Σε μια εφ’ όλης της ύλης συνέντευξη, ο υπουργός Εσωτερικών, Θοδωρής Λιβάνιος, μίλησε στο Newsbeast για τη μεγάλη μεταρρύθμιση στην Τοπική Αυτοδιοίκηση που έχει να κάνει με την εκλογική διαδικασία. Η αλλαγή παρουσιάστηκε πριν λίγες ημέρες στο Διοικητικό Συμβούλιο της Κεντρικής Ένωσης Δήμων Ελλάδας στη Ρόδο και θα έρθει προς ψήφιση στη Βουλή τους πρώτους μήνες του 2025.
Ο κύριος Λιβάνιος, με εξειδίκευση στην εκλογική διαδικασία -και πώς να ήταν διαφορετικά, καθώς βρέθηκε για πολλά χρόνια στο πλευρό του αείμνηστου Ηλία Νικολακόπουλου-, ρωτήθηκε για τα όσα ακούγονται για την αλλαγή του νόμου στις εθνικές εκλογές, με ορίζονται το 2027, εκτός και αν αποφασίσει ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, να προκηρύξει πρόωρες εκλογές. «Είμαστε η μόνη χώρα στον κόσμο που “βλέπουμε” πρόωρες εκλογές πριν καν μαζευτούν τα παραβάν από τις προηγούμενες. Όπως διαψεύστηκαν όσοι την προηγούμενη τετραετία προέβλεπαν πρόωρες εκλογές κάθε Κυριακή, έτσι και τώρα θα χρειαστεί να περιμένουν πολύ καιρό μέχρι να ολοκληρωθεί η θητεία της Βουλής», σημείωσε.
Ο υπουργός μίλησε και για τα οικονομικά των δήμων, τι αλλάζει στη διαδικασία του ΑΣΕΠ και πώς αυτές οι αλλαγές στοχεύουν στην καλύτερη λειτουργία του κράτους. Στην ατζέντα της συζήτησης μπήκε και η επιστολική ψήφος αλλά και το ενδεχόμενο συγκυβέρνησης με το ΠΑΣΟΚ.
Ακολουθεί η συνέντευξη του κ. Θοδωρή Λιβάνιου
– Παρουσιάσατε πρόσφατα στη Ρόδο συγκεκριμένες προτάσεις για τη μεταρρύθμιση στην Τοπική Αυτοδιοίκηση, για το πλαίσιο μέσα στο οποίο θα λειτουργούν οι δήμοι και οι περιφέρειες της χώρας στο μέλλον. Ποιος είναι ο βασικός στόχος τους;
Ο βασικός μας στόχος, μέσω των προωθούμενων αλλαγών στην Αυτοδιοίκηση, είναι συνολικά ο θεσμός να γυρίσει σελίδα, επανεκκινώντας και κάνοντας βήματα μπροστά. Οι προτάσεις που καταθέσαμε στο πρόσφατο ετήσιο Τακτικό Συνέδριο της Κεντρικής Ένωσης Δήμων Ελλάδος, θεωρούμε ότι αποτελούν το εφαλτήριο προκειμένου να επιλυθούν υπαρκτά ζητήματα που απασχολούν επί χρόνια την Τοπική Αυτοδιοίκηση.
Οφείλω να αναφέρω, όπως άλλωστε επεσήμανα και στις εργασίες του συνεδρίου της ΚΕΔΕ, ότι η επανεκκίνηση αυτή, 14 χρόνια μετά τη μεταρρύθμιση του «Καλλικράτη», θα έρθει μέσω των αλλαγών που θα συναποφασιστούν και αφού προηγηθεί ένας εξαντλητικός διάλογος και μία δημόσια διαβούλευση μεταξύ όλων των εμπλεκόμενων φορέων.
