Σε συμφωνία για ήπιες κυρώσεις κατέληξαν τα ξημερώματα μετά από ολονύχτιες διαπραγματεύσεις οι ηγέτες των 27 κρατών – μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, στο πλαίσιο της Συνόδου Κορυφής στις Βρυξέλλες, πάνω στο κείμενο του τρίτου προσχεδίου απόφασης για τις σχέσεις της ΕΕ με την Τουρκία και την παραβατικότητα της Άγκυρας το τελευταίο διάστημα στην ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου.
της Γεωργίας Αθ. Σκιτζή
Επισημαίνεται ότι η απόφαση αυτή απέχει σημαντικά από τις θέσεις και τις επιδιώξεις της Αθήνας που επιθυμούσε σκληρή στάση έναντι της Τουρκίας. «Η Ευρώπη κάνει ένα βήμα τη φορά. Αυτό έκανε και σε αυτό το Συμβούλιο. Ακόμα ένα βήμα που αποτελεί ισχυρή προειδοποίηση προς την Τουρκία ν’ αλλάξει συμπεριφορά», τόνισαν κυβερνητικές πηγές.
Οι κυρώσεις αυτές έχουν σκοπό να τιμωρηθεί η Άγκυρα για τις «παράνομες και επιθετικές» ενέργειές της στη Μεσόγειο εναντίον της Ελλάδας και της Κύπρου», διευκρίνισαν διπλωματικές και ευρωπαϊκές πηγές. «Τα μέτρα που αποφασίστηκαν θα είναι κυρώσεις σε βάρος προσώπων, και ενδέχεται να υπάρξουν επιπρόσθετα μέτρα εάν η Τουρκία συνεχίσει τις ενέργειές της», διευκρίνισε Ευρωπαίος διπλωμάτης. Επιπρόσθετα αφήνεται ανοιχτό το ενδεχόμενο διεύρυνσης των περιοριστικών μέτρων στο Συμβούλιο του προσεχούς Μαρτίου.
Τα στρατόπεδα στους «27»
Οι 27 ηγέτες της ΕΕ ήταν χωρισμένοι σε δύο στρατόπεδα στο θέμα της Τουρκίας. Γερμανοί, Ισπανοί και Ιταλοί εμφανίστηκαν απρόθυμοι στο να υιοθετήσει η Ευρωπαϊκή Ένωση σκληρή γραμμή με κυρώσεις κατά της Τουρκίας, ενώ είχαν στο πλευρό τους Μάλτα και Ουγγαρία.
Στον αντίποδα, εκτός από την Κύπρο, στο πλευρό της Ελλάδας τάχθηκαν ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν, ο Αυστριακός καγκελάριος Σεμπάστιαν Κουρτς και ο ύπατος εκπρόσωπος για θέματα Εξωτερικής Πολιτικής της ΕΕ, Ζοζέπ Μπορέλ. Στο ίδιο μήκος κύματος κινήθηκαν, το Λουξεμβούργο, η Σλοβενία, η Σλοβακία, η Ολλανδία και οι Βαλτικές Χώρες, αλλά και η Δανία που πριν το διάλλειμα της Συνόδου τοποθετήθηκε για το ζήτημα.
Σκληρό παζάρι στις Βρυξέλλες
Για να φτάσουμε στο τρίτο προσχέδιο, ο πρωθυπουργός έδωσε διπλωματική «μάχη» για να επιβληθούν κυρώσεις στην Άγκυρα. Έθιξε μάλιστα και το γεγονός ότι την ώρα που οι ΗΠΑ προχωρούν σε κυρώσεις για την Τουρκία, η ΕΕ «ακόμη βαλτώνει σε “αν” και “αλλά”». O πρωθυπουργός ζήτησε νωρίτερα από τους εταίρους να αναλάβουν τις ευθύνες τους και να μην περάσουν κάτω από τον πήχη που έβαλαν οι ίδιοι τον περασμένο Οκτώβριο.
Άρση βέτο από Πολωνία και Ουγγαρία
Η Ουγγαρία και η Πολωνία ήραν το βέτο τους για το Ταμείο Ανάκαμψης της Ευρωπαϊκής Ένωσης σε αντάλλαγμα για την αναβολή της διαδικασίας κυρώσεων που θα μπορούσε να τους στερήσει την πρόσβασή τους στα κεφάλαια. Οι δύο χώρες αντιτάχθηκαν σθεναρά σε μια χρηματοδότηση που θα εξαρτάται από τα πρότυπα του κράτους δικαίου και απείλησαν να τορπιλίσουν το Ταμείο των 750 δισ. ευρώ και τον προϋπολογισμό της περιόδου 2021-2027, τελικά όμως δόθηκε το «πράσινο φως» για σταδιακή εκταμίευση.