«Το δίλημμα των εκλογών είναι αν η Ελλάδα θα καταγγείλει μονομερώς τη δανειακή σύμβαση, οδηγώντας τον εαυτό της με μαθηματική ακρίβεια εκτός ευρώ, υπό συνθήκες εξαθλίωσης, ή αν η Ελλάδα θα διεκδικήσει και θα πετύχει την αναθεώρηση των όρων της δανειακής σύμβασης που είναι κρίσιμοι για την κοινωνία και τους πολίτες, χωρίς να θέσει σε κίνδυνο την εκταμίευση του δανείου . Η εκταμίευση των επόμενων δόσεων είναι κρίσιμη για τη στήριξη των καταθέσεων των Ελλήνων πολιτών στις τράπεζες, για την αύξηση της ρευστότητας στην πραγματική οικονομία, για την κάλυψη των ταμειακών αναγκών του κράτους που αφορούν εσωτερικές πληρωμές» αναφέρει ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ Ευ. Βενιζέλος σε επιστολή που απέστειλες προς τους παραγωγικούς και κοινωνικούς φορείς εν όψει των νέων εκλογών 2012.
Αναφερόμενος στο ενδεχόμενο παράτασης της δανειακής σύμβασης κατά έναν χρόνο αναφέρει ότι κάτι τέτοιο έχει νόημα μόνο αν «συνοδεύεται και από μέτρα που σπάζουν τον φαύλο κύκλο της ύφεσης και της ανεργίας και βοηθούν την Ελλάδα να μπει το ταχύτερο σε θετικό ρυθμό ανάπτυξης» και όπως αναφέρει «αυτό ήταν το βασικό αντικείμενο της σκληρής και επίμονης διαπραγμάτευσης που κάναμε με τους εταίρους μας, όλο το διάστημα από τον Ιούνιο του 2011, μέχρι την έγκριση της νέας δανειακής σύμβασης τον Φεβρουάριο του 2012».
Αναφερόμενος στα πεδία όπου μπορεί να υπάρξει διαπραγμάτευση, ο κ. Βενιζέλος αναφέρει:
1. Η ανάγκη να μη γίνουν περικοπές στα εισοδήματα και ιδίως σε μισθούς και συντάξεις για να μη μειωθεί περαιτέρω η ζήτηση.
2. Η ανάγκη να προστατευτεί η συλλογική αυτονομία και ο θεσμός των συλλογικών συμβάσεων εργασίας.
3. Η ανάγκη να αυξηθούν δραστικά τα επίπεδα ρευστότητας και να πέσουν στην αγορά, -με στόχο την διευκόλυνση της λειτουργίας των επιχειρήσεων, την προώθηση επενδύσεων, την αύξηση της απασχόλησης και άρα την ανακοπή της ανεργίας- τουλάχιστον 50 δισ. ευρώ που προέρχονται από τη νέα δανειακή σύμβαση, όπως αναλυτικά έχουμε παρουσιάσει.
4. Η ανάγκη να απελευθερωθούν δημόσιες και ιδιωτικές επενδύσεις σε υποδομές που υπερβαίνουν τα 55 δισ. ευρώ και έχουν καθηλωθεί τα τελευταία χρόνια, λόγω της αδυναμίας του ελληνικού και του διεθνούς τραπεζικού συστήματος να χρηματοδοτήσει τις σχετικές συμβάσεις.
5. Η ανάγκη να εφαρμοστούν οι πολιτικές δεσμεύσεις του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της 27ης Οκτωβρίου 2011, που ελπίζω ότι θα επαναληφθούν στις 23-24 Μαΐου 2012, για το πακέτο αναπτυξιακής βοήθειας προς την Ελλάδα: Με την άμεση κινητοποίηση των υφιστάμενων κοινοτικών πόρων, καθώς και κονδυλίων της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων. Αλλά για να γίνει αυτό, απαιτείται μια τελείως διαφορετική αντιγραφειοκρατική και ευέλικτη στάση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, με τη στήριξη των κρατών-μελών της Ευρωζώνης. Αυτό ήταν το αντικείμενο της πρόσφατης επιστολής μου στον κ. Μπαρόζο.
6. Η ανάγκη να στηριχθούν με κονδύλια του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Ταμείου όλα τα προγράμματα για την αντιμετώπιση της ανεργίας των νέων και ιδίως προγράμματα ενίσχυσης της νεανικής επιχειρηματικότητας, κατάρτισης, αυτεπιστασίας των ΟΤΑ και κοινωφελούς εργασίας.
