Ο μεγάλος Αλέκος Αλεξανδράκης

Χαρισματικός, φινετσάτος και γοητευτικός, ο Αλέκος Αλεξανδράκης αγαπήθηκε απ’ όλους γι’ αυτό που πραγματικά ήταν: ένας ηθοποιός με ευρύτατη γκάμα και άφθονο υποκριτικό ταλέντο που έλαμψε στα σανίδια και τα πλατό της εγχώριας showbiz. Άνθρωπος μορφωμένος και μαχητικότατος αγωνιστής, ο σπουδαίος μας ηθοποιός ήταν ταυτοχρόνως ένας από τους τελευταίους τζέντλεμαν της αστικής τάξης, ένας βαθύτατα πολιτικοποιημένος άντρας που δεν δίσταζε να συστρατευτεί με τους αγώνες της εργατικής τάξης παραμένοντας διαχρονικά αριστερός εκ πεποιθήσεως. Αν και όλα αυτά έμελλε να επισκιαστούν από τον θρύλο του μεγάλου γυναικά, του ανεπανάληπτου γόη που όλες έβρισκαν ακαταμάχητο και θα ανάγκαζε τον κριτικό θεάτρου Αιμίλιο Χουρμούζιο να παρατηρήσει όταν τον πρωτοείδε στο θέατρο το 1949: «Παρουσιάστε όπλα. Επιτέλους, ένας εραστής στο ελληνικό θέατρο»! Ήταν ο κοσμοπολίτικος αέρας του, ήταν η άνεσή του στον λόγο, ήταν τα πολλά πρόσωπα που ενσάρκωνε με τη γνώριμη απλότητά του που έκαναν τις γυναίκες να μαγνητίζονται από τη σαγήνη του, αναγκάζοντας ακόμα και τον Αλέκο Σακελλάριο να σημειώσει: «Είχε μια λάμψη και μια φυσικότητα. Και κάτι ακόμα: σαν να ήταν μπλαζέ, σαν να μην τον ένοιαζε. Μπορεί να πεινούσε, ας πούμε, αλλά έδειχνε πως αδιαφορούσε. Υπεράνω. Αυτό το μπλαζεδιλίκι ήταν κι ένα από τα στοιχεία του που γοήτευε τις γυναίκες». Αν και ο πάντα μετριοπαθής Αλεξανδράκης τόνιζε πως «εγώ δεν νιώθω σταρ. Αντιστάρ είμαι», και πιθανότατα ήταν, έτσι απλός και προσιτός που παρέμεινε ως το τέλος, ένας πραγματικά γενναιόδωρος και προστατευτικός άνθρωπος που έζησε τη ζωή του με τη χαρακτηριστική ταπεινότητα που διακρίνει όλους τους σπουδαίους αυτού του κόσμου. Ήταν εξάλλου ένας ευγενής και ντροπαλός άντρας που μεγάλωσε μέσα στα βιβλία και τον απασχολούσαν έντονα τα πολιτικο-κοινωνικά τεκταινόμενα, δεν είχε ώρα να ασχοληθεί λοιπόν με βλακώδη καμώματα. Γι’ αυτό και τον σεβόντουσαν όλοι, όπως ο Χορν και η Λαμπέτη, αλλά και ο Κωνσταντίνος Καραμανλής, ο μεγαλύτερος ίσως θαυμαστής του…

