Μηνύματα τόσο προς την Τουρκία για προσφυγή στη Χάγη αποκλειστικά για τις θαλάσσιες ζώνες και την ΑΟΖ, όσο και προς τους εταίρους και συμμάχους στην ΕΕ και το ΝΑΤΟ προκειμένου να αλλάξουν τακτική απέναντι στην Άγκυρα έστειλε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, ο οποίος συμμετείχε χθες σε συζήτηση στο πλαίσιο του «2020 Aspen Security Forum».

Γράφει η Βίκυ Σαμαρά

Σε διάλογο που είχε με τον Καθηγητή του Harvard και Εκτελεστικό Διευθυντή του «The Aspen Strategy Group» και πρώην πρέσβη των ΗΠΑ στην Ελλάδα, Nicholas Burns, ο κ. Μητσοτάκης στηλίτευσε τη συμπεριφορά της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο ως αποσταθεροποιητική για ολόκληρη την περιοχή. Και τόνισε ότι η Ελλάδα αναγνωρίζει μία μόνο διαφορά με την Τουρκία, για την οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών, προσθέτοντας ότι εάν οι δύο χώρες δεν μπορούν να τα βρουν για την ΑΟΖ, θα πρέπει να πάνε στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης.

Κάλεσε επίσης την ΕΕ να εφαρμόσει «καρότο και μαστίγιο» απέναντι στην Τουρκία και το ΝΑΤΟ να αφήσει τις «ίσες αποστάσεις».

Ο κ.Μητσοτάκης υπενθύμισε ειδικότερα ότι έχει συναντηθεί με τον Πρόεδρο Ερντογάν δύο φορές από τότε που ανέλαβε τα καθήκοντα του ως Πρωθυπουργός.

Ανέφερε ότι στην πρώτη συνάντηση του είπε ειλικρινά να προσπαθήσουν οι δύο χώρες να κάνουν μία επανεκκίνηση των ελληνοτουρκικών σχέσεων, διότι «είμαστε και θα είμαστε γείτονες για πάντα», ενώ τόνισε: «Πραγματικά δεν πιστεύω ότι υπάρχει έχθρα, παρά τα διάφορα στερεότυπα, μεταξύ του ελληνικού και του τουρκικού λαού».

Ο πρωθυπουργός σημείωσε όμως ότι: «Δυστυχώς, δεν έλαβα την ανταπόκριση που ανέμενα. Αυτό που είδαμε από την Τουρκία το τελευταίο έτος είναι ουσιαστικά η υπογραφή ενός Μνημονίου Συνεννόησης, το οποίο θεωρούμε άκυρο και παράνομο, μεταξύ της Τουρκίας και της Λιβύης, και το οποίο σαφώς παραβιάζει τα ελληνικά κυριαρχικά δικαιώματα, επειδή δεν αναγνωρίζει καθόλου Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη για τα ελληνικά νησιά. Είναι κάτι εντελώς απαράδεκτο, εντελώς παράνομο και όχι μόνο κατά τη δική μας άποψη. Όλοι νομίζω θα την συμμερίζονταν».

Αναφέρθηκε επίσης στις εντελώς παράνομες γεωτρήσεις, και όχι απλώς για ερευνητικούς σκοπούς, εντός της κυπριακής Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης κατά σαφή παραβίαση των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Κύπρου, τις υπερπτήσεις σε ελληνικά νησιά, την απόπειρα οπλοποίησης μεταναστών και προσφύγων στις αρχές Μαρτίου.

Υπενθύμισε ότι δεκάδες χιλιάδες προσπάθησαν να διασχίσουν τα ελληνικά σύνορα, τα οποία η Ελλάδα υπερασπίστηκε και κατέστησε σαφές ότι δεν επρόκειτο αυτό να συμβεί.

