«Εδώ, φιλαράκι, παίζουμε μπάλα. Αν πονάς και δε γουστάρεις πήγαινε να παίξεις τένις»! Η συγκεκριμένη ατάκα έχει ακουστεί πολλές φορές σε γήπεδα. Κυρίως στα ερασιτεχνικά, είναι η αλήθεια. Το αγνό, τίμιο, πατροπαράδοτο ξύλο είναι κομμάτι του ποδοσφαίρου, είτε το θέλουμε, είτε όχι.
Δεν είναι λίγες οι φορές που ανάλογο… fair play έχει επικρατήσει και σε παιχνίδια σπουδαίων ομάδων σε κορυφαίο επίπεδο. Διότι καλό το ταλέντο αλλά αν χρειαστεί, η κλωτσιά πάει σύννεφο.
Τέτοια περιστατικά έχουν παρατηρηθεί κυρίως στα μεγάλα ντέρμπι του πλανήτη. Όχι μόνο εκεί, όμως. Σε πολλούς αγώνες, οι συνθήκες είναι τέτοιες που ευνοούν το ανελέητο ξύλο μέσα στις τέσσερις γραμμές του γηπέδου.
Αν όλα τα παραπάνω ήταν λήμμα σε κάποιο λεξικό τότε σίγουρα η φωτογραφία που θα είχε θα ήταν κάποια από το ματς της Εστουδιάντες με την Μίλαν, το 1969. Εκεί οι Αργεντίνοι ήταν υποχρεωμένοι να κερδίσουν καθώς είχαν δεχθεί μέχρι και απειλές για τη ζωής τους και κάπως έτσι μοίρασαν απλόχερα πόνο στους δύσμοιρους Ιταλούς που δεν ήξεραν από πού τους έρχεται…
Η σύγκρουση δυο ποδοσφαιρικών σχολών
Το Διηπειρωτικό κύπελλο ποδοσφαίρου (ο πρόγονος αυτού που σήμερα είναι γνωστό ως Παγκόσμιο Κύπελλο Συλλόγων) ήταν στην εποχή της μία εξαιρετική «εφεύρεση» που αφενός μεγάλωνε αυτό κάθε αυτό το προϊόν και αφετέρου έφερνε, συνήθως, σε σύγκρουση δυο διαφορετικές σχολές της μπάλας. Την ευρωπαϊκή και την λατινοαμερικάνικη. Και οι δυο σήμερα πλέον έχουν αφομοιώσει στοιχεία από την άλλη, αλλά πάντα το πάθος των λατινοαμερικάνων θα έρχεται σε σύγκρουση με την τακτική προσήλωση των ευρωπαίων.
Το 1969, μόλις εννέα χρόνια μετά τη δημιουργία του συγκεκριμένου θεσμού, εκπρόσωπος της λατινοαμερικάνικης σχολής στον μεγάλο τελικό της διοργάνωσης ήταν η αργεντίνικη Εστουδιάντες και αντίστοιχα της ευρωπαϊκής η ιταλική Μίλαν.
Μέχρι εκείνη τη χρονιά τα παιχνίδια ήταν διπλά (από ένα στην έδρα της κάθε ομάδας) και σε περίπτωση ισοπαλίας γινόταν και τρίτο ματς προκειμένου να αναδειχθεί ο τροπαιούχος. Στους τελικούς του 1969, ωστόσο, εισήχθη για πρώτη φορά ο κανόνας του εκτός έδρας γκολ, κάτι που σήμαινε πως μέσα σε δυο αγώνες οι ομάδες έλυναν τις διαφορές τους.
Έτσι ορίστηκε ο πρώτος τελικός να γίνει στις 8 Οκτωβρίου στο Σαν Σίρο και ο επαναληπτικός στις 22 του ίδιου μήνα στο θρυλικό «Λα Μπομπονέρα» το οποίο χρησιμοποιούσε η Εστουδιάντες για τις διεθνείς υποχρεώσεις της.
Ο διπλός τελικός και το ανθρωποκυνηγητό στο «Λα Μπομπονέρα»
Η Μίλαν έπαιζε σπουδαίο ποδόσφαιρο εκείνη την εποχή και λίγοι ήταν αυτοί που έδιναν έστω και την παραμικρή τύχη στην Εστουδιάντες. Όσοι, πάλι, περίμεναν εύκολη επικράτηση των «ροσονέρι» φαίνεται να επιβεβαιώνονται μετά το τέλος του πρώτου αγώνα.
