Ύστερα από πέντε μήνες στην εξουσία, ο Έλληνας πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας έχει 48 ώρες να πάρει μία απόφαση που θα διαμορφώσει το μέλλον της χώρας του για δεκαετίες, ωστόσο οι συνομιλητές του στη διαπραγμάτευση δεν μπορούν να είναι σίγουροι προς ποια κατεύθυνση θα πάει, γράφει το πρακτορείο Reuters σε τηλεγράφημα με τίτλο «Η ώρα των αποφάσεων για το ελληνικό αίνιγμα “Τσίπρας”».
Ο 40χρονος αριστερός που εξελέγη τον Ιανουάριο υποσχόμενος πως θα τερματίσει τη λιτότητα, πρέπει να αποφασίσει αν θα καταπιεί μια “βαριά” συμφωνία με τους διεθνείς δανειστές του για να αποτρέψει χρεοκοπία την επόμενη εβδομάδα με κίνδυνο να χάσει τμήμα του κόμματός του, του ΣΥΡΙΖΑ, ή να αρνηθεί και να ρισκάρει οικονομικό χάος και έξοδο από την ευρωζώνη.
Οι ηγέτες της Ε.Ε. έκαναν ξεκάθαρο στον Τσίπρα στη χθεσινή Σύνοδο Κορυφής πως η υπομονή τους έχει εξαντληθεί και πως στην Ελλάδα θα δοθεί μια «take it or leave it» επιλογή στο Eurogroup του Σαββάτου.
Αν απορριφθεί η πρόταση της ΕΕ, της ΕΚΤ και του ΔΝΤ, το Eurogroup θα στραφεί στο «Σχέδιο Β» και θα προετοιμαστεί για να αντιμετωπίσει τα αποτελέσματα ελληνικής χρεοκοπίας και να περιορίσει τη ζημιά από την οικονομική αναταραχή που θα προκύψει.
Ωστόσο ο «μπουρλοτιέρης» πρωθυπουργός παραμένει αίνιγμα για τον Ζαν Κλοντ Γιουνκέρ, την Άνγκελα Μέρκελ και τον Φρανσουά Ολάντ που ξόδεψαν πολλές ώρες συζητώντας μαζί του από κοντά και από τηλεφώνου από τον Φεβρουάριο, σύμφωνα με ανθρώπους που γνωρίζουν τις επαφές τους.
«Είναι ένας πραγματιστής πολιτικός ή ένας ιδεολόγος; Είναι στην ηγεσία ή υπό τον έλεγχο του ΣΥΡΙΖΑ; Ακόμα και μετά από όλες αυτές τις εβδομάδες, δεν γνωρίζουμε», λέει στο πρακτορείο Ευρωπαίος αξιωματούχος που ενεπλάκη στις συνομιλίες.
Υπάρχουν κι άλλα άγνωστα σημεία, μεταξύ άλλων αν ο Τσίπρας νοιάζεται περισσότερο για το να απαλλαγεί από τον διεθνή έλεγχο η Ελλάδα παρά για το να διατηρήσει φερέγγυα τη χώρα του, αν σκέφτεται πως η χρεοκοπία θα ενισχύσει τη διαπραγματευτική θέση της Ελλάδας παρά θα την αποδυναμώσει.
Κόκκινες γραμμές
Ο Τσίπρας και οι υπουργοί του συχνά αναφέρονται σε «κόκκινες γραμμές» που δεν μπορούν να παραβιάσουν χωρίς να προδώσουν την εντολή που πήραν από το λαό, συμπεριλαμβανομένων των περικοπών σε μισθούς και συντάξεις, την εγκατάλειψη των συλλογικών διαπραγματεύσεων και τη διευκόλυνση των απολύσεων.
Ο Γιουνκέρ που έχτισε μια καλή προσωπική σχέση με τον Τσίπρα, νόμιζε πως τον είχε καταφέρει για να επιτευχθεί συμφωνία στις 3 Ιουνίου στις Βρυξέλλες. Σύμφωνα με τον ίδιο, ο Τσίπρας υποσχέθηκε να του στείλει εναλλακτικές προτάσεις για τα λίγα θέματα στα οποία δεν συμφωνούσαν την επόμενη ημέρα, και να επιστρέψουν στις Βρυξέλλες για να ολοκληρωθεί η συμφωνία.
Αντ’ αυτού συνάντησε την αντίδραση των ακτιβιστών του ΣΥΡΙΖΑ πίσω στην Ελλάδα, πήγε στη Βουλή και αποκήρυξε τα σχέδια των δανειστών ως σκληρά και παράξενα.
Ο συνήθως εύθυμος Γιουνκέρ αρνήθηκε να δεχθεί τηλεφώνημα του Τσίπρα μετά το περιστατικό αυτό και τον κατηγόρησε για διπροσωπία.
