Αιτιάσεις για «δημιουργική ασάφεια» ως προς το κόστος των μέτρων του νομοσχεδίου για την αντιμετώπιση της ανθρωπιστικής κρίσης, αλλά και κατηγορίες για συγκρότηση «κομματικού κράτους», επεφύλαξε η αντιπολίτευση, στη συζήτηση του νομοθετήματος στις αρμόδιες Επιτροπές της Βουλής.
«Το νομοσχέδιο ουσιαστικά δεν συνοδεύεται από την απαιτούμενη Έκθεση του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους», ανέφερε ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος της ΝΔ Κυριάκος Μητσοτάκης, καθώς το ΓΛΚ αναγνωρίζει πως δεν μπορεί να κοστολογήσει τα μέτρα χωρίς να προσδιορίζεται ο αριθμός των ευεργετούμενων. Ο βουλευτής της ΝΔ, παρατήρησε επίσης ότι ο αριθμός των πολιτών που θα καλυφθούν από τα προτεινόμενα μέτρα πιθανόν να επικαλύπτεται από εκείνους που ήδη λαμβάνουν αρωγή από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Βοήθειας (330 εκατ. ευρώ) και τα Περιφερειακά Επιχειρησιακά Προγράμματα (1,717 δισ. ευρώ), και οι οποίοι εξαιρούνται των προβλέψεων του νομοσχεδίου.
«Τα 330 εκατ. ευρώ για τους απόρους είναι ποσόν που αφορά επτά χρόνια, με επιλέξιμες δράσεις τα τρόφιμα και κάποιες συνοδευτικές υπηρεσίες που δεν προβλέπεται να ξεκινήσουν πριν τον Ιούνιο, ενώ το πρόγραμμά μας ξεκινά τον Απρίλιο» απάντησε η αναπληρώτρια υπουργός Εργασίας, αρμόδια για την Κοινωνική Αλληλεγγύη, Θεανώ Φωτίου. «Όσο για τα Περιφερειακά Επιχειρησιακά Προγράμματα, το ποσόν των 1,717 δισ. ευρώ αφορά κι αυτό δεκατρείς περιφέρειες και μία επταετία» προσέθεσε.
Απέναντι στην επαναλαμβανόμενη αιτίαση της ΝΔ, του Ποταμιού και του ΠΑΣΟΚ, ότι η κυβέρνηση δεν θεσπίζει το κατώτερο εγγυημένο εισόδημα, η κ. Φωτίου αντέταξε ότι «το κόστος ενός τέτοιου μέτρου είναι 1,5 δισ. το έτος -και στον προϋπολογισμό του υπουργείου Εργασίας, έχει γίνει πρόβλεψη μονάχα για 25 εκατ. ευρώ, για την πιλοτική του εφαρμογή σε 13 δήμους».
Από πλευράς του, ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών Δημήτρης Μάρδας ανέφερε πως η κυβέρνηση προσδιορίζει το κόστος των μέτρων στα 200,3 εκατ. ευρώ, από τα οποία, τα 180,3 εκατ. θα εξασφαλιστούν από τη μείωση των καταναλωτικών δαπανών και τον εξορθολογισμό των προμηθειών του κράτους, ενώ τα υπόλοιπα 20 εκατ. ευρώ θα προέλθουν από τον προϋπολογισμό του υπουργείου Εθνικής Άμυνας.
«Η εικόνα αυτή δεν συνιστά περικοπή, αλλά πιο ορθολογική χρήση των χρημάτων του Δημοσίου με εφαρμογή πιο σύγχρονων συστημάτων προμηθειών. Έτσι, μπορεί να έχουμε εξοικονόμηση χρημάτων χωρίς να στερηθεί ο πολίτης δημόσια αγαθά και υπηρεσίες» ανέφερε ο κ. Μάρδας.
Γενικότερα, «ενώ το προηγούμενο κυβερνητικό σχήμα περιελάμβανε 45 υπουργεία και υφυπουργεία που απασχολούσαν 1.173 ειδικούς επιστήμονες αποσπασμένους και μετακλητούς, σήμερα έχουμε 37, στα οποία δεν θα απασχοληθούν πάνω από 554 τέτοιοι υπάλληλοι ενώ στα υπουργικά γραφεία και τις γραμματείες, υπάρχει και μείωση του προσωπικού. Όλο αυτό το πλέγμα, μας δίνει εξοικονόμηση 50 εκατ. ευρώ» ανέφερε ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών.
Από πλευράς ΠΑΣΟΚ, δια του κοινοβουλευτικού του εκπροσώπου Γιάννη Κουτσούκου, αναδείχθηκε η διάταξη που επιτρέπει στον πρωθυπουργό, τον αντιπρόεδρο της κυβέρνησης και τους υπουργούς, να αναθέτουν καθήκοντα ειδικού συμβούλου σε απροσδιόριστο αριθμό ατόμων, τα οποία θα υπηρετούν εθελοντικά και δεν πρόκειται να λαμβάνουν μισθό, αποζημίωση ή άλλη οικονομική απολαβή, «εκτός των οδοιπορικών τους».
