Βουλή: Κόντρα για το νομοσχέδιο για το Σύστημα Εσωτερικού Ελέγχου μεταξύ Βορίδη – Πέτσα και αντιπολίτευσης

Μετά από μια νέα έντονη αντιπαράθεση, μεταξύ της ηγεσίας του Υπουργείου Εσωτερικών και της Αντιπολίτευσης, ολοκληρώθηκε στην αρμόδια επιτροπή της Βουλής σε Α’ ανάγνωση, η επεξεργασία του νομοσχεδίου, «Σύστημα Εσωτερικού Ελέγχου του Δημοσίου Τομέα, Σύμβουλος Ακεραιότητας στη δημόσια διοίκηση και άλλες διατάξεις για τη δημόσια διοίκηση και την τοπική Αυτοδιοίκηση».

Τόσο ο υπουργός Εσωτερικών, Μάκης Βορίδης, όσο και ο αναπληρωτής υπουργός, Στέλιος Πέτσας άσκησαν κριτική στον ΣΥΡΙΖΑ, ο οποίος αντιδρά στο νομοσχέδιο υποστηρίζοντας ότι «πρόκειται για ρουσφετολογικές ρυθμίσεις προς όφελος εκλεκτών και αρεστών της ΝΔ», κατηγορώντας τον για υποκρισία και ευκαιριακή μικροκομματική πολιτική.

«Το νομοσχέδιο έχει δύο βασικούς πυλώνες. Την εγκαθίδρυση για πρώτη φορά συστήματος εσωτερικού ελέγχου και τον θεσμό του Συμβούλου Ακεραιότητας. Ο ΣΥΡΙΖΑ αυτό που μας λέει, ότι επειδή μια διάταξη για το ΑΣΕΠ, από τις πολλές, δεν του αρέσει, δεν ψηφίζει επί της αρχής. Δηλαδή λέει στην ουσία ότι δεν θέλει τον εσωτερικό έλεγχο και το Συμβούλιο Ακεραιότητας. Και λέτε είστε σοβαροί; Εμείς θα το ψηφίσουμε, θα γίνει αυτή η θετική συμβολή μας για το καλό του τόπου και θα προχωρήσει χωρίς εσάς», ανέφερε χαρακτηριστικά ο κ. Βορίδης.

Παράλληλα, ο κ. Βορίδης απέρριψε τις αιτιάσεις που ακούστηκαν, τόσο από τα κόμματα της αντιπολίτευσης όσο και από αρμόδιους φορείς, ότι «ο ελέγχων θα είναι και ελεγχόμενος», αντιτείνοντας ότι «δεν έγινε αντιληπτό τι ακριβώς κάνει η Μονάδα Εσωτερικού Ελέγχου και ποιες είναι οι αρμοδιότητες της».

«Δεν πρόκειται περί πειθαρχικής ή ποινικής διαδικασίας αλλά προληπτικής δράσης. Εγκαθιδρύουμε ένα συνετό σύστημα εσωτερικού ελέγχου για τους φορείς του δημοσίου, με δικλείδες ασφαλείας, για αποτελεσματική εφαρμογή των διατάξεων και για τον έλεγχο τους. Η Μονάδα Εσωτερικού Ελέγχου θα έχει στην αρμοδιότητα της τον έλεγχο της διαδικασίας και θα υπάγεται στο ανώτερο δυνατό επίπεδο, στον υπουργό, ο οποίος θα την παρακολουθεί», τόνισε ο υπουργός Εσωτερικών και συμπλήρωσε: «Δεν είπα ότι τελειώσαμε σήμερα, αλλά ότι αρχίσαμε σήμερα. Έχουμε πολύ δουλειά ακόμα για να φτάσουμε σε ένα αποτέλεσμα».

Ο κ. Βορίδης απέρριψε και τις αιτιάσεις ότι στόχος της κυβέρνησης είναι η πρόσληψη ιδιωτών για την στελέχωση της Μονάδας Εσωτερικού Ελέγχου, επισημαίνοντας ότι μόνο σε εξαιρετικές περιπτώσεις θα ζητείται η συμβολή τους. «Δεν ασκεί ο ιδιωτικός φορέας τον έλεγχο αλλά παρέχει συμβολή για την άσκηση εσωτερικού ελέγχου και υπάγεται στην εποπτεία της Μονάδας Εσωτερικού Ελέγχου. Μόνο σε εξαιρετικές περιπτώσεις, όταν διαπιστώνεται αδυναμία για εσωτερικό έλεγχο μπορούν να προσφύγουν για να πάρουν ιδιώτες και να κάνουν την δουλειά τους», υπογράμμισε ο κ. Βορίδης.