Ολόκληρη η επιστολή του κ. Βενιζέλου έχει ως εξής:
Κυρίες και Κύριοι, φίλες και φίλοι,
Στις 17 Ιουνίου, ο ελληνικός λαός καλείται, για δεύτερη φορά μέσα σε λίγες εβδομάδες, να αποφασίσει για τη μοίρα του τόπου. Καλείται να λάβει ιστορικού και στρατηγικού χαρακτήρα αποφάσεις.
Μετά την εμπειρία των διερευνητικών εντολών και των διαβουλεύσεων υπό τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας που κατέληξαν σε αδιέξοδο, έχουν προσλάβει τις πραγματικές τους διαστάσεις οι προεκλογικές θέσεις όλων των κομμάτων. Έχει φανεί ποια κόμματα εννοούν αυτά που λένε, ποια κόμματα είναι έτοιμα να αναλάβουν την ευθύνη να κάνουν πράξη αυτά που λένε και ποια αποφεύγουν να δοκιμάσουν στη πράξη τα όσα λένε.
Ο ελληνικός λαός θα πρέπει να έχει καταλάβει ότι σημασία δεν έχουν τα εύκολα προεκλογικά λόγια, αλλά η ικανότητα και η δυνατότητα κάθε κόμματος να παρουσιάσει και να εφαρμόσει, ως κυβέρνηση, ολοκληρωμένη πολιτική πρόταση με βάση την οποία η Ελλάδα θα ξεπεράσει οριστικά την κρίση. Θα σπάσει τον φαύλο κύκλο της ύφεσης και της ανεργίας και θα υπερβεί οριστικά το μνημόνιο, αποκτώντας και πάλι την ουσιαστική θεσμική της ισοτιμία μέσα στην Ευρώπη.
Αυτό όμως πρέπει να γίνει με ασφάλεια, μέσα στο ευρώ και με σεβασμό στις μεγάλες θυσίες του λαού και στα όσα αυτός κατάφερε τα τελευταία χρόνια.
Πριν τις εκλογές της 6ης Μαΐου, το ΠΑΣΟΚ είχε παρουσιάσει ένα ολοκληρωμένο Εθνικό Σχέδιο Ανασυγκρότησης. Είχαμε επιμείνει στην ανάγκη να διασφαλιστεί η οριστική υπέρβαση του μνημονίου, ξεκινώντας από την παράταση του χρόνου δημοσιονομικής προσαρμογής τουλάχιστον μέχρι το τέλος του 2015. Αυτό είναι το κομβικό σημείο για όλα τα υπόλοιπα.
Είχαμε θέσει ως απαράβατο όριο να μην υπάρξουν νέοι φόροι, να μη θιγούν χαμηλόμισθοι και χαμηλοσυνταξιούχοι, να μην γίνουν οριζόντιες περικοπές μισθών και συντάξεων. Αντιθέτως, είχαμε προτείνει και τεκμηριώσει τη δυνατότητα σταδιακής απόσυρσης τεσσάρων κρίσιμων φορολογικών και ασφαλιστικών επιβαρύνσεων.
Είχαμε παρουσιάσει το πλήρες σχέδιο για την παροχή, τους επόμενους μήνες, ρευστότητας τουλάχιστον 50 δισ. ευρώ στην πραγματική οικονομία: σε επενδύσεις, απασχόληση, καταπολέμηση της ανεργίας.
Είχαμε παρουσιάσει πλήρες σχέδιο απεμπλοκής δημόσιων και ιδιωτικών επενδύσεων για υποδομές, ύψους 55 δισ. ευρώ τα επόμενα χρόνια.
Παράλληλα, είχαμε παρουσιάσει δέσμη μέτρων:
– για τη στήριξη των ανέργων, των υπερχρεωμένων νοικοκυριών και των επαγγελματιών
– για τη στήριξη των χαμηλών εισοδημάτων και των φτωχών οικογενειών
Καθώς και ολοκληρωμένη πρόταση:
– για το νέο Εθνικό Παραγωγικό Μοντέλο, αρχίζοντας από το νέο μοντέλο αγροτικής παραγωγής και
– για το Εθνικό Φορολογικό Σύστημα.
Μετά την εμπειρία της περιόδου που ακολούθησε τις εκλογές της 6ης Μαΐου, πρέπει να τεθεί με σαφήνεια το πραγματικό δίλημμα και το πραγματικό διακύβευμα των εκλογών της 17ης Ιουνίου.
Το δίλημμα των εκλογών είναι αν η Ελλάδα θα καταγγείλει μονομερώς τη δανειακή σύμβαση, οδηγώντας τον εαυτό της με μαθηματική ακρίβεια εκτός ευρώ, υπό συνθήκες εξαθλίωσης, ή αν η Ελλάδα θα διεκδικήσει και θα πετύχει την αναθεώρηση των όρων της δανειακής σύμβασης που είναι κρίσιμοι για την κοινωνία και τους πολίτες, χωρίς να θέσει σε κίνδυνο την εκταμίευση του δανείου .