«Νομίζω ότι η Τουρκία συμπεριφέρεται με αναξιόπιστο τρόπο και εντός του ΝΑΤΟ. Εγείρονται ανησυχίες συλλογικής ασφάλειας. Η αγορά, λόγου χάρη, του οπλικού συστήματος S400 γεγονός που μας ανησυχεί όλους, συμπεριλαμβανομένων και των ΗΠΑ, καθώς εκθέτει σε κίνδυνο τα F35 που αποτελούν αναπόσπαστο τμήμα του ΝΑΤΟ, ως τα πλέον προηγμένα αεροσκάφη που διαθέτει η συμμαχία», πρόσθεσε με νόημα και αναφέρθηκε και στην παραβίαση του εμπάργκο όπλων στη Λιβύη.

«Συνεπώς, η συμπεριφορά της Τουρκίας είναι, κατά την άποψή μου, αποσταθεροποιητική και αυτό δεν αποτελεί πρόβλημα μόνο για την Ελλάδα. Αποτελεί πρόβλημα για την Ευρώπη και νομίζω ότι αποτελεί πρόβλημα και για τις ΗΠΑ από την άποψη ότι ενδιαφερόταν πάντα για την περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου» εκτίμησε ο κ.Μητσοτάκης.

Δήλωσε μάλιστα ότι: «Κατέστησα πολύ σαφές στον Πρόεδρο Ερντογάν ότι είμαι πάντα πρόθυμος να συζητήσω το ένα εκκρεμές ζήτημα που θεωρούμε ότι έχουμε με την Τουρκία, δηλαδή την οριοθέτηση των θαλάσσιων ζωνών μας στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο».

Υπενθύμισε ότι από την εποχή που ήταν Πρέσβης ο κ.Μπέρνς στην Αθήνα, πραγματοποιούνταν διερευνητικές συνομιλίες, οι οποίες συνεχίστηκαν επί μακρόν και σημειώθηκε πρόοδος, ωσότου η Τουρκία τις διέκοψε το 2016.

«Δηλώσαμε, λοιπόν, ότι είμαστε πρόθυμοι να ξαναρχίσουμε τις συνομιλίες, αλλά δεν μπορούμε να το πράξουμε υπό το καθεστώς απειλών ούτε θα προσέλθουμε εκβιαζόμενοι στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων, επειδή απειλείτε ότι θα παραβιάσετε τα κυριαρχικά μας δικαιώματα. Αυτό απορρίπτετε. Επίσης καταστήσαμε σαφές όταν συνέβη το πρόσφατο περιστατικό στο οποίο η Τουρκία εξέδωσε NAVTEX απειλώντας να πραγματοποιήσει σεισμικές έρευνες εντός της ελληνικής Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης, ότι δεν επρόκειτο να αποδεχθούμε. Το καλό είναι ότι τελικά δεν κατέπλευσε κανένα πλοίο, γεγονός που εκλαμβάνω ως θετική ένδειξη, επειδή όσο συνομιλούμε -εάν πραγματικά θέλουμε να συνομιλήσουμε, δεν μπορούμε να υπονομεύουμε την ουσία των συνομιλίων, η οποία είναι πώς θα λύσουμε το πρόβλημα των αξιώσεών μας αναφορικά με την Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη» συνέχισε ο κ.Μητσοτάκης.

Ο πρωθυπουργός τόνισε ότι υπήρξε πολύ ειλικρινής απέναντι στην Τουρκία και την παγκόσμια κοινότητα, λέγοντας ότι «εάν δεν μπορούμε να καταλήξουμε σε συμφωνία, ας πάμε στο Δικαστήριο της Χάγης. Να συμφωνήσουμε ότι αυτή είναι η μόνη διαφορά μας, να θέσουμε τις παραμέτρους, να συμφωνήσουμε σε όσα συμφωνούμε και σε όσα διαφωνούμε και να σεβαστούμε την απόφαση του δικαστηρίου. Να σεβαστούμε το διεθνές δίκαιο. Πιστεύω ότι αυτή είναι μία δίκαιη προσέγγιση στον βαθμό που δεν μπορούμε -εάν δεν μπορούμε- να λύσουμε τη διαφορά μας απευθείας μεταξύ μας».

Αναφέρθηκε όμως και στις άλλες προκλητικές ενέργειες της Τουρκίας, όπως η μετατροπή και πάλι της Αγιάς Σοφιάς σε τέμενος, την οποία χαρακτήρισε μία εντελώς περιττή ενέργεια, καθώς το βυζαντινό μνημείο ήταν μουσείο για 86 χρόνια.

