Η οικονομική κρίση -εγχώρια και ευρωπαϊκή- το επόμενο Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο 2021-27 και η γαλλο-γερμανική πρωτοβουλία βρέθηκαν στο επίκεντρο της διαδικτυακής συζήτησης που οργάνωσε το γραφείο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στην Ελλάδα, ενόψει της παρουσίασης της πρότασης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής από την πρόεδρο Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν στην Ολομέλεια του Ε.Κ., την Τετάρτη 27 Μαΐου.
Μαζί έπεσαν στο τραπέζι και προτάσεις για την αντιμετώπιση της ελληνικής κρίσης, όπως προσφυγή στον ESM, bad bank κά.
Στο debate συμμετείχαν ο αντιπρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, Δημήτρης Παπαδημούλης (GUE/NGL), καθώς και οι ευρωβουλευτές Γιώργος Κύρτσος (EPP) και Νίκος Ανδρουλάκης (S&D).
Πρώτος πήρε το λόγο ο κ. Παπαδημούλης, ο οποίος στον α’ γύρο συζήτησης εστίασε στα θετικά σημεία της γαλλο-γερμανικής πρωτοβουλίας: για παράδειγμα, ως τώρα στις κρίσεις δανείζονταν τα κράτη-μέλη, με αποτέλεσμα να ανοίγει η ψαλίδα Βορρά-Νότου, επίσης τα κονδύλια προτείνεται να δοθούν ως επιχορηγήσεις και όχι ως δάνεια, ενώ θετικό επίσης, αλλά μένει να γίνει πράξη, τα κριτήρια κατανομής να στηρίζονται στις ανάγκες των κρατών-μελών με βάση το πόσο χτυπήθηκαν οι οικονομίες και όχι στη βάση του μεγέθους του ΑΕΠ τους.
Το μεγάλο αρνητικό της γαλλο-γερμανικής πρότασης, σύμφωνα με τον ευρωβουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ, είναι το μέγεθος του Ταμείου (500 δισ.), όταν η Κριστίν Λαγκάρντ λέει πως χρειάζεται ένα «μπαζούκας» 1,5 τρισ. «Αν συγκρίνει κανείς το 0,5 τρισ. που προτείνουν Μέρκελ και Μακρόν, είναι το μισό από όσο δίνει μόνη της η γερμανική κυβέρνηση για την ενίσχυση των γερμανικών κυβερνήσεων (1 τρισ.). Αυτό εγκυμονεί έναν κίνδυνο εξαγορών από τις γερμανικές επιχειρήσεις, των φιλέτων των επιχειρήσεων του Νότου», προειδοποίησε επίσης.
Στον επόμενο γύρο συζήτησης, ο Δ. Παπαδημούλης δεν έκρυψε την ανησυχία του ότι η Κομισιόν δεν θα προτείνει τελικώς αυτό που κατέθεσαν Μέρκελ και Μακρόν, βλέποντας και την πίεση των… ευρωτσιγγούνηδων, όπως αποκάλεσε χώρες όπως η Αυστρία, η Ολλανδία κοκ. Και χαρακτήρισε πολιτικό διαπραγματευτικό λάθος το γεγονός ότι δεν υπάρχει από το Νότο μια αντίρροπη πίεση. Δεν απέκλεισε μάλιστα, η πρόταση της Άνγκελα Μέρκελ με τον Εμανουέλ Μακρόν, να είναι μια πρόταση τακτικής που προβλέπει ή και ανέχεται ή και ενθαρρύνει την πίεση από τους… ευρωτσιγγούνηδες του Βορρά, προκειμένου να οδηγηθούμε σε έναν ασθενέστερο συμβιβασμό, κάτι που θα σημάνει λιγότερα κονδύλια και για την Ελλάδα.