Η εκταμίευση των επόμενων δόσεων είναι κρίσιμη για τη στήριξη των καταθέσεων των Ελλήνων πολιτών στις τράπεζες, για την αύξηση της ρευστότητας στην πραγματική οικονομία, για την κάλυψη των ταμειακών αναγκών του κράτους που αφορούν εσωτερικές πληρωμές.
Έχω τονίσει πολλές φορές ότι όλη η Ευρώπη Ένωση, άρα και η δανειακή σύμβαση, είναι ένα πεδίο διαρκούς διαπραγμάτευσης. Αυτή είναι η βάση της αναθεώρησης που προτείνουμε, λαμβάνοντας υπόψη το σημείο στο οποίο βρισκόμαστε σήμερα και τη δυναμική των ευρωπαϊκών πολιτικών συσχετισμών, μετά την εκλογή του υποψήφιου των Σοσιαλιστών Φ. Ολάντ ως Προέδρου της Γαλλικής Δημοκρατίας.
Θεμέλιο της αναθεώρησης αυτής είναι όσα έχουμε πετύχει χάρη στις θυσίες των Ελλήνων πολιτών:
– Τη δραστική μείωση του χρέους, αλλά και των τόκων που καταβάλλει κάθε χρόνο η Ελλάδα,
– Τη δραστική μείωση του πρωτογενούς ελλείμματος, από τα 24 δισ. ευρώ το 2009 στα περίπου 2 δισ. ευρώ το 2012.
– Μεγάλη σημασία έχουν επίσης οι διαρθρωτικές αλλαγές που ήδη έχουν γίνει ή έχουν δρομολογηθεί και φέρνουν την Ελλάδα πιο κοντά στο μοντέλο ενός ευνομούμενου κράτους και μιας ευρωπαϊκής οικονομίας.
Αφετηρία της αναθεώρησης αυτής είναι η πρότασή μας για παράταση, κατά ένα τουλάχιστον έτος, του χρόνου δημοσιονομικής προσαρμογής. Στόχος μας πρέπει να είναι η μεγαλύτερη δυνατή παράταση του χρόνου αυτού πέραν του 2015. Αυτό προϋποθέτει ότι θα συμφωνηθεί με τους Ευρωπαίους εταίρους ένα ασφαλές χρηματοδοτικό πλαίσιο για όλη αυτή την περίοδο. Διαφορετικά δεν κατοχυρώνεται η θέση της χώρας μέσα στο ευρώ, ούτε διασφαλίζεται η επάνοδός της σε κατάκτηση δημοσιονομικής αυτοδυναμίας.
Η παράταση του χρόνου δημοσιονομικής προσαρμογής έχει όμως σημασία μόνο αν συνοδεύεται και από μέτρα που σπάζουν τον φαύλο κύκλο της ύφεσης και της ανεργίας και βοηθούν την Ελλάδα να μπει το ταχύτερο σε θετικό ρυθμό ανάπτυξης.
Αυτό ήταν το βασικό αντικείμενο της σκληρής και επίμονης διαπραγμάτευσης που κάναμε με τους εταίρους μας, όλο το διάστημα από τον Ιούνιο του 2011, μέχρι την έγκριση της νέας δανειακής σύμβασης τον Φεβρουάριο του 2012. Κύρια επιδίωξη μας στη διαπραγμάτευση αυτή ήταν να μην περικοπούν εισοδήματα, ιδίως χαμηλά και μεσαία και να μη θιγεί η συλλογική αυτονομία.
Τότε όμως διαπραγματευόμασταν χωρίς την ολοκλήρωση του PSI και τη μείωση του χρέους και χωρίς να έχει εγκριθεί το νέο δάνειο. Αυτά έπρεπε να επιτευχθούν οπωσδήποτε.
Τώρα, μιλάμε με αυτό το κεκτημένο. Μιλάμε με δραστικά μειωμένο το χρέος, με δραστικά μειωμένους τους τόκους και με το νέο δάνειο να έχει ήδη καταβληθεί κατά ένα μεγάλο μέρος. Μιλάμε για ένα ελληνικό δημόσιο χρέος που δεν μειώθηκε απλώς, αλλά αναδιαρθρώθηκε και βρίσκεται πλέον κατά το συντριπτικά μεγαλύτερο μέρος του στα χέρια των θεσμικών μας εταίρων και όχι των αγορών. Αυτό είναι μια πολύ ισχυρή θωράκιση για τη χώρα. Αυτό επιτεύχθηκε με πολύ κόπο, με σκληρή διαπραγμάτευση, χωρίς να τεθεί σε κίνδυνο η οικονομική ασφάλεια της χώρας.
