Ο πρωθυπουργός Γιώργος Παπανδρέου από το βήμα της Βουλής προανήγγειλε δημοψήφισμα και διαβούλευση για το χαρακτήρα που θα έχει, ωστόσο το σχέδιο νόμου έχει ήδη καταρτιστεί. Στις βασικές του διατάξεις προβλέπεται μεταξύ άλλων ότι οι πολίτες θα ψηφίσουν με ΝΑΙ ή ΟΧΙ, ότι θα υπάρχει δικαίωμα λευκής ψήφου κι ότι το τελικό αποτέλεσμα θα κριθεί από την απόλυτη πλειοψηφία των συμμετεχόντων.

Συγκεκριμένα, σύμφωνα με την εφημερίδα «Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία», οι βασικότερες σημαντικές τροποποιήσεις στο νομικό πλαίσιο είναι οι εξής:

1) Γίνεται προσαρμογή των διατάξεων του παλιού νόμου 350/1976 που ρυθμίζει τα περί δημοψηφίσματος, ώστε να περιλαμβάνεται και η περίπτωση δημοψηφίσματος για «ψηφισμένο νομοσχέδιο». Η προκήρυξη δημοψηφίσματος θα γίνεται με προεδρικό διάταγμα που δημοσιεύεται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως είκοσι τουλάχιστον ημέρες πριν από την ημερομηνία διενέργειάς του. Αναλλοίωτος θα παραμείνει και ο τρόπος με τον οποίο θα εκφραστεί η βούληση των πολιτών: ΝΑΙ ή ΟΧΙ.

2) Το θέμα των λευκών ψηφοδελτίων, για τα οποία δεν υπήρχε σχετική πρόβλεψη στην παλιά νομοθεσία, ρυθμίζεται ως εξής: Προβλέπεται ότι στους ψηφοφόρους διανέμονται και λευκά ψηφοδέλτια, προσδιορίζονται τα χαρακτηριστικά τους γνωρίσματα και διευκρινίζεται ότι αυτά δεν θα προσμετρώνται στα έγκυρα για την εξαγωγή του αποτελέσματος. Στην τροποποιητική τάξη αναφέρεται ότι «η απόφασης επί του τιθεμένου υπό την κρίση του λαού κρισίμου εθνικού θέματος ή ψηφισμένου νομοσχεδίου λαμβάνεται διά της πλειοψηφίας του ημίσεως πλέον του ενός συνόλου των εγκύρως ψηφοφορησάντων εκλογέων μη προσμετρωμένων των λευκών ψηφοδελτίων».

3) Στη θέση του νομάρχη -που πλέον καταργήθηκε με τον «Καλλικράτη»- ο αντιπεριφερειάρχης θα είναι αρμόδιος για την προπαρασκευή και τη διενέργεια της διαδικασίας.

4) Στήνεται και προεκλογικό σκηνικό, αφού δίνεται η ευκαιρία στα κόμματα να προετοιμάσουν διαφημιστικά ραδιοφωνικά/τηλεοπτικά σποτ, καταχωρίσεις στις εφημερίδες και το Ίντερνετ με θέμα τα ερωτήματα του δημοψηφίσματος.

Συγκεκριμένα το σχέδιο νόμου που επεξεργάζεται το υπουργείο Εσωτερικών αναφέρεται ότι επεκτείνεται η εφαρμογή των διατάξεων του ν. 3023/2002 που αφορά τη «χρηματοδότηση των πολιτικών κομμάτων από το κράτος» για τις δαπάνες δημοσιότητας. Χρήματα ωστόσο δικαιολογούνται μόνο στα αναγνωρισμένα κόμματα του Κοινοβουλίου και όχι στο Άρμα Πολιτών του Γ. Δημαρά, τη Δημοκρατική Συμμαχία της Ντόρας Μπακογιάννη και τη Δημοκρατική Αριστερά του Φ. Κουβέλη.

Όσο κι αν στην αξιολογική έκθεση του σχεδίου νόμου αναφέρεται ότι από τις προτεινόμενες διατάξεις δεν προκαλείται δαπάνη κρατικού προϋπολογισμού, ωστόσο στην πράξη ένα δημοψήφισμα προσεγγίζει το κόστος βουλευτικών εκλογών. Ούτε λίγο ούτε πολύ, περί τα 5 εκατ. ευρώ.