Αν ήξερε τι αλλαγές θα έφερνε στην ανθρωπότητα η εφεύρεση του, ποιός γνωρίζει τι θα έκανε o Σκωτσέζος μηχανικός Τζον Λότζι Μπερντ. Στις 18 Απριλίου του 1925, στο εργοστάσιο του σπιτιού του, έκανε τις πρώτες δοκιμές που κατάφερε να ολοκληρώσει έξι μήνες αργότερα, ανακαλύπτοντας σε μία πρώιμη μορφή, την τηλεόραση. Η «τσίχλα των ματιών» όπως έλεγε ο Σερ Χιου Γκριν (ο άνθρωπος που δημιούργησε τον… μύθο του BBC) είναι σήμερα αναπόσπαστο κομμάτι της ζωής μας και η δύναμη της ανυπολόγιστα τεράστια. Η επιβολή τύπου και κανόνων εδώ και σχεδόν εξήντα χρόνια επιβάλλεται από αυτή την εφεύρεση. Κλείστε τα μάτια και φανταστείτε, πώς θα ήταν ο κόσμος μας χωρίς την τηλεόραση. Καλύτερος, θα πείτε. Πιθανότατα.
Επί της ουσίας, όμως, θα ήταν ένας κόσμος πολύ λιγότερο παγκοσμιοποιημένος. Πολύ λιγότερο πληροφορημένος. Αν και οι Αμερικανοί, που ευθύνονται για δεκάδες ανόητα ρητά, επιμένουν πως κάτι συμβαίνει μόνο αν το έχει δείξει η τηλεόραση, η αλήθεια είναι κάπου στην μέση. Μπορείτε να σκεφτείτε πόσο διαφορετικά ήταν τα πράγματα οταν ακόμη δεν υπήρχε τηλεόραση; Η δύναμη της εικόνας έχει καταλυτική παρουσία. Τίποτε δεν υπήρξε πιο επικοινωνιακά ισχυρό από κάποια δευτερόλεπτα εικόνας. Το ότι μία φωτογραφία αξίζει όσο χίλιες λέξεις, θα μπορούσε να αντικατασταθεί με το μία τηλεοπτική εικόνα ισοδυναμεί με χιλιάδες προτάσεις!
Στον αθλητισμό ,πάντως, φαντάζεστε μία ζωή χωρίς τηλεόραση; Και ειδικά στο ποδόσφαιρο; Πρώτον, το άθλημα θα είχε χρεοωκοπήσει, ή θα ήταν εντελώς διαφορετικό από αυτό που απολαμβάνουμε σήμερα. Το 80% των εσόδων του ποδοσφαίρου, προέρχονται από την τηλεόραση. Τα τηλεοπτικά δικαιώματα σώζουν τις μεγάλες διοργανώσεις, αλλά και πρωταθλήματα. Οι διαφημίσεις στα γήπεδα και στις φανέλλες δεν θα είχαν αξία αν δεν υπήρχε τηλεόραση. Η εξάπλωση του σπορ σε κάθε γωνία του πλανήτη δεν θα συνέβαινε χωρίς την «μαγική εικόνα». Τα ξένα πρωταθλήματα που μεταδίδονται, όπως το αγγλικό σε 200 χώρες, ή τα el clasico που περιμένουν με αγωνία όλοι οι ποδοσφαιρόφιλοι θα είχαν ποτέ την ίδια διεισδυτικότητα;
Το Τσάμπιονς Λιγκ, δεν θα υπήρχε καν, αφού ο αρχικός σχεδιασμός του από το δίδυμο των Λεντς και Χέμπελ (ανθρώπων που υπήρξαν μαθητές του Ντάσλερ στην Adidas και την ISL πριν αποχωρήσουν το 1989) με την δημιουργία της ΤΕΑΜ βασίστηκε στη δύναμη της τηλεόρασης. Ποιος διαφημιζόμενος θα έδινε τα υπέρογκα ποσά στις ομάδες αν δεν υπήρχε τηλεοπτική κάλυψη; Και, φυσικά, ποιός θα ήξερε σε άλλη χώρα πέραν των πολύ σπουδαίων, τους υπόλοιπους παίκτες όπως συμβαίνει πια τα τελευταία 40 χρόνια, χωρίς αυτή την εφεύρεση του Σκωτσέζου μηχανικού; Ολα είναι σχετικά και κάθε απάντηση δεκτή.
Το μόνο βέβαιο είναι πως χωρίς την τηλεόραση δεν θα είχαμε το ριπλέι για τις αμφισβητούμενες φάσεις! Πάνε σχεδόν 30 χρόνια , από τότε που ο (πρώην πρόεδρος της ΦΙΦΑ και διεθνής διαιτητής ο ίδιος) Σερ Στάνλεϊ Ράους έλεγε πως πριν η τηλεόραση καλύπτει τα ματς , ο κόσμος έβριζε τους ρέφερι για τα υποθετικά λάθη που έκαναν αλλά δεν υπήρχε τρόπος να αποδειχτεί το δίκιο τους. Μετά την τηλεόραση, υποστήριζε , τους βρίζει βλέποντας τις φάσεις, και για τα λάθη που έκαναν και για αυτά που δεν έκαναν γιατί ο καθένας βλέπει μόνο αυτό που θέλει! Πιο σοφή και διαχρονική κουβέντα για τα τηλεοπτικά ριπλέι δεν έχω ακούσει. Τουλάχιστον, αν το ριπλέι έμπαινε φυσιολογικά στην ζωή του ποδοσφαίρου, για περιπτώσεις που η μπάλα πέρασε την γραμμή σε μία πρώτη φάση, θα υπήρχε και μία δικαίωση της ύπαρξης του. Κάτι που, επιτέλους, φαίνεται να αποδέχονται οι καρεκλοκένταυροι της ΦΙΦΑ υπό τον Μπλάτερ.
Η πιο ξεκάθαρη, πάντως, περίπτωση που ο τηλεοπτικός φακός «έσωσε» τους διαιτητές ήταν ο τελικός του Μουντιάλ το 2006, με την ιστορία με τον Ζιντάν και τον Ματεράτσι. Ενώ ήταν κοινό μυστικό πως ο πέμπτος διαιτητής είδε σε ριπλέι την σκηνή σώζοντας τον Ελιζόντο από τεράστιο σφάλμα, αν παραδεχόταν πως έτσι έγινε θα έπρεπε να τιμωρηθεί με βάση τους (απαρχαιωμένους) κανονισμούς. Οπότε το αρνήθηκε κατηγορηματικά τότε για να το παραδεχτεί μόλις πριν λίγους μήνες όταν αποχώρησε! Είναι πολλά τα λεφτά που διακυβεύονται, οπότε η λογική του ανθρώπινου λάθους, βοηθά όλο το παρασιτικό κύκλωμα να λειτουργεί!
Η ζωή, πάντως, παίζει περίεργα παιχνίδια. Ο κακόμοιρος ο Τζον Λότζι Μπερντ δεν έβγαλε χρήματα για την τεράστια εφεύρεση του, αυτή που άλλαξε τον τρόπο που βλέπουμε τον κόσμο. Ποιός ξέρει πόσες φορές θα έτριξαν τα κόκκαλα στον τάφο του!
Γράφει ο Χρ. Σωτηρακόπουλος στο aixmi.gr