Αιχμή του δόρατος αποτελούν τα επαγγέλματα που εξασφαλίζουν μία θέση εργασίας στην Ελλάδα και στην Ευρώπη. Από την εποχή των «παχιών αγελάδων» μέχρι και σήμερα το κριτήριο της εξασφάλισης μιας θέσης εργασίας ήταν ψηλά στην ατζέντα των νέων.
Χρόνο με το χρόνο ωστόσο τα επαγγέλματα που έχουν μεγαλύτερες πιθανότητες στον χάρτη της αγοράς αλλάζουν και οι έρευνες που δημοσιεύονται κατά καιρούς δείχνουν πού υπάρχουν ελλείψεις, αλλά και ποιες δουλειές δεν αντέχουν στο μέλλον.
Οι αλλαγές στην αγορά εργασίας είναι ραγδαίες και μέσα στα επόμενα χρόνια η εικόνα θα αλλάξει εκ νέου.
Το Cedefop το Ευρωπαϊκό Κέντρο για την Ανάπτυξη της Επαγγελματικής Κατάρτισης έχει πρόσφατα δημοσιεύσει ενδιαφέρουσες πληροφορίες σχετικά με την έλλειψη καταρτισμένου ανθρώπινου δυναμικού για συγκεκριμένα επαγγέλματα στην Ευρώπη, αλλά και στην Ελλάδα.
Το Cedefop έχει προσδιορίσει τα πέντε κορυφαία επαγγέλματα στην Ευρώπη, για τα οποία δεν υπάρχει επαρκώς καταρτισμένο προσωπικό στην αγορά εργασίας.
Τα πέντε επαγγέλματα στα οποία παρατηρείται έλλειψη εξειδικευμένου προσωπικού είναι τα ακόλουθα:
- επαγγελματίες στις Τεχνολογίες Πληροφορίας και Επικοινωνίας (ICT),
- επαγγελματίες στους τομείς της επιστήμης,
- της τεχνολογίας,
- της μηχανικής
- και των μαθηματικών (STEM), γιατροί, νοσοκόμοι/μαίες και εκπαιδευτικοί.
Παρόλο που οι πληροφορίες αφορούν γενικά σε όλα τα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, εντούτοις οι ελλείψεις σε καταρτισμένο προσωπικό ποικίλουν από χώρα σε χώρα.
Για παράδειγμα, ενώ οι επαγγελματίες στις Τεχνολογίες Πληροφορίας και Επικοινωνίας είναι δυσεύρετοι στο Βέλγιο, την Ελλάδα και την Ισπανία, εντούτοις στην Φινλανδία δεν φαίνεται να υπάρχει τέτοια ανάγκη. Επίσης, υπάρχουν συγκεκριμένες απαιτήσεις επαγγελμάτων κατά χώρα. Για παράδειγμα, στην Εσθονία και τη Γαλλία υπάρχει μεγαλύτερη ανάγκη για νομικούς, ενώ στην Ιρλανδία, την Ουγγαρία, το Λουξεμβούργο και το Ηνωμένο Βασίλειο υπάρχει μεγαλύτερη ανάγκη για οικονομολόγους.
Στην ελληνική πραγματικότητα τα δεδομένα είναι διαφορετικά. Τουρισμός, Ναυτιλία, Γεωργία, Πληροφορική, Τηλεπικοινωνίες, Ενέργεια και Υγεία είναι τομείς που σύμφωνα με ερευνητικά δεδομένα αντέχουν στο μέλλον.
Με την ανεργία να έχει αναδειχθεί σε σημαντικό πρόβλημα για τη χώρα μας, το ζητούμενο για τα άτομα που βρίσκονται εκτός εργασίας, αλλά και για όσους ξεκινούν τις σπουδές τους είναι να εντοπιστούν οι τομείς που έχουν τη μεγαλύτερη ζήτηση αλλά και οι βασικές δεξιότητες οι οποίες απαιτούνται από την πλευρά των εργοδοτών.
Πληροφορίες για τα πιο δημοφιλή επαγγέλματα της επόμενης δεκαετίας δίνει η τελευταία έκθεση του Cedefop. Σύμφωνα με αυτήν, οι περισσότερες θέσεις εργασίας αναμένεται να ανοίξουν μέχρι το 2025 στον αγροτικό τομέα.