Πρώτα χρόνια

Ο Αλέκος Αλεξανδράκης γεννιέται στις 27 Νοεμβρίου 1928 στην Αθήνα, μέσα σε φιλότεχνη οικογένεια της αστικής τάξης. Ο μεγαλοδικηγόρος πατέρας του είχε γεμίσει το σπίτι με βιβλία, τα οποία ξεφύλλιζε ο Αλέκος ήδη από τρυφερή ηλικία. Φοιτώντας σε ένα καλό αθηναϊκό σχολείο της εποχής, ο αθλητικός νεαρός διακρίνεται στην ξιφασκία και θα γίνει τόσο καλός που στα 15 του θα είναι μέλος της εθνικής μας ομάδας. Τελειώνοντας το σχολείο, γίνεται δεκτός στη Σχολή Δοκίμων, θέλοντας να γίνει αξιωματικός του Ναυτικού, αν και είχε ήδη αγαπήσει το θέατρο και το σινεμά και επιθυμούσε κρυφά να πάει στην Αμερική για να σπουδάσει σκηνοθεσία. Ως δόκιμος, θα δει μια θεατρική παράσταση που -όπως θα πει αργότερα- θα του αλλάξει τη ζωή: ο Κάρολος Κουν σκηνοθετούσε την Έλλη Λαμπέτη και ο Αλεξανδράκης αποφασίζει να γίνει ηθοποιός παρατώντας όλες τις άλλες ασχολίες του! Δίνει αμέσως εξετάσεις στο τότε Βασιλικό Θέατρο και περνά πρώτος. Βλέποντάς τον μια μέρα στις πρόβες, ο Δημήτρης Χορν στοιχηματίζει για τη μεγάλη καριέρα που θα έκανε εκείνος ο νεαρός, τόσο σίγουρος ήταν. Την ίδια εποχή με τη γέννηση του ηθοποιού, γεννιέται βέβαια και ένα ακόμη φαινόμενο: ο δον ζουάν Αλεξανδράκης! Φοιτητής ακόμα της δραματικής σχολής, πήγαινε καθημερινά στο Βασιλικό Θέατρο και χάζευε από τις κουίντες την 22χρονη τότε Έλλη Λαμπέτη να παίζει στο πλευρό του Δημήτρη Χορν: «Είχα πραγματικά μαγευτεί από την υποκριτική τους τέχνη. Ένα βράδυ λοιπόν η Έλλη με πιάνει από τον ώμο. ‘‘Νεαρούλη, τι κάνεις εσύ κάθε βράδυ εδώ;’’, μου λέει. ‘‘Είμαι μαθητής στη σχολή, κυρία Λαμπέτη. Σας θαυμάζω και τους δύο. Είστε οι αγαπημένοι ηθοποιοί’’, της απαντάω». Λίγους μήνες αργότερα οι δυο τους θα ζήσουν έναν θυελλώδη δεσμό (η Λαμπέτη δεν ήταν ακόμα ζευγάρι με τον Χορν) που θα κρατήσει έξι μήνες…

Ο Αλεξανδράκης μαγεύει τα πλήθη

Το θεατρικό ντεμπούτο του μεγάλου μας ηθοποιού θα λάβει χώρα το 1949, πλάι στην Κατερίνα Ανδρεάδη. Ο νέος ζεν πρεμιέ του αθηναϊκού θεάτρου είχε έρθει για να μείνει, αφήνοντας τις καλύτερες εντυπώσεις σε όλους. Η «Φθινοπωρινή Παλίρροια» θα σημάνει όμως το τέλος της σχέσης του με τη συμπρωταγωνίστριά του Λαμπέτη, καθώς η ηθοποιός έκανε όνειρα να εμφανιστούν μαζί την επόμενη σεζόν, ενώ ο Αλεξανδράκης ένιωθε υποχρεωμένος στην Ανδρεάδη και δεν μπορούσε να πει όχι στη νέα πρόταση που του έκανε η γυναίκα που τον έχρισε αμέσως πρωταγωνιστή. Η πορεία του Αλέκου Αλεξανδράκη στο θέατρο έχει αφήσει τη δική της ιστορία, συνυφασμένος καθώς είναι με τις μεγαλύτερες παραστάσεις και τους θρυλικότερους καλλιτεχνικούς θριάμβους. Από τη σαγήνη που ασκούσε στον κόσμο ο Αλεξανδράκης, σε γυναίκες και άντρες, δεν μπόρεσε να ξεφύγει και ο Φιλοποίμην Φίνος, ο οποίος τον ανακάλυψε νωρίς νωρίς και τον έφερε στο ελληνικό σινεμά. Εντωμεταξύ, ο θρυλικός γυναικάς θα παντρευτεί την ίδια εποχή μια Ελληνίδα του Σουδάν, τη Μάρτζι Βάλβη, με την οποία γνωρίστηκε στο Χαρτούμ κατά τη διάρκεια της περίφημης τουρνέ της Κατερίνας που τον είχε χωρίσει από τη Λαμπέτη. «Ήταν πολύ ωραίο κορίτσι, όμως εγώ ήμουν πολύ νέος για γάμο και για τέτοια. Δεν μου είχε περάσει καν από το νου», εξομολογήθηκε αργότερα ο Αλεξανδράκης για τη βεβιασμένη πρόταση που έκανε και τα τρία χρόνια κοινής συζυγικής ζωής. Η γαμήλια δεξίωσή του πάντως στη «Μεγάλη Βρεταννία» άφησε τη δική της εποχή… Η πενταετία 1954-1959 ήταν η περίοδος της καταξίωσης του στο θέατρο, αφού συνεργαζόμενος κυρίως με το Εθνικό ερμήνευσε έξοχα ρόλους με ιδιαίτερες απαιτήσεις, τόσο σε παραστάσεις αρχαίου δράματος όσο και έργα ελληνικού και διεθνούς ρεπερτορίου. Στην εξαιρετική θεατρική του πορεία συνεργάστηκε με όλους τους γνωστούς θιάσους, ενώ από το 1971 ήταν συνθιασάρχης με τη σύντροφό του Νόνικα Γαληνέα, με την οποία συνεργάστηκε για είκοσι χρόνια ανεβάζοντας με μεγάλη επιτυχία έργα του ξένου κυρίως δραματολογίου…