Ο κ. Πέτσας χαρακτήρισε το νομοσχέδιο ως, «μια σοβαρή μεταρρυθμιστική τομή και ένα πρώτο, αλλά καθοριστικό βήμα, προς όφελος τόσο των πολιτών όσο και της λογοδοσίας απέναντι στους ασυνειδήτους και στους διεφθαρμένους».

Ο τομεάρχης Εσωτερικών του ΣΥΡΙΖΑ, Κώστας Ζαχαριάδης επέμεινε στις κατηγορίες του ότι «πρόθεση της κυβέρνησης είναι να δημιουργήσει ένα κράτος που θα συμπυκνώνει παρεϊστικους και οικογενειακούς συσχετισμούς», προσθέτοντας ότι «αυτά που κάνει η ΝΔ δεν τα κάνει κανείς άλλος, ούτε στα Βαλκάνια».

Προτάσεις και προβληματισμοί από φορείς

Είχε προηγηθεί η ακρόαση αρμόδιων εξωκοινοβουλευτικών φορέων, οι οποίοι στην πλειοψηφία τους συμφώνησαν για τους στόχους του νομοσχεδίου, τονίζοντας ότι είναι προς τη σωστή κατεύθυνση και είναι ένα εργαλείο για την ενίσχυση της διαφάνειας, του εκσυγχρονισμού και της αποτελεσματικότητας του δημόσιου τομέα, ενώ από άλλους εκφράστηκαν ενστάσεις, διαφωνίες, αμφιβολίες και προβληματισμοί και κατατέθηκαν προτάσεις.

Ο Γρηγόρης Κωνσταντέλλος, εκπρόσωπος της ΚΕΔΕ και δήμαρχος Βάρης, Βούλας Βουλιαγμένης έκανε λόγο για «νομοσχέδιο που κινείται στη σωστή κατεύθυνση» ωστόσο, όπως είπε, «πρέπει να γίνει σταδιακά η προσαρμογή για κάθε φορέα στην Τοπική Αυτοδιοίκηση».

«Είναι απαραίτητο αυτό για να αντιμετωπιστούν όλα τα εμπόδια που υπάρχουν ως προς τη στελέχωση, την οργάνωση και την εκπαίδευση. Απαιτείτε ένα τριετές πρόγραμμα εφαρμογής», σημείωσε. Τόνισε ακόμα την ανάγκη δημιουργίας Μητρώου Εσωτερικών Ελεγκτών ώστε να παρέχουν πιστοποιημένες υπηρεσίες στους ΟΤΑ, όπως και να ανακοινώνονται τα πορίσματα για την Τοπική Αυτοδιοίκηση και στο δημοτικό συμβούλιο, αλλά και να στελεχωθεί η Επιτροπή Ελέγχου με ικανά στελέχη. Ζήτησε επίσης «να επεκταθεί το δικαίωμα υπογραφής και σε άλλους επαγγελματικούς κλάδους και να μην ισχύει μόνο για τους μηχανικούς για τη διευθέτηση ζητημάτων που προκύπτουν σε δήμους».

Ο αντιπρόεδρος του Ελεγκτικού Συνεδρίου, Κωνσταντίνος Κωστόπουλος επεσήμανε μεταξύ άλλων ότι «τα συστήματα εσωτερικού ελέγχου είναι μείζον ζήτημα που απασχολεί τους διεθνείς οργανισμούς ενώ η Ε.Ε. προχώρησε σε μια τεράστια αλλαγή για την αντιμετώπιση της διαφθοράς, καθιερώνοντας το νέο σύστημα δημοσιονομικής διακυβέρνησης». Ακόμα, χαρακτήρισε απαραίτητο ο επικεφαλής του φορέα Συστήματος Εσωτερικού Ελέγχου του Δημοσίου Τομέα, να ελέγχει όλους τους φορείς, τονίζοντας ότι «ο ρόλος του πρέπει να είναι όπως του πιλότου, να κατευθύνει το αεροπλάνο στο προορισμό του». «Η νέα διακυβέρνηση πρέπει να έχει τρία χαρακτηριστικά. Κάθε φορέας να καταγράφει πλήρως τις δραστηριότητες του για τη διαχείριση του προϋπολογισμού, και σε όλα τα στάδια και να αναλύει και να αντιμετωπίζει όλους τους κινδύνους με δικλείδες ασφαλείας», ανέφερε. Τόνισε ακόμα ότι είναι απαραίτητο να διασφαλιστεί η ανεξαρτησία του εσωτερικού ελεγκτή ενώ επεσήμανε ότι το Ελεγκτικό Συνέδριο έχει όλα τα εχέγγυα και τους μηχανισμούς και είναι πλήρως εναρμονισμένο με τα ισχύοντα της Ε.Ε. για να ελέγξει όλο αυτό το σύστημα

Ο πρόεδρος του Οικονομικού Επιμελητηρίου Ελλάδος, Κωνσταντίνος Κόλιας έκανε λόγο για «την ανάγκη ενός ολοκληρωμένου συστήματος εσωτερικού ελέγχου, με βάσει ένα σύγχρονο μοντέλο διακυβέρνησης που θα αντιμετωπίζει τη παθογένεια της γραφειοκρατίας, της πολυνομίας και τη διαφθορά». Παράλληλα, χαρακτήρισε «μείζονος σημασίας για την επίτευξη των στόχων, την στελέχωση της Επιτροπής Ελέγχου με υπαλλήλους εξειδικευμένους».

