι 110 επιπέδων που κάνει την εκμάθηση της προπαίδειας… παιχνίδι!
– Μπορείτε να μας εξηγήσετε με απλά λόγια πώς «δουλεύουν» οι εφαρμογές στα βιβλία σας; Δηλαδή με ποια διαδικασία «διαβάζουν» τις σελίδες των βιβλίων και ζωντανεύουν το περιεχόμενό τους; Κατ’ αρχάς θέλω να αναφέρω ότι όλες οι εφαρμογές μας είναι εντελώς δωρεάν. Ο χρήστης απλά αγοράζει το βιβλίο και όχι την εφαρμογή. Η κάθε εφαρμογή χρησιμοποιεί την κάμερα της συσκευής για να αναγνωρίσει το περιβάλλον. Όταν συναντήσει μία σελίδα του βιβλίου μας, αναλύει τα σημεία χρωματικών αντιθέσεων που έχουμε “κρύψει” στις εικόνες και συγκρίνει τις συντενταγμένες τους. Και αυτό γίνεται 30 φορές το δευτερόλεπτο, ώστε να μπορούμε να εμφανίζουμε πάνω του το τρισδιάστατο μοντέλο, που περιλαμβάνει ήχο και κίνηση. Με τον τρόπο αυτό, αν η συσκευή ή το βιβλίο μετακινηθεί, μπορούμε να δούμε το μοντέλο από όλες τις οπτικές γωνίες, αφού αυτό βρίσκεται πάνω στη σελίδα! Στο κανάλι μας στο YouTube, μπορείτε να βρείτε δεκάδες βίντεο που εξηγούν το πως δουλεύουν οι εφαρμογές σε συνδυασμό με τα βιβλία μας.
– Τα βιβλία σας είναι χωρίς αμφιβολία πρωτοποριακά. Τι δυσκολίες συναντήσατε ξεκινώντας να συστήνετε κάτι τόσο καινούργιο στο κοινό; Και πότε αισθανθήκατε πραγματικά δικαιωμένοι για την προσπάθειά σας; Οι δυσκολίες ήταν πραγματικά πολύ μεγάλες. Αρχικά προήλθαν από τον παραδοσιακό εκδοτικό χώρο και αργότερα από την έλλειψη ζήτησης, αφού κανένας δεν έψαχνε για ένα βιβλίο που ζωντανεύει, αφού κανένας δεν ήξερε ότι υπήρχε. Με πολλή προσπάθεια και υπομονή συμμετείχαμε σε δεκάδες εκθέσεις, παρουσιάσεις και συναντήσεις, δείξαμε τα βιβλία μας σε χιλιάδες γονείς και παιδιά, σχολεία και εργαστήρια, και πλέον έχουμε δικαιωθεί γι’ αυτές τις επιλογές μας. – Είχατε μία καινοτόμα ιδέα, σε μία εποχή που η Ελλάδα και οι Έλληνες αντιμετωπίζονταν με ξεκάθαρη δυσπιστία. Είχατε τέτοια «κρούσματα» πχ σε διεθνείς εκθέσεις ή από συνεργάτες σας, που δεν πίστεψαν σε σας και στο σχέδιό σας; Όχι δεν είχαμε κάποιο κρούσμα μέχρι στιγμής, αφού η δουλειά μας μιλάει από μόνη της. Δεν αντιμετωπίσαμε κάποια δυσπιστία, αφού πλέον δεν μιλάμε για ιδέες αλλά για πραγματικά προϊόντα, με πραγματικά δημόσια σχόλια, κριτικές χρηστών και εκτενείς δημόσιες συζητήσεις. – Μιλήστε μας για την εικονική και την επαυξημένη πραγματικότητα και πώς τις ενσωματώνετε στα βιβλία της bitar Η επαυξημένη πραγματικότητα είναι η τεχνολογία στην οποία βλέπουμε τον πραγματικό κόσμο, όπως ακριβώς είναι, με την προσθήκη κάποιου επιπλέον ψηφιακού αντικειμένου, π.χ. ένας δεινόσαυρος στο παιδικό δωμάτιο ή ένας ελέφαντας στο τραπέζι της κουζίνας. Η εικονική πραγματικότητα είναι η μεταφορά σε έναν εντελώς διαφορετικό κόσμο, αφού αποκοπτόμαστε από τον πραγματικό. Όλα τα βιβλία της bitar περιλαμβάνουν επαυξημένη πραγματικότητα και δύο εξ αυτών περιλαμβάνουν επιπλέον και εικονική πραγματικότητα (Οι δεινόσαυροι επιστρέφουν και Το ηλιακό σύστημα σε 3D). Για την εμπειρία της επαυξημένης πραγματικότητας χρησιμοποιούμε την κάμερα του tablet/smartphone ενώ για την εμπειρία της εικονικής πραγματικότητας χρησιμοποιούμε το γυροσκόπιο της συσκευής. – Τι περισσότερο προσφέρουν τα γυαλιά εικονικής πραγματικότητας- που πάντως δεν είναι απαραίτητα στα βιβλία σας; Τα γυαλιά εικονικής πραγματικότητας δεν είναι απαραίτητα, αλλά προσφέρουν μία καλύτερη εμπειρία χρήσης στην οποία αντί να γυρίζουμε την συσκευή γύρω γύρω, απλά γυρίζουμε το κεφάλι μας. Τα γυαλιά εικονικής