Τη σαφή αποδοκιμασία τους στις νέες μονομερείς και προκλητικές ενέργειες της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο εξέφρασαν οι Ευρωπαίοι ηγέτες, πράγμα που αποτυπώθηκε και στο κείμενο των συμπερασμάτων της Συνόδου Κορυφής που ολοκληρώθηκε το μεσημέρι στις Βρυξέλλες.
Το ζήτημα της Τουρκίας, όπως επισήμανε ο πρωθυπουργός, δεν επρόκειτο να συζητηθεί, αλλά τελικά αυτό έγινε χάρη στις ελληνικές και κυπριακές προσπάθειες. Όπως τόνισε η καταληκτική ημερομηνία για επιβολή κυρώσεων στην Τουρκία είναι ο Δεκέμβριος, ενώ αποκάλυψε ότι έθεσε θέμα εμπάργκο στην πώληση όπλων στην Τουρκία, ως έμπρακτη ευρωπαϊκή αλληλεγγύη.
Το ζήτημα της Τουρκίας συμπεριλήφθηκε στο κείμενο των Συμπερασμάτων της Συνόδου, όπου ειδικότερα αναφέρεται: «To Ευρωπαϊκό Συμβούλιο επαναβεβαιώνει τα συμπεράσματα της 2ας Οκτωβρίου 2020 και εκφράζει έντονη αποδοκιμασία για τις νέες μονομερείς και προκλητικές ενέργειες της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο, συμπεριλαμβανομένων των πρόσφατων ερευνητικών δραστηριοτήτων.
Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο καλεί την Τουρκία να σεβαστεί τα ψηφίσματα 550 και 789 του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ και τονίζει τη σημασία του καθεστώτος των Βαρωσίων, και επαναλαμβάνει την πλήρη αλληλεγγύη του προς την Ελλάδα και την Κύπρο.
Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο καλεί την Τουρκία να αντιστρέψει αυτές τις ενέργειες και να εργαστεί για τη μείωση των εντάσεων κατά τρόπο συνεπή και συστηματικό. Θα εξακολουθήσει να παρακολουθεί στενά το ζήτημα, προκειμένου να υπάρξει συνέχεια στα συμπεράσματα του της 2ας Οκτωβρίου 2020».
Η εισαγωγική τοποθέτηση Μητσοτάκη
Η ενημέρωση από τον πρωθυπουργός ξεκίνησε με τη διατύπωση της ανησυχίας όλων των ηγετών για τον κορονοϊό στην Ευρώπη. Υπάρχει αυξανόμενη ανησυχία, είπε, για το δεύτερο κύμα.
Αναφέρθηκε στις τηλεδιασκέψεις που θα γίνονται με πρωτοβουλία της καγκελαρίου Μέρκελ προκειμένου να εκτιμάται η πορεία της πανδημίας.
Παράλληλα, ο κ. Μητσοτάκης έκανε αναφορά σε όλα τα ζητήματα που απασχόλησαν τη Σύνοδο: Το Brexit, το περιβάλλον, αλλά και τη σχέση που πρέπει να έχει η Ευρώπη με την Αφρική.
Παράλληλα, σημείωσε ότι στο κείμενο των συμπερασμάτων υπάρχει και ειδική αναφορά στο μεταναστευτικό – προσφυγικό και ειδικότερα στις συμφωνίες επανεισδοχής.
Για την Ανατολική Μεσόγειο
«Το θέμα δεν επρόκειτο να συζητηθεί» είπε στη συνέχεια ο πρωθυπουργός, αναφερόμενος στην κατάσταση στην Ανατολική Μεσόγειο και τις σχέσεις με την Τουρκία. «Δεν ήταν στην ημερησία διάταξη» είπε ο Κυριάκος Μητσοτάκης.
Και συνέχισε: «Επιμείναμε εγώ και ο πρόεδρος Αναστασιάδης. Ζητήσαμε ρητή αναφορά που να καταδεικνύει έντονη αποδοκιμασία της ΕΕ για τις νέες μονομερείς ενέργειες της Τουρκίας.