Δήμοι, περιφέρειες, αποκεντρωμένες διοικήσεις και κεντρικό κράτος, καθόμαστε όλοι μαζί στο ίδιο τραπέζι για να δημιουργήσουμε -μέσω και του νέου ενιαίου Κώδικα- ένα ισχυρό πλαίσιο λειτουργίας της Αυτοδιοίκησης α’ και β’ βαθμού, να θεραπεύσουμε δυσλειτουργίες και προβλήματα που απασχολούν τις τοπικές κοινωνίες και γενικότερα να βελτιώσουμε την καθημερινότητα των πολιτών και τις μελλοντικές ανάγκες που θα προκύψουν σε κάθε πόλη και ιδιαιτέρως σε κάθε ορεινό και νησιωτικό δήμο της χώρας.
Ακριβώς γι’ αυτό προτάθηκε στη Ρόδο και στην Αλεξανδρούπολη μια δέσμη 70 μέτρων, τα οποία αποτελούν την εκκίνηση της διαδικασίας.
– Μεγάλη αίσθηση έχει προκαλέσει κυρίως η κατάργηση του β’ γύρου των αυτοδιοικητικών εκλογών. Είναι μόνο οικονομικοί οι λόγοι ή κρύβεται και κάτι άλλο πίσω από αυτή την αλλαγή;
Όχι, η εξοικονόμηση των δαπανών είναι σημαντικό ζήτημα, αλλά δεν είναι το σημαντικότερο. Με τη σύμπτυξη των δύο γύρων των αυτοδιοικητικών εκλογών σε έναν, λύνεται το πρόβλημα της μειωμένης συμμετοχής των εκλογέων στον β’ γύρο, αλλά και μπαίνει ένα τέλος στα «ανατολίτικα παζάρια» μεταξύ των δύο εβδομάδων. Την ίδια στιγμή οι εκλογείς δεν ταλαιπωρούνται με δύο μετακινήσεις εντός μίας εβδομάδας.
Η εκλογή των δημοτικών και περιφερειακών αρχών πρέπει να συνδυάζει και την αυξημένη νομιμοποίηση των δημάρχων και των περιφερειαρχών και ασφαλώς την ύπαρξη της αναγκαίας πλειοψηφίας, για να είναι εφικτή η υλοποίηση του έργου για το οποίο εκλέχθηκαν από τους ψηφοφόρους.
– Κάποιοι όμως υποστηρίζουν ότι οι αλλαγές αυτές είναι προάγγελος αλλαγής του εκλογικού νόμου. Το θέμα αυτό έχει κλείσει για την κυβέρνηση;
Δεν νομίζω ότι έχει οποιαδήποτε σχέση, και δεν είχε ποτέ, ο τρόπος εκλογής των δημάρχων με τον εκλογικό νόμο των εθνικών εκλογών. Άλλωστε, για το θέμα του εκλογικού νόμου έχει τοποθετηθεί επανειλημμένως και ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, ότι δεν υπάρχει κανένα ενδεχόμενο αλλαγής του.
– Η αυτοδυναμία με τα σημερινά δεδομένα των δημοσκοπήσεων μοιάζει δύσκολη. Θα συγκυβερνούσατε με το ΠΑΣΟΚ;
Βρισκόμαστε περίπου 2,5 χρόνια μακριά από τις κάλπες των εθνικών εκλογών. Αυτή τη στιγμή η κυβέρνηση έχει να υλοποιήσει ένα σημαντικό μέρος του προγράμματός της, που περιλαμβάνει ένα φιλόδοξο μεταρρυθμιστικό έργο με μεγάλες αλλαγές σε πολλά επίπεδα.
Εφόσον, λοιπόν, υλοποιήσουμε με επιτυχία αυτό το έργο, είμαστε αισιόδοξοι ότι οι πολίτες θα μας κρίνουν αυστηρά αλλά και δίκαια. Αυτό που θέλουμε είναι να αξιολογηθεί το πρόγραμμά μας στο τέλος της τρέχουσας τετραετίας και, όταν έρθει η ώρα των εκλογών, η πλειοψηφία των πολιτών να μας επιβραβεύσει, όπως έπραξε αντιστοίχως το 2019 και το 2023.
