Δημήτρης Ρίζος: Από το κρύο σπίτι της Πρώτης Σερρών στα γραφεία της εξουσίας

Η Πρώτη Σερρών είναι ένας πολύ μικρός οικισμός που απελευθερώθηκε τον Οκτώβριο του 1912. Τα βράδια του χειμώνα έκανε πολύ κρύο και οι λιγοστοί κάτοικοί του κλείνονταν από νωρίς στα σπίτια τους για να προφυλαχθούν. Σε αυτό το γραφικό χωριό θα γεννηθεί πριν από 83 χρόνια ο Δημήτρης Ρίζος που θα κολλήσει όπως θα παραδεχθεί και ο ίδιος αργότερα από νωρίς το «μικρόβιο» της δημοσιογραφίας, χωρίς να γνωρίζει όμως ακόμη και ο ίδιος ακριβώς με ποιον τρόπο θα πραγματοποιήσει τα όνειρά του.

Ήταν καλός μαθητής, τα κείμενά του ήταν στρωτά και αγωνιούσε να ξεφύγει από το μίζερο περιβάλλον του χωριού που ενέτεινε το γεγονός ότι ο πατέρας του Χρήστος ήταν άνθρωπος αριστερών πεποιθήσεων και την περίοδο που ο γεννήθηκε ο μετέπειτα εκδότης, τη χώρα διοικούσε ο δικτάτορας Ιωάννης Μεταξάς που κυνηγούσε μετά μανίας όποιον δήλωνε κομμουνιστής.

Μετακόμιση στη Δράμα

Η κατάσταση θα βελτιωθεί όταν η οικογένειά του αναγκάζεται να μετακομίσει 28 χιλιόμετρα μακρύτερα, στη μεγαλύτερη πόλη της Δράμας. Σε ηλικία 14 ετών θα γράψει το πρώτο του δημοσιογραφικό κείμενο που θα δημοσιευτεί στην τοπική εφημερίδα «Πρωινός Τύπος της Δράμας». Θα ακολουθήσουν εκατοντάδες χιλιάδες άλλα τα επόμενα χρόνια. Όταν δείχνει με λαχτάρα στους φίλους του το παρθενικό ρεπορτάζ βρισκόμαστε ήδη στο 1950 και η οι δικοί του άνθρωποι τον βλέπουν να ανοίγει σιγά σιγά τα «φτερά» του. Δεν είναι μονάχα καλός μαθητής αλλά και άριστος στις αθλητικές επιδόσεις, διακρινόμενος στο τρέξιμο μεγάλων αποστάσεων.

«Οι επιδόσεις μου ήταν εξαιρετικές στα 5.000 μέτρα κι αυτό με ώθησε να δώσω εξετάσεις στη Γυμναστική Ακαδημία», θα πει αργότερα. Η αγάπη του για τον στίβο θα περιοριστεί όμως αναγκαστικά όταν έδωσε πανελλαδικές εξετάσεις και πέρασε στην Πάντειο Σχολή της Αθήνας. Είναι η ώρα του πατέρα του να εκμεταλλευτεί τις γνωριμίες που έχει προκειμένου να μπορέσει ο νεαρός Δημήτρης να επιβιώσει στην πρωτεύουσα.

«Σου στέλνω τον μικρό»

Αν και Αριστερός, ο Χρήστος Ρίζος διατηρεί επί χρόνια φιλία με τον Κωνσταντίνο Καραμανλή, που επίσης έλκει την καταγωγή του από την Πρώτη Σερρών. Τα σπίτια τους ήταν πολύ κοντά και είχε την άνεση να του μιλήσει. «Σου στέλνω τον μικρό» θα πει στον Καραμανλή που ήδη έχει διατελέσει υπουργός Εργασίας στις κυβερνήσεις Τσαλδάρη και Μαξίμου (Νοέμβριος 1946 – Φεβρουάριος 1947), Μεταφορών (Μάιος – Νοέμβριος 1948), Κοινωνικής Πρόνοιας στην κυβέρνηση συνασπισμού Λαϊκών-Φιλελευθέρων υπό τους Σοφούλη και, στη συνέχεια, Διομήδη (Νοέμβριος 1948 – Ιανουάριος 1950), Εθνικής Αμύνης (Σεπτέμβριος-Νοέμβριος 1950) σε νέα βραχύβια κυβέρνηση Λαϊκών και Φιλελευθέρων και τώρα ήταν υπουργός Δημοσίων Έργων από τον Νοέμβριο του 1952 στην κυβέρνηση του Ελληνικού Συναγερμού υπό τον Αλέξανδρο Παπάγο και ετοιμαζόταν να γίνει για πρώτη φορά πρωθυπουργός.