Συμφώνησαν τελικά οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων σε αυτές τις διατυπώσεις. Υπάρχει ρητή αναφορά να σεβαστεί τα ψηφίσματα η Τουρκία του Συμβουλίου Ασφαλείας. Κάλεσε την Τουρκία να αντιστρέψει αυτές τις ενέργειες και ανέφερε ότι θα παρακολουθεί τις εξελίξεις».
«Όταν συζητήσαμε εκτενώς το θέμα της Τουρκίας στην προηγούμενη Σύνοδο Κορυφής έπρεπε να διανύσουμε δρόμο για να εξηγήσουμε στους Ευρωπαίους», συνέχισε ο Κυρ. Μητσοτάκης. «Μετά από κάθε συνεδρίαση διανύουμε ακόμα δρόμο.
Τα συμπεράσματα που επαναβεβαιώθηκαν σήμερα στην παράγραφο 21, λένε ξεκάθαρα, θέτουν ξεκάθαρη χρονική περίοδο που θα αξιολογηθεί η συμπεριφορά της Τουρκίας το Δεκέμβριο».
«Αυτές οι ενέργειες και τα όπλα που έχει η Ευρώπη στη διάθεσή της περιγράφονται με σαφήνεια» ανέφερε ο πρωθυπουργός και εξήγησε: «Υπενθύμισα ότι σε προηγούμενες αποφάσεις Ευρωπαϊκών Συμβουλίων σχετικά με τουρκική προκλητικότητα στη Συρία, υπήρξαν αποφάσεις σχετικά με εμπάργκο πώλησης όπλων στην Τουρκία.
Η καλύτερη έκφραση ευρωπαϊκής αλληλεγγύης θα ήταν μια ευρωπαϊκή πρωτοβουλία που να μην επιτρέπεται πώληση όπλων στην Τουρκία.
Έθιξα το θέμα στο ευρωπαϊκό συμβούλιο. Νομίζω ότι η θέση μου έγινε απολύτως κατανοητή. Θύμισα ότι άλλες χώρες που δεν ανήκουν στην ευρωπαϊκή οικογένεια πήραν απόφαση να μην πουλήσουν αεροσκάφη στην Τουρκία, όπως οι ΗΠΑ».
Όπως είπε ο πρωθυπουργός απαντώντας στις ερωτήσεις των δημοσιογράφων, πολλές χώρες αιφνιδιάστηκαν δυσάρεστα από το γεγονός ότι το Oruc Reis ξαναβγήκε. «Δεν θέλω να πιστεύω ότι θα φτάσουμε να αναγκαστούμε να πάρουμε μέτρα τον Δεκέμβριο, αλλά η Ευρώπη δεν θα διστάσει να πάρει μέτρα και αυτά θα είναι επώδυνα», είπε ο πρωθυπουργός. Τον Δεκέμβριο θα είμαστε πιο συγκεκριμένοι και η Ευρώπη θα είναι πιο συγκεκριμένοι, σημείωσε απαντώντας σε σχετική ερώτηση.
Για κόκκινες γραμμές
Απαντώντας σε ερώτηση αν τα 6 ή τα 12 ναυτικά μίλια είναι η «κόκκινη» γραμμή της Ελλάδας ο Έλληνας πρωθυπουργός σημείωσε: «Η Ελλάδα υπερασπίζετε την εθνική κυριαρχία και τα κυριαρχικά της δικαιώματα.
Είναι γνωστό ότι έχουμε ήδη προχωρήσει στην ανακοίνωση της απόφασης στο Ιόνιο να επεκτείνουμε τα χωρικά μας ύδατα από τα 6 ναυτικά μίλια στα 12 νμ. Τα χωρικά ύδατα συνιστούν πυρήνα κυριαρχίας. Σκληρής κυριαρχίας.
Όπως επίσης είναι γνωστό ότι η Ελλάδα έχει προχωρήσει και έχει δρομολογήσει δύο συμφωνίες με την Ιταλία και την Αίγυπτο για τη σύναψη και τον καθορισμό θαλασσίων ζωνών όπου η χώρα ασκεί κυριαρχικά δικαιώματα.
