Η ιστορία των υπολογιστών σε ένα ελληνικό μουσείο

Τους παλιούς θα τους γυρίσει πίσω και τους νέους θα τους ταξιδέψει σε έναν κόσμο που ίσως να τους είναι άγνωστος σήμερα. Αυτό υπόσχεται το πρώτο μουσείο πληροφορικής στην Ελλάδα, το Ελληνικό Μουσείο Πληροφορικής, ο χώρος όπου το παρελθόν και το παρόν συναντώνται και ο επισκέπτης γνωρίζει την ιστορία και την εξέλιξη της πληροφορικής τις τελευταίες τρεις δεκαετίες. Αρκεί να σκεφτούμε ότι οι σημερινοί υπολογιστές με το μικρό τους μέγεθος και τα σύνθετα λειτουργικά τους συστήματα είναι σχεδιασμένοι για χρήσεις προγραμμάτων παιχνιδιών και άλλων πολύπλοκων λειτουργιών, οι πρώτοι ωστόσο υπολογιστές ήταν σχεδιασμένοι παρά μόνο για υπολογισμούς απλών αριθμητικών πράξεων, ενώ καταλάμβαναν περίπου τον χώρο ενός δωματίου! Για την έμπνευση της ιδέας του μουσείου, μίλησε στο Αθηναϊκό-Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων, ο κ. Γιώργος Τσεκούρας, ιδρυτής του Ελληνικού Μουσείου Πληροφορικής: «Ήταν το 2008 όταν αναζητούσαμε να επισκεφτούμε ένα μουσείο πληροφορικής στην Ελλάδα και διαπιστώσαμε ότι δεν υπάρχει. Αναρωτηθήκαμε γιατί ένας δημόσιος φορέας, ίσως κάποιο Πανεπιστήμιο που σχετίζεται με την τεχνολογία, να μην έχει φτιάξει έναν τέτοιο χώρο με παλιά αντικείμενα ή και ολόκληρους υπολογιστές. Αποτέλεσμα αυτής της διαπίστωσης, ήταν η έμπνευση δημιουργίας ενός τέτοιου χώρου όπου θα εκτίθενται συσκευές και προγράμματα από τον κόσμο της πληροφορικής». Το Ελληνικό Μουσείο Πληροφορικής® (ΕΛ.Μ.Π.) ξεκίνησε τις δραστηριότητες του το 2009 και από το 2012 αποτελεί τον πρώτο επίσημο φορέα στην Ελλάδα που επιχειρεί να συγκεντρώσει τη γνώση για την εξέλιξη στο χώρο της πληροφορικής από το 1970 μέχρι και σήμερα σε έναν ενιαίο χώρο, με τη μορφή μουσείου. Πρόκειται για ένα εγχείρημα που βασίζεται στις δωρεές υπολογιστών, λογισμικού και άλλων αντικειμένων από το χώρο της Πληροφορικής, προερχόμενες από ιδιώτες, από δημόσιους και ιδιωτικούς οργανισμούς, καθώς και από πολλούς άλλους φορείς. Η λειτουργία του ΕΛ.Μ.Π. στηρίζεται εξ ολοκλήρου σε ιδίους πόρους. Ανάμεσα στα εντυπωσιακά εκθέματα, τα οποία βλέπει ο επισκέπτης αμέσως μετά την είσοδο του μουσείου, είναι ένα πιστό αντίγραφο του πρώτου ποντικιού κατασκευασμένο από ξύλο, το οποίο δεν διαθέτει μπίλια ή φωτισμό -για να αντιλαμβάνεται τις κινήσεις του χρήστη- αλλά δύο μεταλλικούς δίσκους που είτε πήγαιναν πάνω κάτω είτε δεξιά και αριστερά. Πρόκειται για το πρώτο ποντίκι που κατασκευάστηκε το 1960 και όμοιά του υπάρχουν σε πολύ λίγα αντίστοιχα