Την ανάγκη οι Έλληνες να συμμετέχουν στις αποφάσεις της κυβέρνησης και να αναλαμβάνουν την ευθύνη τους, ανέδειξε ως κίνητρο της απόφασής του για την διεξαγωγή δημοψηφίσματος ενόψει του δεύτερου πακέτου στήριξης ο πρώην Πρωθυπουργός Γιώργος Παπανδρέου, μιλώντας στην τελετή αποφοίτησης του «Hertie School of Governance», στο Βερολίνο.

«Αυτός ήταν ο μοναδικός σίγουρος τρόπος να αλλάξει κανείς τον τρόπο σκέψης και να εφαρμόσει δραστικές μεταρρυθμίσεις. Αυτή η απόφαση μου κόστισε τη δουλειά μου, αλλά οδήγησε σε έναν κυβερνητικό συνασπισμό και σε ευρύτερη συνεργασία», δήλωσε ο κ. Παπανδρέου, απευθυνόμενος σε αποφοίτους του Τμήματος Δημόσιας Πολιτικής και αναφερόμενος σε αποφάσεις που θα κληθούν να λάβουν στην καριέρα τους. «Μην διστάσετε ενώπιον της πιο δύσκολης απόφασης της ζωής σας. Να αποχωρήσετε, να αποσυρθείτε, να καταψηφιστείτε, αν πρόκειται για το κοινό καλό. Μάθετε να χρησιμοποιείτε σωστά την εξουσία, αλλά μην την ερωτευτείτε», είπε ο πρώην πρωθυπουργός, ο οποίος κατά την ομιλία του αναφέρθηκε στις καλές και κακές στιγμές της πορείας του. «Λίγες εβδομάδες αφότου εξελέγην Πρωθυπουργός, η Ελλάδα βρέθηκε στην χειρότερη παγκόσμια οικονομική κρίση της μεταπολεμικής ιστορίας της. Από την αρχή είδα αυτή την κρίση ως ευκαιρία να προωθήσουμε ριζοσπαστικές μεταρρυθμίσεις οι οποίες θα καθιστούσαν το σύστημα διακυβέρνησης περισσότερο αξιόπιστο και διαφανές και την οικονομία μας πιο δίκαιη και βιώσιμη. Από το φορολογικό σύστημα, τον δημόσιο τομέα, ήμουν αποφασισμένος να χρησιμοποιήσω την κρίση για να αλλάξω την Ελλάδα προς το καλύτερο», ανέφερε ο κ. Παπανδρέου και επισήμανε ότι «το χρέος και τα ελλείμματα ήταν μόνο συμπτώματα βαθύτερων ζητημάτων».

«Είχα ένα όραμα, μάλιστα, ένα όνειρο, αλλά ταυτόχρονα έπρεπε να ζυγίσω τις επιλογές μου, μεταξύ χρεοκοπίας και εξόδου από το ευρώ και σκληρής, επώδυνης διαδικασίας προσαρμογής. Οι επιλογές μου ήταν μεταξύ κακού και χειρότερου», δήλωσε χαρακτηριστικά και συμβούλευσε τους αποφοίτους να μην αναζητούν τις εύκολες και γρήγορες λύσεις, καθώς, όπως είπε, σπανίως υπάρχουν. «Μην τις υπόσχεστε. Δεν υπάρχουν εύκολες λύσεις», τόνισε και συνέχισε εξηγώντας ότι ενώ η Ελλάδα είχε σωθεί, ενώ είχε σημειωθεί θεαματική πρόοδος και η Ευρώπη είχε βοηθήσει, η κυρίαρχη αφήγηση στην ΕΕ ήταν ότι η λιτότητα ήταν η λύση που θα τα διόρθωνε όλα γρήγορα. «Περικοπές αντί για μεταρρυθμίσεις ήταν η προτεραιότητα της τρόικας και αυτό είχε τεράστιο κοινωνικό κόστος και πολιτικές συνέπειες», επισήμανε.

Στο πλαίσιο της ομιλίας του, ο Γιώργος Παπανδρέου αναφέρθηκε στην ελληνοτουρκική προσέγγιση, η οποία, όπως είπε, έγινε παρά τις δύσκολες συνθήκες και παρά τις συμβουλές πολλών για το αντίθετο, αλλά και στην διαδικασία απευθείας εκλογής αρχηγού που εισήγαγε στο ΠΑΣΟΚ. Μιλώντας για τα πρώτα χρόνια του στην πολιτική, έκανε λόγο για συμβουλές που του δόθηκαν προκειμένου να αλλάξει ο ίδιος, γα να καταλήξει λέγοντας: «Να γνωρίζετε τον εαυτό σας. Να προσέχετε με τι συμβιβάζεστε. Αν όμως αισθανθείτε την ανάγκη να αλλάξετε, να αναπτυχθείτε, κάντε το. Αν όμως το στιλ σας, η ιδιοσυγκρασία σας, αυτό που οι άλλοι θεωρούν αδυναμίες και ελαττώματα, είναι κομμάτι των αξιών σας και των επιλογών της ζωής σας, μπορεί να γίνει το πλεονέκτημά σας και να σας βοηθήσει να γίνετε ένας παράγοντας αλλαγής», σημείωσε και κατέληξε με τους πρώτους στίχους από την «Ιθάκη» του Κ.Π. Καβάφη: “Σα βγεις στον πηγαιμό για την Ιθάκη, να εύχεσαι νάναι μακρύς ο δρόμος, γεμάτος περιπέτειες, γεμάτος γνώσεις. Τους Λαιστρυγόνας και τους Κύκλωπας, τον θυμωμένο Ποσειδώνα μη φοβάσαι..”.