«Η Κωνσταντινούπολη δεν στερείται τεμένων. Έχει όμορφα και πολλά τεμένη. Άρα γιατί να πάρει κάποιος μια εκκλησία που μετατράπηκε σε τέμενος κι έπειτα σε μουσείο και αποτελούσε διαθρησκευτικού διαλόγου και να το πολιτικοποιήσει με τέτοιον τρόπο. Μια εντελώς περιττή ενέργεια, η οποία ταυτόχρονα εγείρει ζητήματα, επειδή πρόκειται για Μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO, το οποίο ανακηρύχθηκε σε Μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς ως μουσείο όχι ως τέμενος» τόνισε ο κ.Μητσοτάκης.

Μηνύματα σε ΕΕ και ΝΑΤΟ

Ο πρωθυπουργός ανέφερε επίσης ότι κατέστησε σαφές και στους Ευρωπαίους εταίρους μας, ότι εάν η Τουρκία συνεχίσει να προβαίνει σε τέτοιες ενέργειες, θα πρέπει να υπάρξουν συνέπειες και θα πρέπει να υπάρξουν κυρώσεις.

«Άρα είτε η σχέση θα βελτιωθεί ή, εάν η Τουρκία συνεχίσει να παραβιάζει κυριαρχικά δικαιώματα της Ελλάδας και της Κύπρου, η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να αντιδράσει» πρόσθεσε ο κ.Μητσοτάκης και τόνισε πως για πρώτη φορά διαπιστώνει μεγαλύτερη κατανόηση εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ότι ο ρόλος της Τουρκίας στην περιοχή μας δεν είναι ιδιαίτερα εποικοδομητικός.

«Δεν επιθυμούμε να απομονώσουμε την Τουρκία. Θα ήμουν ο πρώτος υπέρμαχος μιας παραγωγικής σχέσης μεταξύ Τουρκίας και Ευρωπαϊκής Ένωσης. Θέλω να συνεργαστούμε με την Τουρκία στο θέμα της μετανάστευσης» ξεκαθάρισε.

Υπογράμμισε όμως ότι «δεν μπορούμε να λειτουργούμε υπό τη διαρκή απειλή ότι θα ανοίξουν τις πύλες και θα μας στείλουν πρόσφυγες και μετανάστες, για να ασκήσουν πίεση. Έχουμε αποδείξει ότι δεν ανεχόμαστε την πίεση, αντιδρούμε. Έχουμε τη δυνατότητα, τη βούληση, την εθνική ενότητα να αντιδράσουμε και να στηρίξουμε αυτή την πολιτική» κάνοντας λόγο για «μία προσέγγιση καρότου και μαστίγιου, όπου το καρότο και μαστίγιο πρέπει να χρησιμοποιούνται εξίσου απέναντι στην Τουρκία».

Ο πρωθυπουργός άφησε αιχμές για τη στάση του ΝΑΤΟ

«Στο ΝΑΤΟ νομίζω πώς είναι πολύ σαφές ότι αυτή η στάση ουδετερότητας, ότι δηλαδή έχουμε να κάνουμε με δύο μέλη του ΝΑΤΟ και άρα δεν θα παρέμβουμε, δεν θα είναι πλέον αποδεκτή από εμένα. Το έθεσα και στον Γενικό Γραμματέα Στόλτενμπεργκ, ότι συνεισφέρουμε στον ΝΑΤΟ, είμαστε σύμμαχος χώρα και προσδοκούμε, όταν αισθανόμαστε πως ένας άλλος ΝΑΤΟϊκός σύμμαχος συμπεριφέρεται κατά τρόπο που θέτει σε κίνδυνο τα δικά μας συμφέροντα, να μην υιοθετεί το ΝΑΤΟ αυτή την στάση των ίσων αποστάσεων και της μη παρέμβασης στις εσωτερικές διαφορές. Είναι βαθύτατα άδικο για την Ελλάδα», υπογράμμισε ο κ. Μητσοτάκης.