Η Μέρκελ και ο Ολάντ επιδόθηκαν σε σειρά τηλεφωνημάτων για να επαναφέρουν στο προσκήνιο τον Έλληνα πρωθυπουργό.
«Ο Τσίπρας πάντα ήθελε διάλογο», τόνισε πηγή απηχώντας τις απόψεις του Γάλλου προέδρου. «Ποτέ δεν κατέληγε στην απόρριψη, πάντα πίστευε πως θα μπορούσε να γίνει πολιτική διευθέτηση και όχι τεχνοκρατική. Αλλά η Επιτροπή δεν μιλά πολύ πολιτικά, η ΕΚΤ και το ΔΝΤ ακόμα λιγότερο».
Μετά τη δύσκολη αρχή με τον Τσίπρα- ο οποίος μίλησε για τις πολεμικές αποζημιώσεις- και η Μέρκελ κατέληξε να τον θεωρεί έναν έξυπνο άνδρα με τον οποίο θα μπορούσε να συνεννοηθεί.
Ωστόσο οι αλλοπρόσαλλές διαπραγματευτικές τακτικές του Τσίπρα αυτή την εβδομάδα επανέφεραν στο προσκήνιο το ερώτημα εάν θα μπορούσε να είναι πρόθυμος να αψηφήσει πολλούς στο κόμμα του και εάν έχει μια στρατηγική για να περάσει συμφωνία από τη βουλή και να αποφύγει τη χρεοκοπία.
Υπουργοί και βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ βγαίνουν καθημερινά στην τηλεόραση καταγγέλλοντας τους πιστωτές πως προσπαθούν να εξοντώσουν τον ελληνικό λαό και να τον βουλιάξουν περισσότερο στη φτώχια και την ύφεση.
Ο Τσίπρας καθυστέρησε να στείλει τις ελληνικές αντιπροτάσεις μέχρι που ήταν πολύ αργά για να τις μελετήσουν οι θεσμοί σε λεπτομέρειες πριν το Eurogroup της Δευτέρας. Μετά επέμεινε πως η Αθήνα έκανε όσα βήματα μπορούσε.
Σε 5ωρες συνομιλίες με τον Γιούνκερ, τον Ντράγκι, τη Λαγκάρντ, τον Ντάισελμπλουμ και τον Ρέγκλινγκ, ο Τσίπρας φάνηκε να πλησιάζει τη συμφωνία.
«Μετά βγήκε από το δωμάτιο για να μιλήσει με τους συνεργάτες του και όταν ξαναμπήκε είπε πως ήταν όλα απαράδεκτα», περιγράφει πηγή που γνωρίζει όσα έγιναν στη συνάντηση.
Στους συνεργάτες αυτούς συμπεριλαμβάνονται ο υπουργός Οικονομικών Γιάννης Βαρουφάκης, αυτοαποκαλούμενος εκκεντρικός Μαρξιστής και οικονομολόγος, ο υπουργός Νίκος Παππάς, το δεξί χέρι του Τσίπρα και κάποιοι οικονομολόγοι του ΣΥΡΙΖΑ.
Οι ηγέτες της Ευρωζώνης ένιωσαν ανακούφιση τον Απρίλιο όταν ο Τσίπρας «ανασχημάτισε» τη διαπραγματευτική του ομάδα, περιθωριοποιώντας τον Βαρουφάκη ο οποίος είχε εξοργίσει τους εταίρους του στην ευρωζώνη με τις- στα δικά τους μάτια- ιδεολογικές διαλέξεις του.
Ευρωπαίος διπλωμάτης γνώστης των συνομιλιών σε υψηλό επίπεδο είπε πως η διαφορά ανάμεσα στον πρωθυπουργό και τον Βαρουφάκη ήταν περισσότερο θέμα στιλ παρά ουσίας.
«Η διαφορά είναι ένας μύθος που καλλιεργούν», ανέφερε.
Πλέον ορισμένοι ανώτεροι αξιωματούχοι της Ευρώπης αναρωτιούνται αν θα χρειαστεί περαιτέρω κλιμάκωση της κρίσης με μη πληρωμή του ΔΝΤ στις 30 Ιουνίου, ώστε ο Τσίπρας να δεχθεί τη συμφωνία.
«Μπορεί ο Τσίπρας να χρειάζεται πραγματικά αυτό το σοκ μετά τις 30 του μήνα αλλά ελπίζουμε να λογικευτεί νωρίτερα», σημείωσε ο διπλωμάτης.
Ευρωπαίοι διπλωμάτες που παρακολουθούν τον Έλληνα πρωθυπουργό αναμένουν πως θα κινηθεί μόνο «ένα λεπτό πριν τα μεσάνυχτα». Αν κινηθεί…