O Πρόεδρος της Σύμβασης Espoo και του Πρωτοκόλλου SEA, μέλος του Περιβαλλοντικού και Κοινωνικού Συμβουλευτικού Συμβουλίου (ESAC) της Ευρωπαϊκής Τράπεζας για την Ανασυγκρότηση και Ανάπτυξη (EBRD) και μέλος του Δ.Σ. του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Δημοσίου Δικαίου (EPLO) Γιώργος Σταύρος Κρεμλής μιλάει στο greekssonnect.co.uk για το μέλλον της Ευρωπαϊκής Ένωσης, το Brexit, το Brain Drain και το διακύβευμα των επερχόμενων εκλογών.
Τι κρίνεται στις Ευρωεκλογές του Μαΐου;
Με μια κουβέντα, κρίνεται ποια Ευρώπη θέλουμε και πώς οραματιζόμαστε τη θέση της χώρας μας μέσα σε αυτήν. Σήμερα, με νωπά τα διδάγματα από την κρίση, τόσο για την Ελλάδα όσο και για την Ευρώπη, αλλά και με έντονη την πίεση από τα γενικότερα προβλήματα που αντιμετωπίζει η Ευρωπαϊκή Ένωση, κυρίως το Brexit και την ενίσχυση του ευρωσκεπτικισμού και του λαϊκισμού, είναι η κρίσιμη ώρα οι Έλληνες και όλοι οι Ευρωπαίοι πολίτες να απαντήσουμε αν θέλουμε περισσότερη και καλύτερη Ευρώπη ή ένα κλάσμα της, με ευρω-απαισιοδοξία, φυγόκεντρες δυνάμεις και εθνικιστικές και λαϊκιστικές αντιλήψεις.
Είναι το Brexit η μεγαλύτερη δοκιμασία για τη συνοχή της Ε.Ε. έως σήμερα;
Υπό τις παρούσες συνθήκες, με το κλίμα που επικρατεί συνολικά στην Ένωση, αναμφίβολα ναι. Με το Brexit τόσο το Ηνωμένο Βασίλειο όσο και η Ένωση βρίσκονται μπροστά σε «αχαρτογράφητα νερά», γεγονός που, κατά την άποψη μου, φωτίζει σε μεγάλο βαθμό και την αιτία των προβλημάτων της Ε.Ε.: Η πραγματική Ολοκλήρωση της Ένωσης δεν έχει επιτευχθεί έως τώρα και το έλλειμμα λύσεων σε καίρια θέματα δημιουργεί κενά που δίνουν χώρο στην αμφισβήτηση του τρόπου λειτουργίας και αποτελεσματικότητας της Ένωσης. Θα σας έλεγα, μάλιστα, ότι αυτό επιβεβαιώνει και το πόσο τυχεροί σταθήκαμε οι Έλληνες που δεν χρειάστησε να βιώσουμε το Grexit, στο οποίο τόσο κοντά βρεθήκαμε το 2015 με ευθύνη της σημερινής κυβέρνησης.
Τι μπορεί όμως να γίνει, έστω τώρα, ώστε το Brexit να μην έχει τα οδυνηρά αποτελέσματα που αυτή τη στιγμή προδιαγράφονται;
Για ό,τι αφορά στη βούληση του βρετανικού λαού δεν μπορώ και δεν νομιμοποιούμαι να πω πολλά, αν και σίγουρα η αδυναμία της πολιτικής ηγεσίας της χώρας να διαχειριστεί αποτελεσματικά το θέμα δεν πρέπει να ικανοποιεί κανέναν. Ωστόσο από την πλευρά της Ευρωπαϊκής Ένωσης θεωρώ ότι πρέπει να εξαντληθούν όλες οι δυνατότητες ώστε όχι μόνο το Brexit να γίνει ομαλά αλλά και την επόμενη μέρα να διατηρηθεί μία στενή σχέση με τη Βρετανία και με όσους –όχι μόνο Βρετανούς– ζουν εκεί, που θα λαμβάνει υπόψη την επιχειρηματικότητα, την απασχόληση, την κινητικότητα και όλα τα κρίσιμα θέματα. Ειδικά για την Ελλάδα αυτό θα πρέπει να αποτελεί προτεραιότητα, καθώς χιλιάδες Έλληνες, άριστοι νέοι επιστήμονες και εξειδικευμένοι επαγγελματίες, μετανάστευσαν από τη Χώρα μας στο Ηνωμένο Βασίλειο στα χρόνια της κρίσης και σήμερα δραστηριοποιούνται εκεί με επιτυχία –όπως και κάποιες ελληνικές επιχειρησεις–, ενώ πολύ μεγάλος είναι και ο αριθμός Ελλήνων φοιτητών στα βρετανικά πανεπιστήμια. Και μου κάνει εντύπωση η σιωπή της ελληνικής κυβέρνησης για το θέμα. Σε κάθε περίπτωση, το άτακτο Brexit δεν μπορεί να αποτελεί επιλογή. Και η νέα παράταση που δόθηκε θεωρώ ότι αποτελεί μια καλή ευκαιρία ώστε στο νέο, αναβαθμισμένο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, να διεκδικήσουμε μία βιώσιμη λύση, επωφελή για όλους, ίσως και ένα νέο δημοψήφισμα, μια που «η ελπίδα πεθαίνει τελευταία».