Από την πρώτη στιγμή ο Καραμανλής θα φροντίσει να τον έχει δίπλα του. Αρχικά γίνεται το παιδί για όλες τις δουλειές στο ιδιαίτερο γραφείο του υπουργού και μέσα σε έξι μήνες αναλαμβάνει να διαχειρίζεται τα αιτήματα των ψηφοφόρων που έφθαναν. Στις 4 Οκτωβρίου του 1955, ο πρωθυπουργός Αλέξανδρος Παπάγος πεθαίνει μετά από πολύμηνη ασθένεια και την επόμενη μέρα ο βασιλιάς Παύλος Α΄, αναθέτει την εντολή σχηματισμού νέας κυβέρνησης στον Κωνσταντίνο Καραμανλή. Ο Δημήτρης Ρίζος τον ακολουθεί στο πρωθυπουργικό γραφείο και θα παραμείνει στο πλευρό του ιδρυτή της Εθνικής Ριζοσπαστικής Ένωσης μέχρι το τέλος του 1963 που ο Καραμανλής αυτοεξορίστηκε στο Παρίσι.

Αγοράζει μηχανήματα για την τηλεόραση

Όταν καταλύεται η Δημοκρατία τον Απρίλιο του 1967 ο μικρός που ξεκίνησε από τις Σέρρες είναι πλέον 31 ετών και βρίσκεται στην τηλεόραση, ένα χρόνο αργότερα. Αρχικά κάνει μια χιουμοριστική εκπομπή με τίτλο «Τα παραλειπόμενα» και εν συνεχεία την εκπομπή «Οι Ρίζοι» στην οποία εκτός απ’ αυτόν και τον αδελφό του, μετέχει και ο τότε 44χρονος ηθοποιός Νίκος Ρίζος. Έχοντας φτιάξει ένα καλό κομπόδεμα από όλα αυτά τα χρόνια δουλειάς, θα αγοράσει από τον σκηνοθέτη Νίκο Μαστοράκη διάφορα μηχανήματα τηλεοπτικών παραγωγών και δημιουργεί μια εταιρεία που αναλαμβάνει συνεργασία με τα δελτία ειδήσεων της κρατικής τηλεόρασης.

Και πάλι δίπλα στον Καραμανλή

Το βράδυ της 24ης Ιουλίου που έχει πέσει η Χούντα και επιστρέφει ο Κωνσταντίνος Καραμανλής από το Παρίσι με το αεροπλάνο της γαλλικής προεδρίας στην Αθήνα προκειμένου να ανορθώσει το καθημαγμένο κράτος, ο Ρίζος είναι επιστρατευμένος στον Έβρο όπως και χιλιάδες άλλοι υπό τον φόβο επίθεσης από την Τουρκία που ήδη τέσσερα εικοσιτετράωρα νωρίτερα έχει εισβάλλει στην Κύπρο. Την επόμενη κιόλας ημέρα του τηλεφωνούν να κατέβει στην Αθήνα προκειμένου να βοηθήσει στο μεταπολιτευτικό έργο του πρωθυπουργού. Είναι η εποχή που ξεκινά να απασχολείται παράλληλα και ως δημοσιογράφος στην εφημερίδα «Βραδυνή» του Τζώρτζη Αθανασιάδη. Στον πλευρό του Καραμανλή θα παραμείνει μέχρι το 1980 που θα παραιτηθεί από πρωθυπουργός για να ανέλθει στην Προεδρία της Δημοκρατίας.

Στην εφημερίδα διακρίνεται μέσω της παραπολιτικής στήλης «Κεντρί». Γράφει μικρές ειδησούλες που όμως αρέσουν στον κόσμο και αυξάνουν την κυκλοφορία. Η «Βραδυνή» φθάνει να πουλάει 150.000 φύλλα την ημέρα και ο εκδότης είναι ικανοποιημένος αφού του φέρνει συχνά και το πρώτο θέμα του εντύπου χάρις στις προσβάσεις που είχε στον πολιτικό κόσμο.