Ταυτοχρόνως, ο κ. Παπαδημούλης εξέφρασε τον φόβο του μήπως το Κοινοβούλιο θα βρεθεί στο τέλος εκβιαζόμενο να ψηφίσει ένα χαμηλότερο προϋπολογισμό υπό την πίεση του χρόνου. Το Ε.Κ. πρέπει να επιδείξει σθεναρή στάση, να βάλει κόκκινες γραμμές για προϋπολογισμό και Ταμείο Ανάκαμψης, ζήτησε εξάλλου.
Από την πλευρά του, ο κ. Κύρτσος παρέθεσε τα «όπλα» με τα οποία πορεύεται η χώρα μας στη σημερινή, δύσκολη συγκυρία: Η Ελλάδα είναι στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, ένα άλλο θετικό είναι ότι είμαστε στις αγορές. Επίσης, «οι δημοσιονομικοί περιορισμοί του 2020 έχουν αρθεί, νομίζω και του 2021», υπάρχει μεγαλύτερη ευελιξία του προγράμματος, υπάρχουν τα κοινοτικά προγράμματα.
Και στο σημείο δήλωσε ότι συμφωνεί με τον Γιάννη Στουρνάρα: «Πρέπει να μπούμε (στο Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας), να πάρουμε τα λεφτά και να τα ρίξουμε κυρίως στην ενίσχυση του ΕΣΥ», σημείωσε, προσθέτοντας στη συνέχεια της ενδιαφέρουσας συζήτησης: «Δεν νομίζω ότι υπάρχουν πρόσθετοι όροι -βλέπω την κυβέρνηση διστακτική και ορισμένους από την αντιπολίτευση να σηκώνουν τους τόνους, που βλέπουν νέα μνημόνια. Κατά την άποψή μου ο βαθμός επιτήρησης είναι ο ίδιος, είτε πας είτε δεν πας (στον Μηχανισμό)».
Συγχρόνως, ο ευρωβουλευτής της ΝΔ δήλωσε υπέρ της δημιουργίας bad bank -«και σε αυτό συμφωνώ με τον Στουρνάρα- γιατί ναι μεν υπάρχουν τα προγράμματα “Ηρακλής” κλπ, αλλά πόσο χρόνο έχουμε;», διερωτήθηκε για να συμπληρώσει: «Αν είναι να φάμε τα επόμενα 4-5 χρόνια διαχειριζόμενοι τα κόκκινα δάνεια (…) πάμε σε τραπεζικές περιπέτειες. Άρα, χρειάζεσαι ένα μήνυμα ότι αλλάζουν οι κανόνες και το μήνυμα αυτό μπορεί να το στείλει η bad bank».
Για τα ευρωπαϊκά εργαλεία, ο Γ. Κύρτσος παρατήρησε ότι «το ευρωπαϊκό Ταμείο που όλοι περιμένουμε ως μάννα εξ ουρανού θα αρχίζει να λειτουργεί το 2021, άρα θα δεις λεφτά από αυτό πιθανότατα το φθινόπωρο του 2021, για να μην πω αρχές του 2022», ενώ επέμεινε στην αύξηση των κοινοτικών κονδυλίων, κάτι που είναι και θέση της ελληνικής κυβέρνησης και των πολιτικών κομμάτων, επίσης διεκδίκησε το Ευρωπαϊκό Ταμείο Ανάκαμψης να μπει υπό τον έλεγχο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.
Σύμφωνα με το ΑΠΕ-ΜΠΕ, ο Γ. Κύρτσος ζήτησε, τέλος, να συνειδητοποιήσουμε τη σοβαρότητα της κατάστασης: «Η Ε.Ε. αντιμετωπίζει τη μεγαλύτερη οικονομική και κοινωνική κρίση, και η πατρίδα μας θα πάει στη μεγαλύτερη οικονομική και κοινωνική κρίση (…) σε διάστημα μερικών μηνών θα πέσουμε το μισό από αυτό που πέσαμε την τελευταία δεκαετία, είναι τραγικοί οι αριθμοί αυτοί».