Είναι επίσης γνωστό ότι η Ελλάδα υπερασπίζετε την κυριαρχία της και στη θάλασσα και στον αέρα. Όπου ο εναέριος εθνικός χώρος είναι τα δέκα μίλια και οποιαδήποτε παραβίαση του ΕΕΧ αντιμετωπίζεται από τις Ένοπλες Δυνάμεις με βάση τα γνωστά πρωτόκολλα και τις γνωστές διαδικασίες.
Όλα αυτά είναι γνωστά. Όλη αυτή η συζήτηση περί επέκτασης των χωρικών υδάτων όπως την άκουσα να εκφράζεται δημόσια από την αντιπολίτευση θεωρώ ότι είναι μια συζήτηση που δεν μπορεί να γίνετε με αυτό τον τρόπο».
Για τον κορονοϊό
Έχουμε καταφέρει, είπε ο πρωθυπουργός, να κρατήσουμε τα κρούσματά μας σε ένα σχετικά σταθερό σημείο. Ξεπεράσαμε τις τελευταίες μέρες τα 20.000 τεστ και ο δείκτης θετικότητας είναι 1 στα 50.
Έχουμε ξεκάθαρη κατηγοριοποίηση των βαθμών επικινδυνότητας στη χώρα μας. Οι ειδικοί εισηγήθηκαν μέτρα αυξημένης προστασίας στο επίπεδο 4 για την Κοζάνη, θέλουμε να πιστεύουμε ότι θα καταφέρουμε να ελέγξουμε τη διασπορά του ιού.
Στην υπόλοιπη Ευρώπη, σε πολλές χώρες τα πράγματα εξελίσσονται εκτός ελέγχου. Υπάρχει επίπεδο απόλυτου αριθμού κρουσμάτων, και αν φτάσεις σ’ αυτό αναγκάζεσαι να πάρεις οριζόντια μέτρα, όπως αυτά που πήρε η Γαλλία και επηρεάζεται το ένα τρίτο του πληθυσμού της Γαλλίας. Τα γρήγορα τεστ είναι σημαντικά στο οπλοστάσιό μας. Είναι σημαντικό. Μεγάλη ανησυχία υπάρχει συνολικά.
Αυστηρή γλώσσα ΕΕ στην Τουρκία: Αποδοκιμάζουμε τις μονομερείς και προκλητικές ενέργειες στην Αν. Μεσόγειο
Βασικό θέμα της σημερινής δεύτερης ημέρας της Συνόδου Κορυφής ήταν τα θέματα εξωτερικής πολιτικής, όπου βέβαια πρωταγωνιστικό ρόλο είχε και η τουρκική προκλητικότητα σε Αιγαίο και Ανατολική Μεσόγειο, αν και δεν βρισκόταν στην αρχική ατζέντα.
«To Ευρωπαϊκό Συμβούλιο επαναβεβαιώνει τα συμπεράσματα της 2ας Οκτωβρίου 2020 και εκφράζει έντονη αποδοκιμασία για τις νέες μονομερείς και προκλητικές ενέργειες της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο, συμπεριλαμβανομένων των πρόσφατων ερευνητικών δραστηριοτήτων.
Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο καλεί την Τουρκία να σεβαστεί τα ψηφίσματα 550 και 789 του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ και τονίζει τη σημασία του καθεστώτος των Βαρωσίων, και επαναλαμβάνει την πλήρη αλληλεγγύη του προς την Ελλάδα και την Κύπρο.
Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο καλεί την Τουρκία να αντιστρέψει αυτές τις ενέργειες και να εργαστεί για τη μείωση των εντάσεων κατά τρόπο συνεπή και συστηματικό. Θα εξακολουθήσει να παρακολουθεί στενά το ζήτημα, προκειμένου να υπάρξει συνέχεια στα συμπεράσματα του της 2ας Οκτωβρίου 2020», αναφέρεται στο κείμενο των συμπερασμάτων.