Η εντυπωσιακή Μίλαν, που λίγους μήνες νωρίτερα είχε στεφθεί πρωταθλήτρια Ευρώπης κερδίζοντας με το επιβλητικό 4-1 τον Άγιαξ του Γιόχαν Κρόιφ, δεν άφησε κανένα περιθώριο αντίδρασης στους λατινοαμερικάνους οι οποίοι υποκλίθηκαν στην ανωτερότητα των Ιταλών. Το τελικό 3-0 δεν σηκώνει παρερμηνείες. Η Μίλαν με μπροστάρηδες του Τζιάνι Ριβέρα και τον αργεντίνο με γαλλική υπηκοότητα Νέστορ Κομπέν, μπροστά σε 60.000 οπαδούς, κάνει ότι θέλει μέσα στο γήπεδο.
Η Εστουδιάντες, ωστόσο, δεν είναι μια τυχαία ομάδα. Αρχικά είναι η κάτοχος του τίτλου και ήδη έχει δυο σερί κατακτήσεις του Λιμπερταδόρες. Παράλληλα, έχει τη φήμη της πιο σκληροτράχηλης ομάδας της Λατινικής Αμερικής. Και για να έχεις αυτό τον τίτλο σε αυτή τη γωνιά του πλανήτη είναι κάτι που κάνει τους αντιπάλους σου να τρομάζουν. Και με το δίκιο τους, δηλαδή.
Στις 22 Οκτωβρίου 1969, στο «Λα Μπομπονέρα» δεν πέφτει καρφίτσα. Το 3-0 του πρώτου αγώνα δεν ενοχλεί κανέναν από τους οπαδούς της Αργεντίνικης ομάδας που πιστεύουν στην επική ανατροπή. Ή απλά ήθελαν να απολαύσουν ανελέητο ξύλο.
Το… σόου ξεκίνησε από την προθέρμανση στο τέλος της οποίας όσοι φίλαθλοι ήταν πάνω από τη φισούνα πετούσαν στους παίκτες της Μίλαν καυτούς καφέδες. Αλλά όταν ξεκίνησε το ματς αυτό αποδείχθηκε πταίσμα. Από το πρώτο λεπτό οι παίκτες της Εστουδιάντες βαρούσαν στο ψαχνό. Κλωτσιές, δολοφονικά τάκλιν, μπουνιές, αγκωνιές υπήρχαν σχεδόν σε κάθε φάση. Είναι ενδεικτικό πως μέχρι στο 38ο λεπτό δύο παίκτες της Μίλαν βρισκόντουσαν εκτός αγώνα ο ένας με διάσειση και ο άλλος με σπασμένη μύτη!
Ο άτυχος με τη διάσειση ήταν ο Πιερίνο Πράτι ο οποίος επειδή κατάλαβε τι θα υποστούν οι συμπαίκτες του, σε μια ηρωική κίνηση, ζήτησε να συνεχίσει να παίξει αλλά τελικά άντεξε μόλις ένα τέταρτο επιπλέον. Στο 38ο λεπτό έχασε τις αισθήσεις του και, σύμφωνα με τα δημοσιεύματα της εποχής μέρος της μνήμης του, σωριάστηκε στο χορτάρι και αντικαταστάθηκε.
Ο άτυχος με τη σπασμένη μύτη ήταν ο «προδότης» Νέστορ Κομπέν, όπως τον αποκαλούσαν οι εφημερίδες της Αργεντινής. Αρχικά δέχεται μια δολοφονική κλωτσιά στο κεφάλι αλλά καταφέρνει να επιβιώσει.
Αυτό δεν άρεσε στους παίκτες της Εστουδιάντες και έτσι ο γνωστός και μη εξαιρετέος αμυντικός Αγκίρε Σουάρες επιβεβαίωσε τη φήμη του και ανέλαβε τη βρώμικη δουλειά. Σε μια ανύποπτη φάση τράβηξε μια αγκωνιά στο πρόσωπο του Κομπέν, του έσπασε τη μύτη, το ζυγωματικό και τον έστειλε εκτός αγώνα. Και αυτός προσπάθησε να γυρίσει στο ματς αλλά με το που πάτησε το χορτάρι, λιποθύμησε.
Το φοβερό, πάντως, με τη περίπτωση του Κομπέν είναι πως την ώρα που προσπαθούσε να συνέλθει… συνελήφθη από αστυνομικούς και έτσι αιμόφυρτος μεταφέρθηκε στο αστυνομικό τμήμα με την κατηγορία της ανυποταξίας!
