Ο Ko Zeyer διέσχιζε κατεστραμμένους δρόμους, ρωγμές και καθιζήσεις εδάφους, κατευθυνόμενος προς την ιδιαίτερη πατρίδα του, την πόλη Σαγκάινγκ, το επίκεντρο του ισχυρότερου σεισμού που έχει πλήξει τη Μιανμάρ εδώ και έναν αιώνα.
Η διαδρομή από τη Μανταλέι διαρκεί συνήθως 45 λεπτά με το αυτοκίνητο, αλλά μετά τον σεισμό της περασμένης Παρασκευής, του πήρε 24 ώρες για να διασχίσει γκρεμισμένες γέφυρες και ερειπωμένα κτίρια.
Ανθρωπιστική κρίση και καταστροφές
Όταν έφτασε, βρήκε την οικογένειά του ασφαλή, αλλά πολλοί φίλοι του είχαν χάσει τη ζωή τους και μεγάλο μέρος της πόλης είχε καταστραφεί. Τοπικές ομάδες διάσωσης προσπαθούν να αντιμετωπίσουν την κατάσταση με περιορισμένους πόρους, καθώς η χώρα βρίσκεται υπό τον έλεγχο μιας στρατιωτικής χούντας που διακατέχεται από παρανοϊκό έλεγχο και μαστίζεται από εμφύλιο πόλεμο.
Χιλιάδες άνθρωποι παραμένουν παγιδευμένοι κάτω από τα ερείπια, χωρίς να έχουν ακόμη προστεθεί στον επίσημο αριθμό των 3.145 νεκρών που έχουν επιβεβαιωθεί μία εβδομάδα μετά την καταστροφή.
«Η μυρωδιά των νεκρών σωμάτων έχει κατακλύσει την πόλη», δήλωσε ο Ko Zeyar, κοινωνικός λειτουργός, καθώς οι κάτοικοι αναφέρουν ότι οι σοροί θάβονται σε ομαδικούς τάφους.
Επιζώντες περιμένουν στην ουρά για τροφή και νερό, ενώ πολλοί κοιμούνται έξω σε στρώματα, εκτεθειμένοι σε κουνούπια και αφόρητη ζέστη 37°C, καθώς οι μετασεισμοί συνεχίζουν να ταρακουνούν την περιοχή.
«Σχεδόν όλη η πόλη ζει και κοιμάται στον δρόμο, σε εξέδρες ή σε γήπεδα ποδοσφαίρου, όπως κι εγώ, επειδή φοβόμαστε», δήλωσε ο Ko Zeyer. «Δεν κοιμάμαι μέσα, αλλά κοντά στην πόρτα, ώστε να μπορώ να τρέξω γρήγορα», συμπληρώνει.
Έλλειψη οργανωμένης βοήθειας
Η καταστροφή επιδείνωσε την ήδη δεινή κατάσταση στη Μιανμάρ, όπου σχεδόν 20 εκατομμύρια άνθρωποι χρειάζονταν ανθρωπιστική βοήθεια πριν ακόμη από τον σεισμό, λόγω τεσσάρων ετών εμφυλίου πολέμου.
Ο στρατηγός Min Aung Hlaing, επικεφαλής της χούντας, διεξάγει πόλεμο σε πολλαπλά μέτωπα εναντίον φιλοδημοκρατικών δυνάμεων και εθνοτικών ένοπλων ομάδων από το πραξικόπημα του 2021, με πλήθος αναφορών για εγκλήματα κατά των πολιτών.
Οι πόροι της χώρας είναι εξαντλημένοι, με αποτέλεσμα η ανταπόκριση στον σεισμό να είναι ανύπαρκτη από τη στρατιωτική κυβέρνηση.
«Γιατί ο Min Aung Hlaing δεν έχει στείλει όλες τις στρατιωτικές του δυνάμεις για διάσωση και αρωγή;… Βλέπουμε μόνο πολίτες να σκάβουν στα ερείπια», δήλωσε η πρώην ειδική εισηγήτρια του ΟΗΕ για τη Μιανμάρ, Yanghee Lee.
Σαγκάινγκ: Μια πόλη που έγινε ερείπια
Ο εθελοντής διασώστης Kyaw Min περιέγραψε την κατάσταση στη Σαγκάινγκ με σκληρά λόγια:
«Μοιάζει με τόπο θανάτου … σαν να έχει βομβαρδιστεί από πυρηνική βόμβα».
Η καταστροφή εκτείνεται και σε άλλες πόλεις, όπως η Μανταλέι και η στρατιωτική πρωτεύουσα Ναϊπιντάου, ενώ ο σεισμός έγινε αισθητός μέχρι την Ταϊλάνδη και την Κίνα.
Επί μέρες, οι διασώστες έσκαβαν στα ερείπια με γυμνά χέρια ή ελάχιστα εργαλεία, ανασύροντας επιζώντες αλλά και νεκρούς, ανάμεσά τους παιδιά και ηλικιωμένους.
«Ανασύραμε πτώματα χωρίς κεφάλια, χωρίς χέρια ή πόδια… Ήταν μια φρικτή εμπειρία», δήλωσε ο Kyaw Min.
Το 80% της Σαγκάινγκ έχει υποστεί ζημιές, ενώ οι γύρω αγροτικές περιοχές βρίσκονται σε παρόμοια κατάσταση. Οι δρόμοι έχουν καταστραφεί, εμποδίζοντας την άφιξη βαρέων μηχανημάτων όπως εκσκαφείς.
«Οι αποστολές διάσωσης ή βοήθειας δεν μπορούσαν να φτάσουν αμέσως. Οι γέφυρες που συνδέουν τη Σαγκάινγκ είχαν σοβαρές ζημιές», είπε ο Ko Zeyer. «Πολλοί άνθρωποι χάθηκαν επειδή η βοήθεια έφτασε πολύ αργά».
Πόλεμος εν μέσω σεισμού
Από το πραξικόπημα του 2021, η Σαγκάινγκ έχει γίνει πεδίο μαχών μεταξύ του στρατού και των δυνάμεων αντίστασης.
Οι μεγαλύτερες πόλεις ελέγχονται από τη χούντα, ενώ τα χωριά χωρίζονται σε φιλο-στρατιωτικά και φιλοδημοκρατικά εδάφη. Οι κάτοικοι που αμφισβητούν την εξουσία του στρατού πληρώνουν βαρύ τίμημα.
Ο στρατός πραγματοποιεί συχνά επιδρομές, καίει χωριά και σκοτώνει αμάχους. Επίσης, χρησιμοποιεί αεροπορικούς βομβαρδισμούς, οι οποίοι συνεχίστηκαν ακόμη και μετά τον σεισμό.
Μάρτυρες ανέφεραν στην CNN ότι υπήρξαν αεροπορικές επιδρομές σε διάφορες περιοχές της Μιανμάρ αμέσως μετά τον σεισμό.
Την Πέμπτη, η στρατιωτική κυβέρνηση ανακοίνωσε προσωρινή κατάπαυση του πυρός μέχρι τις 22 Απριλίου, έπειτα από πίεση λόγω επίθεσης των στρατευμάτων της σε κονβόι του κινεζικού Ερυθρού Σταυρού που μετέφερε βοήθεια στους σεισμόπληκτους.
Ωστόσο, σύμφωνα με αναφορές ανθρωπιστικών ομάδων και τοπικών ΜΜΕ, η χούντα φέρεται ήδη να έχει παραβιάσει την κατάπαυση του πυρός.
