Οι καινοτομίες από το θρυλικό κατάστημα που άλλαξε τα δεδομένα του ελληνικού εμπορίου

Ένα όνομα έχει συνδεθεί όσο κανένα άλλο ως συνώνυμο με τις γιορτές και τα Χριστούγεννα στην Αθήνα. Το Μινιόν. Το γνωστό πολυκατάστημα που καθιέρωσε τις εκπτώσεις στην Ελλάδα, λάνσαρε τις κυλιόμενες σκάλες, έβαλε λίστες γάμου και έφερε τον αέρα των Harrods στην πρωτεύουσα. Το θρυλικό Μινιόν είναι το πολυκατάστημα που οι Αθηναίοι άφησαν ένα μέρος της καρδιάς τους, οι επαρχιώτες έκαναν ουρές μόνο και μόνο για να το επισκεφτούν ως αξιοθέατο και τα παιδιά ζούσαν μεγάλες στιγμές με τον Άγιο Βασίλη. Τέτοιες μέρες οι μνήμες από το Μινιόν ζωντανεύουν για όσους το έζησαν ως παιδιά ή μεγαλύτεροι και βέβαια για όσους έζησαν τη μεγάλη φωτιά εκείνης της Παρασκευής 19ης Δεκεμβρίου του 1980, όταν στις τρεις τα ξημερώματα ακούστηκαν εκρήξεις και το πολυκατάστημα τυλίχθηκε στις φλόγες. Ήταν μόλις μια εβδομάδα πριν τα Χριστούγεννα του 1980 όταν η Αθήνα «ξύπνησε» χωρίς το «στολίδι» της αθηναϊκής αγοράς της εποχής… Το μεγάλο επίτευγμα του Μινιόν δεν ήταν ότι απλά έγινε ένα από τα πρώτα εμπορικά πολυκαταστήματα στην Ευρώπη, αλλά ότι άλλαξε για τα καλά το ελληνικό επιχειρηματικό τοπίο.

Οι καινοτομίες ήταν πολλές αφού άγνωστες λέξεις για τους Έλληνες ήρθαν στην καθημερινότητα μέσα από το Μινιόν. Σε εκείνη την εποχή του 1950, όταν στην Αθήνα δεν υπήρχαν καλά-καλά τα σούπερ μάρκετ, παρά μόνο τα μπακάλικα της γειτονιάς, το Μινιόν άλλαξε τις συνήθειες της κατανάλωσης. Από την πρώτη στιγμή που άνοιξε τις πύλες του ως πολυκατάστημα στη δεκαετία του 1950 εξελίχθηκε σταδιακά με 120.000 είδη και 1.000 άτομα προσωπικό. Στα πρότυπα αντίστοιχων ευρωπαϊκών καταστημάτων και βεβαίως των Harrod’s, το Μινιόν εντυπωσιάζει Αθηναίους και επαρχιώτες με την πολυτέλεια και την ποικιλία του. Μέσα σε ένα μαγαζί με καλοντυμένους κυρίους και κυρίες που «στολίζονται» για να το επισκεφθούν μπορεί να βρεις σχεδόν ότι ψάχνεις ενώ όλα τα δώρα τυλίγονται σε συσκευασίες με το χαρακτηριστικό πορτοκαλί χρώμα κατατεθέν. Το Μινιόν είναι η πρώτη εταιρία που καθιερώνει τις εκπτώσεις κάνοντας τους Αθηναίους να σχηματίζουν ουρές για να αγοράσουν τα προϊόντα του στη μισή τιμή. Είναι το πρώτο κατάστημα στην Αθήνα, που εγκαινιάζει τις κυλιόμενες σκάλες, δημιουργώντας κύματα ενθουσιασμού σε μικρούς και μεγάλους που συρρέουν για να δουν από κοντά το νέο τεχνολογικό «θαύμα». Άλλωστε το έβλεπαν μόνο στο σινεμά… Στον τελευταίο όροφο του καταστήματος, υπήρχε καφετέρια, με θέα σε όλη την Αθήνα και τραπεζάκια. Καθιέρωσε την εντελώς άγνωστη στην Ελλάδα «λίστα γάμου». Έναν θεσμό που δεσπόζει ακόμη στα ελληνικά δεδομένα, όπως και οι υπόλοιπες αλλαγές που έφερε το Μινιόν. Η παρουσία του συνδέθηκε έντονα με τα Χριστούγεννα και τις γιορτές, ενώ στον 6ο όροφο κάποτε τα παιδιά ζητούσαν από τον Άγιο Βασίλη μια ολοκαίνουργια κούκλα ή το τρενάκι που είδαν στα ράφια. Μάλιστα ο εντυπωσιακός 6ος όροφος άνοιγε την περίοδο των γιορτών και η έλευση του Άγιου Βασίλη προκαλούσε ενθουσιασμό και χιλιάδες συγκεντρωμένους! Το Μινιόν ήταν αυτό που κατάργησε τα γνωστά «παζάρια» τουλάχιστον με τη μορφή που συνέβαιναν εκείνα τα χρόνια. Μέσα στο πολυκατάστημα δεν έπαιρνε παζάρι… Ήταν η μοναδική -τότε- επιχείρηση που έδωσε ξεχωριστές παροχές στους υπαλλήλους της. Πριμ στους μισθούς για το κόψιμο