πραγματικότητας είναι μία κατασκευή με φακούς στην οποία βάζουμε μέσα το κινητό μας τηλέφωνο. – Τα βιβλία σας χρησιμοποιούνται και από εκπαιδευτικούς. Το σχόλια έχετε συνήθως για τη χρήση τους στην εκπαιδευτική διαδικασία; Η μάθηση μέσω του παιχνιδιού έχει κορυφαία αποτελέσματα και αυτό είναι αποδεδειγμένο από εκατοντάδες μελέτες σε παγκόσμιο επίπεδο. Εμείς δίνουμε ένα εργαλείο που είναι βιβλίο αλλά ταυτόχρονα και παιχνίδι. Ο συνδυασμός αυτών των δύο, κάνουν τα livebooks ένα εξαιρετικό εργαλείο μάθησης που χαίρονται να το χρησιμοποιούν τόσο οι γονείς και οι δάσκαλοι, όσο και οι μαθητές. Στο site μας υπάρχει μία εξαιρετική μελέτη με τίτλο «Οι 6 εκπαιδευτικοί πυλώνες του βιβλίου» όπου τεκμηριώνουμε επιστημονικά πως και γιατί ένα παιδί μαθαίνει την προπαίδεια με πολύ μικρότερη προσπάθεια, με ένα από τα βιβλία μας. – Υπάρχει κάποιο βιβλίο σας που να έχει μεγαλύτερη απήχηση στους αναγνώστες; Και κάποιο που να ξεχωρίζετε εσείς για δικούς σας λόγους; Το βιβλίο που σαρώνει είναι «Οι δεινόσαυροι επιστρέφουν» λόγω της θεματολογίας του. Είναι πραγματικά μία φανταστική εμπειρία να ζωντανεύεις εντυπωσιακούς δεινόσαυρους μέσα στο δωμάτιό σου. Αυτό που ξεχωρίζουμε εμείς είναι το «Μαθαίνω την προπαίδεια με τη Ρενάτα» καθώς, λόγω της εκπαιδευτικής ιδιότητας που έχει πάνω σε ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα γονέων και εκπαιδευτικών, η απήχησή του αυξάνεται ραγδαία και πιστεύουμε πως πολύ σύντομα θα ξεπεράσει σε πωλήσεις τα υπόλοιπα βιβλία μας. – Τα βιβλία της bitar έχουν ταξιδέψει στο εξωτερικό; Όχι προς το παρόν, αλλά είμαστε σε πολύ καλό δρόμο και πολύ σύντομα θα έχουμε εξελίξεις στο συγκεκριμένο ζήτημα. Πάντως καθημερινά, επικοινωνούν μαζί μας άνθρωποι και μας ζητάνε να μεταφράσουμε τα βιβλία μας από πολλές ευρωπαϊκές χώρες αλλά και από Αμερική και Ασία. – Τι σημαίνει για σας το να ετοιμάζετε ένα βιβλίο που αξιοποιεί την τεχνολογία; Ρωτάω από την άποψη ότι φαίνεται να έχει αρκετή δουλειά για έναν δημιουργό να πρέπει να είναι διαρκώς ενημερωμένος για τις εξελίξεις, ακόμα κι όταν ένα βιβλίο έχει ολοκληρωθεί, προκειμένου να μπορεί να τις αξιοποιήσει για τη βελτίωση των έργων του. Γι αυτόν τον σκοπό έχουμε δημιουργήσει μία εξαιρετική ομάδα ανθρώπων που καθημερινά ενημερώνονται και παρακολουθούν τις εξελίξεις ο καθένας στον τομέα του. Οι προγραμματιστές της ομάδας είναι αυτοί που ενημερώνουν όλο το team για τις νέες εξελίξεις και δυνατότητες και όλοι μαζί ψάχνουμε τρόπους να υλοποιήσουμε προϊόντα που ζητούν οι πελάτες μας, χρησιμοποιώντας τις πιο εξελιγμένες τεχνολογίες, αλλά και να αναβαθμίσουμε τα υπάρχοντα βιβλία μας, με νέες δυνατότητες και λειτουργίες. Τα βιβλία που ζωντανεύουν δεν είναι απλά βιβλία που γράφονται μία φορά και μετά… ταξιδεύουν. Είναι δυναμικά βιβλία που αναβαθμίζονται συχνά και προσφέρουν όλο και περισσότερα.
– Ποια είναι τα επόμενα βήματα της bitar; Πώς σχεδιάζετε το μέλλον και ποιοι είναι οι στόχοι σας; Έχουμε δεκάδες ιδέες για νέα καινοτόμα προϊόντα. Μερικές από αυτές είναι ήδη σε προχωρημένο στάδιο. Επίσης βρισκόμαστε σε διαδικασία μετάφρασης των βιβλίων και εφαρμογών μας σε διάφορες γλώσσες. Για ευνόητους λόγους δεν μπορώ να αποκαλύψω περισσότερα, αλλά πιστεύω ότι το 2018 θα είναι μία χρονιά σταθμός για την bitar, για το διαδραστικό βιβλίο και την ελληνική καινοτομία κατ’ επέκταση. Σας περιμένουμε τον Μάιο στην Διεθνή Έκθεση Βιβλίου Θεσσαλονίκης για να σας δείξουμε από κοντά τι ετοιμάζουμε…