Οι περισσότερες από τις θέσεις αυτές θα προκύψουν κατά κύριο λόγο όχι από τη δημιουργία νέων εκμεταλλεύσεων στον κλάδο, αλλά από τη συνταξιοδότηση εργαζομένων.
Συνολικά, τη μεγαλύτερη ανάπτυξη, έως το 2025, αναμένεται να έχουν οι ακόλουθοι κλάδοι: αγορά ακινήτων, επαγγελματικές, επιστημονικές και τεχνικές δραστηριότητες, υπηρεσίες διαμονής και διατροφής, υπηρεσίες πληροφόρησης και επικοινωνίας, δραστηριότητες στο χονδρικό και το λιανικό εμπόριο, δραστηριότητες διοικητικών και υποστηρικτικών υπηρεσιών, εκπαίδευση και κατασκευές.
Σε επίπεδο θέσεων εργασίας, μεγάλες είναι οι ελλείψεις σε προσωπικό στελέχωσης υπηρεσιών προς επιχειρήσεις, θέσεις μάνατζερ διοίκησης, θέσεις που αφορούν στη λειτουργία συστημάτων πληροφορικής – τεχνολογίας, χειριστών τεχνικής υποστήριξης, πωλητών και υπευθύνων marketing.
Ελαφρώς διαφοροποιημένα είναι ωστόσο τα πιο πρόσφατα στοιχεία που προέρχονται από έρευνα των προοπτικών της αγοράς εργασίας που πραγματοποίησε η επιστημονική ομάδα του Πανεπιστημίου Πειραιώς. Σε αυτή τονίζεται ο ευρύτερος κλάδος των οικονομικών επαγγελμάτων για στελέχη επιχειρήσεων, γραμματείς και υπαλλήλους γραφείων κάθε κατηγορίας παρουσιάζει σοβαρά προβλήματα απορροφητικότητας.
Εξαίρεση αποτελούν οι ορκωτοί ελεγκτές, οι φοροτεχνικοί, οι λογιστές και κατά δεύτερο λόγο οι έμπειροι πωλητές, ιδιαίτερα σε προϊόντα σύγχρονης τεχνολογίας και τηλεπικοινωνιών.
Πολύ αρνητική είναι η κατάσταση στον τραπεζικό και στον ασφαλιστικό κλάδο.
Σχετικά καλύτερες ευκαιρίες έχουν οι απόφοιτοι οικονομικών επιστημών όταν συνδυάζουν γνώσεις πληροφορικής, Διαδικτύου, καινοτομικών δραστηριοτήτων και σύγχρονων αγροτικών καλλιεργειών.
Οι οικονομολόγοι ενέργειας έχουν ορισμένες προοπτικές εργασίας, ενώ όπως είναι γνωστό τις ευρωπαϊκές και στις αραβικές χώρες του Κόλπου στρέφονται πολιτικοί μηχανικοί, αρχιτέκτονες, υδραυλικοί, ηλεκτρολόγοι, τεχνίτες κατασκευών.
Τα επαγγέλματα της πληροφορικής, των τηλεπικοινωνιών, του Διαδικτύου εμφανίζουν πολυδιάστατες ευκαιρίες εργασίας, λιγότερες απ’ ό,τι στο παρελθόν, αλλά με θετικές μεσομακροπρόθεσμες προοπτικές.