Κινηματογράφος και ακόμα περισσότεροι έρωτες

Την ίδια κιόλας χρονιά που εμφανίστηκε στο θέατρο, ο Αλεξανδράκης θα κάνει και το ντεμπούτο του στη μεγάλη οθόνη, με την ταινία «Δύο κόσμοι». Πραγματική επιτυχία θα έχει όμως στις ταινίες της Φίνος Φιλμ, ξεκινώντας από τις αρχές της δεκαετίας του 1950. Σύντομα θα καθιερωνόταν ως μεγάλος ηθοποιός και ακόμα μεγαλύτερος γόης! Έχοντας κάνει ονοματάκι στην ταινία «Εκείνες που δεν πρέπει να αγαπούν» (1951) του Σακελλάριου, θα προκαλέσει αίσθηση την επόμενη χρονιά με την ερμηνεία του στην «Αγνή του Λιμανιού» του Τζαβέλλα. Η συνεργασία του Αλεξανδράκη με τον Φίνο δεν ήταν απλώς από τις πιο γόνιμες που είχε κάνει ποτέ ο γεννήτορας του ελληνικού σινεμά, αποδίδοντας 23 ταινίες πρώτης γραμμής, αλλά και από τις ουσιαστικότερες σε επίπεδο ανθρώπινων σχέσεων. Κάποια στιγμή μάλιστα το ζεύγος Φίνου σκεφτόταν να τον υιοθετήσει!

Από τις 70 και πλέον ταινίες που γύρισε ο Αλεξανδράκης ως ηθοποιός ξεχωρίζουν ίσως οι «Η Άγνωστος», «Χωρίς Ταυτότητα», «Οι Εχθροί», «Το Κλωτσοσκούφι», «Δις Διευθυντής», «Το Δόλωμα», «Μια Τρελή Τρελή Οικογένεια», «Οι Κυρίες της Αυλής», «Ξύπνα Βασίλη», «Η Μαρία της Σιωπής», «Στέλλα», «Το Αγοροκόριτσο», «Η Δίκη ενός Αθώου», «Η Σωφερίνα», «Ο Βαφτιστικός», «Το Νησί των Γενναίων», «Ραντεβού στην Κέρκυρα», «Δάκρυα για την Ηλέκτρα», «Όμορφες Μέρες», «Η Κόμισσα της Κέρκυρας», «Ο Άνθρωπος με το Γαρύφαλλο», «Τα Παιδιά της Χελιδόνας» κ.λπ.

Στην έξοχη καλλιτεχνική σταδιοδρομία του Αλεξανδράκη ως ηθοποιού περιλαμβάνεται και το όνειρό του να καθίσει στην καρέκλα του σκηνοθέτη. Το έκανε δύο φορές και με τρόπο θαυμαστό, τόσο στον «Θρίαμβο» (1960) όσο και το μοναδικό «Συνοικία το Όνειρο» (1961). Στη δεύτερη μάλιστα είχε αναλάβει και το μεγάλο οικονομικό κόστος της παραγωγής, αν και το φιλόδοξο όραμά του πέρασε από χίλια κύματα για το φιλελεύθερο πολιτικό μήνυμά του: λογοκρίθηκε και προβλήθηκε τελικά πολύ αργότερα, αλλοιωμένο άρδην από την αρχική του μορφή, βάζοντας τον μεγάλο μας πρωταγωνιστή σε πολλές οικονομικές και προσωπικές περιπέτειες. Ο προσωπικός θρίαμβός του βραβεύτηκε ωστόσο στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης.