Η πρόεδρος της Ομοσπονδίας Συλλόγων Υπαλλήλων Αιρετών Περιφερειών Ελλάδος, Βέτα Πανουτσάκου εξέφρασε έντονες επιφυλάξεις για την αξιοπιστία και την ακεραιότητα της Επιτροπής Εσωτερικού Ελέγχου, τονίζοντας ότι «αρκετοί λύκοι που κυκλοφορούν δεν μπορούν να φυλάνε τα πρόβατα». «Η συγκεκριμένη πολιτική της κυβέρνησης συνδέεται με την συμμόρφωση της χώρας με τις οδηγίες της Ε.Ε. για τον καθορισμό των προϋπολογισμών. Το νομοσχέδιο αναθέτει σε ιδιώτη την Επιτροπή Ελέγχου και τον εσωτερικό έλεγχο. Γιάννης πίνει Γιάννης κερνάει. Υπάρχουν πολλά αναπάντητα ερωτήματα για τη στελέχωση της Επιτροπής Ελέγχου. Προσπαθείτε να προβάλετε ένα σύστημα αυτοελέγχου με άκρως καθοδηγούμενες δράσεις από τους διοικητές και με δεμένα τα χέρια των υπαλλήλων», υποστήριξε μεταξύ άλλων.

Παράλληλα, τόνισε την ανάγκη «η στελέχωση του Συμβουλίου Ακεραιότητας να γίνει από τους μόνιμους δημοσίους υπαλλήλους που και ικανότατοι είναι και πείρα έχουν».

Η Εκπρόσωπος του Πανελλήνιου Συλλόγου Οικονομικών Επιθεωρητών, Αντωνία Κατσωτάκη επεσήμανε ότι η δημιουργία μονάδας εξωτερικού ελέγχου προσκρούει στη λειτουργία του εσωτερικού ελέγχου, εκφράζοντας την αντίθεσή της να δοθούν οι έλεγχοι σε ιδιώτες, ενώ επεσήμανε ότι «για τους ελέγχους στους δήμους πρέπει να συσταθεί μονάδα ελέγχου περιφέρειας, διαφορετικά θα απαιτηθούν πολλά χρήματα για την δημιουργία μονάδων ελέγχου», τόνισε «την ανάγκη αλλαγών σε ότι αφορά τους ιδιώτες ελεγκτές εσωτερικού ελέγχου», επισημαίνοντας ότι δεν μπορεί να είναι «τα ίδια πρόσωπα οι ελεγκτές και ελεγχόμενοι». «Η ανάθεση των ελέγχων σε ιδιώτες θα είναι εξαιρετικά κοστοβόρα για τον δημόσιο εσωτερικό έλεγχο. Ο εσωτερικός έλεγχος είναι ένα καινούργιο, μοντέρνο, απαραίτητο εργαλείο στη δημόσια διοίκηση, αλλά για να αποδώσει πρέπει η εφαρμογή του να γίνει με σοβαρό προγραμματισμό», ανέφερε.

Για μια «πολύ σημαντική νομοθετική πρωτοβουλία και μεγάλο εγχείρημα για την δημιουργίας κουλτούρας» μίλησε η πρόεδρος του Εθνικού Κέντρου Δημόσιας Διοίκησης, Εύη Δραμαλιώτη. «Η έννοια του εσωτερικού ελέγχου ήταν ελλειπής μέχρι σήμερα και είναι πολύ σημαντικό ότι εισάγεται ολοκληρωμένα και γίνεται σαφής», επεσήμανε ενώ χαρακτήρισε «πολύ σημαντικό τον ρόλο της πιστοποιημένης εκπαίδευσης».

Ο πρόεδρος της Ανώτατης Διοίκησης Ενώσεων Δημοσίων Υπαλλήλων, ΑΔΕΔΥ, Δημήτρης Μπράτης δήλωσε, μεταξύ άλλων, την κάθετη αντίθεση του «να υπάρχουν υποψήφιοι από τον ιδιωτικό τομέα, που θα καταλάβουν θέσεις προϊσταμένων στην Επιτροπή Ανταγωνισμού και στους ελεγκτικούς μηχανισμούς».

