Το διπλωματικό κλοιό γύρω από την Τουρκία επιχειρεί να σφίξει κι άλλο η Ελλάδα, προκειμένου να ανακόψει με ειρηνικά μέσα την τουρκική προσπάθεια δημιουργίας τετελεσμένων σε Ανατολική Μεσόγειο.
Γράφει η Βίκυ Σαμαρά
Στο πλαίσιο αυτό εντάσσεται και η ιστορική απόφαση να επεκτείνει η χώρα την αιγιλίτιδα ζώνη της στο Ιόνιο στα 12 ναυτικά μίλια, όπως ανακοίνωσε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης χθες στη Βουλή κατά τη συζήτηση για τις συμφωνίες με Ιταλία και Αίγυπτο για ΑΟΖ, οι οποίες ψηφίζονται σήμερα κατόπιν αιτήματος του ΣΥΡΙΖΑ για ονομαστική ψηφοφορία.
Ενέχει όμως όντως κινδύνους η επέκταση μόνο στην περιοχή από τα Επτάνησα μέχρι και το Ταίναρο; Καταρχάς όπως επισήμαιναν γαλάζια στελέχη, το γεγονός ότι έχει προηγηθεί η συμφωνία με την Ιταλία για ΑΟΖ, διασφαλίζει την Ελλάδα, καθώς η επέκταση της αιγιαλίτιδας ζώνης έρχεται ως συνέχιση αυτής της συμφωνίας και όχι ως μεμονωμένη ενέργεια. Είναι βέβαιον όμως ότι η Τουρκία θα επιχειρήσει να ισχυριστεί πως αφού η Ελλάδα δεν επέκτεινε στα 12 ναυτικά μίλια και προς ανατολάς, το Αιγαίο υπόκειται σε “ειδικό καθεστώς”, πάγια άλλωστε θέση της Άγκυρας.
Για αυτό και ο κ.Μητσοτάκης έσπευσε χθες να δηλώσει ότι η χώρα μας διατηρεί το δικαίωμα να προχωρήσει στην επέκταση της αιγιαλίτιδας ζώνης και στις υπόλοιπες θαλάσσιες περιοχές της όποτε το κρίνει. Δήλωσε επίσης ότι η συμφωνία με την Αίγυπτο για την ΑΟΖ αναγνωρίζει επήρεια και κυριαρχικά δικαιώματα στα νησιά, γεγονός που διαμήνυσε ισχύει και για το Καστελόριζο.
Κυρώσεις αναμένει η Αθήνα από ΕΕ
Η επέκταση της αιγιαλίτιδας ζώνης προς δυσμάς στα 12 ναυτικά μίλια ανακοινώθηκε μία ημέρα μετά την επίσκεψη του Γερμανού υπουργού Εξωτερικών Χάικο Μάας στην Αθήνα και εν συνεχεία στην Άγκυρα, όπου ο Μεβλούτ Τσαβούσογλου φρόντισε να καταστήσει σαφές στους Γερμανούς πως η Τουρκία δεν ελέγχεται και συνεχίζει τις προκλήσεις.
Είναι δεδομένο λοιπόν ότι η Αθήνα είχε ενημερώσει τους εταίρους της χώρας για την απόφαση της επέκτασης, ώστε να αποφευχθούν και παρεξηγήσεις όπως είχε γίνει με τη συμφωνία με την Αίγυπτο. Ενώ έχει ξεκαθαρίσει ότι διάλογος με την Τουρκία εάν δεν υπάρξει ουσιαστική αποκλιμάκωση δε γίνεται και έχει επισημάνει σε όλους τους τόνους προς τη Γερμανία ότι η Άγκυρα αποδεικνύεται αναξιόπιστος συνομιλητής.
Η γερμανική κυβέρνηση προσδοκούσε ότι σήμερα στο περιθώριο της άτυπης Συνόδου των ΥΠΕΞ της ΕΕ στο Βερολίνο θα μπορούσε να είχε δρομολογήσει συνάντηση Δένδια- Τσαβούσογλου.
Η παράταση της τουρκικής Navtex τίναξε όμως τα γερμανικά σχέδια στον αέρα και η Αθήνα, που ήδη είχε στείλει το μήνυμα «αποκλιμάκωση ή κυρώσεις» αναμένει από τον ύπατο εκπρόσωπο της ΕΕ για την εξωτερική πολιτική Ζόζεπ Μπορέλ να παρουσιάσει συγκεκριμένο κατάλογο κυρώσεων κατά της Τουρκίας. Ο Μπορέλ, εκφράζοντας σημαντικούς εταίρους, μοιάζει διστακτικός, υπάρχει όμως και ομάδα κρατών- μελών όπως η Γαλλία και η Αυστρία που υπερθεματίζουν για κυρώσεις.
