Υπό την ασφυκτική δημοσιονομική… επιτήρηση του υπουργείου Οικονομικών θα υλοποιούνται οι προϋπολογισμοί όλων των υπουργείων και των εποπτευόμενων από αυτά φορέων.
Αρχής γενομένης από τον Ιανουάριο του 2013, θα υπογράφονται «μνημόνια συνεργασίας» για τη συγκράτηση των δαπανών. Αν τα «μνημόνια» αυτά δεν εγκριθούν από το υπουργείο Οικονομικών, τότε θα χαρακτηρίζονται ως παράνομες όλες οι πληρωμές υπουργείων και φορέων πλην αυτών που αφορούν μισθούς και συντάξεις.
Όπως αναφέρει σε δημοσίευμά του το «Έθνος» στην κυβέρνηση κάνουν λόγο για έναν μηχανισμό ελέγχου των δαπανών με την οριοθέτηση συγκεκριμένων στόχων ανά τρίμηνο. Για όποια υπουργεία και φορείς του Δημοσίου δεν επιτυγχάνουν τους στόχους που θα συμφωνηθούν στα ξεχωριστά «μνημόνια», προβλέπονται αυτόματες κυρώσεις:
Περικοπή των προϋπολογισμών όταν οι αποκλίσεις υπερβαίνουν το 10% των συμφωνηθέντων στόχων. Η περικοπή θα είναι ίση με το ποσό που αναλογεί στην υπέρβαση πάνω από το 10%. Επί της ουσίας θα «παγώνουν» οι χρηματοδοτήσεις.
Ο ορισμός επόπτη των οικονομικών υπηρεσιών στα νομικά πρόσωπα φορείς της γενικής κυβέρνησης, όπου διαπιστώνονται σοβαρές αποκλίσεις ή μη συμμόρφωση με τις αποφάσεις για τους στόχους.
Επί της ουσίας πρόκειται για επίτροπο του υπουργείου Οικονομικών σε όλα τα υπουργεία.
Τα παραπάνω προβλέπονται σε Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου, η οποία υπογράφηκε χθες με απόφαση του πρωθυπουργού Αντώνη Σαμαρά και τίθεται άμεσα σε ισχύ. Πρόκειται για μια κίνηση ελέγχου των κρατικών δαπανών, η οποία υλοποιείται μία μόλις ημέρα πριν από την καθοριστική τηλεδιάσκεψη των υπουργών Οικονομικών της Ευρωζώνης.
Θα πρέπει να σημειωθεί ότι η αυστηρή εποπτεία των υπουργείων και των δημόσιων φορέων ακόμη και με την τοποθέτηση «επιτρόπου» από το υπουργείο Οικονομικών ήταν πάγιο αίτημα την τρόικας αλλά μέχρι τώρα δεν είχε προχωρήσει.
Σε σχετική ανακοίνωση του πρωθυπουργικού γραφείου τονίζεται πως «ο μηχανισμός αυτός είναι αυστηρά ελληνικός, χωρίς καμία εμπλοκή από την πλευρά των δανειστών της Ελλάδας». Αφορά τον συνεχή έλεγχο των δημόσιων δαπανών, ώστε να υπάρχει έγκαιρη προειδοποίηση για σοβαρές υπερβάσεις δαπανών, αυτόματα μέτρα διόρθωσης αυτών των υπερβάσεων και πρόσθετος μηχανισμός παρέμβασης, όταν αυτόματα μέτρα δεν υλοποιούνται και δεν επαρκούν, προστίθεται στην ανακοίνωση.
Προτεραιότητα
Από την πλευρά του ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας, ο οποίος είναι αρμόδιος για τις κρατικές δαπάνες, υπογράμμισε: «Η δημοσιονομική εξυγίανση και πειθαρχία, μέσα και από την κάλυψη του ελλείμματος σύγχρονων δημοσιονομικών κανόνων και μηχανισμών, αποτελεί προτεραιότητα για την κυβέρνηση».
Πρόσθεσε πως «με την εν λόγω Πράξη ρυθμίζονται ζητήματα σχετικά με την παρακολούθηση και εκτέλεση των προϋπολογισμών όλων των φορέων της γενικής κυβέρνησης, εντός των ορίων και των στόχων που αποφασίζονται και εγκρίνονται από τη Βουλή».
Ειδικότερα στην Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου προβλέπονται τα ακόλουθα:
Μεταξύ του υπουργείου Οικονομικών και των υπολοίπων υπουργείων συνάπτονται ξεχωριστά μέχρι 31 Ιανουαρίου κάθε έτους μνημόνια συνεργασίας με στόχο την ομαλή εκτέλεση του προϋπολογισμού και τη χρηστή δημοσιονομική διαχείριση.