Ο περιφερειάρχης Πελοποννήσου, Παναγιώτης Νίκας επεσήμανε ότι «κάθε χρόνο είναι και πιο αρνητική η κατάσταση στη χώρα», ενώ έδωσε έμφαση «στην κωδικοποίηση της νομοθεσίας» που πρέπει, όπως είπε, «να γίνει λιτή και σαφής για την αποτελεσματική λειτουργία της δημοσίας διοίκησης». «Πρέπει να είναι αποσαφηνισμένες οι αρμοδιότητες και η αξιολόγηση του προσωπικού που δεν υπάρχει. Πρέπει να γίνουν συλλογικές, θαρραλέες και με συναίνεση ενέργειες, για να δώσουμε ένα βηματισμό σε ένα γίγαντα του δημόσιου τομεά, τους δημόσιους υπαλλήλους, για να συμβάλουν στην ανάπτυξη. Γιατί υπάρχουν ικανότατοι υπάλληλοι στο δημόσιο που μπορούν να αξιοποιηθούν. Δεν θεωρώ ότι θα έχει αποτέλεσμα ο εσωτερικός έλεγχος έτσι όπως τον προτείνετε», είπε.

Η διευθύντρια του Ελληνικού Ινστιτούτου Εσωτερικών Ελεγκτών (ΕΙΕΕ), Έφη Κόκκα μίλησε για «νομοσχέδιο που κινείται σε σωστή κατεύθυνση υιοθετώντας διεθνή πρότυπα για τον εσωτερικό ελεγκτή». «Αν ο καθένας μας βάλει ένα λιθαράκι, θα πετύχουμε όλοι για το καλό της χώρας», ανέφερε, ενώ τόνισε την ανάγκη ορισμένων διορθώσεων και επεσήμανε ότι η έκθεση ελέγχου δεν πρέπει να δίνεται στον επικεφαλής της Μονάδας αλλά να πηγαίνει στην Επιτροπή Ελέγχου για να αποκλειστεί ο κίνδυνος να μπει στο συρτάρι.

«Προφανώς υπάρχουν πολλά θέματα, τα οποία θα εξειδικευτούν ως κατευθυντήριες γραμμές, οδηγίες και ερμηνευτικές εγκυκλίους σε δεύτερη φάση, σε δεύτερο χρόνο και όλοι οι φορείς θα μπορούν φαντάζομαι να συμβάλουν προς αυτή την κατεύθυνση», ανέφερε ο Χαράλαμπος Ξϋδης, πρόεδρος του Ελληνικού Ινστιτούτου κατά της Απάτης, ACFE, και τόνισε ότι το νομοσχέδιο κινείται στη σωστή κατεύθυνση.

Ο πρόεδρος της Ομοσπονδίας Εργαζομένων Ανεξαρτήτων Αρχών (ΑΕΑΑ), Διονύσιος Λιναρδάτος εξέφρασε την διαφωνία του, ζητώντας να απαλειφθεί η σχετική πρόβλεψη του νομοσχεδίου «να ανατίθεται ο εσωτερικός έλεγχος με σύμβαση παροχής σε ιδιώτες εξωτερικούς, δεδομένου, ότι οι Εσωτερικοί Ελεγκτές έχουν πρόσβαση σε όλα τα αρχεία, φυσικά στοιχεία, έγγραφα, χώρους και δραστηριότητες του φορέα», όπως είπε. «Αυτό είναι προσβλητικό για τους δημοσίους υπαλλήλους. Θεωρούμε ότι είναι θέμα αρχής ο εσωτερικός έλεγχος να γίνεται από στελέχη του δημόσιου τομέα και όχι να ανατίθεται σε ιδιώτες», πρόσθεσε. Ακόμα, άσκησε κριτική για τη μη συμμετοχή εκπροσώπου του ΑΣΕΠ στην Επιτροπή Ελέγχου, τονίζοντας ότι «δεν διασφαλίζεται η ακεραιότητα και ανεξαρτησία της».

Ο πρόεδρος της Ένωσης Αποφοίτων της Εθνικής Σχολής Δημόσιας Διοίκησης (ΕΝΑΠ),Γιώργος Σπανουδάκης χαρακτήρισε «θετικό το νομοσχέδιο για τον εξορθολογισμό και τον εκσυγχρονισμό της δημόσιας διοίκησης» ενώ επεσήμανε ότι «υπάρχουν ικανότατοι δημόσιοι υπάλληλοι με σημαντικά προσόντα και μπορούν να καλύψουν τις ανάγκες όλες, χωρίς να χρειαστούν να κληθούν φορείς από τον ιδιωτικό φορέα». Επίσης, χαρακτήρισε «απαραίτητο να υπάρξουν προγράμματα σπουδών σε όλες τις κατευθύνσεις για να είναι σε θέση να στελεχώσουν τις υπηρεσίες ελέγχου».