Τη μετατροπή της ευρωζώνης σε μία δημοσιονομική ένωση με αυστηρό δημοσιονομικό έλεγχο επεξεργάζονται, σύμφωνα με το γερμανικό περιοδικό Spiegel οπρόεδρος της Κομισιόν Ζοζέ Μανουέλ Μπαρόζο, ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Χερμαν Βαν Ρομπάι, ο πρόεδρος του Eurogroup Ζαν Κλωντ Γιούνκερ και ο πρόεδρος της ΕΚΤ Μάριο Ντράγκι.
Με τη δημοσιονομική ένωση τα κράτη-μέλη δεν θα μπορούν να δημιουργούν αυτόνομα νέα χρέη και οι κυβερνήσεις θα διαθέτουν ελεύθερα μόνο τα χρήματα που καλύπτονται από δικά τους έσοδα.
Σύμφωνα με τις πληροφορίες, όταν μία χώρα χρειάζεται περισσότερα χρήματα από όσα η οικονομία της αποδίδει, θα πρέπει να δηλώνει τις ανάγκες της στο Eurogoroup, το οποίο στη συνέχεια θα κρίνει ποιες χρηματικές επιθυμίες από ποια χώρα και σε ποιο ύψος μπορούν να εγκριθούν. Η ισχυρή ομάδα υπουργών θα διευθύνεται από έναν πρόεδρο, ο οποίος τελικά θα μπορούσε να αναδειχθεί Ευρωπαίος υπουργός οικονομικών. Το σχέδιο των τεσσάρων προβλέπει πως τα κράτη θα πρέπει να εκχωρήσουν σημαντικό μέρος της εθνικής κυριαρχίας τους σε ευρωπαϊκούς θεσμούς.
Η ισχυρή αυτή ομάδα θα ελέγχεται και από ένα νέο ευρωπαϊκό όργανο, στο οποίο θα μετέχουν οι εκπρόσωποι των εθνικών Κοινοβουλίων. Με δεδομένο πως αυτό θα ασκεί σημαντικές ελεγκτικές λειτουργίες, το Ευρωκοινοβούλιο θα αποκτούσε ανταγωνισμό.
Το μοντέλο που προωθούν οι τέσσερις πολιτικοί, καταλήγει σε έναν ευρωπαϊκό σύνδεσμο ευθύνης, κάτι που έως σήμερα απέρριπτε η Γερμανία. Οι νέες ρυθμίσεις, όμως, αναμένεται να ισχύσουν μόνο για τα νέα χρέη και τα παλιά- της παρούσας κρίσης- θα πρέπει, όπως και πριν, να τα αποπληρώσουν τα κράτη.
Θα δημιουργούταν έτσι μια Ευρώπη των δύο ταχυτήτων, τον πυρήνα της οποίας θα αποτελεί η νομισματική ένωση, αλλά πλέον ως «κυρία με κότσια», αναφέρει το Spiegel.
Ουσιαστικά οι κυβερνήσεις θα αναγκάζονταν να τα βγάλουν πέρα με τα χρήματα, που εισπράττουν οι ίδιες γιατί αυτός θα ήταν ο μόνος τρόπος να διατηρήσουν την κυριαρχία επί των δαπανών τους.
Το σχέδιο εξετάζει πάντως το ενδεχόμενο σε περίπτωση προσφυγής για δανεισμό να εγκρίνεται από το νέο Eurogroup βοήθεια σε κράτη, των οποίων το δημόσιο χρέος υπερβαίνει το 3% του ΑΕΠ τους. Σε άλλο κεφάλαιο του σχεδίου, ο Μπαρόζο διατυπώνει σκέψεις για τον τρόπο δημοκρατικής νομιμοποίησης της επιδιωκόμενης πολιτικής ολοκλήρωσης. Μια ιδέα είναι η άμεση εκλογή του προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής από τους πολίτες ή η συγχώνευση των αξιωμάτων του προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και του προέδρου της Κoμισιόν στο αξίωμα του «Ευρωπαίου Προέδρου».
Μεταξύ των σχεδίων της ηγεσίας της ΕΕ περιλαμβάνεται και η καθιέρωση πανευρωπαϊκής εγγύησης των τραπεζικών καταθέσεων σε ποσοστό 1%, δηλαδή μέχρι 100 δισ. ευρώ περίπου, με ορίζοντα δεκαετίας.
Προβλέπεται επίσης η πανευρωπαϊκή εποπτεία όλων των τραπεζών, και όχι μόνο των μεγάλων, «συστημικά» σημαντικότερων, εξ αυτών.
Το νέο Ευρω-Σύμφωνο όμως συνδέεται με το «αγκάθι» της αλλαγής των εθνικών συνταγμάτων των κρατών-μελών, για την οποία οι κυβερνήσεις θα πρέπει να διεξαγάγουν δημοψηφίσματα.
Οι πληροφορίες αναφέρουν πως οι τέσσερις Ευρωπαίοι αξιωματούχοι θα έχουν συνάντηση την επόμενη εβδομάδα προκειμένου να διαμορφώσουν κοινή πρόταση, την οποία στη συνέχεια θα αποστείλουν σε όλες τις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες.
Το Spiegel αναφέρει πως η πρόταση αυτή θα αποτελέσει επανάσταση για την Ευρώπη αφού η νομισματική ένωση θα μετατραπεί σε πολιτική ένωση.
Ταυτόχρονα όμως αποτελεί ένα πείραμα με αβέβαιη έκβαση που είτε θα σώσει το κοινό νόμισμα είτε θα καταλήξει στη διάλυση της Ευρώπης. Μπορεί το σχέδιο να καθησυχάσει τις χρηματαγορές. Δεν αποκλείεται όμως να απορριφθεί από τους πολίτες της Ευρώπης.