Η ιστορία του Paul Pugh είναι τρομακτική γιατί αποτυπώνει, σε κάθε στάδιό της, το εφήμερο της καθημερινότητας, όπως τη γνωρίζουμε. Η ζωή αυτού του άνδρα άλλαξε μέσα σε μια στιγμή- και θα μπορούσε να είναι ο καθένας από μας στη θέση του. Είναι ταυτόχρονα όμως και ελπιδοφόρα, αφού ο Paul Pugh πέρασε μέσα από σφοδρή καταιγίδα αλλά μπορεί ακόμα να αντικρίζει τον ήλιο.
Βρέθηκε δηλαδή αντιμέτωπος με μια μεγάλη δυσκολία και ανατροπή στη ζωή του κι εκείνος κατάφερε όχι μόνο να επιβιώσει αλλά να ζει καλά, γνωρίζοντας κι άλλους ανθρώπους που τα κατάφεραν εξίσου και στέλνοντας ένα μήνυμα δύναμης και θέλησης.
Στη διάρκεια της πιο κρίσιμης συνάντησης της ζωής του κι ενώ οι γιατροί του έλεγαν πώς θα ήταν το μέλλον του μετά την επέμβαση στον εγκέφαλο, στην οποία θα υποβαλλόταν, ο Pugh ξέσπασε στα γέλια και δεν σταμάτησε σε όλη τη διάρκεια της συζήτησης. Μέσα του, εκείνος ένιωθε να κλαίει με λυγμούς, ήταν σίγουρος πως έκλαιγε γοερά. Εξωτερικά όμως είχε ξεσπάσει σε ασυγκράτητα γέλια.
Λίγο αργότερα διαγνώστηκε με «παθολογικό γέλιο».
Ο 37χρονος σήμερα Paul από την Ουαλία ήταν σε βραδινή έξοδο με τους συμπαίκτες του στην ομάδα ποδοσφαίρου, τον Ιανουάριο του 2007, όταν δέχθηκε απρόκλητη επίθεση. Οι άγνωστοι δράστες τού επιτέθηκαν ενώ έφευγε από παμπ, με μπουνιές και κλωτσιές.
Έχοντας υποστεί κακώσεις στο κρανίο, έπεσε σε κώμα που κράτησε πάνω από δύο μήνες. Στον εγκέφαλό του σχηματίστηκε ένας μεγάλος θρόμβος, με αποτέλεσμα να έχει δυσκολία στην ομιλία, χρόνια κόπωση και κινητικές δυσκολίες. Χρειάστηκε να μετακινείται με αμαξίδιο.
«Έπρεπε να μάθω να περπατάω και να μιλάω από την αρχή. Και να συμφιλιωθώ με το γεγονός πως δεν θα αναρρώσω ποτέ πλήρως» λέει ο ίδιος στο BBC. «Η ζωή έγινε για μένα και για την οικογένειά μου αγώνας, αλλά τα καταφέρνουμε».
Ο Pugh έμεινε στο νοσοκομείο 13 μήνες. Τον τέταρτο μήνα έπαθε το πρώτο του «επεισόδιο» γέλιου.
«Βρισκόμουν σε μια πολύ σημαντική συνάντηση με τον ψυχολόγο μου, τον υπεύθυνο για την αποκατάσταση και την οικογένειά μου, για να συζητήσουμε για τη ζωή και το μέλλον μου» αφηγείται. «Όταν άρχισαν να μιλούν για μένα φοβήθηκα, κάτι πυροδοτήθηκε μέσα στο κεφάλι μου και άρχισα να γελάω. Δεν σταμάτησα σε όλη τη διάρκεια της συνάντησης. Στην πραγματικότητα έκλαιγα γοερά αλλά εξωτερικά έβγαινε σαν γέλιο».
Στην αρχή κανείς δεν κατάλαβε τη συμπεριφορά του. Μέχρι και η οικογένειά του ήταν δύσπιστη απέναντί του και νόμιζε πως «έκανε σκηνή σε κοινή θέα, επιχειρώντας να τραβήξει την προσοχή».
Χρειάστηκαν πολλά χρόνια πριν τα επεισόδια του Pugh να διαγνωστούν ως παθολογικό γέλιο ή το λεγόμενο «ψευδοπρομηκικό φαινόμενο» (Pseudobulbar Affect – PBA). Η ασθένεια αυτή προκύπτει όταν υπάρξει μια «αποσύνδεση» ανάμεσα στον μετωπιαίο λοβό του εγκεφάλου- που ελέγχει τα συναισθήματα- και την παρεγκεφαλίτιδα και το εγκεφαλικό στέλεχος – που ρυθμίζουν την έκφραση των συναισθημάτων. Το ΡΒΑ μπορεί να επηρεάσει ανθρώπους με νευρολογικές διαταραχές ή έχουν περάσει κρίσεις όπως εγκεφαλικά, σκλήρωση ή Αλτσχάιμερ.
«Ο όρος αναφέρεται στην ανεξέλεγκτη έκφραση συναισθήματος που είναι δυσανάλογο ή ακατάλληλο προς το κοινωνικό πλαίσιο στο οποίο εκδηλώνεται και ασύνδετο και ασυντόνιστο με τα πραγματικά συναισθήματα που έχει εκείνη την ώρα ο άνθρωπος που το εκφράζει» εξηγεί ο Andy Tyerman, κλινικός νευροψυχολόγος στην οργάνωση Headway. «Ένας άνθρωπος μπορεί επίσης να δείχνει πολύ αναστατωμένος με κάτι που προηγουμένως μπορεί να έμοιαζε όχι μεγάλης σημασίας».