Ένα από τα μεγαλύτερα κεφάλαια της ζωής του Αλεξανδράκη ήταν πάντα οι γυναίκες, τις οποίες ο συνεσταλμένος αντιστάρ δεν κυνηγούσε ποτέ. Αντιθέτως, τον κυνηγούσαν εκείνες! Τα περιστατικά που τον αφορούν έχουν γράψει τις δικές τους χρυσές σελίδες και περιλαμβάνουν ακόμα και τσιλιαδόρο έξω από το δωμάτιό του για να διώχνει τις ορδές των γυναικών που καραδοκούσαν να εισβάλουν στο εσωτερικό του! Θαυμάστριες και σταρλετίτσες έκαναν τα πάντα για να τρυπώσουν από τη χαραμάδα στα προσωπικά του διαμερίσματα και να πέσουν στην αγκαλιά του. Όπως είπε αργότερα η μακροχρόνια σύντροφός του Νόνικα Γαληνέα, ακόμα και το αυτοκίνητό του μπορούσε με μια απλή κίνηση να μετατραπεί σε κρεβάτι. Ο δεύτερος γάμος του ήρθε το καλοκαίρι του 1954 με την ίδια τη Μις Γαλλία, Κλοντ Σαμπατού, αν και η ένωση θα τέλειωνε απρόοπτα σε λιγότερο από τρία χρόνια. Κι αυτό γιατί ο Αλεξανδράκης είχε γνωρίσει στα πλατό του «Πικ Νικ» μια άλλη γυναίκα, την ταλαντούχα Αλίκη Γεωργούλη. Όταν το ζευγάρι αποφάσισε το 1957 να παντρευτεί, η είδηση έκανε τον κύκλο των κοσμικών στηλών. «Την Αλίκη την αγάπησα πολύ. Ήταν σπουδαίος άνθρωπος. Μείναμε μαζί οκτώ χρόνια. Ήταν μια από τις πιο δημιουργικές περιόδους της ζωής μου», θα πει ο Αλεξανδράκης αργότερα, αλλά και από τις πιο μαχητικές εποχές του, αφού το ζευγάρι θα συμμετέχει σε πορείες ειρήνης και δημοκρατικά συλλαλητήρια. Το 1964 θα κάνει έναν ακόμα γάμο, αυτή τη φορά με την Ελβετή Βερένα Γκάουερ, με την οποία θα αποκτήσει τα δύο παιδιά του: «Την αγάπησα πραγματικά. Ήταν και είναι σπουδαία γυναίκα. Όταν ήρθαν στη ζωή μου τα δυο παιδιά μου, πρώτα ο γιος μου Βάσιας και τέσσερα χρόνια αργότερα η κόρη μου Γιοχάνα ήμουν πανευτυχής». Ούτε και αυτός ο γάμος έμελλε όμως να στεριώσει, καθώς η μεγαλύτερή του σχέση και ο πιο παθιασμένος έρωτάς του θα έρχονταν με τη μόνη γυναίκα που δεν παντρεύτηκε ποτέ. Με τη Νόνικα Γαληνέα δηλαδή, τον «γλυκό μου σίφουνα», όπως την έλεγε, με την οποία πέρασε ο Αλεξανδράκης 22 χρόνια. Την ηθοποιό τη γνώρισε το 1969 επί σκηνής, εκείνος φτασμένος σταρ και παντρεμένος κι εκείνη ανερχόμενη και πολύ νεότερή του σταρλετίτσα. Με τη Νόνικα θα μείνουν μαζί ως το 1991 και θα ζήσουν μεγάλες θεατρικές επιτυχίες, καθώς τις δεκαετίες ’70 και ’80 υπέγραφαν και την παραγωγή των παραστάσεών τους…

Τελευταία χρόνια

Πέρα από τη λαμπρή θεατρική και κινηματογραφική του καριέρα, ο Αλεξανδράκης έπαιξε και στην τηλεόραση. Ο «Παράξενος Ταξιδιώτης», ο «Γιούγκερμαν» και οι «Μυστικοί Αρραβώνες» ξεχωρίζουν ίσως στην τηλεοπτική του σταδιοδρομία.

Τα τελευταία χρόνια της ζωής του, καταξιωμένος και φτασμένος πια στην κορυφή, δίδαξε υποκριτική τέχνη στο Εργαστήρι του Διαμαντόπουλου, ενώ πήρε μέρος και σε αρκετές ακόμα τηλεοπτικές σειρές αλλά και κοινωνικούς αγώνες, έτσι προοδευτικός και αγωνιστής που παρέμεινε ως το τέλος. Οι τελευταίες του παραστάσεις έλαβαν χώρα στα τέλη της δεκαετίας του 1990, όταν και επέστρεψε στο πάντα αγαπημένο του Εθνικό Θέατρο. Το 2001 ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Κωνσταντίνος Στεφανόπουλος, του απένειμε τον Χρυσό Σταυρό του Τάγματος της Τιμής για την προσφορά του στην τέχνη. Ο μεγάλος μας πρωταγωνιστής άφησε την τελευταία του πνοή στις 8 Νοεμβρίου 2005, έπειτα από μακροχρόνια μάχη με τον καρκίνο. Στον Αλεξανδράκη άρεσε να ζει απλά, αγαπούσε το διάβασμα και την ξιφασκία και δεν ήθελε να τον ρωτούν για την προσωπική του ζωή. Έζησε έναν γεμάτο βίο μόνο με φίλους, καθώς όπως έλεγαν όσοι τον ήξεραν καλά, εχθρούς δεν έκανε ποτέ… Δείτε όλα τα πρόσωπα που φιλοξενούνται στη στήλη «Πορτραίτα» του newsbeast.gr