Με… λευκή ισοπαλία και με πενιχρό «θέαμα», όπως ακριβώς και το φιλικό των δύο αντιπροσωπευτικών συγκροτημάτων Ελλάδας και Τουρκίας ολοκληρώθηκε το διήμερο ταξίδι του πρωθυπουργού, Αλέξη Τσίπρα και οι συναντήσεις του με τον Τούρκο ομόλογό του Αχμέτ Νταβούτογλου και τον πρόεδρο της χώρας, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στην γείτονα χώρα. Η Αθήνα δεν βγήκε χαμένη αλλά όπως φαίνεται ούτε και κερδισμένη από το ταξίδι στην Τουρκία, το οποίο πάντως, όπως σημείωναν διπλωματικοί κύκλοι τις προηγούμενες ημέρες, εγκυμονούσε πολλούς κινδύνους καθώς προγραμματίστηκε σε μία χρονική συγκυρία που λόγω των εξελίξεων στο προσφυγικό και το μέτωπο της τρομοκρατίας, η Άγκυρα είναι εξαιρετικά ενισχυμένη, έχοντας φέρει την ΕΕ σε δυσχερή θέση.
Στην κοινή συνέντευξη Τύπου που παραχώρησαν Αλέξης Τσίπρας και Αχμέτ Νταβούτογλου περιορίστηκαν σε ορισμένες αναφορές για την αντιμετώπιση του προσφυγικού, χωρίς να γίνεται ιδιαίτερη μνεία στη δημιουργία hot spots στα τουρκικά παράλια, με την τουρκική πλευρά να υιοθετεί ουσιαστικά μία μαξιμαλιστική διαπραγματευτική γραμμή έναντι όχι της Ελλάδας αλλά της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Και τα δύο μέρη συμφώνησαν σε μία γενική πρόθεση για συνεργασία και συντονισμό προκειμένου να υπάρξουν σημαντικά πλήγματα στην αντιμετώπιση των λαθροδιακινητών, ώστε να ανακοπούν τα κύματα των προσφυγικών ροών που έχουν μετατρέψει το ανατολικό Αιγαίο σε υγρό τάφο.
Αναφορικά με τις περιπολίες στο Αιγαίο και το αίτημα που είχε διατυπωθεί από την ΕΕ για κοινές περιπολίες ελληνικής και τουρκικής ακτοφυλακής, κάτι το οποίο έχει απορριφθεί κατηγορηματικά από την Αθήνα καθώς θεωρείται δεδομένο ότι θα αποτελέσει σκαλοπάτι για να εγείρει ζητήματα αμφισβήτησης του υπάρχοντος status quo στο Αιγαίο, ο Τούρκος πρωθυπουργός επιχείρησε να καταστήσει σαφείς τις… προθέσεις της γείτονος με λεπτούς χειρισμούς. Έτσι υπογράμμισε το ιδιαίτερο ενδιαφέρον του, τονίζοντας «θολά» ότι θα υπάρχει «τεχνική συνεργασία» της ελληνικής και της τουρκικής ακτοφυλακής, χωρίς ωστόσο να κάνει λόγο για κοινές περιπολίες. Κυβερνητικές πηγές ωστόσο υπογράμμιζαν μετά τη συνάντηση ότι δεν τίθεται επ’ ουδενί θέμα κοινών περιπολιών και διευκρίνιζαν ότι θα συσταθεί μηχανισμός με τη συμμετοχή σχετικών υπουργείων των δύο χωρών, αποδίδοντας τη νεφελώδη ρήση του κ. Νταβούτογλου στον… ανατολίτικο χαρακτήρα του.
Πέραν τούτου, ο Τούρκος πρωθυπουργός πέταξε τις σπόντες του για «παραβιάσεις ένθεν και ένθεν στο Αιγαίο, το οποίο αντί να αλληλοκατηγορούμαστε, να το κάνουμε θάλασσα αλληλεγγύης», κάτι το οποίο παραπέμπει στα ναυτικά μίλια στα οποία έχει ορίσει η Ελλάδα τα θαλάσσια σύνορά της.
Ως προς το θέμα της μετανάστευσης ο Τούρκος πρωθυπουργός είπε ότι «δεν πρέπει να ρίχνει κανείς το βάρος του προβλήματος στους ώμους της Τουρκίας και της Ελλάδας.