του τσιγάρου ή μπόνους για όσους δεν αργούσαν στη δουλειά. Κερασμένους καφέδες στους υπαλλήλους και διοργάνωση εκδρομών με έξοδα της εταιρίας. Το Μινιόν ξεκίνησε ως περίπτερο το 1934. Τότε που η Αθήνα ξεκίνησε να μεταμορφώνεται. Το Σύνταγμα, η πλατεία της Ομόνοιας και οι γύρω δρόμοι συγκεντρώνουν πλέον όλη τη ζωή της πρωτεύουσας. Τότε ο Γιάννης Γεωργακάς μαζί με τον συνέταιρό του, αποφασίζουν να ανοίξουν ένα περίπτερο στο κέντρο της Αθήνας στα Χαυτεία, που το ονομάσουν «Μινιόν». Το περίπτερο βρίσκεται στη γωνία των οδών 28ης Οκτωβρίου (Πατησίων) και Δώρου και οι πελάτες ήδη το ξεχωρίζουν για την ταμπέλα που αναγράφει «Μινιόν-Απροσδόκητο Ξεπούλημα». Το «Μινιόν» περίπτερο καταφέρνει από στόμα σε στόμα να κερδίσει την προτίμηση των καταναλωτών. Τα χρόνια περνούν και ο Γεωργακάς αποφασίζει πως ήρθε η ώρα το Μινιόν να μεγαλώσει, να γεμίσει ακόμη περισσότερα προϊόντα και να εξυπηρετήσει περισσότερους πελάτες. Τη θέση του περιπτέρου παίρνει ένα πολυκατάστημα, στο ίδιο σημείο, 20 χρόνια μετά, στις αρχές του 1950, με 1.000 άτομα προσωπικό. Οι δουλειές πήγαιναν καλά και το πολυκατάστημα ήταν πλέον θεσμός για την Αθήνα και τα περισσότερα ραντεβού των επαρχιωτών, δεν δίνονταν πλέον στην πλατεία της Ομόνοιας αλλά «έξω από το Μινιόν». Το πολυκατάστημα φορούσε για μία ακόμη φορά τα γιορτινά του, καθώς είχαν ήδη έρθει οι γιορτές του 1980 και τα πιτσιρίκια της Αθήνας ανυπομονούσαν να φωτογραφηθούν πλάι στον Άγιο Βασίλη. Τίποτα δεν προμήνυε το κακό που θα ακολουθούσε, τα ξημερώματα της 19ης Δεκεμβρίου 1980. Μια πυρκαγιά, από άγνωστη μέχρι και σήμερα αιτία, ξεσπάσει στο εσωτερικό, ενώ την ίδια στιγμή καιγόταν και το κοντινό πολυκατάστημα του «Κατράντζου». Η πυροσβεστική χωρίστηκε στα δύο, αντιμετωπίζοντας για πρώτη φορά, μια πρωτοφανή κατάσταση στην καρδιά της πόλης. Στο σημείο μάλιστα, έφθασε και ο τότε πρωθυπουργός, Γεώργιος Ράλλης, που έκανε λόγο για «μεγάλη καταστροφή». Και ενώ καταβλήθηκαν υπεράνθρωπες προσπάθειες, το Μινιόν, κάηκε ολοσχερώς ενώ ο «Κατράντζος» κατέρρευσε και δεν λειτούργησε ποτέ ξανά. Ο δημιουργός και ψυχή του «Μινιόν», Γιάννης Γεωργακάς υπολόγισε μόνο σε 2 δισεκατομμύρια δραχμές το εμπόρευμα που χάθηκε, ενώ, όπως δήλωσε, το κατάστημα ήταν ασφαλισμένο μόνο για 200 εκατομμύρια δραχμές. Το Μινιόν χάρη σε μια σειρά από δάνεια, επαναλειτούργησε, όμως το 1983, η επιχείρηση κρατικοποιήθηκε και δεν εμφάνισε κέρδη. Μετά το 1990 όμως, το «Μινιόν» ξαναπερνάει στα χέρια του ιδιοκτήτη με τη βοήθεια κάποιων συνεταίρων. Πάλι όμως δεν θα καταφέρει να ορθοποδήσει οικονομικά. Σε αυτή τη δεύτερη εποχή του Μινιόν τα δεδομένα έχουν αρχίσει να αλλάζουν. Είναι η ίδια περίοδος που η ισπανική επιχείρηση Zara μπαίνει στην αγορά με προϊόντα δικά της και μέσα σε ένα χρόνο αδειάζουν τα ράφια και οι ουρές εμφανίζονται. Το Μινιόν βλέποντας τον ανταγωνισμό μπαίνει σε νέες συμφωνίες και νέα προϊόντα, ενώ ταυτόχρονα μεγάλες επιχειρήσεις όπως ο όμιλος Μαρινόπουλου και η εταιρεία Κλαουδάτος κάνουν την εμφάνισή τους με αποκλειστικές συνεργασίες και καλές τιμές, ενώ στο παιχνίδι μπαίνει και ο Λαμπρόπουλος. Ένας πόλεμος εκπτώσεων σε δύο φάσεις ξεκινάει σε μια κρίσιμη φάση και τελικά τα αποτελέσματα δεν ευνοούν το θρυλικό Μινιόν. Φωτογραφίες αρχείου: Από τη σελίδα «Μινιόν Το Πολυκατάστημα της Αθήνας» στο facebook.