Τη δημιουργία ενός Οργανισμού Χρέους που θα εκδίδει κοινά εγγυημένα ομόλογα για την Ευρωζώνη πρόκειται να προτείνει σήμερα μία ομάδα 9 διακεκριμένων Ευρωπαίων οικονομολόγων και πολιτικών, υπό την αιγίδα του πρώην Προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ζακ Ντελόρ και του πρώην καγκελάριου της Γερμανίας Χέλμουτ Σμιτ, σύμφωνα με δημοσίευμα της εφημερίδας Financial Times.
Το αντάλλαγμα για την κοινή έκδοση των ομολόγων θα είναι, σύμφωνα με την πρόταση, να εκχωρούν οι χώρες περισσότερο έλεγχο στους κρατικούς προϋπολογισμούς τους.
Η πρόταση προβλέπει επίσης την ύπαρξη ενός υπουργού Οικονομικών της Ευρωζώνης, ο οποίος θα προΐσταται του Οργανισμού Χρέους και θα έχει ευρύτατες αρμοδιότητες να απορρίπτει τους κρατικούς προϋπολογισμούς στις χώρες που έχουν πληγεί περισσότερο.
Στη 49σέλιδη έκθεσή τους, οι οικονομολόγοι αναφέρουν ότι «η βασική αρχή θα έπρεπε να είναι ότι η κυριαρχία τελειώνει, όταν τελειώνει η φερεγγυότητα», ενώ προσθέτουν ότι «η Ευρωζώνη ως σύνολο πρέπει να διασφαλίσει ότι θα είναι δυνατή η επαρκώς τιμολογημένη πρόσβαση για την κρατική χρηματοδότηση, ακόμη και σε καιρούς κρίσης».
Η έκθεση δημοσιοποιείται δύο ημέρες πριν την κρίσιμη σύνοδο κορυφής, όπου οι ηγέτες της ΕΕ ετοιμάζονται να ασχοληθούν με σχέδια για την αναζωογόνηση του κοινού νομίσματος, στα οποία περιλαμβάνεται και η κοινή ανάληψη ευθύνης για τα κρατικά χρέη.
Η πρόταση θα μπορούσε να ενισχύσει τη γαλλο – ιταλική προσπάθεια να ωθηθεί η Γερμανία στη στήριξη των ομολόγων της Ευρωζώνης.
Ταυτόχρονα, με την πρόβλεψη για σταδιακή απώλεια κυριαρχίες για τις χώρες που προσφεύγουν σε κοινή έκδοση χρέους, θα μπορούσε να είναι επίσης ελκυστική για τη γερμανική κυβέρνηση, η οποία επανειλημμένα έχει επιμείνει ότι δεν θα στηρίξει τα ευρωομόλογα, αν δεν υπάρξει μεγαλύτερος ευρωπαϊκός έλεγχος στα σπάταλα κράτη.
Σύμφωνα με την πρόταση Ντελόρ – Σμιτ, όλες οι χώρες της Ευρωζώνης θα συμφωνούσαν να εκδώσουν χρέος ίσο με το 10% του ΑΕΠ τους μέσω του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Χρέους για να δημιουργήσουν μία διαθέσιμη και ρευστή αγορά ομολόγων. Στις χώρες θα επιτρέπεται να αυξάνουν το ύψος των κοινών εκδόσεων χρέους, αλλά μόνο με τη βαθμιαία εκχώρηση στον Οργανισμό αρμοδιοτήτων για τον προϋπολογισμό τους.
Όπως αναφέρει το ΑΜΠΕ, οι χώρες που θέλουν να εκδώσουν χρέος μεγαλύτερο από το 30% του ΑΕΠ τους, για παράδειγμα, θα υπόκεινται σε όρους παραπλήσιους με αυτούς που ισχύουν τώρα για τα προγράμματα διάσωσης της Ελλάδας, της Πορτογαλίας και της Ιρλανδίας.
Αν μία χώρα χρειάζεται να εκδώσει κοινά εγγυημένο χρέος πάνω από το 40% του ΑΕΠ της, ο Οργανισμός θα εμπλεκόταν άμεσα στη σύνταξη του κρατικού προϋπολογισμού της και στη διαμόρφωση των οικονομικών παραδοχών.
Αν μία χώρα αναγκασθεί να προχωρήσει σε κοινή έκδοση χρέους πάνω από το 60% του ΑΕΠ της, ο Οργανισμός και ο υπουργός Οικονομικών της Ευρωζώνης θα είχαν επίσημα την αρμοδιότητα για τον προϋπολογισμό της χώρας.
Μεταξύ των οικονομολόγων και πολιτικών που διαμόρφωσαν την πρόταση περιλαμβάνονται ο Πέτερ Μπόφινγκερ, μέλος του Γερμανικού Συμβουλίου Οικονομικών Εμπειρογνωμόνων, ο Γάλλος οικονομολόγος Ζαν Πισανί – Φερί που είναι επικεφαλής του ομίλου προβληματισμού (think tank) Bruegel με έδρα τις Βρυξέλλες και ο Βέλγος οικονομολόγος Πωλ ντε Γκροβ.