Στην περίπτωση του Pugh, εκείνος γελούσε ενώ ένιωθε πως έκλαιγε.
«Εγώ ξέρω πότε γελάω ή κλαίω, αλλά οι άλλοι άνθρωποι όχι» εξηγεί ο ίδιος. «Κάποιοι αντέδρασαν με στεναχώρια, άλλοι με αντιμετώπισαν με σαρκασμό ή ακόμα και με επιθετικότητα κι επιχείρησαν να με πληγώσουν επειδή νόμιζαν πως γελάω σε βάρος τους. Είναι εκπληκτικό το πόσο σημαντικό είναι το γέλιο. Το θεωρείς κάτι δεδομένο αλλά στην πραγματικότητα έχει πολύ μεγάλο αντίκτυπο, το να μοιραστείς ένα αστείο με κάποιον είναι πολύ ιδιαίτερο».
Ο Pugh λέει πως η οικογένειά του έδειξε πολλή κατανόηση. Η μητέρα του έγινε ο μόνιμος φροντιστής του για να τον βοηθά με τα προβλήματα που αντιμετώπιζε στην κίνηση. Ο πατέρας του, στα 72 του χρόνια, εξακολουθεί να δουλεύει. Και τα αδέλφια του Simon και Matthew δεν σταμάτησαν να τον βοηθούν, τα δέκα χρόνια της δοκιμασίας του.
Όπως εξομολογείται, η διάγνωση ήταν δύσκολη για εκείνος και μερικές φορές, στα επεισόδιά του, τραβάει την προσοχή χωρίς να το θέλει. Όμως πλέον έχει μάθει να «νιώθει» το επεισόδιο γέλιου να έρχεται.
«Νιώθω το γέλιο να έρχεται λίγα δευτερόλεπτα πριν, μερικές φορές καταφέρνω να το ελέγξω αλλά άλλες φορές όχι. Το γέλιο δεν διαρκεί πολύ, ένα λεπτό το περισσότερο, αλλά μπορεί να προκαλέσει πολλά προβλήματα, αν ο κόσμος δεν καταλαβαίνει.
Ο Pugh έχει καταφέρει να αναπτύξει τη δική του μέθοδο για να προλάβει ένα επικείμενο επεισόδιο, με το να σκέφτεται κάποιον ή κάτι κακό, χωρίς να του προσδίδει όμως συναίσθημα. Με τον τρόπο αυτό, όπως εκτιμά, ελέγχει εννιά στα δέκα επεισόδια γέλιου.
Τα δέκα χρόνια από την επίθεση μέχρι σήμερα ήταν πολύ δύσκολα, προσθέτει. Χρειάστηκε να αφήσει τη δουλειά του – εργαζόταν ως ηλεκτρολόγος- και πλέον μοιράζει τον χρόνο του στις θεραπείες του και τις επισκέψεις στη μη κερδοσκοπική οργάνωση Headway, η οποία, όπως λέει, του έμαθε πολλά για το πώς είναι να είσαι με ανθρώπους με εγκεφαλικά τραύματα και την ασφάλεια πως δεν ήταν μόνος του.
«Από την επίθεση και μετά έχουμε συναντήσει τους πιο απίστευτους ανθρώπους, όλοι ήθελαν να με βοηθήσουν» προσθέτει. «Από την άλλη πλευρά, νιώθω σαν να είμαι σε κατ’ οίκον περιορισμό επειδή το επηρεάστηκε η κινητικότητα και η ισορροπία μου, κι έτσι χρειάζομαι βοήθεια κάθε φορά που βγαίνω έξω».
Το 2014 ξεκίνησε την «Καμπάνια του Paul» (Paul’s Pledge), μια προσπάθεια ευαισθητοποίησης του κόσμου για τα περιστατικά βίας που συνδέονται με το αλκοόλ, στην οποία έχει εμπλακεί και η αστυνομία.
Κάνει επισκέψεις σε σχολεία, κολέγια και λέσχες νέων και, όπως λέει, η ανταπόκριση που βρίσκει είναι «φανταστική» επειδή «όλοι βλέπουν πως είναι κάτι πραγματικό και όχι υποκριτικό».
«Αυτή είναι η ζωή μου τώρα. Έχω φύγει από το τι συνέβη» λέει. «Είναι πολλά που δεν μπορώ να κάνω, αλλά μπορώ να συνεχίσω αυτή την καμπάνια. Πιστεύω πως στέλνει ένα ισχυρό μήνυμα στον κόσμο. Δεν θέλω να δω κανέναν, κανέναν απολύτως, να βρίσκεται στην κατάσταση που βρέθηκα εγώ και η οικογένειά μου».
Οι τέσσερις δράστες που ξυλοκόπησαν τον Paul καταδικάστηκαν σε ποινές φυλάκισης από εννέα μήνες έως τέσσερα χρόνια.
«Εκείνος που με κλώτσησε στο κεφάλι με όλη του τη δύναμη, και παραλίγο να με σκοτώσει, είναι έξω. Κι εγώ; Δέκα χρόνια μετά, ακόμα εκτίω την ποινή μου…» καταλήγει.
