Ως κεραυνός εν αιθρία έπεσε η πρωτοβουλία του Αλέξη Τσίπρα για χριστουγεννιάτικο «μποναμά» σε χαμηλοσυνταξιούχους και νησιώτες, την ώρα που η πορεία της διαπραγμάτευσης για τη δεύτερη αξιολόγηση κρέμεται από μία κλωστή εξαιτίας της μετωπικής σύγκρουσης των… ελεφάντων (ΔΝΤ και Βερολίνο) με εν δυνάμει θύμα την Αθήνα.
Οι πληροφορίες τις οποίες μετέδωσε από νωρίς το απόγευμα το newsbeast επιβεβαιώθηκαν, με τον πρωθυπουργό να ανακοινώνει την επαναφορά – με εισοδηματικά κριτήρια – της 13ης σύνταξης εν είδει επιδόματος και το πάγωμα του ΦΠΑ στα νησιά του βορείου και ανατολικού Αιγαίου ελέω του βάρους του προσφυγικού, σε μία δέσμη μέτρων που ξεπερνά τα 800 εκατ. ευρώ.
Πηγές του Μαξίμου υπογράμμιζαν πως η καταβολή της 13ης σύνταξης στους δικαιούχους που εξήγγειλε ο πρωθυπουργός θα είναι άμεση και ο αριθμός των δικαιούχων ανέρχεται σε 1,6 εκατ. σε σύνολο 2,7 εκατ. συνταξιούχων. Το ποσοστό των δικαιούχων είναι 60,32% στο σύνολο των συνταξιούχων. Μεταξύ αυτών, από 500 έως 830 ευρώ θα λάβει περίπου το 10% των συνταξιούχων (περίπου 270 χιλιάδες συνταξιούχοι), από 300 έως 500 ευρώ θα λάβει περίπου το 20% των συνταξιούχων (περίπου 570 χιλιάδες συνταξιούχοι) και από 300 ευρώ θα λάβει περίπου το 30% των συνταξιούχων (περίπου 750 χιλιάδες συνταξιούχοι).
Το ποσό που θα διανεμηθεί και θα πιστωθεί στις 22 Δεκεμβρίου, όπως τόνιζαν οι ίδιες πηγές, είναι 4,7 φορές μεγαλύτερο από το ποσό του ΕΚΑΣ που περικόπηκε το 2016.
Το γεγονός ότι η πρωτοβουλία Τσίπρα έγινε εν αγνοία των δανειστών πυροδοτεί σωρεία σεναρίων με την εκλογολογία να επανέρχεται στο προσκήνιο πιο έντονα από ποτέ. Χωρίς να τίθεται θέμα αμφισβήτησης της άγνοιας των πιστωτών ωστόσο, μία καλύτερη ανάγνωση της συμφωνίας του Ιουλίου του 2015 δείχνει πως υπάρχει σχετική πρόβλεψη. Συγκεκριμένα, εφόσον οι θεσμοί έχουν αποδεχθεί την πρόβλεψη για πρωτογενές πλεόνασμα στο 1,09% του ΑΕΠ (1,9 δισ. ευρώ), προβλέπεται η διανομή έκτακτης βοήθειας όταν υπάρχει έκτακτο πλεόνασμα στα έσοδα χωρίς περιορισμό, υπό την προϋπόθεση ότι δεν θα πρέπει να θέτει σε κίνδυνο το δημοσιονομικό στόχο για πρωτογενές πλεόνασμα του κάθε έτους.
Την ίδια ώρα πάντως, κυβερνητικά στελέχη απορρίπτουν κατηγορηματικά τα σενάρια περί προεκλογικών παροχών, τονίζοντας πως «εντάσσεται στο πνεύμα της συμφωνίας με τους θεσμούς για τη διανομή του πλεονάσματος». Στο ίδιο μήκος κύματος, συνεργάτες του Αλέξη Τσίπρα παραπέμπουν στην πάγια θέση του πρωθυπουργού πως παρά τα στενά περιθώρια του μνημονίου, στόχος της κυβέρνησης είναι το πλεόνασμα να διανείμεται ως “κοινωνικό μέρισμα” στους βαρύτερα θιγόμενους από τα εφαρμοζόμενα μέτρα, “όπερ και αποτελεί τον ακρογωνιαίο λίθο της δίκαιης ανάπτυξης”.
Με τη ρελάνς αυτήν πάντως του Αλέξη Τσίπρα δημιουργούνται κάποια δεδομένα:
Αρχικά συσπειρώνεται η κοινοβουλευτική πλειοψηφία ενόψει της ψηφοφορίας ενός δύσκολου προϋπολογισμού, αφού μετά από αλλεπάλληλα σκληρά μέτρα για πρώτη φορά η κυβέρνηση καταφέρνει να προχωρήσει σε μία ουσιαστική παροχή ενισχύοντας το κοινωνικό της αφήγημα.
Πέραν αυτού ο πρωθυπουργός δίνει ένα σαφές δείγμα γραφής για το κοινωνικό πρόσημο της ασκούμενης πολιτικής ακόμα και εντός του Μνημονίου, αποσκοπώντας στην ανατροπή του δημοσκοπικού κλίματος ειδικά σε μία κοινωνική ομάδα που αν και στις τελευταίες εκλογικές αναμετρήσεις στήριξε τον ΣΥΡΙΖΑ εμφανίζεται πλέον σε σημαντικό βαθμό απογοητευμένη.
Επιπλέον, φέρνει στη δύσκολη θέση την αντιπολίτευση και κυρίως τον Κυριάκο Μητσοτάκη ενόψει και της σύγκρουσης του Σαββάτου στη Βουλή, να πάρει θέση για το κατά πόσο τάσσεται κατά των παροχών στα χαμηλότερα κοινωνικά στρώματα ως μέρισμα από το πλεόνασμα. Το επιχείρημα αυτό αναμένεται να αποτελέσει αιχμή του δόρατος του Αλέξη Τσίπρα στην ομιλία του το Σάββατο για τον προϋπολογισμό, καθώς εντάσσεται στη γενικότερη στρατηγική του Μαξίμου να χτυπά τη ΝΔ στο θέμα της περικοπής συντάξεων.
Τέλος, ασχέτως εάν αυτό αποτελούσε εξαρχής πρόθεση ή όχι, η κυβέρνηση σε μία κρίσιμη καμπή της διαπραγμάτευσης που οι πιέσεις από τη σύγκρουση ΔΝΤ – Βερολίνου απειλούν να βυθίσουν τη χώρα σε δυσθεώρητα πλεονάσματα και νέα βαριά μέτρα λιτότητας, έχει πλέον στη διάθεσή της ένα προεκλογικού τύπου χαρτί. Και αυτό αποτελεί μήνυμα όχι μονάχα προς το εσωτερικό ακροατήριο αλλά και προς αυτό των δανειστών, την ώρα που κανείς – ειδικά στην Ευρώπη – δεν θέλει να δει έναν νέο πυρήνα πολιτικής και οικονομικής αποσταθεροποίησης να αναζωπυρώνεται…