– Ποια είναι η επόμενη μεγάλη μεταρρύθμιση που σχεδιάζετε; Θα είναι η επέκταση της επιστολικής ψήφου και στις εθνικές εκλογές; Εκτιμάτε ότι θα επιτευχθεί αυτή τη φορά διακομματική συναίνεση;
Πρόκειται για μία εξαγγελία της κυβέρνησης που θα τηρηθεί στο ακέραιο. Η σχετική νομοθετική διάταξη για την επέκταση της επιστολικής ψήφου για τους εκτός επικρατείας εκλογείς, θα έρθει στη Βουλή την κατάλληλη περίοδο.
Αυτό που έχει σημασία να υπενθυμιστεί είναι ότι για την καθιέρωση της επιστολικής ψήφου στους εκτός επικρατείας συμπολίτες μας, το Σύνταγμα ορίζει πως χρειάζονται 200 βουλευτικές ψήφοι, επομένως δεν αρκεί η κυβερνητική πλειοψηφία. Εδώ, λοιπόν, θα τεθούν προ των ευθυνών τους και τα κόμματα της αντιπολίτευσης, ευελπιστώντας ότι θα ανταποκριθούν στο καθήκον τους και η απαιτούμενη ευρεία διακομματική συναίνεση θα επιτευχθεί.
– Πρόσφατα ψηφίστηκε το νομοσχέδιο για την επιτάχυνση των προσλήψεων μέσω ΑΣΕΠ. Μπορείτε να μας εξηγήσετε τι ακριβώς θα αλλάξει;
Ο νόμος για την επιτάχυνση των διαδικασιών των προσλήψεων στο Δημόσιο μέσω ΑΣΕΠ αποσκοπεί στη γενικότερη βελτίωση του κράτους και της δημόσιας διοίκησης. Βασικοί στόχοι αποτελούν η επιτάχυνση όλου του διαγωνιστικού κύκλου, από την προκήρυξη μιας θέσης έως την ανάληψη καθηκόντων από τους διοριστέους και, ταυτόχρονα, η ενίσχυση των ψηφιακών εργαλείων που έχει στη διάθεσή του το ΑΣΕΠ για να επιτελεί αποδοτικότερα την αποστολή του.
Ουσιαστικά, αναμορφώνουμε όλα τα στάδια ενός διαγωνισμού και ενισχύουμε τα εχέγγυα διαφάνειάς του από την προετοιμασία της προκήρυξης και τη συλλογή των αιτημάτων των φορέων, την υποβολή και αξιολόγηση των αιτήσεων έως τον χρόνο που απαιτεί ο διορισμός των επιτυχόντων του διαγωνισμού.
Μία από τις σημαντικότερες τομές που βρίσκεται σε εξέλιξη είναι η άντληση των απαραίτητων δικαιολογητικών των υποψηφίων, μέσω της ανάπτυξης διαλειτουργικοτήτων από τα βασικά μητρώα του δημοσίου τομέα (Πανεπιστήμια, ΕΦΚΑ, κ.ά.), ώστε να αυξηθεί σημαντικά η ταχύτητα έκδοσης των αποτελεσμάτων.
Οφείλω να σταθώ ιδιαιτέρως δε στην ενίσχυση της εντοπιότητας σε θέσεις που προκηρύσσονται σε ορεινούς και νησιωτικούς δήμους της χώρας, θέλοντας με αυτόν τον τρόπο από τη μία πλευρά να δώσουμε έμπρακτα κίνητρα στους κατοίκους των συγκεκριμένων περιοχών, για να παραμείνουν στον τόπο τους και, ταυτόχρονα, από την άλλη πλευρά να αμβλύνουμε το πρόβλημα της στέγης, το οποίο παρατηρείται ιδίως σε τουριστικές περιοχές.