Πληροφορικός, Πληροφορικός-Οικονομολόγος,
Πληροφορικός-Μηχανικός, Πληροφορικός-Τηλεπικοινωνιών, Πληροφορικός διαδικτύου, Τηλεπληροφορικός, Πληροφορικός ψηφιακής εικόνας,
Οικονομολόγος, Οικονομολόγος διοίκησης ή πωλήσεων, Φοροτεχνικός, Στέλεχος τουριστικών επιχειρήσεων, Στέλεχος δημοσίων σχέσεων,
Πωλητής, Ξεναγός, Εμποροπλοίαρχος, Μηχανικός εμπορικού ναυτικού,
Μηχανολόγος-Μηχανικός, Γεωλόγος, Μεταλλειολόγος Τεχνολόγος τροφίμων, Ελεγκτής ποιότητας, Τεχνολόγος μουσικών οργάνων, Μηχανικός ενέργειας, Τεχνικός φυσικού αερίου, Τεχνολόγος-Ακτινολόγος, Τεχνολόγος ιατρικών μηχανημάτων,
Δάσκαλος, Κοινωνικός Λειτουργός, Ειδικός για ΑΜΕΑ, Νοσηλευτής, Βοηθός νοσοκόμος, Αισθητικός, Λογοθεραπευτής, Φυσιοθεραπευτής, Ιατρικός επισκέπτης, Γεωπόνος, Τεχνολόγος- Ζωοτεχνικός, Κτηνίατρος, Ιχθυολόγος, Ποτοποιός, Οινολόγος, Μάγειρας, Ζαχαροπλάστης, Κομμωτής, Επιπλοποιός, Ξυλουργός, Καραβομαραγκός,
Ηλεκτρολόγος, Ηλεκτροτεχνίτης, Ψυκτικός, Αλουμινάς, Υδραυλικός, Σοβατζής, Πλακάς, Μαρμαράς, Ιδιωτικός αστυνομικός ασφαλείας, Κηπουρός, Επαγγελματίας οδηγός, Χειριστής βαρέων οχημάτων και κλάρκ, Παρκαδόρος, Διανομέας εμπορευμάτων και έτοιμου φαγητού, Φορτοεκφορτωτής, Καθαριστής, Οικιακός βοηθός.
Πολιτικός Μηχανικός, Αρχιτέκτονας-Μηχανικός,
Γιατρός, Οδοντίατρος, Φαρμακοποιός, Βιολόγος, Χημικός, Γενετιστής,
Χρηματιστής, Ασφαλιστής, Τραπεζικός υπάλληλος, Πιλότος, Ιπτάμενος φροντιστής, Διαιτολόγος, Αστρονόμος, Σεισμολόγος,
Τεχνολόγος, Κλωστοϋφαντουργός, Αεροναυπηγός,
Δικηγόρος, Δημοσιογράφος, Ψυχολόγος, Πολιτικός Επιστήμονας, Κοινωνιολόγος, Δάσκαλος, Εκπαιδευτικός, Φιλόλογος, Θεολόγος, Ιστορικός, Αρχαιολόγος, Γεωγράφος, Λαογράφος, Ανθρωπολόγος, Διεθνολόγος, Μαθηματικός, Φυσικός, Γυμναστής, Νηπιαγωγός, Ηθοποιός, Μουσικός,
Σκηνοθέτης, Χορευτής, Θεατρολόγος, Γραφίστας, Διακοσμητής, Ενδυματολόγος, Εικονολήπτης, Ηχολήπτης, Παραγωγός ραδιοφώνου, Μακιγιέρ.
To επάγγελμα του οδοντιάτρου είναι το καλύτερο για το 2017 όσον αφορά στις προοπτικές ανάπτυξης, στην ισορροπία μεταξύ προσωπικής και επαγγελματικής ζωής και στις απολαβές, σύμφωνα με το U.S. News & World Report, το οποίο δημοσιεύει μία λίστα με τις 100 κορυφαίες θέσεις εργασίας στην Αμερική κάθε χρόνο. Γενικά τα επαγγέλματα υγείας βρέθηκαν στις πρώτες θέσεις στη σχετική λίστα.
Στην Αμερική οι οδοντίατροι αναρριχήθηκαν στην κορυφή της λίστας ως το καλύτερο επάγγελμα, ακολουθούμενοι από τους νοσοκόμους και τους βοηθούς ιατρών.
Μέχρι το 2024, η αύξηση της απασχόλησης στο επάγγελμα του οδοντιάτρου εκτιμάται ότι θα φτάσει το 18%, γεγονός που μεταφράζεται σε περίπου 23.300 νέες θέσεις εργασίας. Κατά μέσο όρο, οι οδοντίατροι κέρδιζαν 152.700 δολάρια το 2015, με τον μεγαλύτερο μισθό να ξεπερνά τα 187.200 δολάρια και το χαμηλότερο να κυμαίνεται στα 68.310 δολάρια.
Το επάγγελμα του ορθοδοντικού, το οποίο ήταν στην κορυφή των καλυτέρων επαγγελμάτων πέρυσι, φέτος κατατάσσεται στην πέμπτη καλύτερη θέση.