Στα μνημόνια περιλαμβάνονται τουλάχιστον οι τριμηνιαίοι στόχοι εκτέλεσης του προϋπολογισμού κάθε φορέα, προκαθορισμένες διορθωτικές παρεμβάσεις σε περίπτωση εμφάνισης αποκλίσεων από τους στόχους, οι επιπτώσεις στην περίπτωση μη υλοποίησης των διορθωτικών παρεμβάσεων, ο χρόνος και το είδος των δημοσιονομικών αναφορών που υποβάλλει ο κάθε φορέας, δεσμεύσεις ότι υφίστανται και λειτουργούν εσωτερικά συστήματα, διαδικασίες και μηχανισμοί που να διασφαλίζουν τη χρηστή δημοσιονομική διαχείριση ή μέτρα που λαμβάνονται για τη βελτίωσή τους, ο ρυθμός αποδέσμευσης των εγκεκριμένων πιστώσεων του προϋπολογισμού, οι προθεσμίες εντός των οποίων θα πρέπει να ανταποκριθεί το υπουργείο Οικονομικών σε ερωτήματα, διευκρινίσεις ή επιλύσεις διαφορών μεταξύ των υπουργείων και των Υπηρεσιών Δημοσιονομικού Ελέγχου (ΥΔΕ).
Αντίστοιχα μνημόνια συνεργασίας συνάπτονται μεταξύ του κάθε υπουργείου και των υπευθύνων των εποπτευόμενων φορέων, το περιεχόμενο των οποίων επιλέγεται από τον οικείο υπουργό.
-Ολοι οι φορείς της γενικής κυβέρνησης υποχρεούνται να έχουν εγκρίνει τον προϋπολογισμό κάθε έτους μέχρι την 31η Ιανουαρίου. Σε περίπτωση μη έγκρισης, εκτός εάν οφείλεται σε αποχρώντες αντικειμενικούς λόγους που γνωστοποιούνται στον υπουργό Οικονομικών καμία δαπάνη πλην των πληρωμών συντάξεων και αποδοχών προσωπικού δεν θεωρείται νόμιμη.
Δάνεια μόνο για επενδύσεις
Αυτόματες θα είναι οι «ποινές» για τα υπουργεία και τους φορείς που δεν πιάνουν τους στόχους τους.
Μέχρι 15 Ιανουαρίου κάθε έτους όλα τα υπουργεία υποβάλλουν στο Γενικό Λογιστήριο του Κράτους μηνιαίο πρόγραμμα εκτέλεσης του προϋπολογισμού τους, στη βάση των οποίων καθορίζονται τριμηνιαίοι στόχοι, οι οποίοι μετά τη συμφωνία τους με το ΓΛΚ συμπεριλαμβάνονται στο μνημόνιο συνεργασίας. Σε περίπτωση που από τα μηνιαία στοιχεία εκτέλεσης των προϋπολογισμών των υπουργείων και των φορέων της γενικής κυβέρνησης διαπιστώνεται απόκλιση από τους τριμηνιαίους στόχους που υπερβαίνει το 10%, περικόπτεται με απόφαση του διευθυντή Προϋπολογισμού ποσό πιστώσεων λειτουργικών δαπανών ίσο με το ποσό της υπέρβασης πέραν του 10%.
Η απόκλιση
Σε ειδικές περιπτώσεις όπου διαπιστώνεται σοβαρή απόκλιση από τους δημοσιονομικούς στόχους ή μη συμμόρφωση με τα ανωτέρω, ο υπουργός Οικονομικών δύναται να ορίζει σε εποπτευόμενους φορείς της γενικής κυβέρνησης επόπτη Οικονομικών Υπηρεσιών, οι αρμοδιότητες και οι υποχρεώσεις του οποίου καθορίζονται με την απόφαση ορισμού του. Εξάλλου, από την 1η Ιανουαρίου 2014 δεν επιτρέπεται ο δανεισμός φορέων για άλλους σκοπούς πλην επενδύσεων. Σε κάθε περίπτωση απαιτείται η έγκριση του υπουργού Οικονομικών.
Τέλος, με την ίδια Πράξη παρέχεται η δυνατότητα στους γενικούς διευθυντές των υπουργείων, οι οποίοι απολύονται αυτοδίκαια, (συνταξιοδότηση) ύστερα από αίτησή τους να παραμείνουν στην υπηρεσία και μέχρι την επιλογή και τοποθέτηση νέων προϊσταμένων, εφόσον βέβαια δεν έχουν συμπληρώσει το 67ο έτος της ηλικίας τους.