Μιας και το αναφέρατε, όλοι οι αυτοί οι –νέοι στην πλειοψηφία τους– Έλληνες που μετανάστευσαν στα χρόνια της κρίσης αναζητώντας εργασία και ένα καλύτερο μέλλον, θα αποκτήσουν ένα καλό λόγο να επιστρέψουν στην Ελλάδα; Θα ανακοπεί τελικά το «brain drain»;
Θα πρέπει να είμαστε ρεαλιστές: η κρίση της τελευταίας δεκαετίας –πολύ σκληρή, αναμφίβολα– δεν είναι η μόνη αιτία για το brain drain. Το φαινόμενο αυτό αποκάλυψε αδυναμίες, ελλείψεις, παθογένειες πολλών ετών και, πέραν πάσης αμφιβολίας, την αδυναμία της σημερινής κυβέρνησης να αφήσει πίσω την κρίση, να κάνει την Ελλάδα να «γυρίσει σελίδα» και να τρέξει με υψηλές ταχύτητες, που θα ανατάξουν την οικονομία και θα ικανοποιήσουν τις προσδοκίες της κοινωνίας των πολιτών και ιδιαίτερα των νέων.
Ωστόσο υπάρχουν προγράμματα της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την έρευνα, τη χρηματοδότηση των start-up και γενικά των επιχειρήσεων, για την τόνωση της ανταγωνιστικότητας και τη βιώσιμη ανάπτυξη, τα οποία αξιοποιούν στη συντριπτική τους πλειοψηφία τα άλλα κράτη-μέλη της Ε.Ε., στα οποία μεταναστεύουν και πετυχαίνουν επιστημονικά και επαγγελματικά οι Έλληνες νέοι. Για πόσο ακόμα θα ανεχόμαστε η Ελλάδα να χάνει αυτές τις ευκαιρίες;
Ως εντεταλμένος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τα θέματα της Κυκλικής Οικονομίας γνωρίζω πώς μπορούν να στηριχτούν πρωτοβουλίες πράσινης επιχειρηματικότητας, πράσινων θέσεων εργασίας και οικοκαινοτομίας, που είναι σημαντικές για τους νέους και οι οποίες υποστηρίζονται από προγράμματα της Ε.Ε.
Με αυτά τα εργαλεία και με την εκφρασμένη βούληση του προέδρου μας Κυριάκου Μητσοτάκη να αναλάβει πρωτοβουλίες για το θέμα, είμαι αισιόδοξος ότι η επόμενη κυβέρνηση της Ν.Δ. θα δώσει ένα καλό λόγο σε πολλούς Έλληνες νέους που σήμερα ζουν και εργάζονται στο εξωτερικό να δουν την επιστροφή στην Ελλάδα ως μια πραγματική ευκαιρία για μια νέα αρχή.
Ποια είναι, τελικά, η απάντηση στο διακύβευμα των Ευρωεκλογών;
«Περισσότερη και καλύτερη Ευρώπη»! Η απάντηση στον ευρωσκεπτικισμό και στις ακραίες φωνές είναι μία ολοκληρωμένη και πιο λειτουργική Ένωση, η οποία θα εγγυάται τα εξωτερικά σύνορα, θα είναι αλληλέγγυα προς τα κράτη-μέλη, θα δημιουργήσει κοινή πολιτική άμυνας, ενέργειας και μετανάστευσης, προϋποθέσεις οικονομικής, κοινωνικής και εδαφικής συνοχής, πολιτική νησιωτικότητας και βέβαια προϋποθέσεις ανάπτυξης για όλους. Αυτό πιστεύουμε ως Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα, ως Ν.Δ., αλλά κι εγώ προσωπικά ως ευρωπαϊστής, και αυτή την πολιτική μάχη θα δώσουμε στις 26 Μαΐου, με καθαρούς όρους, λέγοντας την αλήθεια στους πολίτες και αναδεικνύοντας τα πολύ σημαντικά οφέλη για όλους από τη συμμετοχή μας στη μεγάλη Ευρωπαϊκή Οικογένεια. Και τώρα, περισσότερο από ποτέ, έχουμε τη γνώση για να τα καταφέρουμε!
