Μία από τις πιο χαρακτηριστικές εικόνες που έχουν συνδυαστεί στη συνείδηση όλων με την Αμοργό είναι η πάλλευκη πινελιά της Παναγίας Χοζοβιώτισσας σε ένα άγριο και βραχώδες τοπίο, με ονειρική θέα στη γαλήνια απεραντοσύνη του Αιγαίου. Αδιαμφισβήτητα πρόκειται για μία από τις πιο εντυπωσιακές και ιδιαίτερες μονές στις Κυκλάδες, που κλέβει τις εντυπώσεις των επισκεπτών που θα αντικρίσουν από κοντά αυτό το μοναδικό θέαμα που κόβει, στην κυριολεξία, την ανάσα.
Το μοναστήρι της Παναγιάς της Χοζοβιώτισσας είναι κτισμένο πάνω στις άγριες βουνοκορφές της Αμοργού. Φαίνεται να κρέμεται κυριολεκτικά δίπλα από το κενό, έχοντας μοναδική θέα στο απέραντο γαλάζιο του Αιγαίου. Το μοναστήρι χτίστηκε το 1017 και το 1088 ανακαινίστηκε από τον αυτοκράτορα του Βυζαντίου Αλέξιο Κομνηνό.
Παναγία Χοζοβιώτισσα: Η πάλλευκη πινελιά που «κρέμεται» στο άγριο και βραχώδες τοπίο της Αμοργού
Η πάλλευκη πινελιά που σπάει τη μονοτονία του άγριου και βραχώδους τοπίο στο νότιο τμήμα του νησιού, αποτελεί μία από τις πιο χαρακτηριστικές εικόνες της Αμοργού, η οποία ταξιδεύει στα πέρατα του κόσμου. Σκαρφαλωμένη στους απειλητικούς και απόκρημνους βράχους, η Μονή της Παναγίας της Χοζοβιώτισσας στην Αμοργό, είναι ορατή μόνο από το πέλαγος, ενώ από μακριά μοιάζει με λευκή ζωγραφιά, με το Αιγαίο να απλώνεται 300 μέτρα πιο κάτω.
Το όνομα της μονής προέρχεται από την περιοχή της καταγωγής της εικόνας της Παναγίας, που προέρχεται από την περιοχή Χοζιβά ή Χόζοβο των Αγίων Τόπων, με τις υπογραφές πάνω σε αυτήν να αποτελούν και τους σύγχρονες μάρτυρες της καταγωγής της. Μέσα στη μονή υπάρχουν δύο ενεπίγραφες εικόνες της Παναγίας και ένα εξαπτέρυγο που χρονολογείται στην εποχή του αυτοκράτορα Αλέξιου Α’ Κομνηνού.
Για να φτάσει κανείς σε αυτό το τόσο απέριττο και συνάμα άκρως επιβλητικό μοναστήρι ο επισκέπτης θα χρειαστεί να ανέβει περίπου 300 σκαλοπάτια. Η θέα, ωστόσο, προς το απέραντο γαλάζιο του Αιγαίου, σίγουρα θα ανταμείψει την όποια ταλαιπωρία και με το παραπάνω.
Ο επισκέπτης δεν μπορεί παρά να σταθεί με δέος μπροστά σε αυτό το παράξενο οικοδόμημα του 1017, που εκτείνεται σε οκτώ ορόφους. Στενές σκάλες, πέτρινες ή χτιστές, σκαλισμένες πάνω στο βράχο, συνδέουν τους ορόφους της μονής. Λαξευμένα στο βράχο είναι και τα κελιά των μοναχών, τα μαγειρεία, οι αποθήκες, τα πατητήρια και τα πηγάδια.