μουσεία του εξωτερικού και σίγουρα δεν είναι το μόνο εντυπωσιακό έκθεμα. Στο μουσείο μάλιστα συναντά κανείς δύο από τους πρώτους φορητούς ηλεκτρονικούς υπολογιστές βάρους 11 και 13 κιλών αντίστοιχα, που βλέποντάς τους παραπέμπουν πιο πολύ σε ογκώδεις βαλίτσες παρά στους γνώριμους σε όλους μας φορητούς υπολογιστές. Στο μουσείο υπάρχουν συνολικά 213 υπολογιστές, παιχνιδομηχανές και πάνω από 3800 αντικείμενα από τον χώρο της πληροφορικής. Επίσης ένα σημαντικό κομμάτι της συλλογής είναι τα βιβλία και ο περιοδικός τύπος. Η συλλογή του Μουσείου χρονολογικά ξεκινά από τα τέλη της δεκαετίας του ’70 και τις αρχές της δεκαετίας του ’80, που στην ουσία είναι η απαρχή της έννοιας του προσωπικού υπολογιστή. «Ο πιο παλιός υπολογιστής που θα έχουν την ευκαιρία να δουν όσοι επισκεφθούν το μουσείο είναι χρονολογίας 1977, ενώ στη συλλογή συμπεριλαμβάνονται και σπάνια εκθέματα, όπως ένα κομμάτι σκληρού δίσκου από τη δεκαετία του 1960 ή μια μνήμα RAM παλιού υπολογιστή της οποίας μάλιστα ένα μέρος είναι χειροποίητο, φτιαγμένο στο χέρι από γυναίκες της εποχής», αναφέρει ο κ. Τσεκούρας. Για τη δύσκολη «ανάβαση» αυτού του δρόμου, μίλησε ο κ Τσεκούρας, τονίζοντας: «Η πορεία μέχρι την υλοποίηση αυτού του χώρου, ήταν αρκετά δύσκολη, μάθαμε πολλά πράγματα, ενώ όλη η προσπάθειά μας αγκαλιάστηκε από τους δωρητές μας και τον απλό κόσμο». «Το Ελληνικό Μουσείο Πληροφορικής αποτελείται από εκθέματα που είναι συγκεντρωμένα από δωρεές απλών ανθρώπων που θέλησαν να μας υποστηρίξουν με αυτόν τον τρόπο. Απλόχερα δέχτηκαν να μας δωρίσουν τον υπολογιστή που κάποτε είχαν στο δωμάτιό τους ή κάποιο αντικείμενο γενικότερα που είχαν χρησιμοποιήσει. Έχουμε φτάσει τους 216 δωρητές από τον πιο απλό άνθρωπο που σκέφτηκε να κατεβάσει κάτι από το πατάρι του και να μας το δωρίσει, μέχρι την Τράπεζα της Ελλάδος», συμπληρώνει. Ο κ. Τσεκούρας εξηγεί τον σκοπό ίδρυσης ενός τέτοιου μουσείου:«Ο σκοπός είναι να γνωρίσει το κοινό, και κυρίως οι νέοι, το παρελθόν της πληροφορικής. Φεύγοντας από το μουσείο μας, δεν θέλουμε τα παιδιά να θυμούνται απλές ημερομηνίες, αλλά να εκτιμήσουν το παρελθόν έτσι ώστε να προχωρήσουν συνειδητοποιημένα στο μέλλον», λέει χαρακτηριστικά. Για περισσότερες πληροφορίες για το Μουσείο, το κοινό μπορεί να επισκεφθεί την επίσημη ιστοσελίδα του (elmp.gr), ενώ για τις επισκέψεις τους, το κοινό και τα σχολεία προγραμματίζουν κατόπιν συνεννοήσεως, στα τηλέφωνα και το site.Ελληνικό Μουσείο Πληροφορικής Λεωφόρος Κηφισσού 58, Αιγάλεω, e-mail: [email protected].