Ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν τελικά χθες ανήμερα της επετείου της συνθήκης της Λωζάννης, επέλεξε να μη «χαλάσει» τη «φιέστα» με την πρώτη μουσουλμανική προσευχή στην Αγία Σοφία μετά από 86 χρόνια και έτσι το Oruc Reis παρέμεινε αγκυροβολημένο ανοιχτά της Αττάλειας.
Γράφει η Βίκυ Σαμαρά
Αυτό δε σημαίνει φυσικά πως ο επίδοξος σουλτάνος δε θα αποφασίσει τελικά να πραγματοποιήσει τις απειλές για σεισμικές έρευνες στην περιοχή στην υφαλοκρηπίδα του Καστελόριζου, την οποία η Τουρκία δέσμευσε με Navtex μέχρι τις 2 Αυγούστου.
Η Αθήνα παραμένει λοιπόν σε επιφυλακή, καθώς εξάλλου όπως είπε και ο υπουργός Άμυνας Νίκος Παναγιωτόπουλος χθες στην Πρόεδρο της Δημοκρατίας Κατερίνα Σακκελαροπούλου στο περιθώριο της δεξίωσης για την αποκατάσταση της Δημοκρατίας στο Προεδρικό Μέγαρο, η κατάσταση θα έχει πλήρως αποκλιμακωθεί μόνο όταν οι στόλοι και των δύο χωρών θα έχουν επιστρέψει στους ναύσταθμους (δείτε εδώ περισσότερα).
Η Τουρκία δεν έχει κάνει μέχρι στιγμής κάποια κίνηση απόσυρσης. Όμως δεν είναι άνευ σημασίας το γεγονός ότι δεν έχει υπάρξει κλιμάκωση, με την παρέμβαση της Γερμανίδας καγκελαρίου Άνγκελα Μέρκελ να έχει παίξει σημαντικό ρόλο ως προς αυτό. Για πόσο και με ποιο αντίτιμο θα κάθεται σχετικά «φρόνιμα» ο «σουλτάνος» είναι ένα άλλο θέμα.
Πολλοί στην Αθήνα υποπτεύονται ότι οι εταίροι θα επιδιώξουν να λυθεί το ζήτημα δια της συνεκμετάλλευσης στο Αιγαίο, ένα θέμα όμως που αποτελεί «ταμπού» για την ελληνική πολιτική σκηνή.
Αυτό που επιθυμεί δε ο Ερντογάν, δηλαδή συνεκμετάλλευση των ενεργειακών πόρων 50-50, προφανώς δε μπορεί να γίνει αποδεκτό.
Όσο όμως το μεγάλο παζάρι και το παιχνίδι νεύρων στο Αιγαίο συνεχίζονται, η κατάσταση μπορεί να μην κλιμακώνεται, ούτε όμως και αποκλιμακώνεται. «Εμείς στις θέσεις μας και εκείνοι στις δικές τους» όπως είπε ο κ. Παναγιωτόπουλος στην Πρόεδρο της Δημοκρατίας.
Οι ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις επέδειξαν εξαιρετικά αντανακλαστικά και η κυβέρνηση είναι ιδιαίτερα ικανοποιημένη όσον αφορά στην επιχειρησιακή ετοιμότητα, καθώς ο ελληνικός στόλος και τα υποβρύχια «βγήκαν» άμεσα στο Αιγαίο.
Γεγονός ιδιαίτερα σημαντικό προκειμένου να καταστεί σαφές και στους γείτονες αλλά και στους Ευρωπαίους εταίρους πως η Ελλάδα δε θα δεχόταν χωρίς αντίδραση παραβίαση κυριαρχικών δικαιωμάτων της.
Όμως η επιχειρησιακή ετοιμότητα είναι ένας μόνο από τους τρεις πυλώνες της κυβερνητικής διαχείρισης της κρίσης. Ο πρώτος ήταν το μήνυμα ενότητας όλων των πολιτικών δυνάμεων που στάλθηκε με τις συναντήσεις του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη με τους πολιτικούς αρχηγούς. Και ο δεύτερος οι διεθνείς συμμαχίες και το διπλωματικό σπριντ με στόχο την απομόνωση της Τουρκίας.
Στην Αθήνα υπάρχει συνεπώς αυξημένη επιφυλακή, αλλά και μία συγκρατημένη αισιοδοξία πως αν και δεν υπάρχου ακόμη πρακτικές ενδείξεις σχετικά, η αποκλιμάκωση θα επέλθει.
Κατά την επικοινωνία που είχαν την Πέμπτη ο ύπατος εκπρόσωπος της ΕΕ για την Εξωτερική Πολιτική Ζοζέπ Μπορέλ με τον Τούρκο υπουργό Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου συμφωνήθηκε ένα άτυπο μορατόριουμ μέχρι την άτυπη σύνοδο των υπουργών Εξωτερικών της ΕΕ στα τέλη Αυγούστου, πριν την οποία Μπορέλ- Τσαβούσογλου θα έχουν διμερή συνάντηση.
Σημαίνει αυτό πως μέχρι τότε θα επικρατεί νηνεμία στο Αιγαίο; Κάθε άλλο. Ο Αύγουστος προβλέπεται σε κάθε περίπτωση θερμός, με την Τουρκία να συνεχίζει στη στρατηγική της βήμα βήμα πρόκλησης και πίεσης.
Προτού αποσύρει οριστικά η Αγκυρα το Oruc Reis, πολλοί εκτιμούν ότι θα το «βγάλει μία βόλτα» και το ερώτημα είναι τι θα συμβεί, ανάλογα και με το πόσο θα δοκιμάσει τα ελληνικά όρια.
Στην επίμαχη περιοχή πάντως υπάρχει και ένα τουρκικό θαλάσσιο οικόπεδο, όπου θα μπορούσε το σεισμογραφικό σκάφος να προβεί σε έρευνες, εάν απλώς θέλει να παίξει με τα ελληνικά νεύρα. Ο μεγαλύτερος κίνδυνος όμως εάν η Τουρκία ξεπεράσει τα όρια, αφορά στο ενδεχόμενο ατυχήματος. Για αυτό και η επιφυλακή συνεχίζεται.