Αποχώρηση από τη «Βραδυνή»

Το βράδυ της 18ης Μαρτίου 1983 ο εκδότης της «Βραδυνής» και της «Ναυτεμπορικής» Τζώρτζης Αθανασιάδης δολοφονείται μέσα στο γραφείο του με τρεις σφαίρες χωρίς μέχρι και σήμερα να έχει εξιχνιαστεί η υπόθεση για το ποιοι ήταν οι θύτες. Το διάστημα που ακολούθησε, οι κόρες του αδικοχαμένου Αθανασιάδη που αναλαμβάνουν τα ηνία των επιχειρήσεων δεν βλέπουν με καλό μάτι τη τη φήμη που είχε αποκτήσει ο Ρίζος και σύντομα θα οδηγηθεί στις έξοδο. «Η Ειρήνη Αθανασιάδη και οι αδελφές της δεν μπορούσαν να δεχτούν ότι εμφανιζόμουν στην εφημερίδα σαν να μου ανήκε ενώ ήμουν απλώς ένας δημοσιογράφος», θα υποστηρίξει αργότερα.

Την ίδια κιόλας ημέρα που αποχωρεί του γίνονται προτάσεις από άλλες εφημερίδες για συνεργασία. Υπογράφει στην «Ακρόπολη» και αποκτά επί έξι μήνες τη στήλη «Ξυπνητήρι» καθώς ο Κοζανίτης επιχειρηματίας Άρης Βουδούρης και η σύζυγός του Λίλιαν θα του κάνουν μια δελεαστικότατη πρόταση να πάει στον «Ελεύθερο Τύπο». Δέχεται, υπογράφουν και ξεκινά να γράφει την πετυχημένη στήλη «Ανάδελφος Τύπος» που γίνεται δισέλιδη. Η εφημερίδα φθάνει στο σημείο να πουλάει από 250.000 φύλλα την ημέρα. Για να καταλάβουμε τα μεγέθη, τέτοιο αριθμό δεν πουλάνε στις μέρες μας ούτε όλες οι κυριακάτικες εφημερίδες μαζί!

Οι επιτυχίες στον «Ελεύθερο Τύπο»

Τον Ιούλιο του 1988 φθάνουν στα χέρια του φωτογραφίες που δείχνουν τον τότε πρωθυπουργό Ανδρέα Παπανδρέου να κάνει κρουαζιέρα με την Δήμητρα Λιάνη στο κότερο του επιχειρηματία Σωκράτη Κόκκαλη. Δημοσιεύονται και προκαλείται σάλος. Όλοι μιλάνε για την επιτυχία του, ενώ λίγους μήνες αργότερα καταφέρνει να πάρει συνέντευξη από τον πολυσυζητημένο συλληφθέντα τραπεζίτη Γιώργο Κοσκωτά. Μάρτιο του 1990 ο Άρης Βουδούρης σκοτώνεται σε τροχαίο επί της λεωφόρου Βουλιαγμένης μαζί με τον σωματοφύλακά του, ενώ ένα χρόνο νωρίτερα έχει φύγει από τη ζωή και η Λίλιαν Βουδούρη. Ο καταξιωμένος δημοσιογράφος αναλαμβάνει τη διεύθυνση του «Ελεύθερου Τύπου» κάτι που δεν αρέσει καθόλου στον φιλόδοξο συνάδελφό του Γιώργο Κύρτσο που διατηρούσε άριστες σχέσεις με τον θανόντα εκδότη. Οι προστριβές τους στις συσκέψεις είναι συχνές.

Δύο εφημερίδες με ίδιο τίτλο!

Νιώθοντας ότι το κλίμα στο Ίδρυμα Βουδούρη που είχε την ιδιοκτησία της εφημερίδας δεν τον σηκώνει πλέον, φεύγει παίρνοντας μαζί του αρκετούς δημοσιογράφους που έχουν πάρει το μέρος του και σε συνεργασία με τον επιχειρηματία Κώστα Μήτση δημιουργούν το 1994 τον «Αδέσμευτο Τύπο». Η κόντρα μεταξύ των δύο ανδρών θα έρθει το 1998 και ο Ρίζος για μια ακόμη φορά θα φύγει κάνοντας μια κίνηση που θα μπερδέψει τους αναγνώστες. Δημιουργεί δική του εφημερίδα, επίσης με την ονομασία «Αδέσμευτος Τύπος». Τώρα στα περίπτερα υπάρχουν δύο εφημερίδες με τον ίδιο τίτλο.

Ο κόσμος ζητάει να του δώσει ο περιπτεράς τον «Αδέσμευτο Τύπου» του Ρίζου και εκείνος τους δίνει του Μήτση και τανάπαλιν. Ανταλλάσσονται συνεχώς μηνύσεις και εκδίδονται ασφαλιστικά μέτρα μεταξύ των δύο εκδοτών. Το 2003 μια ομάδα συνεργατών του αποχωρεί από την εφημερίδα. Επί της ουσίας, ήταν το τελευταίο του δημοσιογραφικό-εκδοτικό εγχείρημα…