Ο κ. Κουτσούκος χαρακτήρισε τους εθελοντές ειδικούς συμβούλους «κομματικό στρατό αμειβομένων κομισάριων, που δεν έχει ανάγκη ο τόπος», προκαλώντας αντιδράσεις εκ μέρους των βουλευτών του ΣΥΡΙΖΑ, που του αντέταξαν πως «το ΠΑΣΟΚ έχει προϋπηρεσία».
«Βεβαίως έχουμε προϋπηρεσία – και γι’ αυτό λέμε πως ξεκινάτε με λάθος τρόπο» απάντησε ο βουλευτής του ΠΑΣΟΚ.
Πνεύμα κομματισμού διέκρινε η Νέα Δημοκρατία και στις διατάξεις του νομοσχεδίου που αφορούν την καταπολέμηση της διαφθοράς – και ειδικότερα στον συγκεντρωτικό τρόπο λειτουργίας της υπό σύστασης Γραμματείας, στην οποία προβλεπόταν να υπάγονται και εισαγγελείς που προΐστανται ανεξαρτήτων αρχών. Παρότι η κυβέρνηση προέβη σε διορθωτική τροποποίηση της σχετικής διάταξης, προκειμένου να κατοχυρωθεί η διάκριση των εξουσιών, ο Χαράλαμπος Αθανασίου (ΝΔ) ζήτησε την πλήρη εξαίρεσή τους, προκειμένου να υπερψηφιστεί από την αξιωματική αντιπολίτευση.
Έντονη υπήρξε η αντίδραση του υπουργού Εσωτερικών, Νίκου Βούτση: «Σας προκαλώ να φέρετε τα Πρακτικά των ακροάσεων στη Βουλή, των επικεφαλής των Αρχών αυτών, για να δείτε ότι είχαν μία κοινή αιτίαση: Πως το πολιτικό προσωπικό, οι αρχές, το νομοθετικό πλαίσιο, έκαναν το παν για να τους απαξιώσουν, και να μην έχουν αποτέλεσμα. Άνθρωποι που ανήκαν στη συντηρητική παράταξη, σαν τον κ. Σούρλα, τον κ. Ρακιντζή…» ανέφερε ο υπουργός Εσωτερικών και συμπλήρωσε:
«Μην μας σηκώνετε το δάχτυλο! Την παρέμβαση αυτή, την κάνουμε απ’ την εμπειρία μας, ώστε να υπάρξει συντονισμός για τη βοήθεια που θα πάει στις Αρχές αυτές, για το βάθος των ερευνών και το αποτέλεσμά τους».
Τα περί «κομματικού κράτους του ΣΥΡΙΖΑ», ο κ. Βούτσης το χαρακτήρισε «ανέκδοτο της περιόδου». Απαντώντας, ωστόσο, σε υπόδειξη του Κυρ. Μητσοτάκη «να μην διορίζει πρώην βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ σε θέσεις γενικών γραμματέων», ο κ. Βούτσης είπε πως «όσοι κατέβηκαν με τα ψηφοδέλτιά μας, είναι άνθρωποι που έχουν αγωνιστεί επί δεκαετίες, έχουν δικά τους πτυχία και δική τους άποψη. Δεν ψάχνουμε για ουδέτερους εμπειρογνώμονες, προκειμένου να συνεχίσουν τις μνημονιακές πολιτικές».
Την αντίδραση της κυβέρνησης προκάλεσε και η προειδοποίηση του ειδικού αγορητή του ΠΑΣΟΚ, Βασίλη Κεγκέρογλου «να μην διανοηθεί να βάλει χέρι στα αποθεματικά των ταμείων».
Η παρατήρηση αυτή έγινε με αφορμή επιστολή του υπουργού Εργασίας Πάνου Σκουρλέτη προς τις διοικήσεις των ασφαλιστικών Ταμείων, με την πρόταση να επενδύσουν τα ρευστά διαθέσιμά τους σε ρέπος με επιτόκιο 2,4%. «Η επιστολή αφορούσε τα ρευστά διαθέσιμα των Ταμείων και όχι τα αποθεματικά τους – και η πρόταση ήταν σε εθελοντική βάση. Τα περισσότερα ταμεία αρνήθηκαν – δικαίωμά τους, ο καθένας κρίνεται. Τίποτα περισσότερο» τόνισε ο αναπληρωτής υπουργός Κοινωνικών Ασφαλίσεων Δημήτρης Στρατούλης.
Απαντώντας στις αιτιάσεις του ΚΚΕ, ο κ. Στρατούλης επισήμανε πως το νομοσχέδιο δεν συνιστά «ψίχουλα», προσθέτοντας πως με μια τέτοια κριτική «είναι σαν να μην αναγνωρίζεις τα αποτελέσματα των μνημονιακών πολιτικών».
Το νομοσχέδιο θα ακολουθηθεί από άλλα, και «όλα όσα έχουμε πει και ολόκληρο το πρόγραμμά μας στην ΔΕΘ, με τη στήριξη του ελληνικού λαού και την αλληλεγγύη των λαών της Ευρώπης, θα το εφαρμόσουμε» συμπλήρωσε ο αναπληρωτής υπουργός Κοινωνικών Ασφαλίσεων.