Από τη δική του πλευρά, ο κ. Ανδρουλάκης ξεκίνησε τονίζοντας ότι «τα ποσά που χρειάζεται η Ελλάδα δεν τα γνωρίζει κανείς, γιατί δεν έχει περάσει η πανδημία, όπως δεν γνωρίζουμε και σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Δεν ξέρουμε αν θα υπάρξει δεύτερο κύμα της πανδημίας, ένα νέο lockdown …καταλαβαίνετε ότι θα δημιουργήσει ακραίες δημοσιονομικές συνθήκες ασφυξίας σε όλη την Ευρώπη. Και άρα, (ανάγκη για) περισσότερα κονδύλια…».
Όμως, ο ευρωβουλευτής του Κινήματος Αλλαγής υπογράμμισε τον κίνδυνο για την Ελλάδα, όπως είπε, «να πάρει πολύ υψηλά δάνεια χαμηλού κόστους, αλλά, αυξάνοντας το δημόσιο χρέος της ραγδαία, -μπορεί φέτος να παίρνουμε τα χρήματα χωρίς δεσμεύσεις, αλλά του χρόνου μέσα από μια αναιμική ανάπτυξη και ραγδαία αύξηση χρέους, να έχουμε μια νέα κρίση δανεισμού, άρα και ένα νέο μνημόνιο. Αυτό είναι το πολύ άσχημο σενάριο για τη χώρα μας», είπε επί λέξει.
Και επέμεινε στην πρόταση, «να απορροφήσουν οι αδύναμες δημοσιονομικά οικονομίες περισσότερες επιδοτήσεις παρά δάνεια, ώστε να κάνουμε ανασυγκρότηση της οικονομίας μας χωρίς να αυξήσουμε ραγδαία το δημόσιο χρέος». Το κρίσιμο, σύμφωνα με τον Ν. Ανδρουλάκη, για το Ταμείο Ανάκαμψης είναι κατά πόσο το ποσοστό επιδοτήσεων θα είναι κατά πολύ υψηλότερο από τα δάνεια. «Εκεί θα είναι η σύγκρουση, εμείς αισιοδοξούμε να είναι της τάξης του 60%-70% του συνολικού ποσού που θα αποφασισθεί».
Κλείνοντας, «ζήσαμε», ανέφερε, «την τεράστια περιπέτεια του 2009 και τότε η Ευρώπη ήταν ακόμη πιο απροετοίμαστη από ό,τι σήμερα. Για πρώτη φορά υπάρχει ένα πλαίσιο συναίνεσης το οποίο πρέπει να καλλιεργήσουμε βαθύτερα στο εσωτερικό μας. Δεν χρειάζεται να ζήσουμε την εποχή των μεγάλων δήθεν, προσδοκιών, οι οποίες ήταν, επί της ουσίας, πολύ μεγάλα ψέματα τα οποία δεν βοήθησαν να περάσουμε την κρίση γρηγορότερα και με πιο ασφαλή τρόπο. Εύχομαι να συνεχιστεί η συνεργασία και ένας ήπιος δημόσιος διάλογος. Οποιαδήποτε κίνηση να πάει η χώρα μας εν μέσω της παγκόσμιας πανδημίας, σε έκτακτες εκλογές θα είναι ένα πολύ μεγάλο πισωγύρισμα, που το μόνο που θα μου θυμίζει προσωπικά είναι το ψευτο-δημοψήφισμα του καλοκαιριού του 2015», σημείωσε.
Τις ερωτήσεις προς τους τρεις ευρωβουλευτές υπέβαλαν οι δημοσιογράφοι Δήμητρα Καδδά, Κάκη Μπάλη και Ηλίας Σιακαντάρης, ενώ τη συζήτηση συντόνισε ο επικεφαλής του γραφείου του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στην Ελλάδα, Κωνσταντίνος Τσουτσοπλίδης.