– Τα οικονομικά των δήμων βρίσκονται σε δυσχερή κατάσταση, όπως υποστηρίζουν οι αιρετοί. Αναμένεται έκτακτη επιχορήγησή τους;
Την τελευταία πενταετία έχουν διατεθεί περισσότερα από 7 δισ. ευρώ στους δήμους της χώρας για μία σειρά σημαντικών έργων υποδομής. Επιπροσθέτως, οι χρηματοδοτήσεις της Αυτοδιοίκησης αυξήθηκαν από τα 1,8 δισ. ευρώ το 2019 στα 2,45 δισ. ευρώ το 2024, δηλαδή αύξηση της τάξης του 36% μέσα σε 5 χρόνια.
Επιπλέον, τις προηγούμενες ημέρες, σε συνεργασία με το Υπουργείο Οικονομικών δόθηκαν 220 εκατομμύρια ευρώ σε δήμους της χώρας για την κάλυψη λειτουργικών δαπανών και ληξιπρόθεσμων οφειλών, 28 εκατομμύρια ευρώ ως επιπρόσθετη χρηματοδότηση για τα σχολεία και 100 εκατομμύρια ευρώ για πληρωμή τελεσίδικων δικαστικών αποφάσεων. Για το 2025, ήδη προβλέπεται περαιτέρω αύξηση των Κεντρικών Αυτοτελών Πόρων της Αυτοδιοίκησης.
Παράλληλα, ως υπουργείο Εσωτερικών, υιοθετήσαμε την πρόταση της ΚΕΔΕ για την εφαρμογή του νέου τρόπου υπολογισμού των Κεντρικών Αυτοτελών Πόρων, προς όφελος των ορεινών, νησιωτικών και περιαστικών δήμων και πλέον η κρατική χρηματοδότηση προς τους δήμους της χώρας καθίσταται δικαιότερη σε μόνιμη βάση. Σε κάθε περίπτωση, η κυβέρνηση αυτή δεν θα διακινδυνεύσει τη δημοσιονομική σταθερότητα της χώρας, ιδίως όταν μεγάλες οικονομίες της ευρωζώνης κινδυνεύουν με επιτήρηση.
– Δύο σημαντικά ορόσημα για την κυβέρνηση είναι η ψήφιση του προϋπολογισμού και στη συνέχεια η προεδρική εκλογή. Τι απαντάτε σε όσους βλέπουν πρόωρες εκλογές;
Είμαστε η μόνη χώρα στον κόσμο που «βλέπουμε» πρόωρες εκλογές πριν καν μαζευτούν τα παραβάν από τις προηγούμενες. Όπως διαψεύστηκαν όσοι την προηγούμενη τετραετία προέβλεπαν πρόωρες εκλογές κάθε Κυριακή, έτσι και τώρα θα χρειαστεί να περιμένουν πολύ καιρό μέχρι να ολοκληρωθεί η θητεία της Βουλής.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης ήταν και παραμένει ο εγγυητής της σταθερότητας για τη χώρα και η κυβέρνηση είναι αφοσιωμένη στο έργο της. Έχουμε μπροστά μας 2,5 χρόνια καθαρού πολιτικού χρόνου, για να προχωρήσουμε σε όλες αυτές τις αλλαγές που χρειάζονται, έτσι ώστε να συνεχίσει η χώρα να κάνει βήματα προόδου και να παραμείνει σε αναπτυξιακή τροχιά.
– Από το αποτέλεσμα των αμερικανικών εκλογών προέκυψαν χρήσιμα συμπεράσματα. Ποιο ιεραρχείτε ως το πιο σημαντικό;
Κάθε κάλπη έχει την αξία της, ιδίως όταν μιλάμε για την προεδρική εκλογή στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής. Είναι ιδιαίτερα ενδιαφέρον να παρατηρεί κανείς τα κριτήρια ψήφου κάθε κοινωνικής ομάδας και πώς αυτά επιδρούν στο ευρύτερο εκλογικό αποτέλεσμα. Από κάθε εκλογική διαδικασία έχουμε πάντα κάτι να μάθουμε.