Βέβαια, σημειωτέον ότι όποιες κυρώσεις θα εφαρμοστούν σε ένα μήνα, καθώς την εφαρμογή τους θα πρέπει να επικυρώσει η ειδική Σύνοδος Κορυφής της ΕΕ στις 25 Σεπτεμβρίου. Όμως το όπλο αυτό πάνω στο τραπέζι, θα μπορούσε να ανακόψει την τουρκική προκλητικότητα.
Αναμένεται νέα τουρκική Navtex
Σημειωτέον ότι σύμφωνα με πληροφορίες η Αθήνα αναμένει απόψε το βράδυ η Άγκυρα να ανακοινώσει νέα παράταση στη Navtex. Η ισχύουσα Νavtex λήγει απόψε τα μεσάνυχτα, επομένως μετά τις 8 το βράδυ η Τουρκία θα έχει δείξει τις προθέσεις της. Αναλυτές εκτιμούν ότι χωρίς κάποια ισχυρή αντίδραση από πλευράς ΕΕ ή και από την άλλη πλευρά του Ατλαντικού, η Άγκυρα θα συνεχίσει τα επικίνδυνα παιχνίδια τουλάχιστον μέχρι τις προεδρικές εκλογές του Νοεμβρίου στις ΗΠΑ.
Οι ΗΠΑ επιστρέφουν στο «παιχνίδι» και μαζί τους το ΝΑΤΟ- Η πρωτοβουλία Τραμπ να τηλεφωνήσει στο Μητσοτάκη
Ιδιαίτερα σημαντική είδηση όμως της χθεσινής ημέρας ήταν και η επανεμφάνιση των ΗΠΑ στο διπλωματικό παιχνίδι στην Ανατολική Μεσόγειο και δη στο ανώτατο δυνατό επίπεδο. Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ πήρε την πρωτοβουλία να τηλεφωνήσει στον κ.Μητσοτάκη για να συζητήσουν το θέμα της Τουρκίας. Βεβαίως στη συνέχεια επικοινώνησε και με το Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στο πλαίσιο των αμερικανικών ισορροπιών. Ωστόσο το γεγονός ότι ήταν ο Τραμπ (προφανώς με εισήγηση του Στέιτ Ντιπάρτμεντ) που τηλεφώνησε στον Έλληνα πρωθυπουργό έχει τη σημασία του, για αυτό άλλωστε και το Μαξίμου στην ανακοίνωση του επισήμανε ότι ο πρόεδρος των ΗΠΑ είχε την πρωτοβουλία.
Θα ήταν ασφαλώς όμως ρομαντικό και αφελές να πιστέψει κανείς ότι ο Λευκός Οίκος ευαισθητοποιήθηκε για τα ελληνικά δίκαια. Οι ΗΠΑ έχουν ενοχληθεί σφόδρα από τις επαφές Ερντογάν- Χαμάς, καθώς άλλωστε λαμβάνουν πολύ σοβαρά υπόψη τα συμφέροντα του Ισραήλ, με το οποίο όπως και με Σαουδική Αραβία και Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα συμμαχεί απέναντι στην τουρκική επιθετικότητα η Ελλάδα. Και βεβαίως ενοχλούνται από το διπλό παιχνίδι Ερντογάν με τη Ρωσία.
Το εάν θα καλύψουν οι ΗΠΑ το κενό που είχαν αφήσει στην Ανατολική Μεσόγειο μένει να φανεί.
Ο κ.Μητσοτάκης πάντως έθεσε στον κ.Τραμπ ζήτημα συνοχής του ΝΑΤΟ λόγω των επικίνδυνων παιχνιδιών της «συμμάχου» Τουρκίας. Ο υπουργός Άμυνας Νίκος Παναγιωτόπουλος συναντήθηκε χθες στο περιθώριο της άτυπης Συνόδου των υπουργών Άμυνας της ΕΕ στο Βερολίνο με το ΓΓ του ΝΑΤΟ Γενς Στόλτενμπεργκ, ο οποιος σε δηλώσεις του κατηγόρησε την Τουρκία ότι δεν συνεργάζεται με ΝΑΤΟ- ΕΕ για την επιβολή του εμπάργκο όπλων στη Λιβύη.
Μένει όμως επίσης να φανεί εάν η Συμμαχία θα εγκαταλείψει ουσιαστικά την πολιτική των ίσων αποστάσεων απέναντι σε Ελλάδα και Τουρκία.