Μπορούμε συνεπώς τώρα να επαναφέρουμε όλα τα σημεία που είχαμε θέσει στη μακρά διαπραγμάτευση που προηγήθηκε, επιδιώκοντας τη συμφωνία των εταίρων μας, μέσα στους νέους ευρωπαϊκούς συσχετισμούς. Τα σημεία αυτά είναι:
1. Η ανάγκη να μη γίνουν περικοπές στα εισοδήματα και ιδίως σε μισθούς και συντάξεις για να μη μειωθεί περαιτέρω η ζήτηση.
2. Η ανάγκη να προστατευτεί η συλλογική αυτονομία και ο θεσμός των συλλογικών συμβάσεων εργασίας.
3. Η ανάγκη να αυξηθούν δραστικά τα επίπεδα ρευστότητας και να πέσουν στην αγορά, -με στόχο την διευκόλυνση της λειτουργίας των επιχειρήσεων, την προώθηση επενδύσεων, την αύξηση της απασχόλησης και άρα την ανακοπή της ανεργίας- τουλάχιστον 50 δισ. ευρώ που προέρχονται από τη νέα δανειακή σύμβαση, όπως αναλυτικά έχουμε παρουσιάσει.
4. Η ανάγκη να απελευθερωθούν δημόσιες και ιδιωτικές επενδύσεις σε υποδομές που υπερβαίνουν τα 55 δισ. ευρώ και έχουν καθηλωθεί τα τελευταία χρόνια, λόγω της αδυναμίας του ελληνικού και του διεθνούς τραπεζικού συστήματος να χρηματοδοτήσει τις σχετικές συμβάσεις.
5. Η ανάγκη να εφαρμοστούν οι πολιτικές δεσμεύσεις του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της 27ης Οκτωβρίου 2011, που ελπίζω ότι θα επαναληφθούν στις 23-24 Μαΐου 2012, για το πακέτο αναπτυξιακής βοήθειας προς την Ελλάδα: Με την άμεση κινητοποίηση των υφιστάμενων κοινοτικών πόρων, καθώς και κονδυλίων της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων. Αλλά για να γίνει αυτό, απαιτείται μια τελείως διαφορετική αντιγραφειοκρατική και ευέλικτη στάση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, με τη στήριξη των κρατών-μελών της Ευρωζώνης. Αυτό ήταν το αντικείμενο της πρόσφατης επιστολής μου στον κ. Μπαρόζο.
6. Η ανάγκη να στηριχθούν με κονδύλια του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Ταμείου όλα τα προγράμματα για την αντιμετώπιση της ανεργίας των νέων και ιδίως προγράμματα ενίσχυσης της νεανικής επιχειρηματικότητας, κατάρτισης, αυτεπιστασίας των ΟΤΑ και κοινωφελούς εργασίας.
Έχει μεγάλη σημασία η γραμμή αυτής της αναθεώρησης -με άμεσα θετικά αποτελέσματα για την οικονομία και τους πολίτες, χωρίς να τεθεί σε κίνδυνο η θέση της χώρας στο ευρώ- να στηριχθεί από όσο γίνεται περισσότερες κοινωνικές και παραγωγικές δυνάμεις.
Αυτή την πρόταση θα την παρουσιάσω στις 23 Μαΐου, στη συνάντηση των αρχηγών των Σοσιαλιστικών και Σοσιαλδημοκρατικών Κομμάτων που μετέχουν στο Ευρωπαϊκό Σοσιαλιστικό Κόμμα, μεταξύ των οποίων και οι Πρωθυπουργοί των λίγων μέχρι σήμερα σοσιαλιστικών κυβερνήσεων που μετέχουν σε μία Ευρωζώνη και σε μία Ευρωπαϊκή Ένωση που είναι στη μεγάλη της πλειοψηφία συντηρητικής κατεύθυνσης.
Με την επιστολή μου αυτή, δεν θέλω απλά και μόνο να σας ενημερώσω. Θέλω να σας καλέσω να στηρίξουμε όλοι οι Έλληνες, όλες οι κοινωνικές και παραγωγικές δυνάμεις, η αυτοδιοίκηση και ο επιστημονικός κόσμος μια ενιαία εθνική στρατηγική για τη διεκδίκηση της αναθεώρησης των όρων της δανειακής σύμβασης, για την οριστική υπέρβαση της κρίσης. Με την Ελλάδα σταθερά μέσα στο ευρώ, με την Ελλάδα ασφαλή και ξανά ισότιμη μέσα στην Ευρώπη και τον κόσμο.
Με φιλικούς χαιρετισμούς
Ευάγγελος Βενιζέλος