Αυτά έβλεπαν οι ποδοσφαιριστές της Μίλαν και προσεύχονταν να τελειώσει το ματς και να είναι αρτιμελής. Αυτά έβλεπε και ο διαιτητής της αναμέτρησης ο οποίος έμεινε μέχρι το τέλος, πιστός στο δόγμα «άσε, μην μπλέκεις καλύτερα»!
Η χούντα της Αργεντινής και το πρωτοπαλίκαρο των τσαμπουκάδων που έπαιξε στον Ολυμπιακό
Για την ιστορία το ματς τελείωσε με 2-1 υπέρ της Εστουδιάντες. Η Μίλαν κατέκτησε την κούπα και όταν επέστρεψε στην Ευρώπη προχώρησε σε απίστευτες καταγγελίες για τα όσα έζησαν οι παίκτες της στην Αργεντινή. Οι εφημερίδες της εποχής χαρακτήρισαν το ματς «το ανθρωποκυνηγητό της Μίλαν στο Λα Μπομπονέρα» και έγραψαν πως παίκτες της Εστουδιάντες σε όλη τη διάρκεια του αγώνα τσιμπούσαν με καρφίτσες τους αντιπάλους τους!
Σε ότι αφορά τον… συλληφθέντα Νέστορ Κομπέν, αφέθηκε ελεύθερος όταν απέδειξε πως εκπλήρωσε τις στρατιωτικές του υποχρεώσεις στη Γαλλία. Επέστρεψε τροπαιούχος και… ολίγον σακατεμένος στο Μιλάνο.
Πρωτοπαλίκαρο στους τσαμπουκάδες και το ξύλο στους παίκτες της Μίλαν ήταν ο τερματοφύλακας Αλμπέρτο Χοσέ Πολέτι που με κάποιο μαγικό τρόπο κατάφερνε να είναι μέσα σε κάθε επεισόδιο, σε όποια γωνιά του γηπέδου και αν γινόταν.
Μετά τον αγώνα ο Πολέτι, ο Σουάρες και ο Μανέρο αποβλήθηκαν δια βίου από τα γήπεδα της Αργεντινής και πέρασαν και μερικές ημέρες στη φυλακή αφού καταδικάστηκαν για τα όσα έκαναν στο γήπεδο! Το δικτατορικό καθεστώς του Χουάν Κάρλος Ονγκάνια θεώρησε πως όλο αυτό έκανε κακό στην εικόνα της χώρας στο εξωτερικό, σε μια περίοδο που διεκδικούσε τη διοργάνωση του Μουντιάλ του 1978.
Ο Αλμπέρτο Χοσέ Πολέτι την περίοδο των περίφημων ελληνοποιήσεων πέρασε και από τα ελληνικά γήπεδα, φορώντας τη φανέλα του Ολυμπιακού ως… Πολέτης (κάτι ανάλογο με την υπόθεση Ρότσα- Μπουμπλή στον Παναθηναϊκό). Έπαιξε, συνολικά, μόλις πέντε αγώνες (φιλικούς και επίσημους) με παθητικό… 10 γκολ! Το «ανθρωποκυνηγητό της Μίλαν» και ένας σοβαρός τραυματισμός στο γόνατο ήταν ουσιαστικά το τέλος της καριέρας του γιγαντόσωμου τερματοφύλακα , ο οποίος σταμάτησε το ποδόσφαιρο στα 27 του.
Λίγα χρόνια αργότερα, ωστόσο, μιλώντας για το ματωμένο ματς με τη Μίλαν είχε αποκαλύψει πως παραμονή του αγώνα, ένας αξιωματικός του στρατιωτικού καθεστώτος, είχε μπει στα αποδυτήρια και με απειλητικό ύφος είχε πει στους ποδοσφαιριστές «ή νικάτε ή πεθαίνετε»! Ο Πολέτι είχε αναφέρει χαρακτηριστικά: «Ήμασταν πολύ νέοι, εγώ μόλις 24 ετών. Και, πιστέψτε με, το ποδόσφαιρο ήταν πολύ βίαιο εκείνα τα χρόνια. Στη χώρα γίνονταν απεργίες, διαδηλώσεις, ξεσηκωμοί. Η χούντα ήθελε όλα αυτά να τα καλύψει με μια επιτυχία». Και κάπως έτσι οι παίκτες της Εστουδιάντες πήραν το «μήνυμα» και φρόντισαν να κερδίσουν…