«Εμπιστεύομαι τον κ. Τσίπρα, έχουμε ειλικρινή διάλογο, μπορούμε να συζητήσουμε. Έχουμε καλή επικοινωνία, οι διάλογοι μας ήταν στα πλαίσια της φιλίας. Μοιραστήκαμε τα προβλήματα και τα θέματα των χωρών μας», πρόσθεσε ο τούρκος πρωθυπουργός και αναφέρθηκε σε 3 πυλώνες συνεργασίας των 2 χωρών, πέραν του προσφυγικού:
«Θα πρέπει να δημιουργήσουμε σχέσεις στον τουρισμό, το εμπόριο, τον ενεργειακό χώρο. Θα πρέπει να επανενώσουμε τις σχέσεις μας. Σύντομα θα φτιάξουμε τραίνο που θα πηγαίνει άμεσα από Κωνσταντινούπολη – Αθήνα και από Σμύρνη στα νησιά. Έχουμε κοινές θάλασσες που μπορούμε να εκμεταλλευτούμε από κοινού τουριστικά. Στο παρελθόν είχαμε προβλήματα. Θα πρέπει να τα συζητήσουμε από κοινού. Μέσα στα πλαίσια του διεθνούς δικαίου και μέσα στα πλαίσια των δικαιωμάτων θα πρέπει να τα διευθετήσουμε.
Η Ελλάδα θα πρέπει να μας υποστηρίξει στην ενταξιακή πολιτική στην ΕΕ. Στο κοντινό μέλλον θα επαυξάνει αυτή την υποστήριξη», υποστήριξε ο κ. Νταβούτογλου και συνέχισε με τον 2ο πυλώνα:
«Τα περιφερειακά προβλήματα και τα Βαλκάνια. Δεν πρέπει να επαναληφθούν αυτά που ζήσαμε το ‘60. Στη Συρία υπάρχει ένα καθεστώς βίας. Εάν δεν υπήρχε οι πρόσφυγες δεν θα εγκατέλειπαν τη χώρα. Δεν είναι πρόβλημα ούτε της Τουρκίας, ούτε της Ελλάδας. Οι δύο χώρες και οι πρόσφυγες από τη Συρία είναι το ίδιο θύματα. Συνομιλήσαμε και αποφασίσαμε να συνεργαστούμε με τις ακτοφυλακές μας για να εμποδίσουμε την ανθρωπιστική τραγωδία. Θα πρέπει να δημιουργήσουμε επιτροπές που θα συνεργαστούν πάνω σε αυτά τα θέματα» σημείωσε χαρακτηριστικά.
Από την πλευρά του πάντως ο Αλέξης Τσίπρας πάντως διατύπωσε τις ελληνικές θέσεις για τις ευθύνες της Τουρκίας για το προσφυγικό. Κυβερνητικές πηγές αναφέρουν ότι τέθηκε το θέμα για ανάγκη συνεργασίας της Άγκυρας με την Ευρωπαϊκή Ένωση συνολικά. Αναφερόμενος στις διαπραγματεύσεις ΕΕ Τουρκιας, ο πρωθυπουργός είπε πως η ελληνική πλευρά βλέπει θετικά το άνοιγμα των κεφαλαίων, αλλά σημείωσε: «Να μην κλείσουν αυτά εύκολα και στο πόδι. Να ανοίξουν και να εκπληρωθούν οι όροι».
«Υπάρχουν κοινά συμφέροντα αλλά και ανοιχτά θέματα», τόνισε ο έλληνας πρωθυπουργός κατά την κοινή συνέντευξή του με τον κ. Νταβούτογλου, επισημαίνοντας ότι η επίσκεψή του στην Τουρκία «διεξάγεται σε μία κρίσιμη στιγμή με ενδιαφέρουσες αλλά και ανησυχητικές εξελίξεις».
«Η επίσκεψη αυτή σηματοδοτεί την έναρξη ενός νέου ελπιδοφόρου κύκλου στις σχέσεις των δύο χωρών που ευελπιστούμε μέσα από τον διάλογο να μπορέσουμε να αντιμετωπίσουμε τις προκλήσεις της εποχής μας», σημείωσε ο κ. Τσίπρας και συμπλήρωσε:
«Η Ελλάδα και η Τουρκία, ως γείτονες, έχουν κάθε συμφέρον να προσπαθήσουν να αναδείξουν τις δυνατότητες της περιοχής και να έχουν οφέλη για τους δύο λαούς. Έχουμε κοινά συμφέροντα τα οποία πρέπει να αξιοποιήσουμε. Υπάρχουν όμως και ανοιχτά θέματα».
Ως προς το προσφυγικό σημείωσε ότι «αν δεν βρεθεί πολιτική λύση στο πρόβλημα της Συρίας, ό,τι και να κάνουμε δεν θα αντιμετωπίσουμε το ζήτημα».