Ένα από τα πιο φημισμένα Μαστιχοχώρια της Χίου, το Πυργί γνωστό και ως το «ζωγραφιστό χωριό», μοιάζει με χρονομηχανή που ταξιδεύει στο χρόνο. Μάλιστα, έχει συμπεριληφθεί στη λίστα με τα 17 ομορφότερα χωριά της Ελλάδας από το CNN Travel, αποδεικνύοντας ότι το μοναδικό αυτό χαρακτηριστικό του, γίνεται αντιληπτό και αποδεκτό από το ευρύ κοινό.
Ανακηρυγμένο ως διατηρητέο μνημείο, είναι γνωστό τοις πάσι για τη γεωμετρική διακόσμηση των εξωτερικών τοίχων των σπιτιών του, ένα χαρακτηριστικό στοιχείο που το καθιστά μοναδικό στο είδος του σε όλη την Ελλάδα.
Πρόκειται για τα περίφημα «ξυστά», τα οποία δημιουργούν ιδιαίτερα γεωμετρικά σχήματα, σε άσπρο και μαύρο χρώμα, τα οποία προσδίδουν και στο Πυργί τον ιδιαίτερο χαρακτήρα του.
Η εντυπωσιακή τεχνική, που τα σκαλίσματα γίνονται με το χέρι, περιλαμβάνει μαύρη άμμο που ασπρίζεται και στη συνέχεια ξύνεται. Έτσι δημιουργούνται τα περίφημα μαύρα μοτίβα πάνω σε άσπρο φόντο, απλά ή σύνθετα, που διατηρείται ζωντανή έως τις μέρες μας.
Τα σπίτια του χωριού, όπως και των υπόλοιπων Μαστιχοχωρίων της Χίου, είναι κολλητά το ένα με το άλλο και συνδέονται με τα απέναντι με εντυπωσιακές αψίδες, ενώ η αίσθηση ότι το χωριό δημιουργήθηκε με αμυντικό χαρακτήρα προκειμένου να προσφέρει στους κατοίκους του ασφάλεια και προστασία είναι παντού διάχυτη.
Κάτι που επιβεβαιώνεται και από τον αμυντικό πύργο στο κέντρο του χωριού, που λειτουργούσε σαν καταφύγιο σε περίπτωση επίθεσης.
